Những người làm mặt nạ giấy bồi cuối cùng ở Hà Nội

(LĐTĐ) Trong con ngõ nhỏ ở số 73 phố Hàng Than, nghệ nhân Nguyễn Văn Hòa cùng vợ vẫn cặm cụi tô vẽ từng đường nét tỉ mẩn để cho “ra đời” những chiếc mặt nạ giấy bồi đậm chất truyền thống vào dịp Trung thu. Họ là những người Hà Nội cuối cùng còn làm công việc này.
nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi “Tết Trung thu Phố cổ 2018”: Nhiều hoạt động văn hóa truyền thống
nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi Chưa tới Trung thu, thương lái đã "ôm" cả vườn bưởi da xanh

Ngày nay, dễ dàng tìm thấy muôn vàn món đồ chơi sặc sỡ, màu sắc bắt mắt đủ loại trên các con phố của Hà Nội. Ít ai biết rằng, trước đây, mặt nạ giấy bồi là thứ đồ chơi được yêu thích nhất mỗi mùa trung thu đến. Nói về những ngày hoàng kim của mặt nạ giấy bồi, bà Đặng Hương Lan vợ, ông Hòa chia sẻ: “Ngày xưa, khi đồ chơi nhập ngoại chưa phổ biến, trẻ con chỉ thích mặt nạ này thôi. Cứ mùa trung thu là rộn ràng xin bố mẹ mua cho để đi phá cỗ”.

nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi
Vợ chồng ông Nguyễn Văn Hòa và bà Đặng Hương Lan là những người làm mặt nạ giấy bồi cuối cùng ở Hà Nội

Ông Hòa cho biết, nghề làm mặt nạ giấy bồi là nghề truyền thống của gia đình vợ. Bố vợ ông đã dạy cho các con, tuy nhiên đến nay chỉ còn vợ chồng ông gắn bó với công việc này. Trong suốt gần 40 năm, có lúc đây chỉ là công việc phụ làm tay trái, từ khi nghỉ hưu, đây lại là công việc chính của 2 ông bà.

Nơi cho ra đời hàng ngàn chiếc mặt nạ giấy bồi của ông Hòa trên nằm tầng 3 của một căn nhà trong phố cổ với diện tích vô cùng khiêm tốn. Ông cùng vợ mình hằng ngày phải tận dụng mọi diện tích có thể của căn phòng từ lan can cầu thang, mái tôn,… để làm việc và phơi mặt nạ. Đến hẹn lại lên, từ đầu tháng 7 âm lịch, xưởng nhỏ này lại thu hút tập nập người ghé thăm.

nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi
Trên căn gác nhỏ, gia đình ông Hòa tận dụng mọi nơi để làm việc và phơi mặt nạ

Để làm ra một chiếc mặt nạ giấy bồi truyền thống đòi hỏi sự công phu, tỉ mỉ của người nghệ nhân và phải trải qua nhiều công đoạn. Thành phần chính để tạo nên một chiếc mặt nạ là giấy báo và hồ sắn. Người nghệ nhân phải xé giấy báo thật nhỏ, sau đó lót một lớp giấy trắng vào khuôn xi măng đúc sẵn các khuôn mặt rồi dùng chất kết dính là hồ sắn để dán. Khoảng 5, 6 lớp giấy vụn dán chồng lên nhau sẽ thành hình một chiếc mặt nạ giấy bồi.

nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi

nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi
Các loại mặt nạ nhiều mẫu mã và màu sắc

Những chiếc khuôn làm bằng xi măng để đúc mặt nạ do chính tay ông Hòa làm. Hằng năm gia đình ông vẫn trung thành với những hình khuôn mặt truyền thống như Chí Phèo, Thị Nở, chú Tễu, trâu, lợn… Tuy nhiên, để đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng, ông Hòa còn sáng tạo thêm khuôn hình các nhân vật truyện tranh nước ngoài như người nhện, thổ dân da đỏ,…

Mặt nạ sau khi dán xong sẽ được phơi khô. Việc này đòi hỏi mặt nạ phải phơi khô tự nhiên mới giữ được hình dáng ban đầu. Nếu dùng máy sấy khô, mặt nạ sẽ bị biến dạng, cong vênh, khó đeo và không được đẹp mắt. Do vậy, công việc thời vụ này cũng phụ thuộc nhiều vào thời tiết: “Những ngày có nắng thì làm vô tư, nhưng ngày mưa thì vợ chồng tôi tạm nghỉ, khách có gọi nhiều thì cũng đành phải hoãn” – ông Hòa nói.

Khi mặt nạ đã có khuôn, thì tô màu là một trong những khâu quan trọng nhất, màu có hài hòa bao nhiêu thì thành phẩm mới có “hồn” và tinh tế bấy nhiêu. “Mỗi lần tô thì lần lượt màu này khô rồi đến màu tiếp theo như thế mới đẹp và màu sắc không bị lấm lem” - bà Lan chia sẻ.

nhung nguoi lam mat na giay boi cuoi cung o ha noi
Tô màu là công đoạn đòi hỏi sự khéo léo và tinh tế của người nghệ nhân

Đã có lúc tưởng chừng phải dừng lại vì sự xâm lấn của đồ chơi Trung Quốc, trẻ em thờ ơ với đồ chơi truyền thống. Cũng có lúc gia đình ông phải đề phòng những người đến tìm hiểu với ý định làm giả, làm nhái các mẫu mã của mình. Nhưng bằng lòng say mê, 2 ông bà vẫn bám trụ lấy nghề. Điều mà ông Hòa, bà Lan băn khoăn nhất hiện nay đó chính là nguy cơ mai một của nghề vì hai ông bà đã là những người thợ cuối cùng làm nghề ở Hà Nội.

Bài và ảnh: Phương Ngân

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Quận Long Biên: Tập huấn nghiệp vụ công tác tài chính và kiểm tra cho cán bộ Công đoàn cơ sở

Quận Long Biên: Tập huấn nghiệp vụ công tác tài chính và kiểm tra cho cán bộ Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Ngày 19/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Long Biên phối hợp với Trung tâm Chính trị quận tổ chức Lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tài chính, kiểm tra Công đoàn năm 2024 cho gần 300 cán bộ làm công tác công đoàn và tài chính Công đoàn cơ sở.
LĐLĐ huyện Chương Mỹ: Khen thưởng 24 tập thể, 61 cá nhân "Giỏi việc nước, đảm việc nhà"

LĐLĐ huyện Chương Mỹ: Khen thưởng 24 tập thể, 61 cá nhân "Giỏi việc nước, đảm việc nhà"

(LĐTĐ) Sáng 19/3, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Chương Mỹ đã tổ chức Hội nghị tổng kết phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” năm 2023; nghe nói chuyện chuyên đề về “Xây dựng và giữ gìn hạnh phúc gia đình trong thời kỳ mới” cho các cán bộ, đoàn viên, người lao động.
Mức phạt vi phạm nồng độ cồn đối với người đi xe đạp

Mức phạt vi phạm nồng độ cồn đối với người đi xe đạp

(LĐTĐ) Căn cứ theo quy định pháp luật, người điều khiển xe đạp mà trong máu hoặc trong hơi thở có nồng độ cồn vẫn sẽ bị phạt vi phạm nồng độ cồn theo quy định.
Biến nơi đổ rác thành công viên

Biến nơi đổ rác thành công viên

(LĐTĐ) Khu vực bờ vở sông Hồng, dưới chân cầu Long Biên trước đây là bãi đất hoang phế với rác thải ngập ngụa, nay đã thay một diện mạo mới, trở thành công viên để trẻ em vui chơi, người già tập thể dục...
Chăm lo đời sống đoàn viên

Chăm lo đời sống đoàn viên

(LĐTĐ) Trong những năm qua, Ban Chấp hành Công đoàn Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Mỹ Đức (Hà Nội) đã có nhiều cách làm hay trong việc quan tâm, chăm lo đời sống đoàn viên, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên nhà trường cũng như nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.
Việt Nam đăng cai tổ chức Nam vương Thế giới 2024

Việt Nam đăng cai tổ chức Nam vương Thế giới 2024

(LĐTĐ) Sau thành công khi đăng cai Miss Grand International, Sen Vàng tiếp tục là đơn vị đăng cai tổ chức Mr World 2024 - Nam vương Thế giới 2024 vào tháng 9/2024.
Ngăn chặn xu hướng trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật

Ngăn chặn xu hướng trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật

(LĐTĐ) Những đứa trẻ trong độ tuổi phát triển nhanh chóng về thể chất nhưng về tâm sinh lý có những bất ổn, thậm chí nổi loạn, thiếu kỹ năng kiểm soát cảm xúc dẫn đến thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật có tính chất côn đồ, manh động… gây nhiều nỗi lo, bức xúc trong mỗi gia đình và toàn xã hội. Ngăn chặn xu hướng trẻ hóa tội phạm trước hết cần sự quan tâm đặc biệt từ gia đình.

Tin khác

Biến nơi đổ rác thành công viên

Biến nơi đổ rác thành công viên

(LĐTĐ) Khu vực bờ vở sông Hồng, dưới chân cầu Long Biên trước đây là bãi đất hoang phế với rác thải ngập ngụa, nay đã thay một diện mạo mới, trở thành công viên để trẻ em vui chơi, người già tập thể dục...
Hồi ức ùa về qua góc nhìn ký họa đô thị phố Châu Long

Hồi ức ùa về qua góc nhìn ký họa đô thị phố Châu Long

(LĐTĐ) Sáng 16/3, nhiều người dân trên địa bàn quận Ba Đình đã đến tham quan triển lãm "Đánh thức nét đẹp kiến trúc phố Châu Long qua góc nhìn ký họa đô thị". Gần 30 bức tranh tràn đầy cảm xúc về phố cổ Hà Nội gắn với những nét đẹp văn hóa, lịch sử và quá trình đô thị hóa đã được trưng bày tại Vườn hoa Vạn Xuân.
Biến bãi rác thành công viên rừng giữa Thủ đô

Biến bãi rác thành công viên rừng giữa Thủ đô

(LĐTĐ) Hưởng ứng sáng kiến của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, từ tháng 11/2023, mô hình thí điểm "Sân chơi trên bãi rác Phúc Tân" với quy mô 1.000 m2 đã được thực hiện tại tổ 1, phường Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm với sự ủng hộ rất lớn từ địa phương. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về môi trường và hệ sinh thái, tăng cường sức khỏe thể chất và tinh thần, tạo không gian lành mạnh gắn kết người dân.
Tiếp tục hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp

Tiếp tục hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp

(LĐTĐ) Sau sự kiện mang tính lịch sử về mở rộng địa giới hành chính, thành phố Hà Nội đã có bước chuyển mình chưa từng có. Tuy nhiên, để hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh và hiện đại xứng tầm khu vực còn nhiều việc phải làm. Trong đó, đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối, lan tỏa là một trong những nhiệm vụ trọng tâm mang tính chiến lược.
Hoa bưởi đầu mùa tỏa hương khắp phố phường Hà Nội

Hoa bưởi đầu mùa tỏa hương khắp phố phường Hà Nội

(LĐTĐ) Những năm gần đây, hoa bưởi đã trở thành một thức quà không thể thiếu của người Hà Nội mỗi dịp Xuân về. Dịp này, dạo quanh phố phường Thủ đô, đâu đâu cũng bắt gặp những gánh hàng rong chất đầy hoa bưởi.
Tân binh huyện Thanh Trì tự hào lên đường nhập ngũ

Tân binh huyện Thanh Trì tự hào lên đường nhập ngũ

(LĐTĐ) Sáng 26/2, trong tiết trời mưa phùn lạnh giá, 179 thanh niên ưu tú của huyện Thanh Trì với tinh thần, nhiệt huyết của tuổi trẻ đã hăng hái lên đường nhập ngũ, thực hiện nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ công an nhân dân. Trong hành trang về đơn vị, ngoài bộ quân phục trang nghiêm của người lính là sự quyết tâm phấn đấu, vững tin tiếp bước cha anh, tô thắm truyền thống quê hương.
Để văn hóa giao thông là "cuốn sách mở" về người Hà Nội văn minh

Để văn hóa giao thông là "cuốn sách mở" về người Hà Nội văn minh

(LĐTĐ) Đại thi hào Huy gô từng nói: "Thành phố là cuốn sách mở". Vì vậy, để du khách cảm nhận được nét văn hóa Việt Nam nói chung, về Hà Nội hào hoa, văn minh nói riêng, ngoài kiến trúc đô thị hãy bắt đầu bằng văn hóa giao thông.
Khai hội làng Giang Xá - Kỷ niệm 1.480 năm Lý Nam Đế xưng Vương và thành lập nước Vạn Xuân

Khai hội làng Giang Xá - Kỷ niệm 1.480 năm Lý Nam Đế xưng Vương và thành lập nước Vạn Xuân

(LĐTĐ) Sáng 21/2, tại cụm di tích Đền - Đình thôn Giang Xá, huyện Hoài Đức long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 1.480 năm Lý Nam Đế lên ngôi Hoàng đế và thành lập nước Vạn Xuân; khai hội làng Giang Xá Xuân Giáp Thìn 2024.
Văn hóa lễ hội - mạch nguồn xây dựng người Hà Nội văn minh, thanh lịch

Văn hóa lễ hội - mạch nguồn xây dựng người Hà Nội văn minh, thanh lịch

(LĐTĐ) Một trong những “không gian” để nét đẹp của người Hà Nội được thể hiện rõ nhất chính là lễ hội. Người Hà Nội có văn minh, thanh lịch hay không, phần nào đó thể hiện ở cách họ ứng xử với văn hóa dân gian truyền thống. Báo Lao động Thủ đô có cuộc trao đổi với Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Phùng Hoàng Anh (Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam) xung quanh vấn đề này.
Những lễ hội đặc sắc sắp diễn ra trong Ngày hội “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc”

Những lễ hội đặc sắc sắp diễn ra trong Ngày hội “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc”

(LĐTĐ) Trong hai ngày 24-25/2, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra Ngày hội “Sắc Xuân trên mọi miền Tổ quốc” với nhiều hoạt động mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc.
Xem thêm
Phiên bản di động