Nghệ sĩ Hà Nội kể về những điều kiêng cữ của Tết phố cổ

Phố cổ Hà Nội được xem là nơi duy trì đậm đặc nhất những nét văn hoá truyền thống của xứ kinh kỳ. Nơi đây, vào mỗi dịp Tết vẫn còn giữ được những nét kiêng cữ rất riêng và thế hệ này nối tiếp thế hệ kia giữ gìn những nếp văn hoá đó.
nghe si ha noi ke ve nhung dieu kieng cu cua tet pho co Không tổ chức phố đi bộ khu vực hồ Hoàn Kiếm, phố cổ dịp Tết
nghe si ha noi ke ve nhung dieu kieng cu cua tet pho co Nhộn nhịp chợ hoa phố cổ

NSND Hoàng Dũng kể, nhà anh ở phố Hàng Đường là một trong những phố cổ của Hà Nội nên từ nhỏ anh đã chứng kiến được rất nhiều tập tục đón Tết của cư dân phố cổ.

Nam nghệ sĩ kể, năm anh 15 tuổi thì mẹ anh qua đời. Mẹ anh qua đời vào dịp gần Tết nên cả cái Tết đó không đi đâu được. Thậm chí, không được phép đến nhà ai chơi. Anh toàn phải ra đứng ở cửa xem mọi người đi chơi Tết và hóng bạn bè đến nhà mình chơi. Đó là kỷ niệm nhớ nhất mà mỗi khi nhắc lại anh vẫn còn nguyên cảm giác. Đến bây giờ, tập tục đó vẫn còn trong phố cổ và nhiều vùng quê Việt Nam khác.

nghe si ha noi ke ve nhung dieu kieng cu cua tet pho co
Gia đình NSND Hoàng Dũng sum vầy trong ngày Tết.

Ngoài ra, bình thường phố cổ rất sầm uất nhưng đến ngày mồng 1, mồng 2… tất cả mọi nhà đều đóng cửa, phố xá sạch sẽ, im ắng, đẹp đẽ. Và nhà nào mở hàng sớm là sẽ rất bị ghét vì làm mất cả giác Tết. Ngày xưa ai cũng muốn Tết kéo dài đến hết ngày mồng 10.

Cho đến nay, khu phố cổ vẫn duy trì tập tục chọn người xông đất hoặc mở hàng lấy may đầu năm. Ngoài ra, trong những ngày mùng 1, mùng 2, mùng 3… người ta không quét nhà. Nếu nhiều rác quá thì quét vun vào một góc chứ không quét ngay. Tuy nhiên, ngày nay, tập tục đó cũng đã có phần thay đổi vì nếu nhà đông khách khó lòng tránh được lượng rác thải ra.

“Ngày xưa, vào 3 ngày tết, cả vợ cả chồng con cái phải đến thăm ông chú bà cô lớn tuổi trong họ hàng. Nếu không đến là sẽ bị trách mắng vì không biết trên biết dưới. Nhưng ngày nay nếu con cái mình bận thì không nhất thiết đến cùng bộ mẹ mà có thể đến sau miễn vẫn nhớ tới ông bà. Tôi cho đó là một nét văn hoá rất hay, nó cho thấy những giá trị văn hoá truyền thống chưa hề mai một”, NSND Hoàng Dũng nhấn mạnh.

NSƯT Đức Hùng cho biết, nhà anh gốc ở phố Hàng Đậu nên nói đến những điều cấm kỵ của Tết phố cổ Hà Nội thì anh nhớ rất nhiều. Ngày xưa, ông bà, bố mẹ… anh căn dặn sáng mồng 1 Tết không được chặt gà, không được có tiếng động vì như thế sẽ bị động thổ.

nghe si ha noi ke ve nhung dieu kieng cu cua tet pho co
Gia đình nghệ sĩ Đức Hùng du xuân đêm giao thừa.

“Tôi vẫn nhớ, ngày xưa sau khi cúng giao thừa xong, mẹ tôi cầm kéo cắt gà chứ không đặt lên thớt dùng dao chặt. Rồi đêm giao thừa mà đi chơi thì bao giờ trong người cũng phải có một bao diêm để tạo lửa trong người và để cơ thể ấm. Ngoài ra, sáng mồng 1 cố gắng mặc đồ đỏ để cả năm được may mắn, son đỏ. Ba ngày Tết tuyệt nhiên không được quét rác.

Và khi thắp hương phải thắp tay trái chứ không được thắp tay phải. Nén hương phải cắm vào chính giữa bát hương, không được xô lệch, xiên xẹo… Sau đêm giao thừa, mẹ tôi cũng hối thúc chúng tôi khai bút để lấy may đầu năm. Có thể viết một bài thơ hoặc một đoạn văn nào đó theo ý của mình. Rồi tuyệt đối không được cãi nhau, tranh to tiếng trong 3 ngày đầu năm. Đó là những điều kiêng kỵ mà đến bây giờ nhà tôi vẫn duy trì theo nếp đó”, NSƯT Đức Hùng kể.

Theo NSƯT Đức Hùng, cho đến bây giờ, nhiều nhà ở khu phố cổ vẫn chọn người hợp tuổi xông nhà và thường chọn đàn ông.

nghe si ha noi ke ve nhung dieu kieng cu cua tet pho co
Nghệ sĩ Đức Hùng vẫn luôn dạy các con thắp hương bằng tay trái như những gì ông cha truyền lại.

“Nhiều năm qua tôi truyền lại nếp nhà đó cho các con tôi. Nhiều người bảo các con tôi bị già trước tuổi và các bạn ấy cũng nhận mình như thế. Đặc biệt, vào ngày Tết, hai cô ấy thích lễ bái và thắp hương bao giờ cũng thắp tay trái. Đi đâu các cô ấy cũng khấn bái rất chuyên nghiệp và biết lễ tạ nếu lời khấn nguyện của mình thành sự thật. Tôi không hiểu sao các bạn ấy lại có thể ngấm được những điều đó một cách sâu sắc đến vậy”, NSƯT Đức Hùng bày tỏ thêm.

Theo Hà Tùng Long/ dantri.com.vn

Có thể bạn quan tâm

Ý kiến bạn đọc

Nên xem

Trần Quyết Chiến, Bao Phương Vinh vào chung kết billiards carom 3 băng đồng đội thế giới 2025

Trần Quyết Chiến, Bao Phương Vinh vào chung kết billiards carom 3 băng đồng đội thế giới 2025

Tại vòng bán kết giải vô địch billiards carom 3 băng đồng đội thế giới 2025 diễn ra chiều 16/3 tại Viersen (Đức), bộ đôi Trần Quyết Chiến và Bao Phương Vinh đã xuất sắc giành chiến thắng trước đội Bỉ, qua đó đưa đội tuyển Việt Nam tiến vào trận chung kết.
Arsenal đánh bại Chelsea, tiếp tục bám đuổi Liverpool trên đường đua Ngoại hạng Anh

Arsenal đánh bại Chelsea, tiếp tục bám đuổi Liverpool trên đường đua Ngoại hạng Anh

Bàn thắng duy nhất của Mikel Merino đã giúp Arsenal vượt qua Chelsea với tỷ số 1-0 trong trận đấu tối 16/3, qua đó thu hẹp khoảng cách với đội đầu bảng Liverpool xuống còn 12 điểm sau vòng 29 Premier League.
Hiệu quả từ phong trào “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”

Hiệu quả từ phong trào “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”

Các hoạt động trong phong trào thi đua “Giỏi việc nước, đảm việc nhà” đã được Công đoàn xã Duyên Thái (huyện Thường Tín) gắn với việc xây dựng cơ quan đạt chuẩn văn hoá, xây dựng người cán bộ, công chức “Trung thành, trách nhiệm, liêm chính, sáng tạo”, ngày làm việc 8 giờ có chất lượng hiệu quả, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí… nhờ đó 100% nữ công chức, viên chức của xã đều đạt danh hiệu “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”.
Luật Thủ đô giúp Hà Nội xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề

Luật Thủ đô giúp Hà Nội xử lý ô nhiễm môi trường làng nghề

Bắt đầu từ ngày 1/1/2025, Luật Thủ đô chính thức có hiệu lực. Ở khía cạnh môi trường làng nghề, luật đã đề cập đến các biện pháp khuyến khích di dời cơ sở sản xuất trong khu dân cư, làng nghề nông thôn, góp phần giảm tải áp lực lên môi trường, hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân.
Đơn giản thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Đơn giản thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Ngoài trực tiếp nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp tại các Trung tâm dịch vụ việc làm, hiện nay, người lao động có thể nộp hồ sơ hưởng chính sách bảo hiểm thất nghiệp qua Cổng dịch vụ công quốc gia với các thủ tục được tối giản, thuận tiện, thực hiện dễ dàng, nhanh nhất mà không cần đến tận nơi.
Những địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất

Những địa bàn có mức lương tối thiểu cao nhất

Theo Nghị định số 74/2024/NĐ-CP, địa bàn áp dụng mức lương tối thiểu từ 1/7/2024 chia thành 4 vùng, trong đó, người lao động ở vùng I có mức lương tối thiểu tháng cao nhất 4.960.000 đồng/tháng và mức lương tối thiểu giờ cao nhất 23.800 đồng/giờ.
Từ 1/7/2025, đối tượng nào thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Từ 1/7/2025, đối tượng nào thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 quy định mở rộng đối tượng được tham gia và thụ hưởng đầy đủ các chế độ BHXH bằng việc mở rộng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố; người lao động làm việc không trọn thời gian; người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương…

Tin khác

"Lửa từ Đất": Lời tri ân sâu sắc dành cho những người con ưu tú của Thủ đô

"Lửa từ Đất": Lời tri ân sâu sắc dành cho những người con ưu tú của Thủ đô

Nhân dịp kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ thành phố Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2025), vở nhạc kịch "Lửa từ Đất" ra đời như một lời tri ân sâu sắc dành cho những người con ưu tú của Thủ đô đã cống hiến, hy sinh vì sự nghiệp cách mạng. Tác phẩm đã tái hiện những trang sử hào hùng của Đảng bộ Hà Nội và khắc họa sâu sắc tinh thần cách mạng kiên cường của những người cộng sản Việt Nam trong những ngày đầu thành lập Đảng.
Khơi dậy tình yêu Hán Nôm và cái đẹp trong giới trẻ

Khơi dậy tình yêu Hán Nôm và cái đẹp trong giới trẻ

Nhằm góp phần gìn giữ văn hóa truyền thống nói chung, Hán Nôm và nghệ thuật thư pháp nói riêng với giới trẻ là cả một quá trình không hề đơn giản.
Công diễn vở nhạc kịch đặc biệt “Lửa từ Đất”

Công diễn vở nhạc kịch đặc biệt “Lửa từ Đất”

Tối 15/3, tại Cung Văn hóa Lao động hữu nghị Việt Xô, được sự chỉ đạo của Ban Tuyên giáo - Thành ủy Hà Nội, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội và các cơ quan liên quan, Nhà hát Tuổi Trẻ đã công diễn vở nhạc kịch đặc biệt “Lửa từ Đất” nhân kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng bộ đầu tiên của Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2025).
Độc đáo mô hình Lăng Bác từ oản nghệ thuật

Độc đáo mô hình Lăng Bác từ oản nghệ thuật

Tại Festival “Phụ nữ Thủ đô vì hòa bình, phát triển” năm 2025, nhóm trẻ khuyết tật và tự kỷ tại Hà Nội đã thực hiện mô hình Lăng Bác từ oản truyền thống. Mô hình này không chỉ có giá trị nghệ thuật mà còn mang một thông điệp mạnh mẽ về sự hòa nhập và vươn lên của những người khuyết tật trong xã hội hiện đại, nơi mà mọi người đều có thể cống hiến và tạo ra giá trị.
Sao mai Lê Việt Anh chia sẻ về hành trình hóa thân thành Bí thư Thành ủy chính thức đầu tiên của Hà Nội

Sao mai Lê Việt Anh chia sẻ về hành trình hóa thân thành Bí thư Thành ủy chính thức đầu tiên của Hà Nội

Ca sĩ, diễn viên Lê Việt Anh đã chia sẻ với phóng viên Báo Lao động Thủ đô về hành trình hóa thân thành đồng chí Nguyễn Ngọc Vũ trong vở nhạc kịch "Lửa từ Đất" nhân kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2025). Vở nhạc kịch do Nhà hát Tuổi trẻ dàn dựng sẽ công diễn mở màn vào ngày 15 và 16/3 tại Cung Văn hóa Lao động hữu nghị Việt Xô.
Vĩnh biệt nhà thơ Nguyễn Thụy Kha, người lãng tử của thi ca và âm nhạc Việt Nam

Vĩnh biệt nhà thơ Nguyễn Thụy Kha, người lãng tử của thi ca và âm nhạc Việt Nam

Ngày 13/3, làng văn nghệ Việt Nam đã đón nhận tin buồn khi nhà thơ đa tài Nguyễn Thụy Kha từ trần tại Hà Nội sau thời gian dài chiến đấu với bệnh tật. Người nghệ sĩ tài hoa đã kết thúc hành trình 76 năm của mình, để lại dấu ấn sâu đậm trên nhiều lĩnh vực nghệ thuật.
Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42: Bứt phá với công nghệ AI

Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42: Bứt phá với công nghệ AI

Ngày 13/3, Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức họp báo thông tin về Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 42.
Xúc động cuộc vượt ngục lịch sử của hơn 100 tù chính trị tại Nhà tù Hỏa Lò

Xúc động cuộc vượt ngục lịch sử của hơn 100 tù chính trị tại Nhà tù Hỏa Lò

Nhân kỷ niệm 80 năm cuộc vượt ngục của các chiến sĩ cách mạng tại Nhà tù Hỏa Lò (3/1945 - 3/2025), ngày 11/3, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức chương trình giao lưu "Dấu ấn vượt thời gian". Câu chuyện về cuộc vượt ngục lớn nhất trong lịch sử tại Nhà tù Hỏa Lò với sự tham gia hơn 100 tù chính trị được chia sẻ, góp phần ôn lại truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc.
Tuổi thơ nơi bụi duối trước nhà

Tuổi thơ nơi bụi duối trước nhà

Tuổi thơ tôi đã qua bao năm rồi mà trong lòng tôi vẫn khắc khoải, nhớ thương hoài bụi duối trước nhà. Cây duối thôi mà sao nhớ nhớ thương thương đến thế? Tôi cũng không biết vì sao.
Bảo tồn nghệ thuật truyền thống: Đừng để "đóng băng" trong bảo tàng

Bảo tồn nghệ thuật truyền thống: Đừng để "đóng băng" trong bảo tàng

Trong thời đại toàn cầu hóa và kinh tế thị trường đang phát triển mạnh mẽ, nghệ thuật truyền thống Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức. Rõ ràng, bảo tồn không phải là “đóng băng” nghệ thuật truyền thống mà là tạo điều kiện để chúng tiếp tục sống trong lòng xã hội đương đại.
Xem thêm
Phiên bản di động