Quy định mới về thành lập, tổ chức và hoạt động của Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Điểm mới quan trọng của văn bản này là bổ sung quy định cụ thể về việc thành lập Quỹ hợp tác xã địa phương hoạt động theo mô hình hợp tác xã, đồng thời quy định rõ hơn về thủ tục đăng ký, cấp Giấy chứng nhận, công khai thông tin, tạm ngừng và tiếp tục hoạt động, qua đó tạo hành lang pháp lý minh bạch và thuận lợi hơn cho hoạt động của các Quỹ.

Nghị định đã sửa đổi Điểm e Khoản 5 Điều 15, quy định sau khi Hội nghị thành lập hoặc Đại hội thành viên thông qua Nghị quyết thành lập Quỹ, người được ủy quyền thay mặt Quỹ nộp hồ sơ đăng ký tại cơ quan đăng ký kinh doanh để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký Quỹ. Bên cạnh đó, Nghị định bổ sung các quy định chi tiết tại Khoản 6, 7, 8 Điều 15, nhằm cụ thể hóa trình tự và thủ tục thành lập, đăng ký và công khai thông tin về Quỹ hợp tác xã.

Ảnh minh họa.

Theo quy định mới, hồ sơ đăng ký có thể nộp trực tiếp, gửi qua dịch vụ bưu chính hoặc nộp trực tuyến trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký hợp tác xã. Hồ sơ hợp lệ cần có đầy đủ giấy tờ, tên Quỹ, số điện thoại liên hệ và nộp lệ phí theo đúng quy định. Trong vòng ba ngày làm việc, cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm cấp Giấy chứng nhận đăng ký nếu hồ sơ hợp lệ, đồng thời công khai thông tin về Quỹ trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Nếu hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan đăng ký sẽ thông báo bằng văn bản để người nộp hồ sơ sửa đổi, bổ sung; trong trường hợp từ chối, cơ quan phải nêu rõ lý do. Người được ủy quyền có tối đa 60 ngày để hoàn thiện hồ sơ theo yêu cầu.

Nghị định cũng quy định quyền của người được ủy quyền trong việc dừng thủ tục đăng ký nếu có đề nghị. Trong vòng ba ngày làm việc kể từ khi nhận được hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ ra thông báo dừng thủ tục. Hồ sơ đăng ký thành lập Quỹ gồm Giấy đề nghị đăng ký, Nghị quyết thành lập hoặc nghị quyết tổ chức lại Quỹ, Điều lệ hoạt động, danh sách thành viên góp vốn và danh sách người đại diện theo pháp luật.

Về lệ phí và mẫu biểu hồ sơ, các thủ tục thực hiện theo quy định tại Nghị định 92/2024/NĐ-CP, còn các biểu mẫu cụ thể được ban hành kèm theo Phụ lục I của Nghị định 253/2025/NĐ-CP. Trong trường hợp thay đổi nội dung đăng ký, Quỹ hợp tác xã phải nộp hồ sơ gồm Giấy đề nghị thay đổi và biên bản, nghị quyết của Đại hội thành viên về nội dung thay đổi.

Một điểm quan trọng khác của Nghị định là quy định việc công khai thông tin đăng ký Quỹ hợp tác xã địa phương theo mô hình hợp tác xã. Các thông tin như tên, mã số, địa chỉ trụ sở chính, ngành nghề hoạt động, người đại diện theo pháp luật và tình trạng pháp lý được công khai miễn phí trên Cổng thông tin quốc gia, giúp minh bạch hóa hoạt động và tạo điều kiện cho các cơ quan quản lý, đối tác và thành viên nắm bắt chính xác tình trạng hoạt động của Quỹ.

Đối với việc tạm ngừng hoặc tiếp tục hoạt động, Nghị định quy định Quỹ phải gửi hồ sơ thông báo đến cơ quan đăng ký chậm nhất ba ngày làm việc trước khi tạm ngừng hoặc hoạt động trở lại. Thời gian tạm ngừng mỗi lần không quá 12 tháng. Hồ sơ tạm ngừng bao gồm thông báo, biên bản và nghị quyết của Đại hội thành viên, trong khi hồ sơ tiếp tục hoạt động chỉ cần thông báo. Trong vòng ba ngày làm việc, cơ quan đăng ký sẽ cấp giấy xác nhận và cập nhật tình trạng pháp lý của Quỹ trên hệ thống, chuyển từ “Đang hoạt động” sang “Tạm ngừng hoạt động” hoặc ngược lại. Mẫu biểu thông báo được ban hành kèm theo Phụ lục II của Nghị định.

Ngoài ra, Nghị định 253/2025/NĐ-CP đã bãi bỏ Điều 53 Nghị định 45/2021/NĐ-CP về trách nhiệm của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, thay vào đó quy định lại trách nhiệm quản lý nhà nước thuộc về Bộ Tài chính, phù hợp với việc sáp nhập hai bộ. Theo quy định tại Điều 51 mới, Bộ Tài chính có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến Quỹ hợp tác xã, đồng thời đảm bảo việc bố trí vốn đầu tư công bổ sung vốn điều lệ cho Quỹ trung ương. Bộ Tài chính cũng chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra việc sử dụng vốn ngân sách nhà nước đã cấp cho Quỹ trung ương, bảo đảm sử dụng đúng mục đích, đúng quy định.

Nghị định số 253/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ ngày 26/9/2025.

P.T