Phân cấp cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh

Sáng 9/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch.

Đơn giản hóa nội dung quy hoạch

Theo Chính phủ, việc xây dựng dự án Luật này là để hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về quy hoạch, phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; tăng cường quyền tự chủ, tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị gắn với nâng cao trách nhiệm giải trình của người đứng đầu, kiểm soát quyền lực chặt chẽ. Rà soát, sửa đổi các quy phạm pháp luật còn chồng chéo, bất cập cản trở sự phát triển, khơi thông các điểm nghẽn, tạo động lực mới cho phát triển.

Dự thảo Luật đã hoàn thiện hệ thống quy hoạch, theo hướng: Bổ sung quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành vào hệ thống quy hoạch; Cho phép quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành được phép lập đồng thời; đối với quy hoạch đô thị và nông thôn thực hiện theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và nông thôn.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Ảnh: Quốc hội

Đơn giản hóa nội dung quy hoạch để nâng cao tính hiệu quả, khả thi của quy hoạch, cụ thể: Sửa đổi, bổ sung nội dung quy hoạch theo hướng chỉ bao gồm những quy định khung, mang tính định hướng; chuyển danh mục dự kiến dự án quan trọng, dự án ưu tiên đầu tư trong quy hoạch sang kế hoạch thực hiện quy hoạch, đồng thời phân cấp cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh.

Đồng thời, tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về quy hoạch để nâng cao tính chủ động của các cấp, các ngành trong chỉ đạo điều hành theo Kết luận số 121-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.

Theo đó, phân cấp thẩm quyền của Chính phủ cho Thủ tướng Chính phủ tổ chức lập quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia. Phân cấp thẩm quyền của Quốc hội cho Chính phủ xác định các vùng cần lập quy hoạch vùng và quyết định quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia.

Các đại biểu tại nghị trường. Ảnh: Quốc hội

Phân cấp thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ cho Bộ trưởng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trong kế hoạch thực hiện quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh.

Phân cấp cho các Bộ tổ chức thẩm định, phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành quốc gia; phân cấp cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức thẩm định điều chỉnh quy hoạch tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt điều chỉnh quy hoạch tỉnh sau khi được Hội đồng nhân dân tỉnh thông qua đối với việc điều chỉnh các quy hoạch thời kỳ 2021-2030 để đáp ứng yêu cầu về sắp xếp đơn vị hành chính.

Bảo đảm tính linh hoạt trong quá trình thực hiện

Qua thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, một số ý kiến cho rằng, nội dung vướng mắc về quy hoạch hiện nay không chỉ liên quan đến quy định của Luật Quy hoạch mà còn liên quan đến nhiều luật khác có quy định về sự phù hợp với quy hoạch.

Do đó, việc sửa đổi Luật Quy hoạch lần này mới chỉ là giải pháp tình thế mà chưa xử lý được triệt để các điểm nghẽn đã được nhiều địa phương phản ánh trong thời gian qua.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi. Ảnh: Quốc hội

Để đáp ứng yêu cầu về tiến độ sửa đổi Luật Quy hoạch theo Kết luận số 127-KL/TW của Bộ Chính trị, đề nghị Cơ quan soạn thảo cần xác định rõ mục đích và phạm vi sửa đổi Luật Quy hoạch lần này nhằm bảo đảm tính khả thi; trong đó tập trung giải quyết các vấn đề mang tính cấp bách cần xử lý ngay, nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn, khơi thông nguồn lực và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nhất là những vấn đề phát sinh khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, dự thảo Luật đã bổ sung nguyên tắc xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch và giao Chính phủ quy định chi tiết là cần thiết nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thời gian qua.

Tuy nhiên, dự thảo Luật chỉ mới quy định nguyên tắc xử lý mâu thuẫn đối với các quy hoạch không cùng cấp thẩm quyền quyết định, phê duyệt. Do đó, đề nghị Cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung và làm rõ phương án xử lý mâu thuẫn ngay tại dự thảo Luật đối với các quy hoạch cùng cấp thẩm quyền quyết định, phê duyệt.

Một số ý kiến đề nghị chưa phân cấp thẩm quyền của Quốc hội cho Chính phủ trong việc quyết định quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, nhất là trong trường hợp lập mới các quy hoạch này vì nội dung này chưa được rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, có thể dẫn đến không đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Do đó, cần tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tổng kết thực tiễn khi sửa đổi toàn diện Luật Quy hoạch; trong trường hợp cần phân cấp cho Chính phủ quyết định việc lập mới quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia thì cần rà soát, nghiên cứu để tích hợp một số nội dung quan trọng của 2 quy hoạch này vào nội dung của quy hoạch tổng thể quốc gia, bảo đảm quyền giám sát tối cao của Quốc hội theo Hiến định đối với các nguồn lực đặc biệt, có tầm quan trọng quốc gia.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính tán thành với việc sửa đổi, bổ sung nội dung quy hoạch các cấp theo hướng chỉ bao gồm những quy định chung, mang tính định hướng và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm tính linh hoạt trong quá trình thực hiện.

Tuy nhiên, đề nghị cần làm rõ vai trò của các quy hoạch này, căn cứ đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với các quy hoạch khi phê duyệt chủ trương đầu tư và triển khai thực hiện các dự án...