Phỗng đất, một phần ký ức của tuổi thơ
![]() | Nghệ nhân lưu giữ nghệ thuật tò he trong lòng Hà Nội |
![]() | Tết Trung thu: Đồ chơi truyền thống chiếm ưu thế |
![]() | Những người làm mặt nạ giấy bồi cuối cùng ở Hà Nội |
![]() |
Những hình tượng phỗng đất truyền thống |
Cùng với sự phát triển của thị trường đồ chơi hiện đại, phỗng đất dần trôi vào quên lãng. Số người biết, duy trì nghề làm phỗng đất ngày càng ít, bởi đây vốn là mặt hàng chỉ mang tính thời vụ, chủ yếu được làm trong dịp Tết Trung thu.
Theo nghệ nhân Phùng Đình Giáp (thôn Đông Khê, xã Song Hồ, Thuận Thành, Bắc Ninh), một trong số ít người còn lưu giữ và làm nghề nặn phỗng đất: Trước đây, phỗng đất chỉ được làm vào dịp Tết Trung thu với những hình tượng truyền thống gồm: Đức Phật, người già, em bé và chim, rùa. Nhưng vài năm gần đây, để đáp ứng nhu cầu của thị trường, các mẫu đồ chơi phỗng đất đã đa dạng hơn và cũng bị bó hẹp thời gian Tết Trung thu nữa.
Phỗng đất được làm từ sự pha trộn giữa đất sét và giấy bản. Các công đoạn làm phỗng đất cũng rất công phu và cầu kỳ. Đất sét được đào ở độ sâu từ 2-3m, lấy về phơi cho khô rôi đập thành bột mịn. Giấy bản ngâm trong nước đến khi đã mủn hoàn toàn thì trộn đất và giấy vào với nhau, vừa trộn tay, vừa dùng chày đập cho đến khi hai thứ hỗn hợp này quyện với nhau làm một mới mang ra nặn, nặn xong phơi ra ngoài ánh nắng mặt trời.
![]() |
Phỗng đất có bề ngoài đơn giản nhưng lại đòi hỏi người thợ phải có kỹ thuật nặn tinh xảo. |
Sau khi được phơi khô kiệt, phỗng đất sẽ được sơn phủ một lớp hỗn hợp gồm bột điệp trắng, hồ nếp pha với nước theo một tỉ lệ thích hợp. Sau đó lại mang phơi cho khô rồi vẽ màu lên cho hoàn chỉnh. Màu sắc để vẽ phỗng chỉ là những màu cơ bản gồm trắng, vàng, xanh, đỏ, đen... Đây là những gam màu truyền thống, khi vẽ lên sẽ tạo cảm giác thân thuộc, gắn bó.
Phỗng đất có bề ngoài đơn giản nhưng lại đòi hỏi người thợ phải có kỹ thuật nặn tinh xảo, cầu kỳ, tỉ mỉ và cẩn thận. Từng công đoạn, đều được nghệ nhân cảm nhận và tạo thành từ đôi bàn tay khéo léo.
Ngày nay, mặc dù mặt hàng phỗng đất không còn được ưa chuộng như trước đây và cũng không còn nhiều người biết, duy trì nghề nặn phỗng đất nữa. Tuy nhiên, với nhiều người, phỗng đất vẫn là một phần ký ức của tuổi thơ mà không phải ai cũng có được.
Có thể bạn quan tâm
Nên xem

Trần Quyết Chiến, Bao Phương Vinh vào chung kết billiards carom 3 băng đồng đội thế giới 2025

Arsenal đánh bại Chelsea, tiếp tục bám đuổi Liverpool trên đường đua Ngoại hạng Anh

Hiệu quả từ phong trào “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”

Luật Thủ đô giúp Hà Nội xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề

Đơn giản thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Những địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất

Từ 1/7/2025, đối tượng nào thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc
Tin khác

“Bát nháo” xe khách - Kỳ 4: Hàng nghìn lượt khách lên xuống các “bến cóc” mỗi ngày
Trật tự đô thị 15/03/2025 19:52

Tàu điện nhanh, ga hiện đại nhưng vỉa hè vẫn nhếch nhác
Trật tự đô thị 12/03/2025 10:26

Cần "đột phá" trong phương án cải tạo 3 khu chung cư cũ Thành Công, Giảng Võ, Ngọc Khánh
Trật tự đô thị 10/03/2025 22:17

“Bát nháo” xe khách - Kỳ 3: “Bến cóc” bên đường Lê Trọng Tấn
Trật tự đô thị 08/03/2025 10:05

“Bát nháo" xe khách - Kỳ 2: "Lộng hành” trong Khu đô thị Đồng Tầu
Trật tự đô thị 07/03/2025 19:35

Kiểm tra các bãi giữ xe trên địa bàn TP.HCM
Trật tự đô thị 07/03/2025 15:50

Các công trình vi phạm sẽ bị cắt điện, nước
Trật tự đô thị 04/03/2025 11:26

"Bát nháo" xe khách - Kỳ 1: “Diễu hành" bắt khách trên đường
Trật tự đô thị 03/03/2025 22:13

Tiếp tục hỗ trợ di dời, tạm cư 11 nhà dân tại ngõ 7, phố Giang Văn Minh
Trật tự đô thị 28/02/2025 15:42

Lộn xộn tại các nhà ga đường sắt Nhổn - ga Hà Nội
Trật tự đô thị 28/02/2025 15:39