Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực đất đai

Hội nghị diễn ra đồng thời theo hình thức trực tiếp và trực tuyến tại hơn 3.400 điểm cầu của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, phường, xã, đặc khu trên cả nước, với sự tham gia của đại diện lãnh đạo UBND tỉnh, thành phố, các sở ngành liên quan.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Minh Ngân nhấn mạnh: Đây là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần hiện thực hóa các chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về cải cách thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai. Đặc biệt, Hội nghị là bước chuẩn bị cần thiết để triển khai đồng bộ các quy định mới của Luật Đất đai năm 2024, trong đó có các nội dung mang tính đột phá về phân cấp, phân quyền cho chính quyền địa phương hai cấp, cấp tỉnh và cấp xã.

Thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao, thời gian qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã chủ trì, phối hợp các bộ, ngành, địa phương trình Chính phủ ban hành Nghị định số 151/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 về phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực đất đai. Đồng thời, Bộ cũng đã ban hành Thông tư số 23/2025/TT-BNNMT hướng dẫn chi tiết thực hiện Nghị định, bảo đảm tính đồng bộ, rõ ràng và khả thi trong tổ chức thực hiện tại địa phương.

Thứ trưởng Lê Minh Ngân chủ trì Hội nghị tập huấn toàn quốc về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong lĩnh vực đất đai. (Ảnh: Khương Trung)

Đặc biệt, nhằm hỗ trợ đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở trong triển khai công việc, Bộ đã xây dựng và ban hành 48 bộ thủ tục hành chính (tại Quyết định số 2304/QĐ-BNNMT ngày 23/6/2025) cùng 10 bộ thủ tục hành chính nội bộ (tại Quyết định số 2417/QĐ-BNNMT ngày 28/6/2025). Các tài liệu này được tích hợp trong Bộ sổ tay hướng dẫn và sổ tay điện tử với hệ thống sơ đồ minh họa trực quan, dễ tiếp cận và tra cứu.

Thông qua Hội nghị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kỳ vọng sẽ tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong tư duy quản lý đất đai từ “làm thay” sang “trao quyền và giám sát”, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, đồng thời đảm bảo công tác quản lý đất đai được thông suốt, hiệu quả trong mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Cũng tại Hội nghị, các đại biểu thảo luận về các nội dung trong các nhóm vấn đề những điểm mới của Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai; về thủ tục về đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất khi thực hiện chính quyền địa phương hai cấp theo Nghị định 151; Bộ thủ tục hành chính giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất; thủ tục hành chính về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế, xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; thủ tục xây dựng, điều chỉnh bảng giá đất; định giá đất cụ thể.

Đồng thời, các đại biểu đã phản ánh những vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai các quy định về đất đai tại địa phương và được Thứ trưởng Lê Minh Ngân, Cục Quản lý đất đai giải đáp, hướng dẫn kịp thời, khẳng định sẽ nghiên cứu kiến nghị bổ sung những nội dung còn bất cập trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai, một nhiệm vụ trọng tâm đang được Bộ triển khai.

Trên cơ sở các ý kiến trao đổi tại Hội nghị, Thứ trưởng Lê Minh Ngân đánh giá cao tinh thần thẳng thắn, cầu thị của các địa phương khi nêu lên nhiều vướng mắc mới phát sinh trong thực tiễn, nhất là cấp xã đã tiếp nhận nhiều nhiệm vụ mới, thẩm quyền mới với những trình tự thay đổi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã kịp thời giải đáp, hướng dẫn cụ thể.

Hội nghị diễn ra đồng thời theo hình thức trực tiếp và trực tuyến tại hơn 3.400 điểm cầu của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, phường, xã, đặc khu trên cả nước.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang đặt ra yêu cầu bức thiết trong tổ chức thực hiện, đặc biệt là tại cấp xã, nơi trực tiếp tiếp nhận và xử lý phần lớn nhiệm vụ được phân cấp. Trong đó, một trong những thách thức lớn hiện nay là năng lực tổ chức thực hiện ở cấp xã còn hạn chế. Cán bộ thiếu kinh nghiệm, trong khi các chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền lại đang mở rộng. Do đó, hội nghị tập huấn trực tuyến được tổ chức lần này là bước đầu quan trọng nhằm thống nhất nhận thức, tăng cường kỹ năng cho đội ngũ tại cơ sở.

“Hội nghị hôm nay là rất cần thiết, nhưng chưa thể đủ. Đây là nhiệm vụ thường xuyên, cần có thời gian để thấm nhuần, thống nhất và tạo tác động thực chất tới đội ngũ cơ sở. Khi cán bộ có đủ nhận thức, kỹ năng, kiến thức và sự am hiểu pháp luật, họ sẽ tự tin thực hiện hiệu quả”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Để tiếp tục triển khai hiệu quả, Thứ trưởng đề nghị các địa phương tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm: Trước hết, tiếp tục tuyên truyền, phổ biến văn bản pháp luật, nội dung sổ tay điện tử, hướng dẫn kỹ năng cho cán bộ cấp xã. Đồng thời, cần đầu tư nâng cấp hệ thống trang thiết bị phục vụ công tác chuyên môn, nhất là máy tính, đường truyền, cơ sở dữ liệu.

Về nhân lực, các địa phương cần rà soát, điều động hoặc biệt phái cán bộ có năng lực từ cấp tỉnh về hỗ trợ cấp xã; đồng thời đề xuất điều chỉnh biên chế, cơ cấu lại tổ chức bộ máy để phù hợp với yêu cầu phân cấp mới.

Tại Hội nghị, các đại biểu thảo luận về các nội dung trong các nhóm vấn đề những điểm mới của Nghị định 151/2025/NĐ-CP quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương hai cấp, phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Một trong những nhiệm vụ cấp bách được Thứ trưởng nhấn mạnh là xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, phục vụ chuyển đổi số và rút ngắn thời gian xử lý thủ tục hành chính. Hiện nay Bộ đã thống nhất sử dụng một phần mềm toàn quốc, kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia. Các địa phương cần sớm lựa chọn phần mềm phù hợp, tổ chức đo đạc, lập hồ sơ địa chính, chuyển đổi số liệu thành cơ sở dữ liệu đồng bộ, hoàn thiện trước ngày 31/12/2026.

“Không xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai thì không thể thực hiện được các yêu cầu mới trong quản lý, xử lý thủ tục hành chính điện tử. Đây là nhiệm vụ bắt buộc, cần quyết tâm thực hiện đồng bộ, hiệu quả, tránh lãng phí”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Cùng với đó, Bộ sẽ tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu, phối hợp với các trường đại học chuyên ngành trong tháng 8. Mỗi tỉnh cần cử cán bộ nòng cốt tham gia tập huấn, sau đó phổ biến, lan tỏa kiến thức về địa phương. Trong đó, vào mỗi chiều thứ Hai, Cục Quản lý Đất đai sẽ phối hợp với Báo Nông nghiệp và Môi trường tổ chức buổi tư vấn, hướng dẫn trực tuyến, kết nối với các địa phương để giải đáp vướng mắc trong thực hiện các thủ tục liên quan đến đất đai như quy hoạch, cấp giấy chứng nhận, cho thuê đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư.