Cơ sở để các ngân hàng áp dụng rộng rãi phương tiện điện tử vào quy trình cho vay

NHNN cho biết, trên cơ sở nắm bắt sơ bộ tình hình tổ chức tín dụng (TCTD) áp dụng phương thức điện tử trong hoạt động cho vay đối với khách hàng và các thông tin qua trao đổi với TCTD trong quá trình triển khai xây dựng Thông tư 06/2023/TT-NHNN, về cơ bản, TCTD đã triển khai ứng dụng phương tiện điện tử vào quy trình cho vay, chú trọng phát triển và hoàn thiện các giải pháp công nghệ nhằm hỗ trợ/thay thế các khâu tác nghiệp thủ công.

Chẳng hạn, Agribank đã tích cực đẩy mạnh các giải pháp nhằm cải tiến hồ sơ, thủ tục cho vay, giải pháp không dùng tiền mặt trong hoạt động tín dụng (qua hệ thống thu nợ tự động Center cut). Bên cạnh đó, đang trong quá trình hoàn thiện triển khai Đề án Ngân hàng điện tử (Internet Banking); trong đó, áp dụng công nghệ và phương thức tự động hóa trong quy trình khởi tạo khoản vay, quản lý nợ có vấn đề, quản lý tài sản đảm bảo.

BIDV đã ứng dụng phương tiện điện tử từ việc tiếp nhận nhu cầu vay vốn (ibank) đến khởi tạo, thực hiện và quản lý khoản vay (qua CROMS – Khách hàng tổ chức, RLOS – Khách hàng bán lẻ) hướng tới tăng cường tính tự động trong quy trình cấp tín dụng, ứng dụng công nghệ trong quản lý khách hàng, phân tích tài chính và khởi tạo hồ sơ tín dụng, số hóa hồ sơ, đẩy nhanh tiến độ luân chuyển, xử lý hồ sơ cấp tín dụng… cũng như yêu cầu quản trị, kiểm soát hoạt động cấp tín dụng trong nội bộ ngân hàng.

Còn tại Vietcombank đã đưa hệ thống CLOS hỗ trợ phê duyệt khởi tạo khoản vay khách hàng bán buôn, hệ thống RLOS hỗ trợ phê duyệt khởi tạo khoản vay của khách hàng bán lẻ… đồng thời, nghiên cứu áp dụng chữ ký số trong công tác thẩm định tín dụng.

BIDV đã ứng dụng phương tiện điện tử từ việc tiếp nhận nhu cầu vay vốn đến khởi tạo, thực hiện và quản lý khoản vay.

Khối các ngân hàng thương mại cổ phần (TMCP), đối với sản phẩm cho vay cầm cố sổ tiết kiệm, LPBank đã triển khai theo hình thức online (1/2018) từ đề nghị đến giải ngân thông qua ứng dụng Ngân hàng. Đối với một số tài sản như phương tiện vận tải (trừ tàu bay, tàu biển), máy móc thiết bị, Bac A Bank đã áp dụng hình thức đăng ký giao dịch bảo đảm, xóa giao dịch bảo đảm trực tuyến.

TPBank áp dụng các công nghệ chuyển đổi số trong việc cho vay đối với khách hàng (đặc biệt là tệp khách hàng sử dụng thẻ tín dụng và tiêu dùng tín chấp) không giấy tờ hồ sơ, đảm bảo an toàn, chi phí thấp; thực hiện thẩm định và xét duyệt tín dụng trên hệ thống luân chuyển hồ sơ và phê duyệt tín dụng nội bộ (thay vì các hồ sơ bản cứng trước đây), định giá, phê duyệt và quản lý tài sản bảo đảm sau cho vay được thực hiện trên hệ thống quản lý tài sản bảo đảm, tiến tới áp dụng đại trà các sản phẩm online rộng rãi hơn, cả trên kênh ebank và kênh LiveBank.

Tại NCB đã sử dụng hệ thống iLos trong việc quản lý, luân chuyển hồ sơ giúp việc quản lý, lưu trữ hồ sơ tập trung, đẩy nhanh và quản lý được tiến trình xử lý hồ sơ theo từng khâu, từng cấp xử lý; giúp nâng cao trách nhiệm phối hợp cung cấp hồ sơ đầy đủ giữa các bộ phận, giúp quản lý thời gian xử lý công việc.

Khối các ngân hàng 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam, HSBC đã chuyển đổi hạ tầng và dịch vụ công nghệ thông tin lên trên nền tảng điện toán đám mây. Sử dụng các hệ thống chuẩn của tập đoàn HSBC trong hoạt động kiểm soát rủi ro (hệ thống HELIOS ghi chép lịch sử đánh giá rủi ro từng thời kỳ, hệ thống RAT ghi chép toàn bộ dữ liệu và chứng từ bổ trợ cho việc đánh giá rủi ro rửa tiền, cấm vận, chống hối lộ và tham nhũng), giúp lưu trữ, quản lý và truy xuất thông tin thuận tiện, dễ dàng.

Bên cạnh đó, ứng dụng nhiều công cụ đa dạng, xuyên suốt chu trình cho vay cũng đang trong quá trình cải thiện (ví dụ như công cụ quản lý theo dõi thời gian tiêu tốn tại từng công đoạn cấp hạn mức - Credit Workflow Tool, số hóa một phần tờ trình tín dụng – Digital Credit Application, số hóa việc soạn thảo hồ sơ tín dụng – Hot Docs…).

NHNN nhận định, nhìn chung, mức độ TCTD áp dụng phương tiện điện tử vào quy trình cho vay, quyết định lựa chọn thực hiện tự động một khâu/một vài khâu hay toàn bộ quy trình cho vay không đồng đều giữa các TCTD do nhiều lý do có thể kể đến như: Khẩu vị rủi ro, đặc điểm hoạt động kinh doanh và chính sách nội bộ của bản thân TCTD, hành vi người dùng chưa chấp nhận thay đổi sang sử dụng sản phẩm bằng phương tiện điện tử…

Đáng chú ý, nhóm các ngân hàng thương mại nhìn chung ghi nhận việc ứng dụng phương tiện điện tử vào quy trình cho vay ở mức phổ biến; đa phần các ngân hàng đã ứng dụng phương tiện điện tử vào một hoặc một vài khâu của quy trình cho vay.

Trong tổng thể, NHNN cho biết, theo xu hướng của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, triển khai kế hoạch chuyển đổi số của ngành ngân hàng, các TCTD nhìn chung nhận định được sự cần thiết và cơ hội trong việc chuyển đổi số hoạt động ngân hàng (trong đó có hoạt động cho vay). Qua đó, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của TCTD, loại bỏ các yếu tố cảm tính và chủ quan của cá nhân khi ra quyết định, tối đa hóa lợi nhuận và giảm thiểu chi phí và nguồn lực vận hành, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh của TCTD. Đồng thời, gia tăng tiện ích và trải nghiệm đối với khách hàng, rút ngắn thời gian phục vụ, từ đó giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay của TCTD.

Về cơ bản, các TCTD có xu hướng kiện toàn, đẩy mạnh ứng dụng toàn diện, đồng bộ hệ thống công nghệ thông tin, mở rộng hệ sinh thái số; tiếp tục đầu tư cho công tác nghiên cứu, cải tiến và ứng dụng các giải pháp, công nghệ số hóa theo hướng nâng cao tính tự động hóa cho quy trình cho vay (tiến tới tự động hóa toàn bộ quy trình).

“Việc NHNN ban hành Thông tư 06/2023/TT-NHNN (trong đó có nội dung quy định về cho vay bằng phương tiện điện tử) góp phần hoàn thiện hành lang pháp lý, là cơ sở để các ngân hàng triển khai đại trà, áp dụng rộng rãi phương tiện điện tử vào quy trình cho vay. Do yêu cầu về nguồn lực đầu tư lớn, đặc thù quy mô hoạt động, kế hoạch phát triển của TCTD nên cần có có lộ trình (trước mắt áp dụng đối với các sản phẩm cho vay đơn giản), nghiên cứu và thử nghiệm trước khi áp dụng rộng rãi”, NHNN nhận định.