"Bàng ơi...!”, kể chuyện lịch sử hào hùng

(LĐTĐ) Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024), Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò tổ chức trưng bày chuyên đề "Bàng ơi...!". Trưng bày này không chỉ giới thiệu về cây bàng trong Nhà tù Hỏa Lò mà còn lan tỏa những ký ức hào hùng của các chiến sĩ cách mạng, đồng thời tái hiện một phần lịch sử đấu tranh kiên cường của dân tộc.
"Một thoáng di sản" giới thiệu 25 di tích lịch sử văn hóa tiêu biểu của Thủ đô Trưng bày “Thắp ngọn lửa hồng” kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh liệt sĩ 27/7 “Thắp ngọn lửa hồng” tri ân các anh hùng liệt sĩ

Trong không gian u tối của Nhà tù Hỏa Lò, cây bàng đã trở thành người bạn thân thiết của tù chính trị, được mệnh danh là "cây bàng hiệp sĩ". Từ gốc đến ngọn, mỗi phần của cây bàng đều mang ý nghĩa đặc biệt. Gốc bàng là nơi đặt hòm thư mật và "sân bay" tiếp tế. Tù chính trị tận dụng thời gian ngắn ngủi quanh gốc bàng để bàn bạc, lập kế hoạch đấu tranh. Đây cũng là nơi diễn ra những buổi sinh hoạt văn nghệ hiếm hoi, mang lại niềm vui và hy vọng cho những người tù.

Trưng bày "Bàng ơi...!" sử dụng bảng màu chủ đạo xanh - vàng, lấy cảm hứng từ màu lá bàng, tạo cảm giác tươi mới và gần gũi với thiên nhiên.

Cành bàng được tù nhân khéo léo chế tác thành tẩu thuốc, quản bút, đũa ăn cơm và nhạc cụ. Những vật dụng này không chỉ phục vụ nhu cầu hàng ngày mà còn là công cụ để duy trì tinh thần và sức sáng tạo của tù nhân.

Lá bàng trở thành nguồn dược liệu quý để chữa bệnh kiết lỵ, tiêu chảy và làm dịu vết thương. Trong điều kiện thiếu thốn thuốc men, lá bàng đã góp phần quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cho tù nhân. Quả bàng được coi là "thần dược" giúp tù nhân hồi phục sức khỏe. Mỗi ngày được ăn từ 4 đến 5 quả bàng chín cả vỏ lẫn nhân, cùng với giá đỗ tự làm, nhiều tù chính trị đau yếu lâu ngày đã dần hồi phục.

Đầu xuân năm 2001, Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã trồng một cây bàng kỷ niệm tại sân trại nữ. Sau hơn 20 năm, cây bàng này đã trở thành điểm nhấn và nguồn cảm hứng cho nhiều trưng bày chuyên đề. Sự hiện diện của cây bàng này không chỉ mang ý nghĩa lịch sử mà còn là biểu tượng cho sự tiếp nối và phát triển của di tích.

Di tích Nhà tù Hỏa Lò đã sáng tạo ra nhiều sản phẩm độc đáo từ cây bàng như trà bàng lá nếp, bánh lá bàng, thạch bàng, chè bất khuất, trà sữa thạch bàng và các sản phẩm lưu niệm khác. Những sản phẩm này không chỉ mang giá trị văn hóa mà còn là cách để lan tỏa thông điệp về tinh thần yêu nước và cách mạng. Đặc biệt, trong các chương trình “Đêm thiêng liêng” tổ chức tại Di tích, những thức quà từ Bàng đã tạo nên ấn tượng sâu sắc cho khách tham quan.

Trưng bày còn giới thiệu về cây bàng tại Côn Đảo và các đảo khác như Cồn Cỏ, Lý Sơn, Phú Quốc, Thổ Chu, Hoàng Sa, Trường Sa. Những cây bàng này mang ý nghĩa đặc biệt, tượng trưng cho ý chí kiên cường của tù chính trị và chiến sĩ hải quân nơi đảo xa. Cây bàng vuông - một loài đặc hữu của vùng biển đảo - cũng được giới thiệu, góp phần tạo nên bức tranh đa dạng về loài cây này trên khắp mọi miền đất nước.

Trưng bày "Bàng ơi...!" đặc biệt ấn tượng với những chia sẻ sâu sắc từ các cựu tù chính trị. Đồng chí Tạ Quốc Bảo, tù chính trị từ tháng 2/1944 - 8/1945, kể lại kỷ niệm đón Tết năm Giáp Thân (1944) trong tù. Ông nhớ như in cảnh tù nhân nam đóng giả nữ, múa hát quanh gốc bàng, tạo nên những giây phút vui tươi hiếm hoi trong chốn lao tù. Câu chuyện này không chỉ cho thấy sự sáng tạo mà còn thể hiện tinh thần lạc quan, không khuất phục của những người tù cách mạng.

Nhạc sĩ Đỗ Nhuận, tù chính trị năm 1943 - 1944, chia sẻ về việc chế tác ống tiêu từ cành bàng để biểu diễn văn nghệ. Ông kể lại quá trình tỉ mỉ, công phu từ việc chọn cành, vặt lá, đến khoét rỗng ruột và tạo hình ống tiêu. Câu chuyện này minh họa sinh động cho sự khéo léo và tinh thần nghệ thuật không bao giờ tắt của những người tù. Thiếu tướng Nguyễn Sỹ Huynh, tù chính trị năm 1943 - 1945, nhớ về quả bàng chín như "thuốc bổ hồi sinh" giúp ông hồi phục sau cơn bệnh nặng. Ông nhấn mạnh vai trò quan trọng của quả bàng trong việc duy trì sức khỏe và tinh thần cho tù nhân trong điều kiện khắc nghiệt của nhà tù.

Về mặt thiết kế, trưng bày "Bàng ơi...!" sử dụng bảng màu chủ đạo xanh - vàng, lấy cảm hứng từ màu lá bàng, tạo cảm giác tươi mới và gần gũi với thiên nhiên. Pano trưng bày được thiết kế sáng tạo với hình tròn giao thoa tạo thành hình lá, tượng trưng cho sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại. Điểm nhấn là những cây bàng được minh họa theo bốn mùa: xuân mơn mởn, hè xanh mát, thu ngả vàng, đông chuyển đỏ, thể hiện sự tuần hoàn của thời gian và sức sống bền bỉ của cây bàng qua năm tháng.

Khu vực khối chữ "BÀNG ƠI!" nổi bật với màu sắc đan xen, tạo điểm chụp ảnh thú vị cho du khách. Đây không chỉ là một điểm nhấn thẩm mỹ mà còn là cách để khách tham quan tương tác và ghi lại kỷ niệm với trưng bày. Không gian mô tả cây bàng 3D giới thiệu các sản phẩm lưu niệm về Bàng tại Hỏa Lò, tạo cơ hội cho khách tham quan hiểu sâu hơn về giá trị văn hóa và lịch sử của cây bàng.

Trưng bày cũng cung cấp những thông tin thú vị về cây bàng như mầm bàng xoắn ốc, công dụng chữa bệnh của bàng, góp phần làm phong phú kiến thức của người xem về loài cây này. Đặc biệt, thông tin về cây bàng có tuổi thọ lớn nhất tại Việt Nam (năm 2020) nhấn mạnh sự trường tồn và sức sống mãnh liệt của loài cây này.

Trưng bày "Bàng ơi...!" không chỉ kể lại câu chuyện về cây bàng trong Nhà tù Hỏa Lò mà còn là lời tri ân, tưởng nhớ công lao và sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ yêu nước, cách mạng. Qua đó, giúp người xem hiểu và yêu hơn loài cây bình dị này, vốn đã trở thành biểu tượng cho sức sống mãnh liệt và tinh thần bất khuất của dân tộc Việt Nam.

Trưng bày sẽ khai mạc vào ngày 8/10/2024 và kéo dài đến ngày 31/12/2024 tại Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò, số 1 phố Hỏa Lò, phường Trần Hưng Đạo, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Phương Bùi

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Tỷ giá USD hôm nay (14/11): Giá bán USD trên thị trường “chợ đen” đã bớt “nóng”

Tỷ giá USD hôm nay (14/11): Giá bán USD trên thị trường “chợ đen” đã bớt “nóng”

(LĐTĐ) Tỷ giá USD hôm nay (14/11): Rạng sáng nay, Ngân hàng Nhà nước công bố tỷ giá trung tâm của đồng Việt Nam với USD tăng 21 đồng, hiện ở mức 24.288 đồng.
Triệt phá ổ nhóm mua bán ma tuý có trang bị súng quân dụng

Triệt phá ổ nhóm mua bán ma tuý có trang bị súng quân dụng

(LĐTĐ) Ngày 14/11, cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an thành phố Hà Nội cho biết đã khởi tố vụ án và 4 bị can về hành vi mua bán trái phép chất ma túy. Tang vật thu giữ: 1 “bánh” Heroine (322,27 gam); 10,32 gam Methamphetamine; 5 khẩu súng, 26 viên đạn; và nhiều đồ vật, tài liệu có liên quan.
Tin bão mới nhất: Bão số 8 suy yếu thành áp thấp nhiệt đới

Tin bão mới nhất: Bão số 8 suy yếu thành áp thấp nhiệt đới

(LĐTĐ) Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, khoảng ngày 15/11, bão số 8 sẽ suy yếu thành áp thấp nhiệt đới; trên vùng biển phía Bắc khu vực Bắc Biển Đông.
Giá xăng dầu hôm nay (14/11): Giá dầu thế giới phục hồi

Giá xăng dầu hôm nay (14/11): Giá dầu thế giới phục hồi

(LĐTĐ) Hôm nay 14/11, giá dầu thế giới phục hồi, tăng cao hơn so với tuần trước. Cụ thể, giá dầu WTI ở mốc 68,0 USD/thùng, giảm 0,18%. Giá dầu Brent ở mốc 71,92 USD/thùng, tăng 0,01%.
Giá vàng hôm nay (14/11): Vàng nhẫn tăng nhẹ sau nhiều ngày giảm sâu

Giá vàng hôm nay (14/11): Vàng nhẫn tăng nhẹ sau nhiều ngày giảm sâu

(LĐTĐ) Giá vàng hôm nay (14/11): Thị trường có dấu hiệu hồi phục nhẹ sau nhiều phiên lao dốc. Trong nước, vàng nhẫn bật tăng ở chiều mua vào.
Thực hiện tốt việc tự quản, xây dựng phường Thành Công ngày càng phát triển

Thực hiện tốt việc tự quản, xây dựng phường Thành Công ngày càng phát triển

(LĐTĐ) Nhân kỷ niệm 94 năm Ngày thành lập Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam - Ngày Truyền thống Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam (18/11/1930 - 18/11/2024), tối 13/11, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương đã tới dự, chung vui Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc tại liên khu dân cư phường Thành Công (quận Ba Đình).
Chiêm ngưỡng tác phẩm nghệ thuật độc đáo tại Ga S8 - Cầu Giấy

Chiêm ngưỡng tác phẩm nghệ thuật độc đáo tại Ga S8 - Cầu Giấy

(LĐTĐ) Tác phẩm nghệ thuật "5 giờ sáng, Hà Nội thức giấc - Il est cinq heures, Hanoï s’éveille" được đặt tại Ga S8 - Cầu Giấy tuyến metro Nhổn - Ga Hà Nội phác họa một toa tàu hóa thạch đồ sộ từ hơn 15.000 mảnh gốm.

Tin khác

Đông về nhớ vị muối quê

Đông về nhớ vị muối quê

(LĐTĐ) Mưa dai dẳng, trắng trời trắng đất. Đông ở quê hương thứ hai luôn bắt đầu bằng những ngày mưa. Năm nào đến tiết đông sang, mưa gió ùa về, mẹ tôi cũng đều kì công rang muối đậu sả, một món ăn gợi nhớ quê nhà và ấm áp tình yêu thương.
Tác giả Mị Dung ra mắt tác phẩm văn học “Chùm Đảo ngồi nhớ Chùm Ruồi”

Tác giả Mị Dung ra mắt tác phẩm văn học “Chùm Đảo ngồi nhớ Chùm Ruồi”

(LĐTĐ) Sau thành công của tác phẩm văn học “Ngẩng mặt nhìn mặt”, tác giả Mị Dung vừa cho ra mắt truyện dài thứ hai, có tên “Chùm Đảo ngồi nhớ Chùm Ruồi” do Nhà xuất bản Thanh Niên ấn hành.
Phát hành bộ tem kỷ niệm 100 năm sinh nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu

Phát hành bộ tem kỷ niệm 100 năm sinh nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu

(LĐTĐ) Bộ tem bưu chính “Kỷ niệm 100 năm sinh nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu (1924 - 2015)" gồm 1 mẫu vừa được Bộ Thông tin và Truyền thông phát hành. Hình ảnh chính của mẫu tem là chân dung nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu cùng tác phẩm "Đoàn Vệ quốc quân" của ông.
Khi "thánh đường tri thức" được đánh thức bởi nghệ thuật sáng tạo

Khi "thánh đường tri thức" được đánh thức bởi nghệ thuật sáng tạo

(LĐTĐ) Trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024, chúng tôi có cơ hội theo chân hoạ sĩ Nguyễn Thế Sơn - giám tuyển của triển lãm "Cảm thức Đông Dương", khám phá tòa nhà Đại học Tổng hợp cũ. Dưới góc nhìn của một người đã dành thời gian dài nghiên cứu về mỹ thuật Đông Dương, mỗi góc nhỏ trong công trình trăm tuổi này đều mang những câu chuyện thú vị.
Sử dụng chất liệu dân gian trong sáng tạo: Góc nhìn mới về giá trị truyền thống

Sử dụng chất liệu dân gian trong sáng tạo: Góc nhìn mới về giá trị truyền thống

(LĐTĐ) Trong khuôn khổ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024, talkshow "Sử dụng chất liệu dân gian trong sáng tạo" diễn ra vào sáng nay (10/11) tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, đã mang đến những góc nhìn đa chiều về việc kế thừa và phát huy giá trị văn hóa dân gian trong hoạt động sáng tạo đương đại.
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024: Hội tụ và lan tỏa tinh thần sáng tạo Thủ đô

Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024: Hội tụ và lan tỏa tinh thần sáng tạo Thủ đô

(LĐTĐ) Tiếp nối thành công của chuỗi sự kiện được tổ chức từ năm 2021, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 sẽ diễn ra trong 9 ngày, từ ngày 9 đến 17/11, dọc theo 7 công trình di sản lịch sử tiêu biểu của Thủ đô. Lễ hội quy tụ sự tham gia của hơn 500 đơn vị, nhà sáng tạo, kiến trúc sư, nghệ nhân, với điểm nhấn đặc biệt là sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ trẻ trong các lĩnh vực thiết kế.
Phim lịch sử và chuyển thể văn học: Cơ hội phát triển mới cho điện ảnh Việt Nam

Phim lịch sử và chuyển thể văn học: Cơ hội phát triển mới cho điện ảnh Việt Nam

(LĐTĐ) Tại Hội thảo “Phát triển sản xuất phim đề tài lịch sử và chuyển thể tác phẩm văn học” trong khuôn khổ Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ VII năm 2024, các vị khách mời đã thảo luận những vấn đề đặt ra khi chuyển thể tác phẩm văn học sang điện ảnh.
Khai mạc Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ VII: Điểm đến của điện ảnh sáng tạo

Khai mạc Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ VII: Điểm đến của điện ảnh sáng tạo

(LĐTĐ) Liên hoan phim không chỉ là sự kiện văn hóa đặc sắc mà còn góp phần thúc đẩy phát triển bền vững ngành công nghiệp điện ảnh Việt Nam, giúp điện ảnh Việt khẳng định vị thế trên bản đồ thế giới và ghi dấu ấn trong hội nhập quốc tế.
"Mùa hè năm ấy bên em là mãi mãi" - Tiểu thuyết về đại dịch cháy hàng sau 5 ngày ra mắt

"Mùa hè năm ấy bên em là mãi mãi" - Tiểu thuyết về đại dịch cháy hàng sau 5 ngày ra mắt

(LĐTĐ) Chỉ sau 5 ngày phát hành chính thức từ ngày 30/10, tiểu thuyết "Mùa hè năm ấy bên em là mãi mãi" của tác giả Hồ Điệp Thanh Thanh đã bán hết 1.000 bản in đầu tiên, một con số ấn tượng cho thấy sức hút mạnh mẽ của tác phẩm. Trước nhu cầu lớn của độc giả, Nhà xuất bản Văn học và Công ty TNHH Văn hóa Đông Tây đã quyết định tái bản ngay tác phẩm này.
Hà Nội sẵn sàng cho Liên hoan phim quốc tế Hà Nội HANIFF VII

Hà Nội sẵn sàng cho Liên hoan phim quốc tế Hà Nội HANIFF VII

(LĐTĐ) Sáng 5/11, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp cùng Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội chỉ đạo Cục Điện ảnh chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao thành phố Hà Nội tổ chức họp báo giới thiệu Liên hoan phim quốc tế Hà Nội HANIFF VII.
Xem thêm
Phiên bản di động