Kỷ niệm 62 năm ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2016)

Bác sĩ Trần Duy Hưng: Chủ tịch Thành phố của dân, vì dân

Bác sĩ Trần Duy Hưng sinh ngày 16/01/1912 tại phố Hàng Bông Thợ Nhuộm. Ông chính tên là Phạm Thư. Quê nội ở thôn Hòe Thị (làng Canh) nay thuộc phường Phương Canh, huyện Nam Từ Liêm, Hà Nội. Ông nội của ông là một lương y nổi tiếng. Bố ông là một công chức mẫn cán.
bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527 Thủ tướng phê chuẩn ông Nguyễn Đức Chung làm Chủ tịch thành phố Hà Nội
bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527 Đẩy nhanh thi công các công trình trọng điểm đảm bảo cấp điện an toàn, ổn định
bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527 TPHCM: Chủ tịch thành phố thả cá, người dân nhộn nhịp câu

Hồi trẻ Trần Duy Hưng là học sinh Trường Bưởi (nay là Trường Chu Văn An). Sau ông vào học Đại học Y Hà Nội. Ông tích cực tham gia các phong trào thanh niên, sinh viên, có uy tín trong giới nhân sĩ, trí thức, là lãnh tụ phong trào Hướng đạo sinh Bắc kỳ dưới sự dẫn dắt của Huynh trưởng (anh cả) Hoàng Đạo Thúy.

Năm 1939 ông tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội với thành tích xuất sắc. Cùng thời ông có các ông Tôn Thất Tùng, Phạm Ngọc Thạch. Ở tuổi 30 tuổi, Trần Duy Hưng đã là một bác sĩ đa khoa nổi tiếng. Ông cùng gia đình mở một bệnh viện đa khoa tại số 73 phố Thợ Nhuộm. Bà Trần Thị Mỹ em gái ông làm y tá kiêm hộ sinh. Bệnh viện của ông chữa bệnh miễn phí cho người nghèo. Nơi đây cũng là địa chỉ “bí mật” che giấu cán bộ trước cách mạng ngay giữa lòng thành phố. Đỗ Nhuận, Văn Cao, Nguyễn Đình Thi v.v.. mỗi lần bị địch truy lùng lại vào bệnh viện Thợ Nhuộm làm “bệnh nhân bất đắc dĩ”.

Sau ngày Nhật đảo chính Pháp, với tiếng tăm và uy tín của ông trong giới nhân sĩ, trí thức, thanh niên, người dân Hà nội. Bảo Đại mời ông ra làm Bộ trưởng Thanh niên nhưng ông từ chối.

bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527
Bác sĩ Trần Duy Hưng cùng đoàn quân về tiếp quản Thủ đô.

Phẩm chất tốt đẹp, lòng nhân ái, tính yêu nước thương dân cao cả của Bác sĩ Trần Duy Hưng được Chủ tịch Hồ Chí Minh quý mến, tin tưởng. Một tuần sau ngày cướp chính quyền (19/8/1945) Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm nhà bác sĩ Trần Duy Hưng. Trong bữa cơm thân mật tại 73 phố Thợ Nhuộm. Bác Hồ đã đề nghị bác sĩ Trần Duy Hưng đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội. Bác sĩ Trần Duy Hưng thưa với Bác: “Cảm ơn cụ. Mong cụ chọn người xứng đáng hơn vì tôi chỉ biết khám chữa bệnh không quen làm lãnh đạo". Chủ tịch Hồ Chí Minh bảo: “Bản thân tôi cũng chưa bao giờ lãnh đạo một đất nước. Chúng ta phải vừa làm vừa học thôi”. Sau những đêm ngày suy nghĩ sâu lắng lời tâm sự chân tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bác sỹ Trần Duy Hưng nhận lời. Từ ngày 30/8/1945 ở tuổi 33, ông đảm nhận chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội.

Ngày 6/1/1946 nhân dân cả nước nô nức đi bầu cử đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội lựa chọn được 6 đại biểu. Người cao phiếu nhất là Chủ tịch Hồ Chí Minh, người cao phiếu thứ hai là bác sỹ Trần Duy Hưng.

Sau khi Pháp đánh chiếm Hà Nội. Bác sỹ Trần Duy Hưng theo chính phủ lên chiến khu Việt Bắc giữ chức Thứ trưởng Bộ Nội Vụ (từ tháng 4/1947 đến năm 1954).

Tháng 6/1954 ông làm Thứ trưởng Bộ Y tế. 10/10/1954 Giải phóng Thủ đô, bác sỹ Trần Duy Hưng trở về Hà Nội, ông đảm đương nhiệm vụ Phó Chủ tịch Ủy ban quân chính Hà Nội rồi trở lại chức danh Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội (4/11/1954).

Là một Chủ tịch Thủ đô của cả nước, ông luôn nhớ lời khuyên của Bác “Chúng ta phải vừa học, vừa làm thôi”.

Những năm 60 thế kỷ 20, trong phong trào diệt giặc dốt, ông thường cùng cụ Hồ Đắc Điềm (phụ trách bình dân học vụ), đạp xe đạp đến từng lớp học bình dân ngồi lặng lẽ xem mọi người dạy và học.

Để nâng cao đời sống người dân, ông sát sao khuyến khích dẫn dắt nền nông nghiệp thành phố đạt năng suất lúa Hà Nội cao nhất miền Bắc (trước cả Thái Bình). Ngành Chăn nuôi, trồng rau, hoạt động thương nghiệp cũng đứng đầu cả nước. Những năm tháng chiến tranh, Hà nội là nơi có thanh niên lên đường nhập ngũ nhiều nhất. Ông có 2 con trai Trần Quốc Ân, Trần Chiến Thắng đều xung phong nhập ngũ vào chiến trường đánh giặc.

Ông thường tự lái xe đi khắp nơi giải quyết công việc kiểm tra chống lụt, bảo vệ đê điều. Biết nhà máy dệt 8/3 thiếu điện, nhà máy cơ khí thiếu nguyên liệu, ông lái xe đến tận nơi tìm cách tháo gỡ. Năm tháng Hà Nội bị máy bay Mỹ ném bom, ông tự lái xe đến nơi có nhà đổ, người chết, bị thương cùng y tá, bác sĩ băng bó chăm sóc người bị nạn.

Điều đáng nói suốt những tháng năm làm Chủ tịch UBNDTP. Hà Nội ông chưa từng có thư ký giúp việc, nên ông tự soạn thảo công văn, thư từ, bài phát biểu.

Suốt 15 năm ông không hề biết lương hàng tháng bao nhiêu, khi cán bộ dưới quyền phát hiện lương ông chỉ bằng lương Thứ trưởng (đáng ra phải là lương Bộ trưởng) khi tăng lương ông cũng không quan tâm.

Ông tập hợp những trí thức tư sản yêu nước: Trần Văn Lai, Khuất Duy Tiến, Nghiêm Tử Trinh, Trinh Văn Bôn cùng nhau đóng góp công sức, tài năng trí tuệ cho sự nghiệp phát triển thành phố lớn mạnh. Với tâm hồn, tình yêu mãnh liệt, ông khát khao thành phố quay mặt ra sông Hồng hòa mình để con sông thành thực thể của Thủ đô thân yêu.

Vị Chủ tịch thành phố là người luôn vì dân, quý trọng yêu mến nhân dân. Có một hôm khi đi qua Hồ Gươm thấy một anh công an trẻ quát tháo bà hàng rong rồi cầm chiếc mẹt đựng bánh, kẹo, khoai lạc của bà hất xuống đất. Chủ tịch Trần Duy Hưng đến trước mặt anh công an và nói “Nếu bà cụ bán hàng là mẹ đẻ của anh thì anh có dám làm như thế không”. Anh công an phải cúi xuống nhặt bánh kẹo, khoai, lạc, xếp lại tử tế bưng lên đưa trả lại bà bán hàng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói về bác sỹ Trần Duy Hưng: “Ông là người của nhân dân, vì nhân dân, một trí thức để lại tấm gương sáng cho thế hệ trí thức hôm nay và mai sau noi theo”.

Năm 1999 để tưởng nhớ công lao của vị Chủ tịch Ủy ban hành chính Hà Nội, bác sỹ Trần Duy Hưng người đã 25 năm giữ cương vị trọng trách lãnh đạo thành phố trải qua cuộc chiến tranh khốc liệt và những tháng năm nỗ lực xây dựng Thủ đô Hà Nội vững mạnh. Thành phố quyết định đặt tên đường Trần Duy Hưng. Đường Trần Duy Hưng dài 1,6km tiếp nối đường Nguyễn Chí Thanh (trong cuộc bình chọn do Bộ Giao thông Vận tải tổ chức, đây là con đường đẹp nhất Việt Nam năm 2001 và 2003) trục đường Đông Tây của thành phố từ Hồ Tây đến đại lộ Thăng Long, đường Trần Duy Hưng nằm trên một chuỗi dài những con phố xanh mát, thông thoáng, hiện đại, nhộn nhịp, tấp nập suốt ngày đêm.

Lê Nhật Tăng

Bài viết cùng chủ đề

70 năm ngày Giải phóng Thủ đô

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa quận Bắc Từ Liêm

Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa quận Bắc Từ Liêm

(LĐTĐ) Tối 22/11, quận Bắc Từ Liêm tổ chức Hội nghị kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11); tổng kết công tác quản lý di sản văn hóa năm 2024; hưởng ứng các hoạt động Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội năm 2024 tại di tích đình Tây Tựu, phường Tây Tựu.
Cụm thi đua số 7 LĐLĐ thành phố Hà Nội: Làm tốt công tác đại diện, bảo vệ người lao động

Cụm thi đua số 7 LĐLĐ thành phố Hà Nội: Làm tốt công tác đại diện, bảo vệ người lao động

(LĐTĐ) Làm việc với các đơn vị trong Cụm Thi đua số 7, lãnh đạo Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội đề nghị, từ nay đến cuối năm, các đơn vị cần nắm chắc tình hình tư tưởng, đời sống, việc làm của người lao động, tập trung chăm lo tốt đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, người lao động, nhất là khi Tết Nguyên đán Ất Tỵ đang tới gần.
Đánh giá kỹ tác động khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

Đánh giá kỹ tác động khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Vấn đề tăng thuế suất tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá được nhiều đại biểu quan tâm, thảo luận.
Với đồ uống này, stress, áp lực công việc không làm khó được người trẻ

Với đồ uống này, stress, áp lực công việc không làm khó được người trẻ

(LĐTĐ) Những ngày này Gen Z phải đối mặt với đủ combo gây căng thẳng từ chạy deadline, cày KPI, đến chi tiêu, mua sắm, săn sale mùa cuối năm.
Phổ biến pháp luật cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

Phổ biến pháp luật cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Trung tâm Báo chí Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) phối hợp với Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài tổ chức tọa đàm phổ biến pháp luật cho cộng đồng người Việt Nam sinh sống ở nước ngoài.
Bình Dương: Điều động, bổ nhiệm nhiều cán bộ chủ chốt

Bình Dương: Điều động, bổ nhiệm nhiều cán bộ chủ chốt

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Tỉnh ủy tỉnh Bình Dương tổ chức Hội nghị trao các quyết định bổ nhiệm, điều động cán bộ chủ chốt.
Lịch thi đánh giá năng lực năm 2025 của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

Lịch thi đánh giá năng lực năm 2025 của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội

(LĐTĐ) Kỳ thi độc lập, đánh giá năng lực (kỳ thi SPT) năm 2025 của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội sẽ diễn ra trong hai ngày 17 - 18/5, thay vì 1 ngày như các năm trước nhằm tăng khả năng chọn môn thi đồng thời giảm áp lực cho thí sinh.

Tin khác

Đánh giá kỹ tác động khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

Đánh giá kỹ tác động khi áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi). Vấn đề tăng thuế suất tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá được nhiều đại biểu quan tâm, thảo luận.
Phổ biến pháp luật cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

Phổ biến pháp luật cho cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Trung tâm Báo chí Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) phối hợp với Hiệp hội Doanh nhân Việt Nam ở nước ngoài tổ chức tọa đàm phổ biến pháp luật cho cộng đồng người Việt Nam sinh sống ở nước ngoài.
Bình Dương: Điều động, bổ nhiệm nhiều cán bộ chủ chốt

Bình Dương: Điều động, bổ nhiệm nhiều cán bộ chủ chốt

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Tỉnh ủy tỉnh Bình Dương tổ chức Hội nghị trao các quyết định bổ nhiệm, điều động cán bộ chủ chốt.
Bảo vệ sức khỏe từ sớm, từ xa vì kỷ nguyên vươn mình

Bảo vệ sức khỏe từ sớm, từ xa vì kỷ nguyên vươn mình

(LĐTĐ) Hóa chất độc hại (nếu có) ngấm vào thực phẩm; thuốc lá điện tử, nung nóng (thuốc lá thế hệ mới), bia, rượu, đồ uống có đường là những chất không những gây hại cho sức khỏe, kéo giảm năng suất lao động mà còn ảnh hưởng sức khỏe giống nòi trong tương lai. Cấm và dùng công cụ thuế để hạn chế việc lưu hành, sử dụng các sản phẩm trên cũng là góp phần bảo vệ sức khỏe nhân dân từ sớm, từ xa…
Quốc hội xem xét tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá

Quốc hội xem xét tăng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia, thuốc lá

(LĐTĐ) Ngày 22/11, Quốc hội đã nghe trinh bày Tờ trình, Báo cáo thẩm tra và thảo luận tại tổ về dự án Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), trong đó có quy định về tăng thuế suất tiêu thụ đặc biệt đối với rượu, bia…
Phát động Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ I

Phát động Giải báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ I

(LĐTĐ) Sáng 22/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức lễ phát động Giải Báo chí toàn quốc về ngành Tư pháp lần thứ nhất. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh, Trưởng ban Tổ chức chủ trì buổi lễ.
Đề xuất các quan điểm, giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh

Đề xuất các quan điểm, giải pháp xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh

(LĐTĐ) Sáng 22/11 tại Hà Nội, Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng Lý luận Trung ương tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia “Xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh”.
Ban Dân vận Trung ương làm việc với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam

Ban Dân vận Trung ương làm việc với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam

(LĐTĐ) Chiều 21/11, đoàn công tác của Ban Dân vận Trung ương do đồng chí Mai Văn Chính - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Dân vận Trung ương làm trưởng đoàn, đã có buổi làm việc với Đảng đoàn Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam.
TP.HCM: Thành lập tổ công tác tháo gỡ vướng mắc cho các dự án nhằm chống lãng phí, thất thoát

TP.HCM: Thành lập tổ công tác tháo gỡ vướng mắc cho các dự án nhằm chống lãng phí, thất thoát

(LĐTĐ) Tổ công tác có nhiệm vụ chỉ đạo, triển khai thực hiện Công điện số 112/CĐ-TTg ngày 6/112024 của Thủ tướng Chính phủ, về tập trung giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, dừng thi công, khẩn trương triển khai, hoàn thành, đưa vào sử dụng nhằm chống lãng phí, thất thoát.
Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Quốc hội thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

(LĐTĐ) Chiều 21/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược, với 426/430 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 88,94% tổng số đại biểu Quốc hội.
Xem thêm
Phiên bản di động