Cần sự vào cuộc của toàn xã hội để ngăn chặn trẻ em vị thành niên phạm tội

Những vụ điển hình và "hồi chuông" cảnh báo

Một trong những vụ cướp do băng cướp “nhí” thực hiện mới đây trên địa bàn Thủ đô gây xôn xao dư luận. 9 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp manh động trên nhiều địa bàn.

Công an quận Long Biên đã phối hợp Phòng Cảnh sát hình sự Công an Thành phố, Công an quận Hoàng Mai và các đơn vị nghiệp vụ bắt giữ 9 đối tượng gây ra hàng loạt vụ cướp manh động trên địa bàn.

Danh tính các đối tượng được làm rõ là Phạm Hoài Nam (sinh năm 2005), Hoàng Phước Long (sinh năm 2006), Đặng Văn Bắc (sinh năm 2006), Nguyễn Viết Khánh (sinh năm 2006), Nguyễn Văn Quyết (sinh năm 2005), Hoàng Văn Phát (sinh năm 2006), Phạm Bảo Sơn (sinh năm 2006), Nguyễn Văn Tiệp (sinh năm 2006), cùng trú tại Hải Dương và Phạm Trung Nhật Anh (sinh năm 2005; trú tại: Gia Lâm, Hà Nội).

Theo điều tra, do không có tiền tiêu xài, Phạm Hoài Nam đã rủ Nguyễn Viết Khánh, Hoàng Phước Long, Đặng Văn Bắc, Phạm Bảo Sơn đi cướp tài sản. Tối 2/8, Nam, Long, Khánh, Bắc điều khiển xe máy từ Hải Dương lên địa bàn thành phố Hà Nội để gây án.

Nhóm thanh niên mang hung khi giải quyết mâu thuẫn trên mạng xã hội

Đến khoảng 2h10 ngày 3/8, cả nhóm di chuyển đến khu vực đường Cổ Linh thì phát hiện một đôi nam nữ điều khiển xe máy Honda Wave. Các đối tượng liền ép xe, rút kiếm đe doạ cướp xe máy của họ rồi đi về Hải Dương để chơi game. Sau đó Nam đã bán chiếc xe máy trên cho Sơn với giá 5,5 triệu đồng.

Tiếp đó, 1h05 ngày 4/8, Nam, Khánh, Quyết, Phát di chuyển đến trước số nhà 140 Ngô Gia Tự thuộc phường Đức Giang, quận Long Biên thì phát hiện 3 nam thanh niên đi trên một xe máy Honda Wave. Các đối tượng chặn đầu xe, rồi rút kiếm đe dọa cướp xe máy.

Xác định, đây là nhóm cướp rất manh động, Công an quận Long Biên đã phối hợp Phòng Cảnh sát hình sự Công an Thành phố khẩn trương tiến hành điều tra, bắt giữ các đối tượng.

Chỉ sau đó vài ngày, khoảng 13h ngày 7/8, tại cầu Cong, phường Vạn Phúc, quận Hà Đông một nhóm gồm 7 đối tượng (từ 14-19 tuổi) đã tổ chức cướp tài sản của người dân di chuyển qua khu vực này. Khi bị phát hiện các đối tượng đã dùng dao tấn công người dân…

Không chỉ gây ra những vụ cướp manh động, nhiều thanh thiếu niên còn tụ tập băng nhóm rủ nhau đi xử lý những mâu thuẫn trên mạng xã hội.

Điển hình là vụ việc xảy ra trên địa bàn quận Long Biên mới đây. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Long Biên đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can 8 đối tượng về tội Gây rối trật tự công cộng.

Xuất phát từ mâu thuẫn, trên mạng xã hội, hai nhóm thanh thiếu niên đã hẹn đánh nhau với nhóm đối thủ tại khu vực nhà thi đấu Gia Lâm, huyện Gia Lâm.

Khoảng 23h ngày 23/7 trên đường di chuyển, hai nhóm đối tượng này tiếp tục rủ rê, lôi kéo thêm nhiều bạn bè mang theo tuýp sắt gắn dao nhọn để sẵn sàng đâm, chém đối thủ. Khi di chuyển trên Quốc lộ 5 từ hướng Ngã tư Trâu Quỳ đi lên đường Nguyễn Văn Linh thì hai nhóm chạm mặt, đuổi nhau đánh nhau.

Phát hiện sự việc, Tổ công tác của Trung đoàn Cảnh sát cơ động Công an Thành phố đã phối hợp Công an quận Long Biên triển khai lực lượng truy bắt các đối tượng.

Trách nhiệm của toàn xã hội

Theo nhiều chuyên gia, nguyên nhân quan trọng dẫn đến xu hướng trẻ hóa tội phạm hiện nay đó là do tác động của mặt trái kinh tế thị trường; lối sống hưởng thụ, thực dụng đã và đang tồn tại ở một bộ phận thanh, thiếu niên hiện nay.

Bên cạnh đó, công tác quản lý, giáo dục học sinh của một số nhà trường còn bộc lộ nhiều tồn tại; việc giáo dục đạo đức, đặc biệt là đối với các học sinh cá biệt có thời điểm chưa được chú trọng đúng mức. Sự phối kết hợp giữa nhà trường và gia đình với các tổ chức, đoàn thể xã hội trong giáo dục đạo đức, lối sống cho trẻ vị thành niên còn thiếu chặt chẽ; công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật chưa đạt kết quả cao.

Đồng thời, gia đình và nhà trường còn thiếu sự phối hợp, trao đổi thông tin về trẻ vị thành niên có biểu hiện hư hỏng, tụ tập với các đối tượng xấu trong xã hội để kịp thời ngăn chặn... Tâm lý bốc đồng, hiếu thắng, thích thể hiện bản thân cũng là nguyên nhân dẫn đến không ít vụ việc vi phạm pháp luật của thanh, thiếu niên.

Đặc biệt, hiện nay vẫn chưa có cơ chế rõ ràng để huy động và phân định trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể tham gia vào công tác phòng ngừa tội phạm xâm hại trẻ em và tội phạm trong lứa tuổi vị thành niên; cá biệt có nơi còn xem đây là nhiệm vụ riêng của ngành Công an.

Qua những vụ việc trên, Công an thành phố Hà Nội cảnh báo, để ngăn chặn tình trạng trẻ vị thành niên phạm tội, gia đình, nhà trường và xã hội cần tăng cường phối hợp tuyên truyền, giáo dục về pháp luật, quan tâm đến tâm sinh lý, hành vi, hành động của trẻ để phát hiện những bất thường, từ đó ngăn chặn khi suy nghĩ phạm tội mới manh nha.

Đặc biệt, các tổ chức đoàn thể như Mặt trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ… cần linh hoạt, chủ động trong nắm bắt tình hình, kịp thời hỗ trợ, giúp đỡ các đối tượng trong lứa tuổi thanh, thiếu niên có điều kiện, khả năng, nguy cơ phạm tội trên địa bàn; quan tâm xây dựng các sân chơi bổ ích để tạo môi trường tích cực, giúp thanh, thiếu niên tránh xa các tệ nạn xã hội.