Lễ hội xuân 2019: Vẫn còn những hạt... sạn

	Lễ hội Xuân trên địa bàn Thủ đô diễn ra vui tươi, an toàn, lành mạnh
	Lễ hội xuân: Cẩn thận những trò chơi nguy hiểm

Năm nay, đầu Xuân Kỷ Hợi, người dân Thủ đô lại hồi hộp chờ một mùa lễ hội có sự chuyển biến tích cực hơn những năm trước. Những tín hiệu vui từ các lễ hội đầu năm đã làm cho dư luận bớt lo lắng, nhưng bên cạnh đó cũng còn có những “hạt sạn” cần sự nỗ lực hơn nữa từ người dân và ngành văn hóa Thủ đô.

Tại buổi giao ban báo chí Thành ủy Hà Nội ngày 19/2 vừa qua, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã vui mừng báo cáo những điểm nổi bật tích cực trong mùa lễ hội đầu xuân, theo đó, tính đến thời điểm ngày 19/2 (Rằm tháng Giêng Kỷ Hợi 2019), toàn thành phố đã diễn ra khoảng trên 300 lễ hội ở 30 quận, huyện, thị xã. Đặc biệt, có một số lễ hội lớn như: Chùa Hương, Gò Đống Đa, Đền Sóc, Cổ Loa… đã có sự phối hợp vào cuộc khẩn trương, đồng bộ nên các lễ hội diễn ra an toàn, văn minh, tiết kiệm.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra về việc tổ chức và quản lý lễ hội được tập trung triển khai thực hiện. Trong công tác tổ chức và quản lý lễ hội, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã phối hợp, hướng dẫn các địa phương thực hiện tốt công tác tuyên truyền trước, trong và sau thời gian diễn ra lễ hội gắn với tuyên truyền thực hiện Quy tắc ứng xử nơi công cộng, lan truyền rộng rãi tới người dân để có những lễ hội thật sự văn minh.

Người dân ngồi tràn ra đường để chờ dâng sao giải hạn ở chùa Phúc Khánh tối 8/1 âm lịch. (Ảnh: Phương Ngân)

Tuy nhiên, bên cạnh những chuyển biến tích cực đó, vẫn còn những vấn đề nổi cộm. Theo ghi nhận của phóng viên báo Lao động Thủ đô, chỉ trong ngày Rằm Tháng Riêng (19/2 dương lịch), hàng ngàn người đã đổ về các điểm di tích của Hà Nội để lễ ngày Rằm tháng Giêng - ngày Rằm quan trọng nhất trong năm. Tại nhiều ngôi chùa như chùa Trấn Quốc, Phủ Tây Hồ, chùa Hương… khói hương nghi ngút, mờ mịt lan tỏa không gian sân chùa, dòng người đi lễ ngày càng đông, chen lấn xô đẩy.

Ngoài việc dâng lễ gồm xôi, gà, bánh chưng, bia, rượu… nhiều người dân mua cá, ốc và chim để phóng sinh. Hiện tượng tiền lẻ, tiền vàng bày la liệt cùng với túi ni lon khiến cho di tích trở nên nhếch nhác, tiền lẻ rải khắp nơi gây hình ảnh phản cảm, đồ lễ ê chề xếp chồng chéo lên nhau tạo nên cảnh tượng khó coi chốn linh thiêng thanh tịnh.

Trước đó, tối 12/2 (Mùng 8 tháng Giêng), hàng nghìn người đã tới chùa Phúc Khánh (quận Đống Đa) để hành lễ dâng sao giải hạn, trong đó đa số phải ngồi ngoài đường hàng tiếng đồng hồ suốt thời gian diễn ra nghi lễ gây cản trở giao thông toàn bộ khu vực này. Theo ghi nhận của phóng viên, tại khu vực sát chân cầu vượt Ngã Tư Sở đông kín người dân ngồi ngoài đường vái vọng vào chùa, chỉ còn một lối nhỏ cho xe máy di chuyển qua. Nhiều người phải ngồi ngay trên thành cầu vượt Ngã Tư Sở, một số người khác đứng ở dải phân cách vái vọng, lấn chiếm lòng đường gây phản cảm và mất an toàn…

Hàng quán bủa vây Chùa Đậu (Thường Tín). ảnh: Nguyễn Hoa

Cũng trong ngày 12/2, lễ hội chùa Đậu (huyện Thường Tín) được tổ chức. Ngay từ sáng sớm ngày khai hội, chùa đã thu hút rất đông du khách đến trẩy hội. Theo ghi nhận, mặc dù lượng khách đông nhưng tại chùa không xảy ra hiện tương chen lấn, xô đẩy, người dân đi lễ đã nâng cao ý thức, giữ gìn sự trang nghiêm khi đến chùa. Điểm đặc biệt khiến nhiều du khách thích thú khi đi lễ hội chùa Đậu là khung cảnh trang nghiêm, lịch sự khi không có hình ảnh đốt vàng mã, hương nến nghi ngút trong chùa.

Tuy nhiên bên cạnh những điểm tích cực đáng ghi nhận thì lễ hội chùa Đậu vẫn còn tồn tại những “hạt sạn” trong ngày lễ hội đầu tiên. Trong đó, tiêu biểu, bước chân đến lễ hội chùa Đậu, ấn tượng đầu tiên đập vào mắt du khách là dãy hàng quán dài mọc la liệt từ lối đi hai bên đường dẫn vào khu di tích cho tới trong khuôn viên chùa. Từ việc bày bán các mặt không phù hợp với không gian của di tích như đồ ăn, các loại đồ chơi trẻ em, túi xách các mặt hàng giảm giá,... cho đến những trò chơi ném phi tiêu trúng thưởng, tất cả đều diễn ra một cách công khai.

Những hoạt động mua bán đó không chỉ ảnh hưởng đến cảnh quan di tích mà còn khiến du khách gặp nhiều khó khăn trong việc tham quan, vãn cảnh. Cùng với đó, tình trạng rải tiền lẻ ở các ban thờ, cài vào tượng Phật vẫn đang diễn ra phổ biến tại chùa. Bên cạnh đó, tại lễ hội, một số người dân tỏ ra thắc mắc khi giá gửi xe tại lễ hội được thu với giá khá cao, 15.000 đồng đối với xe máy và 20.000 đồng đối với xe ô tô.

Bên cạnh những cách hành xử thiếu văn minh của một số bộ phận người dân khi tham gia lễ hội, tại một số di tích, tình trạng vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm vẫn diễn ra. Trong ngày 15/2, đoàn kiểm tra Sở Y tế Hà Nội đã vừa xử phạt 2 nhà hàng không đảm bảo an toàn thực phẩm tại Lễ hội chùa Hương.

Đoàn kiểm tra phát hiện nhiều vi phạm như bảo quản thực phẩm không đúng quy định, không sử dụng tủ kính hoặc màng bọc thực phẩm, không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc thực phẩm. Đoàn đã lập biên bản xử lý và đề nghị Ban tổ chức Lễ hội chùa Hương tiếp tục làm việc với tất cả các cơ sở, kiên quyết dừng hoạt động những cơ sở kinh doanh ăn uống vi phạm ATTP làm ảnh hưởng tới sức khỏe du khách.

Bên cạnh đó, bà Trần Thị Vân Anh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cũng cho hay, số điện thoại đường dây nóng phản ánh tiêu cực trong mùa lễ hội đã tiếp nhận và xử lý nhiều vấn đề như việc thu vé xe cao hơn quy định tại Bia Bà (Hà Đông), Phủ Tây Hồ, Đền Sóc (Sóc Sơn), hiện tượng ép giá khách đi đò tại chùa Hương, việc hàng quán lấn chiếm gây mất mỹ quan, ảnh hưởng giao thông tại chùa Đậu (Thường Tín), âm thanh quá lớn trong ngày lễ hội Gò Đống Đa…

Năm 2019 là năm đầu tiên Hà Nội thực hiện phương thức phân cấp quản lý lễ hội, các địa phương phải chịu trách nhiệm với những tình hình, diễn biến trên địa bàn của mình. Phó Giám đốc Sở Văn hóa và thể thao Hà Nội Trần Thị Vân Anh thừa nhận, một số địa phương vẫn để xảy ra hiện tượng đổi tiền lẻ, gài, ném tiền xung quanh di tích. Dù vậy tình trạng này đã giảm, bên cạnh đó có bộ phận nhân viên của Ban quản lý cũng đi gom lượng tiền này để cho vào hòm công đức. Để có thể giải quyết triệt để vẫn cần sự phối hợp tuyên truyền và nâng cao ý thức của người dân. Việc đốt vàng mã đã có nhiều tiến bộ, nhưng vẫn cần tiếp tục được cải thiện.

Liên quan đến lễ dâng sao giải hạn tại chùa Phúc Khánh bị báo chí phản ánh là đang bị thương mại hoá và ngồi tràn lan, chiếm lòng đường vỉa hè, gây mất an toàn giao thông…, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cho rằng cần tuyên truyền về các nghi thức lễ hội, tín ngưỡng để người dân được biết. “Hà Nội sẽ làm việc với Giáo hội Phật giáo Việt Nam cũng như của Hà Nội, cũng như các các ngành, chính quyền địa phương thực hiện tuyên truyền nắm bắt và hạn chế, khắc phục những mặt tiêu cực trong mùa lễ hội. Tuy nhiên, việc này không thể giải quyết trong một sớm một chiều”, bà Trần Thị Vân Anh chia sẻ.

Việc thực hiện tốt nếp sống văn minh trong lễ hội vừa là trách nhiệm và là ý thức không chỉ của các cấp quản lý, tổ chức lễ hội mà còn phụ thuộc vào trách nhiệm của cả cộng đồng khi tham gia lễ hội. Mùa lễ hội vẫn còn tiếp diễn, hy vọng rằng những “hạt sạn” sẽ không còn tồn tại để người dân có một mùa lễ hội thật sự văn minh, đúng với thuần phong mỹ tục và làm trong sáng đời sống tâm linh của người dân Thủ đô.

Bảo Thoa – Phương Ngân