Lý do vì sao không nên đứng gần trạm sạc xe điện khi chờ sạc

Nhóm nghiên cứu UCLA đã tiến hành đo lường nồng độ PM2.5 - loại hạt bụi siêu nhỏ, chỉ bằng 1/30 sợi tóc người - tại 50 trạm sạc nhanh DC ở Los Angeles, rồi so sánh với nhiều địa điểm đô thị khác.

Kết quả cho thấy sự chênh lệch rõ rệt: Không khí đô thị nền ở mức 7-8 µg/m3. Các xa lộ và giao lộ đông đúc: 10-11 µg/m3. Trạm xăng: khoảng 12 µg/m³. Trạm sạc nhanh: 15 µg/m3, và có thời điểm chạm ngưỡng 200 µg/m3 - gấp hàng chục lần mức trung bình.

Đáng chú ý, chỉ số cao nhất xuất hiện ngay sát tủ điện của trạm sạc. Khi di chuyển ra xa vài mét, nồng độ giảm đáng kể; còn ở khoảng cách vài trăm mét, mức PM2.5 gần như tương đồng với môi trường xung quanh.

Ảnh minh họa

Một thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết: “Những hạt bụi siêu nhỏ này nhiều khả năng phát sinh từ tủ điện chuyển đổi dòng điện tại trạm sạc nhanh DC”.

Các tủ điện này đảm nhận việc biến đổi điện từ lưới điện thành dòng một chiều (DC) để nạp trực tiếp cho pin xe. Khi hoạt động, hệ thống sinh nhiệt mạnh, buộc phải dùng quạt tản nhiệt công suất lớn. Chính luồng gió từ quạt đã khuấy tung bụi và hạt mịn trong không khí, khiến khu vực quanh trạm sạc trở nên ô nhiễm cục bộ.

Điều này đồng nghĩa, không phải bản thân xe điện gây ô nhiễm tại trạm sạc, mà chính cơ chế vận hành hạ tầng sạc tạo ra vùng không khí “bẩn” tạm thời.

Bụi mịn PM2.5 có thể đi sâu vào phổi, thậm chí xâm nhập vào máu. Về lâu dài, chúng làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, hô hấp và một số bệnh mạn tính khác.

Đối tượng dễ bị tổn thương nhất là người cao tuổi, trẻ em, phụ nữ mang thai và những người đã có bệnh nền. Chỉ cần tiếp xúc thường xuyên với môi trường có PM2.5 cao cũng có thể gây suy giảm sức khỏe nghiêm trọng.

Tuy kết quả nghiên cứu gây chú ý, các nhà khoa học UCLA khẳng định điều này không phủ nhận vai trò tích cực của xe điện. Xe điện giúp loại bỏ khí thải độc hại từ động cơ đốt trong, vốn là nguồn chính gây khói bụi và ô nhiễm đô thị. Sự gia tăng bụi mịn ở trạm sạc chỉ là hiện tượng cục bộ và kỹ thuật, có thể được xử lý bằng giải pháp công nghệ.

Một trong những đề xuất khả thi là lắp đặt bộ lọc không khí trong các tủ điện của trạm sạc nhanh, giúp ngăn bụi mịn phát tán ra môi trường.

Trong lúc chờ các biện pháp cải tiến hạ tầng, nhóm nghiên cứu đưa ra những lời khuyên thực tế: Tránh đứng gần tủ điện hoặc khu vực quạt gió của trạm sạc. Nên ngồi trong xe, đóng kín cửa và bật điều hòa để lọc bụi mịn trong lúc chờ sạc. Nếu không ngồi trong xe, hãy di chuyển xa trạm vài chục mét, tìm khu vực thông thoáng và sạch sẽ hơn để chờ đợi. Những hành động nhỏ này có thể giúp giảm thiểu đáng kể rủi ro hít phải bụi mịn.