55 năm thảm họa da cam Việt Nam (10.8.1961 - 10.8.2016)

Nỗi đau da cam và tấm lòng nhân ái

Chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm, nhưng hậu họa của cuộc chiến vẫn đang đeo bám nhiều thế hệ. Những nạn nhân chất độc da cam (dioxin) trong mọi khoảnh khắc của cuộc đời, hơn lúc nào hết, họ oằn mình, gào thét, quằn quại trong đau đớn tuyệt vọng, họ là những người nghèo nhất trong những người nghèo của xã hội. Và dường như thời gian có dài bao nhiêu, chiến tranh đã hết, nhưng nỗi đau ấy vẫn nguyên vẹn như mới hôm qua. Để nạn nhân chất độc da cam vơi đi nỗi đau, rất cần sự chung tay của cả động đồng cũng như những cơ chế, chính sách của Nhà nước.
noi dau da cam va tam long nhan ai Thăng Long Group chung tay xoa dịu nỗi đau da cam
noi dau da cam va tam long nhan ai Hoàng Quyên thổn thức hát về nỗi đau da cam
noi dau da cam va tam long nhan ai Nhắn tin từ thiện, chung tay xoa dịu nỗi đau da cam
noi dau da cam va tam long nhan ai Vinamilk chung tay xoa dịu nỗi đau da cam cho trẻ em tỉnh Thái Bình
noi dau da cam va tam long nhan ai Cùng chung tay xoa dịu nỗi đau da cam

Di họa chiến tranh

Trong đêm nhạc “Nỗi đau da cam và tấm lòng nhân ái” được tổ chức tại rạp hát Điện Biên (TP.Vũng Tàu), chị Nguyễn Thị Quế - mẹ của em Bùi Nhật Minh Tiến khóc ròng kể câu chuyện “tai Bát Giới” của con mình. Dưới ánh đèn sân khấu, trong biển người xúc động, em Tiến cứ ngây ngô chẳng biết gì ngoài nhìn đèn rồi cười mỗi khi mẹ khóc. Chị Quế nói trong nước mắt: “Nhìn con người ta khỏe mạnh, còn con mình dị dạng khác thường, ốm đau thường xuyên, tôi chỉ muốn chết. Nhưng tôi chết đi, thì ai là người nuôi nó”.

Chúng tôi lặng người nghe từng câu chị kể mà nuốt nước mắt vào trong. Khi mới sinh ra, Tiến trắng như cục bột, dễ thương như bao đứa trẻ khác. Nhưng chỉ hơn một tuần tuổi, tai em tự nhiên mọc mụn rồi cuộn tròn như cục thịt, những khối u kỳ lạ, dị dạng trên cơ thể ngày càng lớn dần. Người chồng thấy con dị dạng đã bỏ đi biệt tích, để lại mẹ con chị vật vã với bệnh tật.

Không đành lòng nhìn con đau đớn, chị Quế bồng con đến Bệnh viện Bà Rịa, tại đây, các bác sĩ chẩn đoán cháu bị viêm phổi bẩm sinh. Một năm tuổi, những cục u nổi to lên ở mũi, cằm, hai vành tai và đầu. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 1- TP Hồ Chí Minh các bác sĩ chỉ chẩn đoán em bị thiếu máu, suy dinh dưỡng nặng và tim to bất thường. Sau thời gian điều trị, những cục u trên người không hề thuyên giảm mà ngày càng một lớn dần, mọc dầy đặc khắp người. Thương con, chị Quế tiếp tục đưa con đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 - TP Hồ Chí Minh. Ở đây khám bác sĩ cho biết con chị bị bệnh vảy nến. Không cầm lòng, chị Quế tiếp tục đưa con đến Bệnh viện Ung bướu. Các bác sĩ ở đây bảo Tiến bị bệnh “bướu sợi thần kinh, xương biến dạng hoàn toàn”.

noi dau da cam va tam long nhan ai
Cộng đồng luôn hướng tới các nạn nhân chất độc da cam.

Bằng mọi cách phải cứu con, chị Quế về bán thêm mảnh vườn, vay tiền hàng xóm. Ngày nhập viện mổ, chị tưởng chừng không gượng lại được. Hy vọng mong manh, tình thương con mãnh liệt, chị làm tất cả vì sự sống của con. Sau khi được các bác sĩ Bệnh viện Ung bướu phẫu thuật, chị mừng thầm trong bụng con sẽ lành lặn. Song niềm vui ấy được hơn 2 tháng lại vụt tắt. Ngay chỗ mổ bướu ấy lại mọc lên những cục bướu mới, tai ngày càng to, trên đầu mọc nhiều cục bướu nhỏ. Thương mẹ vay tiền chạy chữa cho mình, Tiến nói với mẹ: “Má đừng chạy chữa cho con nữa, số con vậy rồi, con không giống bạn, nhưng con vẫn đi học được và thương má”.

Chị Quế khóc. Những giọt nước mắt của người đàn bà tuổi 53 quạnh hưu khắc khổ tuôn rơi mỗi dịp ai đó chạm đến nỗi đau của chị. Hơn chục năm qua, chị không nhớ đã khóc bao nhiêu lần, bao lần chở con đến trường đi học và bao lần con bị trêu chọc, nhưng có một điều không bao giờ quên đó là tấm lòng hảo tâm của hàng xóm cho mẹ con chị bát canh, cân gạo, giúp chị sửa lại mái nhà. Chị Quế chia sẻ: “Khi chữa bệnh cho con mãi chẳng thấy lành, tui chỉ muốn chết. Nhưng chết thì sướng mình, còn con bơ vơ để lại cho ai. Thôi đành ngậm đắng nuốt cay chấp nhận. Nhiều gia đình có 3 - 4 người tật nguyền còn khổ hơn mình. Những năm qua, mẹ con cũng nhận được nhiều sự cưu mang của làng xóm và xã hội, song thật lòng nỗi đau thì không gì bù đắp được”.

Hiện em Bùi Nhật Minh Tiến là học sinh Trường THCS Trần Hưng Đạo, xã Bình Ba. Do những cục bướu ngày một lớn nên em không tự mặc được áo quần. Khi đến lớp, em phải mang theo gối để ngồi cho đỡ đau. Tất cả sinh hoạt hằng ngày đều được mẹ hoặc bạn bè giúp đỡ.

6 giờ chiều, mặt trời bắt đầu lặn, xã Bình Ba, huyện Châu Đức ngột ngạt bởi mùi oi nồng bốc lên từ đất đồi bazan. Ở ngay trong lòng đấy ấy, chất độc da cam vẫn đang hiển hiện và thấm vào nguồn nước. Ngôi nhà lụp sụp của mẹ con chị Quế nóng bức hầm hập. Hạ cái xẻng từ trên vai xuống vách nhà, chị Quế vui cười xoa đầu con: “Nó dị tật, nhưng hiếu thảo lắm chú ạ. Chiều đi học về giúp mẹ quét nhà, nhặt rau, rửa bát. Lúc mẹ mệt, nó cũng biết xoa dầu động viên tui. Mỗi ngày đi rẫy về, nghe tiếng con, mình lại khuây khỏa. Chẳng biết tương lai thế nào, nhưng thấy con học hành chăm chỉ, tui cũng mừng lắm”.

Cần tiếp tục có chính sách thỏa đáng

Theo thống kê, từ năm 1961 đến năm 1971, quân đội Mỹ đã rải 80 triệu lít chất độc hoá học, trong đó có 61% dioxin (tương đương bằng 366 kg chất dioxin) xuống 26 ngàn thôn, bản, làng mạc Việt Nam. Hậu hoạ của cuộc rải chất độc đó đã huỷ diệt sự sống của hàng triệu người, hàng vạn người bị nhiễm độc, bệnh tật, hàng trăm nghìn gia đình phải sống trong đau khổ, nghèo đói.

Chỉ trong vòng 10 năm từ 1961 đến 1971, quân đội Mỹ đã tiến hành 19.905 vụ, phun rải 80 triệu lít chất độc hoá học, 61% trong đó là chất da cam xuống 26.000 thôn bản, làng mạc, rừng, núi, sông ngòi của Việt nam với diện tích hơn 3,06 triệu ha; trong đó 86% diện tích bị phun rải hơn 2 lần, 11% diện tích bị phun rải hơn 10 lần. Hầu hết các hệ sinh thái từ vùng thấp ven biển đến vùng đồi núi cao ở 5 vùng sinh thái là Bắc Trung bộ, duyên hải Trung bộ, Tây Nguyên, Đông Nam bộ, Tây Nam bộ, trong đó miền Đông Nam bộ là vùng ảnh hưởng nặng nề nhất - chiếm 56% diện tích tự nhiên bị phun chất độc.

Chất độc da cam đã làm cho 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm, hơn 3 triệu người là nạn nhân, gây biết bao thảm cảnh không kể xiết. Rất nhiều gia đình có 3 nạn nhân trở lên. Chất độc da cam tàn ác đã di truyền qua nhiều thế hệ, có gia đình 15 người con nhiễm chất độc da cam như gia đình ông bà Đỗ Đức Địu và Phạm Thị Nức ở thôn Hà Thiệp, Võ Ninh, Quảng Ninh (Quảng Bình) có 15 người con đều nhiễm chất độc da cam. Năm nào ông Địu cũng tự tay mình đóng hòm chôn giọt máu của mình vào lòng đất. Gia đình Bà Đào Thị Kiều (60 tuổi) ở xã Bình Hòa, huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) sinh được 8 người con thì có tới 7 người là nạn nhân của chất độc da cam. Bà đã đau đớn mỗi năm tiễn một con vào lòng đất.

Mặc dù, Đảng và Nhà nước đã có những chính sách đối với nạn nhân chất độc dioxin, song theo các chuyên gia, lượng dioxin nhiễm trong lòng đất vẫn rất cao, ảnh hưởng đến tính mạng của nhân dân các vùng mà quân đội Mỹ từng rải chất độc xuống. Do vậy, để các nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam nói chung, cũng như tiến hành tiêu độc hết chất dioxin đang trong lòng đất đòi hỏi các cơ quan chức năng cần tham mưu cho Đảng, Nhà nước những chính sách để giải quyết vấn đề nạn nhân chất độc dioxin một cách tốt hơn; cũng như tiếp tục đàm phán với phía Hoa Kỳ giải quyết bài toán nhiễm độc dioxin tại những nơi quân đội Mỹ từng rải xuống.

Mai Thắng

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Hà Nội: Bảo đảm khách quan, dân chủ, đúng luật trong giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội

Hà Nội: Bảo đảm khách quan, dân chủ, đúng luật trong giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội

Chiều 30/12, tại Hà Nội, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam Thành phố tổ chức Hội nghị Hướng dẫn các cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XVI, nhiệm kỳ 2026 - 2031. Hội nghị nhằm bảo đảm các đơn vị được phân bổ chỉ tiêu nắm vững quy trình, triển khai đúng luật, đúng tiến độ, trên tinh thần khách quan, dân chủ.
Lan tỏa niềm tin yêu với Đảng qua Chương trình nghệ thuật “Với Đảng vẹn toàn niềm tin yêu”

Lan tỏa niềm tin yêu với Đảng qua Chương trình nghệ thuật “Với Đảng vẹn toàn niềm tin yêu”

Chiều 30/12, Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức họp báo giới thiệu chương trình nghệ thuật “Với Đảng vẹn toàn niềm tin yêu”, đây là một trong những hoạt động văn hóa nghệ thuật trọng điểm chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Chương trình được dàn dựng công phu, kết nối truyền thống và hiện đại, góp phần lan tỏa giá trị tư tưởng, củng cố niềm tin, khơi dậy tinh thần đoàn kết và khát vọng cống hiến của các tầng lớp nhân dân.
Hành trang vững vàng cho học sinh bước vào lớp 1

Hành trang vững vàng cho học sinh bước vào lớp 1

Trong không khí trang trọng nhưng ấm áp, Trường Mầm non B - đơn vị trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, đã tổ chức Lễ kết nghĩa và giao lưu chuyên môn với Trường Tiểu học Chất lượng cao Tràng An. Sự kiện không chỉ là dấu mốc ý nghĩa trong mối quan hệ hợp tác giữa hai nhà trường, mà còn thể hiện rõ tinh thần đồng hành, sẻ chia vì mục tiêu chung: chuẩn bị cho học sinh mầm non một hành trang vững vàng, tự tin bước vào lớp 1.
Siết chặt an toàn vận tải hành khách cửa ngõ Thủ đô dịp Tết Dương lịch 2026

Siết chặt an toàn vận tải hành khách cửa ngõ Thủ đô dịp Tết Dương lịch 2026

Để bảo đảm trật tự, an toàn giao thông và đáp ứng nhu cầu đi lại tăng cao của Nhân dân trong kỳ nghỉ lễ Tết Dương lịch 2026, lực lượng Cảnh sát giao thông Công an thành phố Hà Nội đã chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp kiểm soát vận tải hành khách. Ghi nhận thực tế cho thấy, việc ứng dụng công nghệ hiện đại kết hợp với kiểm tra trực tiếp sẽ góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của đội ngũ lái xe và doanh nghiệp vận tải.
Hà Nội chủ động phân luồng giao thông, giảm áp lực cửa ngõ dịp Tết Dương lịch 2026

Hà Nội chủ động phân luồng giao thông, giảm áp lực cửa ngõ dịp Tết Dương lịch 2026

Nhằm hạn chế ùn tắc, bảo đảm trật tự an toàn giao thông trong dịp Tết Dương lịch 2026, ngày 30/12, Sở Xây dựng Hà Nội đã ban hành hướng dẫn phân luồng giao thông trên các tuyến cửa ngõ, cao tốc và trục đường chính ra, vào Thành phố.
Triển khai Cuộc thi tìm hiểu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII

Triển khai Cuộc thi tìm hiểu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII

Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội vừa ban hành Công văn số 297-CV/BTGDVTU về việc triển khai Cuộc thi tìm hiểu Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Đồng chí Nguyễn Văn Thắng tái cử chức Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội

Đồng chí Nguyễn Văn Thắng tái cử chức Chủ tịch Liên đoàn Lao động thành phố Hà Nội

Tại hội nghị lần thứ I, Ban Chấp hành Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội khóa XVIII, nhiệm kỳ 2025 - 2030, đồng chí Nguyễn Văn Thắng - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Thành ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố; Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội khóa XVII tiếp tục được tín nhiệm bầu là Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội khoá XVIII, nhiệm kỳ 2025 – 2030.

Tin khác

Giữ bình yên nơi phên dậu Tổ quốc

Giữ bình yên nơi phên dậu Tổ quốc

Những ngày cuối năm 2025, tuyến biên giới phía Bắc bước vào thời điểm khắc nghiệt nhất trong năm. Địa hình hiểm trở, gió núi lạnh buốt không chỉ bào mòn sức người, mà còn bị các loại tội phạm xuyên biên giới lợi dụng để gia tăng hoạt động. Trong bối cảnh ấy, cuộc đấu tranh thầm lặng nhưng quyết liệt của lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vẫn căng mình từng giờ, để lại dấu ấn bằng hàng loạt chuyên án lớn trong năm 2025, góp phần giữ vững chủ quyền, bảo đảm an ninh và bồi đắp niềm tin của nhân dân nơi cửa ngõ phía Bắc Tổ quốc.
Prudential cam kết hỗ trợ các trường mầm non tương lai 3,5 tỷ đồng trong năm 2026

Prudential cam kết hỗ trợ các trường mầm non tương lai 3,5 tỷ đồng trong năm 2026

Tại chương trình “Mùa Xuân cho em” do Quỹ Bảo trợ Trẻ em Việt Nam tổ chức vào ngày 27/12 vừa qua, Prudential Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành trong năm 2026 với khoản đóng góp 3,5 tỷ đồng nhằm chung tay cùng Quỹ thực hiện các hoạt động vì trẻ em trên khắp cả nước.
Trao giải cuộc thi "Lan tỏa tri thức, bước tới con đường tương lai" mùa 2

Trao giải cuộc thi "Lan tỏa tri thức, bước tới con đường tương lai" mùa 2

Ngày 27/12, tại Hà Nội, Viện Khoa học Giáo dục và Môi trường phối hợp Ban Điều hành Đề án “Hợp tác xã điện tử” tổ chức lễ sơ kết thực hiện Đề án và ký kết hợp tác chiến lược với các đối tác, trao giải cuộc thi “Lan tỏa tri thức, bước tới con đường tương lai” mùa 2.
Sinh viên trải nghiệm “mưa tuyết” Noel giữa lòng Thủ đô

Sinh viên trải nghiệm “mưa tuyết” Noel giữa lòng Thủ đô

Tối 24/12, tại Trường Đại học Thăng Long (Hà Nội) tổ chức đêm Giáng sinh “Thang Long White Christmas” với điểm nhấn là màn phun tuyết và bắn pháo hoa thu hút hàng nghìn sinh viên và người dân đến tham dự, trải nghiệm không khí Noel giữa lòng Thủ đô.
Những người lính biên phòng ở A Mú Sung

Những người lính biên phòng ở A Mú Sung

Xã A Mú Sung (tỉnh Lào Cai) được biết đến là “nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt”. Ở mảnh đất địa đầu ấy, thiên nhiên hùng vĩ hòa quyện cùng chiều sâu lịch sử, hun đúc nên một không gian biên cương vừa thiêng liêng, vừa lặng lẽ. Giữa đầu nguồn sông Mẹ, Đồn Biên phòng A Mú Sung như một cột mốc sống giữa đại ngàn, âm thầm mà kiên gan, giữ vững từng tấc đất chủ quyền nơi phên dậu Tổ quốc.
Những lời chúc Giáng sinh 2025 hay và ý nghĩa nhất

Những lời chúc Giáng sinh 2025 hay và ý nghĩa nhất

Giáng sinh 2025, bên cạnh những món quà trao tay, những lời chúc Noel ý nghĩa vẫn là cách giản dị nhưng sâu sắc để lan tỏa yêu thương, gắn kết gia đình, bạn bè, đồng nghiệp và đối tác trong mùa lễ hội cuối năm.
Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ Giáng sinh

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ Giáng sinh

Lễ Giáng sinh (Noel), còn được gọi là lễ Thiên Chúa Giáng sinh, là một trong những ngày lễ quan trọng nhất của Kitô giáo, kỷ niệm sự ra đời của Chúa Giêsu Kitô, nhân vật trung tâm của đức tin Công giáo. Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, Giáng sinh không chỉ mang ý nghĩa tôn giáo sâu sắc mà còn trở thành một ngày hội văn hóa lớn, được chào đón rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Cần 51.000 tỷ đồng đầu tư phát triển Đặc khu Côn Đảo

Cần 51.000 tỷ đồng đầu tư phát triển Đặc khu Côn Đảo

Dự tính tổng nguồn lực đầu tư cho Đặc khu Côn Đảo giai đoạn 2026 - 2030 khoảng 51.000 tỷ đồng.
Prudential trao 2.600 phần quà Giáng sinh tặng bệnh nhi tại TP.HCM và Hà Nội

Prudential trao 2.600 phần quà Giáng sinh tặng bệnh nhi tại TP.HCM và Hà Nội

Khép lại những ngày cuối năm, Prudential Việt Nam đã hoàn tất chuỗi hoạt động Giáng sinh “Trao gửi yêu thương” tại TP.HCM và Hà Nội, mang 2.600 phần quà đến các bệnh nhi đang điều trị tại nhiều bệnh viện nhi. Không chỉ là những món quà vật chất, chương trình còn mang đến ý nghĩa tinh thần và tiếp thêm động lực cho các bệnh nhi đang trong quá trình điều trị.
Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Nhân kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025), Đoàn công tác của Hội Nhà báo thành phố Hà Nội đã vượt qua những cung đèo quanh co, hun hút của miền Tây Bắc để đến với đồng bào và những người lính đang ngày đêm bám trụ nơi phên dậu Tổ quốc. Giữa vùng biên giới xa xôi, khắc nghiệt của Lai Châu, bình yên vẫn được gìn giữ bền bỉ từng ngày, bắt đầu từ những bước chân lặng lẽ, thầm lặng mà kiên cường của người lính biên phòng nơi tuyến đầu.
Xem thêm
Phiên bản di động