Tạo sự cạnh tranh về chất lượng dạy học

	Nhiều bất cập trong chính sách thuế đối với trường mầm non ngoài công lập
	Hàng loạt trường ngoài công lập không đủ điều kiện tuyển sinh
	Không phân biệt đối xử với trường ngoài công lập
	Trường ngoài công lập có nhiều ưu thế

Áp lực học sinh “đội nón nón ra đi”

Ngay từ đầu năm học 2015 – 2016, số lượng học sinh các trường công lập có dấu hiệu sụt giảm. Tại một trường mầm non trên địa bàn huyện Thanh Trì, mỗi lớp hụt từ 3 – 5 cháu. Lý do được các cô giáo cho biết, do một số cháu chuyển về quê, số còn lại gia đình xin chuyển sang các trường ngoài công lập. Chị Thu Hương (Tả Thanh Oai) cho biết, chị vừa xin chuyển cho con từ trường công lập Tả Thanh Oai 1 sang trường dân lập gần nhà. Lý do là do con chị biếng ăn, trong khi đó lớp lại đông học sinh nên cô giáo không thể sát sao được. Trong khi đó ở trường tư mỗi cô chỉ quản lý từ 5 – 7 cháu nên sẽ có điều kiện chăm sóc cháu hơn.

Trường THPT DL Lương Thế Vinh luôn có điểm xét tuyển đầu vào rất cao. ảnh minh họa

Nếu như ở các trường ngoại thành, tình trạng này diễn ra lác đác thì ở các trường nội thành lại có xu hướng gia tăng, đặc biệt tại các trường tiểu học, THCS, THPT... Trường Vinschool là một trường mới đưa vào hoạt động nhưng số lượng học sinh đã lên tới hơn 5.000 em, tập trung nhiều nhất ở khối tiểu học. Vì thế, đội ngũ giáo viên được tuyển dụng về trường trong năm học này cũng tăng đột biến. Theo cô giáo Nguyễn Thu Anh, chỉ tính riêng môn mỹ thuật của khối trường cấp 1 thuộc hệ thống Vinschool năm nay đã tuyển về gần chục giáo viên. Các môn học khác, số lượng còn đông hơn nhiều. Thầy Nguyễn Tùng Lâm, Hiệu trưởng, Chủ tịch Hội đồng Giáo dục trường Đinh Tiên Hoàng, cũng cho biết thêm, những năm gần đây, quan niệm về đầu vào yếu kém của trường ngoài công lập đang dần được xóa nhòa. Với sự nỗ lực của giáo viên và học sinh, trường đã lập nên nhiều kỳ tích thuyết phục như tỉ lệ đỗ tốt nghiệp THPT lên tới 90%, số học sinh yếu kém đạo đức chỉ còn từ 2% - 4%... “Từ những kết quả thực tế đó, trường được khá nhiều phụ huynh tin tưởng, số lượng học sinh trong năm học này tăng xấp xỉ 10% so với năm trước”

Xác nhận thực tế này, thầy Nguyễn Quốc Hùng, Hiệu trưởng trường THPT Lê Quý Đôn (Hà Đông) cho biết, những năm gần đây, nhiều học sinh khá, giỏi cũng được phụ huynh chuyển sang trường ngoài công lập. Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động của trường khi sĩ số các lớp bị hao hụt. Thậm chí tại nhiều trường còn phải thực hiện việc dồn lớp, điều chuyển giáo viên để đảm bảo chất lượng giảng dạy.

Cần trao quyền tự chủ cho các trường công lập

Trước thực tế trên, một số ý kiến cho rằng, đây là dấu hiệu tích cực phản ánh chất lượng giáo dục tại các trường ngoài công lập đang được nâng cao. Từ đó, định kiến “chỉ học sinh cá biệt mới vào dân lập” cũng dần được xóa bỏ. Đây có thể là một tín hiệu vui đối với các trường ngoài công lập nhưng ngược lại là nỗi lo lắng của các trường công lập bởi đang đứng trước áp lực cạnh tranh không hề nhỏ. Thầy giáo Nguyễn Quốc Hùng cho biết, mặc dù con số học sinh xin chuyển trường trong năm học mới này không nhiều nhưng nhà trường cũng đã nhắc nhở đội ngũ giáo viên chú trọng đầu tư nâng cao chất lượng giảng dạy để góp phần giữ vững truyền thống “dạy tốt, học tốt” của nhà trường từ nhiều năm nay.

Lý giải thực tế về sự mất cân bằng trên, TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch hội đồng giáo dục trường Đinh Tiên Hoàng, cho biết: Nhu cầu của các bậc phụ huynh là muốn con được hưởng chất lượng giáo dục tốt và phù hợp với túi tiền. Hiện nay đối với các trường dân lập có 3 trạng thái: Trường đẳng cấp cao, mang thương hiệu quốc tế, quản lý theo mô hình nước ngoài dành cho những gia đình khá giả. Mô hình thứ 2 với sự đầu tư vừa phải, chú trọng chất lượng giáo dục và hiện nay nhiều trường đang thực hiện mô hình này thành công như trường Lương Thế Vinh, Nguyễn Siêu... Một số trường tư quy mô nhỏ, đội ngũ giáo viên không ổn định...sẽ dần thu hẹp lại và đóng cửa.

Ưu điểm của các trường dân lập là các khoản đóng góp công khai, học sinh không bị áp lực về học thêm, dạy thêm...Mặt khác phụ huynh, học sinh cảm thấy được tôn trọng hơn. Đặc biệt với việc Bộ GD-ĐT cho phép các trường triển khai chương trình nhà trường nên có sự chủ động đổi mới về phương pháp dạy học tích hợp, dạy chuyên đề, tổ chức các dự án học tập. Có điều kiện về tài chính, các trường tư thục thỏa sức đầu tư các hoạt động ngoại khóa, chương trình tiếng Anh...Những lợi thế đó phù hợp với xu hướng phát triển của xã hội hiện đại nên càng có điều kiện “ghi điểm” với các bậc phụ huynh. Trong khi đó, tại các trường công, áp lực dạy thêm, học thêm vẫn là gánh nặng. Thêm nữa, thời gian qua vẫn còn tồn tại tình trạng nhập nhèm nhiều khoản thu đầu năm khiến phụ huynh bức xúc. Thực tế xu hướng dịch chuyển hiện nay chủ yếu tập trung vào các trường dân lập loại 2 với mức chi phí từ 3 - 5 triệu được nhiều người lựa chọn.

Tuy nhiên, về lâu dài, để cân bằng nghịch lý này đòi hỏi các nhà quản lý cần có giải pháp cụ thể và quyết liệt hơn. Chia sẻ thêm về điều này, TS Nguyễn Tùng Lâm cho rằng, do các trường chưa được trao quyền tự chủ mà vẫn thực hiện việc đánh giá, xét duyệt mức độ chuẩn bằng thi đua. Thực tế, mọi sự kiểm tra, đôn đốc không được thường xuyên, liên tục dẫn đến tình trạng một số trường, giáo viên lợi dụng mác nhà trường để trục lợi hoặc đối phó trong lúc có đoàn kiểm tra đến. Về giải pháp lâu dài để tạo sự cân bằng giữa trường công, trường tư, TS Lâm cũng cho biết, các nhà quản lý chỉ nên quản lý bằng chính sách, cần trao quyền tự chủ cho các trường nhiều hơn nữa để các trường công thực sự trở thành nhà trường dân chủ, tự chịu trách nhiệm về đào tạo. Cụ thể là giao quyền tự chủ chọn giáo viên, chủ động đưa ra những chương trình giáo dục cho phù hợp... Bên cạnh đó nên phát triển phương pháp quản lý theo mô hình giám sát cộng đồng tại từng địa phương để từ đó có những nhận xét đánh giá, công bằng...

Tuệ Liên