Khoảng trống pháp lý và suy đồi đạo đức

	Khởi tố vụ “nữ sinh 15 tuổi sinh con”
	Xâm hại tình dục trẻ em: Im lặng hay lên tiếng

Điều đáng nói là đối tượng gây án là đủ các kiểu thành phần từ người thân quen, hàng xóm, họ hàng đến những kẻ có tri thức. Đây là hồi chuông báo động cho sự suy đồi đạo đức, suy đồi về nhân cách và sự lệch lạc trong nhận thức, lối sống của những kẻ thủ ác.

Khi kẻ ấu dâm là người quen

Ngày 12/8, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT), Công an thị xã Sơn Tây (Hà Nội), cho biết đã tạm giữ hình sự đối với Đào Văn Sinh (SN 1962) và Đào Văn Chuyển (SN 1966), cùng trú tại xã Sơn Đông, thị xã Sơn Tây để điều tra, xử lý về hành vi “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”.

Trước đó, ngày 7/8, vợ chồng ông P.V.Đ. đưa 2 con gái mình là P.T.T.Q. (SN 2003) và P.T.T. (SN 2005) đến Công an xã Sơn Đông trình báo việc 2 con mình bị các đối tượng ở xã này giao cấu nhiều lần, khiến cháu Q. mang thai.

Ngay khi nhận được tin báo từ Công an xã Sơn Đông, Công an thị xã Sơn Tây đã chỉ đạo Đội Cảnh sát hình sự và Đội Điều tra tổng hợp, Công an thị xã Sơn Tây phối hợp với Viện Kiểm sát nhân dân (KSND) thị xã Sơn Tây đưa 2 cháu Q. và T. đến phòng khám xác minh, đồng thời triệu tập Đào Văn Sinh và Đào Văn Chuyển để phục vụ công tác điều tra.

Ngay sau đó, lực lượng chức năng tiếp tục đưa 2 cháu Q. và T. đến Viện Khoa học hình sự, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội và Viện Pháp y quốc gia để khám, giám định gen và giám định AND. Kết quả xác định, cháu Q. có thai 22 tuần.

Qua điều tra, Cơ quan CSĐT Công an thị xã Sơn Tây đã thi hành lệnh bắt khẩn cấp đối với Đào Văn Sinh và Đào Văn Chuyển để điều tra về hành vi “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi” theo Điều 145 Bộ luật Hình sự và tạm giữ hình sự các đối tượng. Tại cơ quan Công an, bước đầu Sinh và Chuyển khai nhận trước đó nhiều lần giao cấu với 2 chị em cháu Q. và cháu T..

Cụ thể, Chuyển quan hệ với cả 2 cháu Q. và T., còn Sinh chỉ quan hệ với cháu Q. Các cháu Q. và L. khai bị Chuyển xâm hại tình dục từ năm 2010, còn Sinh bắt đầu xâm hại tình dục các cháu từ tháng 8/2018. Các cháu bị các đối tượng xâm hại tình dục, giao cấu ngay tại nhà riêng của Sinh và Chuyển, hoặc tại nhà các cháu khi bố mẹ 2 cháu đi vắng.

Sau mỗi lần dụ dỗ các cháu quan hệ xong, Sinh và Chuyển cho tiền các cháu (mỗi lần cho từ 30.000 đồng và nhiều nhất là 200.000 đồng) để... ăn quà. Theo gia đình ông Đ., ông Sinh và ông Chuyển khá thân thiết với gia đình, 2 người này thường chăn bò, thả trâu ở gần nhà nên thường xuyên vào nhà ông chơi.

Một vụ xâm hại tình dục khác mà thủ phạm là hàng xóm cũng đã xảy ra tại huyện Chương Mỹ (Hà Nội). Cụ thể, nạn nhân là cháu V.N.Q. bị xâm hại trong vườn chuối. Cháu bé bị gãy răng hàm dưới, rạn xương tay, tổn thương bộ phận sinh dục, tinh thần hoảng loạn. Ngày 22/3, Công an TP Hà Nội đã có quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can từ tội “Dâm ô người dưới 16 tuổi” chuyển sang tội danh “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi” với Nguyễn Trọng Trình (SN 1988, xã Hòa Chính, Chương Mỹ).

Về nguyên nhân theo các chuyên gia, đầu tiên phải kể đến là công tác truyền thông, giáo dục, vận động xã hội về bảo vệ, chăm sóc trẻ em chưa hiệu quả. Nhiều trẻ chưa được hướng dẫn những kiến thức, kỹ năng cần thiết để phòng tránh bị xâm hại tình dục; các em khi bị xâm hại tình dục đa phần đều có tâm lý sợ hãi, mặc cảm, tự ti, nên không dám chia sẻ, không dám tố giác kẻ phạm tội.

Còn cha mẹ ít chủ động dạy con kỹ năng tự bảo vệ, và đôi khi vì e ngại ảnh hưởng đến tương lai của con em mình nên cũng không tố giác kẻ phạm tội. Tiếp đó, việc cha mẹ sao nhãng, bỏ mặc con cái ở một số gia đình cũng chính là lý do, là mầm mống nảy sinh các hành vi xâm hại tình dục đối với trẻ em.

Một số gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn; cha mẹ ly hôn, ly thân; cha mẹ mắc các tệ nạn xã hội, vi phạm pháp luật,… cũng là nguyên nhân dẫn đến việc trẻ em bỏ học, lang thang kiếm sống và bị bạo lực, xâm hại tình dục. Chưa kể, sự xuất hiện của những ấn phẩm, trò chơi, thông tin trên mạng Internet, phim ảnh ngoài luồng có tính chất bạo lực, khiêu dâm cũng góp phần dẫn đến nguy cơ trẻ bị xâm hại.

Ngoài ra, những khoảng trống trong hệ thống pháp luật liên quan đến bảo vệ trẻ em và sự hạn chế cả về năng lực, số lượng lẫn quyền hạn pháp lý của hệ thống cán bộ và mạng lưới cộng tác viên làm công tác bảo vệ, chăm sóc trẻ em ở cơ sở cũng là những nguyên nhân dẫn đến việc trẻ em bị xâm hại tình dục gia tăng.

Cần phải đưa ra xét xử nghiêm minh

Chế tài xử lý hành vi xâm hại tình dục trẻ em quy định rất cụ thể trong Bộ luật Hình sự năm 1999 và Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2015. Tuy nhiên, rất nhiều những vụ xâm hại khác đã không được điều tra, xử lý đúng mức gây bức xúc trong dư luận.

Đặc biệt, nhiều vụ việc thủ phạm đã thương lượng dân sự kết hợp với đền tiền cho các nạn nhân và tránh bị xử lý hình sự, vụ việc bị ém nhẹm. Nhiều gia đình chấp nhận thương lượng, đền bù kiểu này “e ngại” nói ra câu chuyện con của họ bị xâm hại vì “lo cho tương lai” và “thanh danh” của con gái.

Có thể thấy, tệ nạn xâm hại tình dục trẻ em là vấn đề nghiêm trọng. Từ miền núi cho đến thành phố, từ những gia đình có kinh tế tương đối đến những gia đình nghèo, trẻ em đều có thể là nạn nhân của xâm hại tình dục. Chính vì vậy, gia đình cần giúp trẻ em có kiến thức phòng tránh loại tội phạm này và các bậc cha mẹ cũng cần nói chuyện, quan tâm đến con trẻ của mình.

Quan tâm, chăm sóc, bảo vệ trẻ em và môi trường sống tốt, lành mạnh cho trẻ là nhiệm vụ chiến lược trọng tâm để phát triển đất nước bền vững, lâu dài. Để làm được, các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đoàn thể, các tổ chức xã hội, đặc biệt là ở cơ sở phải nhận thức đầy đủ, quan tâm đúng mức về công tác bảo vệ trẻ em, thực hiện nghiêm, đầy đủ các quy định của pháp luật, chính sách về bảo vệ trẻ em, phòng chống bạo lực xâm hại trẻ em.

Cùng với đó là tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Quyết liệt đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa, chấn chỉnh công tác tiếp nhận, xử lý thông tin tố giác tội phạm. Các cơ quan chức năng cần xử đúng người, đúng tội, không để oan, không để sai, không để lọt và quan trọng nhất phải đặt yêu cầu bảo vệ quyền lợi của trẻ em lên trên.

Hà Phong