Đề xuất nâng tiền đặt cọc đấu giá đất lên 50%

Ngày 21/10, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú chủ trì Hội đồng thẩm định dự thảo Nghị quyết của Chính phủ quy định xử lý khó khăn, vướng mắc về đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp giao đất, cho thuê đất theo quy định của Luật Đất đai.

Theo nội dung Tờ trình về dự thảo Nghị quyết, hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất còn tồn tại nhiều hạn chế như: Tình trạng trả giá cao bất thường, có dấu hiệu thông đồng, dìm giá, thao túng giá và nhiều trường hợp lợi dụng hoạt động đấu giá để trục lợi rồi “bỏ cọc”. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản mà còn tác động tiêu cực đến kinh tế - xã hội và tình hình an ninh, trật tự tại một số địa phương.

Dự thảo Nghị quyết đã nâng mức tiền đặt trước trong trường hợp giao đất, cho thuê đất theo quy định của Luật Đất đai nhằm hạn chế tình trạng người tham gia đấu giá quyền sử dụng đất lợi dụng mức tiền đặt trước quá thấp để tham gia đấu giá nhằm trục lợi.

Cụ thể, nâng mức tiền đặt trước đối với trường hợp giao đất, cho thuê đất ở cho cá nhân và trường hợp giao đất để thực hiện dự án đầu tư tối thiểu là 20% và tối đa là 50% giá khởi điểm.

Dự thảo Nghị quyết cũng quy định xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá trong trường hợp giao đất, cho thuê đất vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá dẫn đến quyết định công nhận kết quả đấu giá bị huỷ.

Theo đó, người trúng đấu giá bỏ cọc phải bồi thường toàn bộ các thiệt hại phát sinh từ việc tổ chức cuộc đấu giá (giá dịch vụ đấu giá, chi phí tổ chức đấu giá) do phải hủy kết quả đấu giá quyền sử dụng đất để đảm bảo phù hợp với quy định về bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ. Việc này nhằm hạn chế tình trạng lợi dụng hoạt động đấu giá tài sản để trục lợi, đồng thời, tăng cường trách nhiệm đối với người trúng đấu giá quyền sử dụng đất.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú chủ trì Hội đồng thẩm định

Bên cạnh đó, dự thảo Nghị quyết bổ sung quy định cấm cá nhân tham gia đấu giá quyền sử dụng đất sau khi trúng đấu giá mà bỏ cọc với thời hạn 6 tháng đến 5 năm.

Đồng thời, cấm tham gia đấu giá từ 2-5 năm đối với trường hợp người trúng đấu giá không nộp tiền trúng đấu giá; cấm tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 3 năm đối với trường hợp người trúng đấu giá nộp không đầy đủ tiền trúng đấu giá.

Góp ý tại Hội đồng thẩm định, đại diện Bộ Công an cho biết, quy định tỷ lệ đặt cọc trước kia thấp dễ dẫn đến việc thao túng thị trường. Do đó, việc nâng tiền đặt cọc lên mức 20-50% là hợp lý, có thể hạn chế được hệ lụy. Về mức bồi thường thiệt hại, vị này đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xem xét, chỉ nên quy định mở; đồng thời không nên quy định cấm tham gia đấu giá trong thời gian dài đối với người trúng đấu giá mà bỏ cọc.

Đại diện Bộ Quốc phòng cho rằng việc nâng mức đặt cọc từ 20-50% là quá rộng, chỉ nên để khoảng ngắn hơn. Bởi việc nâng mức đặt cọc như trên sẽ hạn chế tiếp cận đối với những doanh nghiệp nhỏ, ngược lại, với doanh nghiệp lớn, mức tăng này cũng không khiến họ e ngại.

Về bồi thường thiệt hại, đại diện Bộ Quốc phòng cho rằng, dự thảo Nghị quyết quy định chung chung, cần quy định cụ thể hơn; đồng thời cân nhắc, bỏ quy định cấm tham gia đấu thầu đối với người trúng đấu giá mà bỏ cọc vì không phù hợp.

Góp ý về quy định nâng mức đặt cọc đến 50%, đại diện Bộ Tài chính cho rằng chỉ nên quy định mức khung như trên, còn mức cụ thể như thế nào thì nên giao cơ quan địa phương quyết định cho phù hợp với thực tế. Đồng thời, không nên quy định bồi thường thiệt hại và đề nghị cân nhắc đối với trường hợp bỏ cọc lần 2 trở lên hoặc có chế tài cao hơn…

Kết luận phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú đánh giá dự thảo Nghị quyết là rất cần thiết nhằm thực hiện chỉ đạo của cấp có thẩm quyền và để hạn chế các trường hợp thao túng, lạm dụng trong đấu giá quyền sử dụng đất đã phát sinh trong thực tiễn, khắc phục những bất cập, vướng mắc.

Liên quan đến phạm vi điều chỉnh, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phải có tiếp thu, giải trình để hoàn thiện, đảm bảo sự rõ ràng. Đồng thời, cân nhắc lại quy định vấn đề bồi thường như ý kiến của một số thành viên Hội đồng thẩm định. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú cũng gợi ý, đưa bổ sung quy định tạo sự linh hoạt cho địa phương vào phương án đấu giá để xử lý các vướng mắc…