Bộ, ngành Tư pháp góp phần quan trọng trong đổi mới tư duy xây dựng, thi hành pháp luật

Sáng 13/12, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác tư pháp năm 2025, nhiệm kỳ 2021 - 2025; định hướng nhiệm kỳ 2026 - 2030 và nhiệm vụ trọng tâm công tác năm 2026. Hội nghị tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, kết nối với 34 điểm cầu tại các tỉnh, thành phố.

Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị. Cùng dự có đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Nội chính Trung ương; đồng chí Lê Thành Long, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Hồ Quốc Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ.

Các đại biểu tham dự hội nghị.

Báo cáo tại Hội nghị, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, trong nhiệm kỳ 2021 - 2025, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp và khó lường; ở trong nước, tác động của đại dịch Covid-19 và các thách thức an ninh phi truyền thống gia tăng mạnh mẽ, ảnh hưởng sâu rộng đến việc triển khai nhiệm vụ trên các lĩnh vực, đặt ra những thách thức và thời cơ đan xen cho công tác pháp luật, tư pháp.

Năm 2025, Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách chiến lược về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đổi mới tư duy về xây dựng và thi hành pháp luật, gắn với mục tiêu tăng trưởng 2 con số.

Trong đó, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 66 ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, với định hướng pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh, động lực mạnh mẽ cho phát triển và là một trong “bộ tứ trụ cột” đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển thịnh vượng, hùng cường.

Vượt qua nhiều khó khăn, thách thức, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ, ngành Tư pháp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khẩn trương, đồng bộ, quyết liệt công tác tư pháp với nhiều đổi mới, gắn kết chặt chẽ với công tác lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của cấp ủy, chính quyền địa phương.

Trong đó, đã chú trọng đổi mới tư duy trong xây dựng và thi hành pháp luật; khẳng định ngày càng rõ nét vai trò là lực lượng nòng cốt trong tham mưu xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật. Đặc biệt, Bộ, ngành Tư pháp đã chủ trì tham mưu Chính phủ tham gia tích cực vào quá trình sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; hoàn thành tốt việc tham mưu xây dựng một số đạo luật quan trọng; chủ động, sáng tạo tham mưu các cơ chế pháp luật đặc thù, đặc biệt, góp phần phản ứng chính sách linh hoạt, kịp thời, tháo gỡ nhiều “điểm nghẽn” trong thực tiễn.

Trong nhiệm kỳ 2021 - 2025, Chính phủ đã trình Quốc hội thông qua khối lượng nhiệm vụ lập pháp lớn nhất từ trước đến nay với gần 180 dự án luật, dự thảo nghị quyết. Chỉ riêng tại Kỳ họp thứ 10 năm 2025, Chính phủ đã trình và được Quốc hội thông qua 47 luật, 8 Nghị quyết.

"Có thể khẳng định rằng, với tinh thần đoàn kết, trách nhiệm, Bộ, ngành Tư pháp đã hoàn thành khối lượng công việc rất lớn với nhiều nhiệm vụ khó, chưa từng có tiền lệ trong nhiệm kỳ để triển khai các chủ trương, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế của đất nước", Bộ trưởng cho biết.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh.

Theo báo cáo, Bộ, ngành Tư pháp đã chủ trì nghiên cứu, tham mưu ban hành các văn bản quan trọng, góp phần phát triển tư duy lý luận của Đảng về xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa như: Nghị quyết số 27-NQ/TW; Quyết định số 178-QĐ/TW; Chỉ thị số 54-CT/TW.

Đặc biệt, với việc tham mưu ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TW, Bộ, ngành Tư pháp góp phần quan trọng trong đổi mới tư duy xây dựng, thi hành pháp luật, nhằm xây dựng hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, khả thi với cơ chế tổ chức thực hiện nghiêm minh, nhất quán.

Công tác xây dựng pháp luật có những đổi mới mang tính đột phá; đã hoàn thành tham mưu khối lượng nhiệm vụ lập pháp lớn nhất từ trước đến nay, góp phần tháo gỡ nhiều “điểm nghẽn”, “nút thắt” về thể chế, pháp luật, khơi thông mọi nguồn lực phát triển.

Trong nhiệm kỳ, các bộ, ngành đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua khối lượng nhiệm vụ lập pháp lớn nhất từ trước đến nay với gần 180 dự án luật, dự thảo nghị quyết, riêng năm 2025 trình Quốc hội 99 dự án luật, nghị quyết.

Các bộ, ngành đã soạn thảo, trình ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 4.974 VBQPPL (riêng năm 2025 là 1.396 văn bản, nhiều nhất trong cả nhiệm kỳ); các địa phương đã ban hành 51.799 VBQPPL (riêng năm 2025 là 13.000 văn bản, nhiều nhất trong cả nhiệm kỳ).

Công tác thẩm định hồ sơ chính sách, dự thảo VBQPPL được chú trọng nâng cao chất lượng, bảo đảm tiến độ, nhiều trường hợp vượt tiến độ theo quy định. Trong giai đoạn 2021-2025, Bộ Tư pháp, các tổ chức pháp chế bộ, ngành, địa phương đã thẩm định 5.311 dự thảo VBQPPL; riêng năm 2025 là 1.467 dự thảo VBQPPL; cơ quan tư pháp địa phương thẩm định 4.719 dự thảo VBQPPL, riêng năm 2025 là 14.771 dự thảo VBQPPL.

Nổi bật là khẩn trương thẩm định đối với “chùm” VBQPPL liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy, phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền phục vụ cuộc “cách mạng” về tinh gọn bộ máy, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và “chùm” nghị quyết của Chính phủ triển khai Nghị quyết số 206/2025/QH15.

Công tác tổ chức thi hành pháp luật được chú trọng đổi mới, bám sát yêu cầu thực tiễn, góp phần xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong cán bộ, Nhân dân. Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) ngày càng có nhiều đổi mới, gắn với chuyển đổi số và truyền thông chính sách hiện đại.

Quản lý nhà nước trong các lĩnh vực thi hành án dân sự, thi hành án hành chính, bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, trợ giúp pháp lý, đăng ký biện pháp bảo đảm, bồi thường nhà nước, quản lý xử lý vi phạm hành chính,… tiếp tục được tăng cường, hoàn thiện về mặt thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính, chuẩn hóa các quy trình, thủ tục theo hướng công khai, minh bạch, thuận tiện hơn cho người dân, cơ quan, đơn vị.

Toàn cảnh hội nghị.

Trong bối cảnh số lượng vụ việc tăng cao, nhiều việc khó, trong đó có những đại án chưa từng có tiền lệ, với số lượng tiền, tài sản phải xử lý, thu hồi đặc biệt lớn và nhất là việc sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống thi hành án dân sự, kết thúc năm 2025, các cơ quan thi hành án dân sự đã tổ chức thi hành vượt chỉ tiêu về việc và về tiền được Quốc hội giao.

Tính chung trong nhiệm kỳ 2021 - 2025, các cơ quan thi hành án dân sự đã thi hành xong hơn 2.804.961 việc, 476.745 tỷ 589 triệu 090 nghìn đồng, tăng 271.467 tỷ 30 triệu 735 nghìn đồng (tăng 132,24% so với giai đoạn năm 2016 - 2020).

Công tác hành chính tư pháp được quản lý hiệu quả, kịp thời điều chỉnh để phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong thực hiện thủ tục hành chính (TTHC), đáp ứng yêu cầu cải cách TTHC.

Thể chế trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp tiếp tục được chú trọng hoàn thiện; công tác đăng ký biện pháp bảo đảm tiếp tục là lĩnh vực đi đầu trong ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; công tác pháp luật quốc tế ghi dấu ấn, khẳng định vai trò của Bộ, ngành Tư pháp trong tham mưu giúp Chính phủ xử lý các vấn đề pháp lý phát sinh trong hội nhập quốc tế, giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế. Công tác hợp tác quốc tế về pháp luật và tư pháp được thúc đẩy mạnh mẽ trên cả 3 bình diện toàn cầu, khu vực và song phương. Trong giai đoạn 2021 - 2025, Bộ Tư pháp đã tham gia đàm phán và ký gần 60 văn kiện hợp tác với các đối tác…