55 năm thảm họa da cam Việt Nam (10.8.1961 - 10.8.2016)

Nỗi đau da cam và tấm lòng nhân ái

Chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm, nhưng hậu họa của cuộc chiến vẫn đang đeo bám nhiều thế hệ. Những nạn nhân chất độc da cam (dioxin) trong mọi khoảnh khắc của cuộc đời, hơn lúc nào hết, họ oằn mình, gào thét, quằn quại trong đau đớn tuyệt vọng, họ là những người nghèo nhất trong những người nghèo của xã hội. Và dường như thời gian có dài bao nhiêu, chiến tranh đã hết, nhưng nỗi đau ấy vẫn nguyên vẹn như mới hôm qua. Để nạn nhân chất độc da cam vơi đi nỗi đau, rất cần sự chung tay của cả động đồng cũng như những cơ chế, chính sách của Nhà nước.
noi dau da cam va tam long nhan ai Thăng Long Group chung tay xoa dịu nỗi đau da cam
noi dau da cam va tam long nhan ai Hoàng Quyên thổn thức hát về nỗi đau da cam
noi dau da cam va tam long nhan ai Nhắn tin từ thiện, chung tay xoa dịu nỗi đau da cam
noi dau da cam va tam long nhan ai Vinamilk chung tay xoa dịu nỗi đau da cam cho trẻ em tỉnh Thái Bình
noi dau da cam va tam long nhan ai Cùng chung tay xoa dịu nỗi đau da cam

Di họa chiến tranh

Trong đêm nhạc “Nỗi đau da cam và tấm lòng nhân ái” được tổ chức tại rạp hát Điện Biên (TP.Vũng Tàu), chị Nguyễn Thị Quế - mẹ của em Bùi Nhật Minh Tiến khóc ròng kể câu chuyện “tai Bát Giới” của con mình. Dưới ánh đèn sân khấu, trong biển người xúc động, em Tiến cứ ngây ngô chẳng biết gì ngoài nhìn đèn rồi cười mỗi khi mẹ khóc. Chị Quế nói trong nước mắt: “Nhìn con người ta khỏe mạnh, còn con mình dị dạng khác thường, ốm đau thường xuyên, tôi chỉ muốn chết. Nhưng tôi chết đi, thì ai là người nuôi nó”.

Chúng tôi lặng người nghe từng câu chị kể mà nuốt nước mắt vào trong. Khi mới sinh ra, Tiến trắng như cục bột, dễ thương như bao đứa trẻ khác. Nhưng chỉ hơn một tuần tuổi, tai em tự nhiên mọc mụn rồi cuộn tròn như cục thịt, những khối u kỳ lạ, dị dạng trên cơ thể ngày càng lớn dần. Người chồng thấy con dị dạng đã bỏ đi biệt tích, để lại mẹ con chị vật vã với bệnh tật.

Không đành lòng nhìn con đau đớn, chị Quế bồng con đến Bệnh viện Bà Rịa, tại đây, các bác sĩ chẩn đoán cháu bị viêm phổi bẩm sinh. Một năm tuổi, những cục u nổi to lên ở mũi, cằm, hai vành tai và đầu. Tại Bệnh viện Nhi Đồng 1- TP Hồ Chí Minh các bác sĩ chỉ chẩn đoán em bị thiếu máu, suy dinh dưỡng nặng và tim to bất thường. Sau thời gian điều trị, những cục u trên người không hề thuyên giảm mà ngày càng một lớn dần, mọc dầy đặc khắp người. Thương con, chị Quế tiếp tục đưa con đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 - TP Hồ Chí Minh. Ở đây khám bác sĩ cho biết con chị bị bệnh vảy nến. Không cầm lòng, chị Quế tiếp tục đưa con đến Bệnh viện Ung bướu. Các bác sĩ ở đây bảo Tiến bị bệnh “bướu sợi thần kinh, xương biến dạng hoàn toàn”.

noi dau da cam va tam long nhan ai
Cộng đồng luôn hướng tới các nạn nhân chất độc da cam.

Bằng mọi cách phải cứu con, chị Quế về bán thêm mảnh vườn, vay tiền hàng xóm. Ngày nhập viện mổ, chị tưởng chừng không gượng lại được. Hy vọng mong manh, tình thương con mãnh liệt, chị làm tất cả vì sự sống của con. Sau khi được các bác sĩ Bệnh viện Ung bướu phẫu thuật, chị mừng thầm trong bụng con sẽ lành lặn. Song niềm vui ấy được hơn 2 tháng lại vụt tắt. Ngay chỗ mổ bướu ấy lại mọc lên những cục bướu mới, tai ngày càng to, trên đầu mọc nhiều cục bướu nhỏ. Thương mẹ vay tiền chạy chữa cho mình, Tiến nói với mẹ: “Má đừng chạy chữa cho con nữa, số con vậy rồi, con không giống bạn, nhưng con vẫn đi học được và thương má”.

Chị Quế khóc. Những giọt nước mắt của người đàn bà tuổi 53 quạnh hưu khắc khổ tuôn rơi mỗi dịp ai đó chạm đến nỗi đau của chị. Hơn chục năm qua, chị không nhớ đã khóc bao nhiêu lần, bao lần chở con đến trường đi học và bao lần con bị trêu chọc, nhưng có một điều không bao giờ quên đó là tấm lòng hảo tâm của hàng xóm cho mẹ con chị bát canh, cân gạo, giúp chị sửa lại mái nhà. Chị Quế chia sẻ: “Khi chữa bệnh cho con mãi chẳng thấy lành, tui chỉ muốn chết. Nhưng chết thì sướng mình, còn con bơ vơ để lại cho ai. Thôi đành ngậm đắng nuốt cay chấp nhận. Nhiều gia đình có 3 - 4 người tật nguyền còn khổ hơn mình. Những năm qua, mẹ con cũng nhận được nhiều sự cưu mang của làng xóm và xã hội, song thật lòng nỗi đau thì không gì bù đắp được”.

Hiện em Bùi Nhật Minh Tiến là học sinh Trường THCS Trần Hưng Đạo, xã Bình Ba. Do những cục bướu ngày một lớn nên em không tự mặc được áo quần. Khi đến lớp, em phải mang theo gối để ngồi cho đỡ đau. Tất cả sinh hoạt hằng ngày đều được mẹ hoặc bạn bè giúp đỡ.

6 giờ chiều, mặt trời bắt đầu lặn, xã Bình Ba, huyện Châu Đức ngột ngạt bởi mùi oi nồng bốc lên từ đất đồi bazan. Ở ngay trong lòng đấy ấy, chất độc da cam vẫn đang hiển hiện và thấm vào nguồn nước. Ngôi nhà lụp sụp của mẹ con chị Quế nóng bức hầm hập. Hạ cái xẻng từ trên vai xuống vách nhà, chị Quế vui cười xoa đầu con: “Nó dị tật, nhưng hiếu thảo lắm chú ạ. Chiều đi học về giúp mẹ quét nhà, nhặt rau, rửa bát. Lúc mẹ mệt, nó cũng biết xoa dầu động viên tui. Mỗi ngày đi rẫy về, nghe tiếng con, mình lại khuây khỏa. Chẳng biết tương lai thế nào, nhưng thấy con học hành chăm chỉ, tui cũng mừng lắm”.

Cần tiếp tục có chính sách thỏa đáng

Theo thống kê, từ năm 1961 đến năm 1971, quân đội Mỹ đã rải 80 triệu lít chất độc hoá học, trong đó có 61% dioxin (tương đương bằng 366 kg chất dioxin) xuống 26 ngàn thôn, bản, làng mạc Việt Nam. Hậu hoạ của cuộc rải chất độc đó đã huỷ diệt sự sống của hàng triệu người, hàng vạn người bị nhiễm độc, bệnh tật, hàng trăm nghìn gia đình phải sống trong đau khổ, nghèo đói.

Chỉ trong vòng 10 năm từ 1961 đến 1971, quân đội Mỹ đã tiến hành 19.905 vụ, phun rải 80 triệu lít chất độc hoá học, 61% trong đó là chất da cam xuống 26.000 thôn bản, làng mạc, rừng, núi, sông ngòi của Việt nam với diện tích hơn 3,06 triệu ha; trong đó 86% diện tích bị phun rải hơn 2 lần, 11% diện tích bị phun rải hơn 10 lần. Hầu hết các hệ sinh thái từ vùng thấp ven biển đến vùng đồi núi cao ở 5 vùng sinh thái là Bắc Trung bộ, duyên hải Trung bộ, Tây Nguyên, Đông Nam bộ, Tây Nam bộ, trong đó miền Đông Nam bộ là vùng ảnh hưởng nặng nề nhất - chiếm 56% diện tích tự nhiên bị phun chất độc.

Chất độc da cam đã làm cho 4,8 triệu người Việt Nam bị phơi nhiễm, hơn 3 triệu người là nạn nhân, gây biết bao thảm cảnh không kể xiết. Rất nhiều gia đình có 3 nạn nhân trở lên. Chất độc da cam tàn ác đã di truyền qua nhiều thế hệ, có gia đình 15 người con nhiễm chất độc da cam như gia đình ông bà Đỗ Đức Địu và Phạm Thị Nức ở thôn Hà Thiệp, Võ Ninh, Quảng Ninh (Quảng Bình) có 15 người con đều nhiễm chất độc da cam. Năm nào ông Địu cũng tự tay mình đóng hòm chôn giọt máu của mình vào lòng đất. Gia đình Bà Đào Thị Kiều (60 tuổi) ở xã Bình Hòa, huyện Vĩnh Cửu (Đồng Nai) sinh được 8 người con thì có tới 7 người là nạn nhân của chất độc da cam. Bà đã đau đớn mỗi năm tiễn một con vào lòng đất.

Mặc dù, Đảng và Nhà nước đã có những chính sách đối với nạn nhân chất độc dioxin, song theo các chuyên gia, lượng dioxin nhiễm trong lòng đất vẫn rất cao, ảnh hưởng đến tính mạng của nhân dân các vùng mà quân đội Mỹ từng rải chất độc xuống. Do vậy, để các nạn nhân bị nhiễm chất độc da cam nói chung, cũng như tiến hành tiêu độc hết chất dioxin đang trong lòng đất đòi hỏi các cơ quan chức năng cần tham mưu cho Đảng, Nhà nước những chính sách để giải quyết vấn đề nạn nhân chất độc dioxin một cách tốt hơn; cũng như tiếp tục đàm phán với phía Hoa Kỳ giải quyết bài toán nhiễm độc dioxin tại những nơi quân đội Mỹ từng rải xuống.

Mai Thắng

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Triển lãm nghệ thuật Phật giáo: Dấu ấn đồng hành cùng Thủ đô văn minh, hiện đại

Triển lãm nghệ thuật Phật giáo: Dấu ấn đồng hành cùng Thủ đô văn minh, hiện đại

Trong hai ngày 18 và 19/12 tại không gian bảo tàng Hà Nội đã diễn ra rưng bày nghệ thuật Phật giáo và triển lãm ảnh với chủ đề “Phật giáo đồng hành xây dựng và phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc”. Sự kiện do Sở Dân tộc và Tôn giáo Hà Nội phối hợp với Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP Hà Nội tổ chức.
Cử tri tán thành, đánh giá cao kết quả Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV

Cử tri tán thành, đánh giá cao kết quả Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV

Nêu ý kiến với đại biểu Quốc hội, cử tri một số xã, phường: Phù Đổng, Bát Tràng, Gia Lâm, Thuận An… tán thành và đánh giá cao kết quả Kỳ họp thứ 10, hoan nghênh tinh thần làm việc nghiêm túc, trách nhiệm của Quốc hội xuyên suốt trong 40 ngày qua và hoàn thành khối lượng công việc lớn, thông qua 51 luật cùng nhiều nghị quyết quan trọng, đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn đồng thời kiến tạo khuôn khổ pháp lý cho giai đoạn mới.
Con ngõ hơn dài 100m thành điểm check-in Giáng sinh hút khách tại Hà Nội

Con ngõ hơn dài 100m thành điểm check-in Giáng sinh hút khách tại Hà Nội

Nằm trong khu D6 Trung Tự, ngõ 4B phố Đặng Văn Ngữ, con ngõ nhỏ với 5 quán cà phê liền nhau đã đầu tư trang trí tiểu cảnh chủ đề Noel, biến nơi đây thành điểm vui chơi, chụp ảnh và mua sắm nổi bật của thủ đô dịp Giáng sinh, thu hút rất nhiều du khách ghé thăm mỗi ngày.
Lãi suất huy động “nóng” dần, ngân hàng tăng tốc hút tiền gửi cuối năm

Lãi suất huy động “nóng” dần, ngân hàng tăng tốc hút tiền gửi cuối năm

Từ giữa tháng 12/2025, mặt bằng lãi suất huy động tiếp tục nhích lên tại nhiều ngân hàng thương mại khi tăng trưởng tín dụng vượt xa huy động vốn. Áp lực thanh khoản gia tăng trong mùa cao điểm cuối năm buộc các ngân hàng đẩy mạnh điều chỉnh lãi suất, thậm chí đưa mức tiết kiệm vượt mốc 7%/năm để thu hút dòng tiền từ dân cư.
Công đoàn Công ty TNHH Bán lẻ Fujimart Việt Nam tổ chức thành công Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Công đoàn Công ty TNHH Bán lẻ Fujimart Việt Nam tổ chức thành công Đại hội lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Chiều 19/12, Công đoàn Công ty TNHH Bán lẻ Fujimart Việt Nam đã tổ chức thành công Đại hội Công đoàn lần thứ II, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đây là Công đoàn cơ sở cuối cùng của phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám tổ chức Đại hội trong nhiệm kỳ mới, qua đó hoàn thành mục tiêu 100% Công đoàn cơ sở trực thuộc tổ chức Đại hội đúng tiến độ, đúng quy định.
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà Nội được công nhận đạt chuẩn mức 1

Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà Nội được công nhận đạt chuẩn mức 1

Chiều 19/12, Thành ủy Hà Nội và Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã phối hợp tổ chức lễ đón bằng công nhận Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong thành phố Hà Nội đạt chuẩn mức 1.
Đảng ủy Doanh nghiệp phường Tây Hồ: Tổng kết công tác năm 2025, định hướng nhiệm vụ năm 2026

Đảng ủy Doanh nghiệp phường Tây Hồ: Tổng kết công tác năm 2025, định hướng nhiệm vụ năm 2026

Chiều 19/12, Đảng ủy Doanh nghiệp phường Tây Hồ tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2026 nhằm đánh giá toàn diện kết quả đạt được trong năm đầu thành lập, đồng thời xác định các nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp chủ yếu để nâng cao năng lực lãnh đạo của tổ chức Đảng trong doanh nghiệp, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Tin khác

Con ngõ hơn dài 100m thành điểm check-in Giáng sinh hút khách tại Hà Nội

Con ngõ hơn dài 100m thành điểm check-in Giáng sinh hút khách tại Hà Nội

Nằm trong khu D6 Trung Tự, ngõ 4B phố Đặng Văn Ngữ, con ngõ nhỏ với 5 quán cà phê liền nhau đã đầu tư trang trí tiểu cảnh chủ đề Noel, biến nơi đây thành điểm vui chơi, chụp ảnh và mua sắm nổi bật của thủ đô dịp Giáng sinh, thu hút rất nhiều du khách ghé thăm mỗi ngày.
Tổng quan Phát triển Bền vững 2024: Những bước tiến có chiều sâu của BAT Việt Nam

Tổng quan Phát triển Bền vững 2024: Những bước tiến có chiều sâu của BAT Việt Nam

BAT Việt Nam công bố bản Tổng quan Phát triển Bền vững 2024, minh bạch hóa chiến lược, các sáng kiến trọng điểm và kết quả thực hiện phát triển bền vững trong năm 2024, cho thấy hướng đi bền vững của doanh nghiệp đang tiến triển theo chiều sâu.
Đêm Thủ đô không ngủ mừng U22 Việt Nam vô địch: Chiến thắng trọn vẹn từ sân cỏ đến văn hóa giao thông

Đêm Thủ đô không ngủ mừng U22 Việt Nam vô địch: Chiến thắng trọn vẹn từ sân cỏ đến văn hóa giao thông

Chiến thắng kịch tính 3-2 trước U22 Thái Lan để giành Huy chương Vàng SEA Games 33 đã thổi bùng ngọn lửa tự hào trong lòng hàng triệu người dân Việt Nam. Tại Hà Nội, đêm ăn mừng lịch sử này không chỉ ghi dấu ấn bởi sự náo nhiệt, rực rỡ sắc cờ hoa mà còn bởi sự chuyển biến mạnh mẽ trong ý thức thượng tôn pháp luật. Hình ảnh người dân Thủ đô cổ vũ văn minh, chấp hành nghiêm quy định giao thông giữa niềm vui vỡ òa đã tạo nên hình ảnh đẹp về văn hóa đô thị hiện đại.
Nhiều trường Đại học cho sinh viên nghỉ Tết Nguyên đán 2026 dài ngày, sinh viên chủ động đi làm thêm

Nhiều trường Đại học cho sinh viên nghỉ Tết Nguyên đán 2026 dài ngày, sinh viên chủ động đi làm thêm

Đến thời điểm hiện tại, hàng loạt trường đại học trên cả nước đã công bố lịch nghỉ Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 dành cho sinh viên. Đáng chú ý, thời gian nghỉ Tết năm nay tại nhiều cơ sở giáo dục đại học kéo dài từ 2 đến 4 tuần, thậm chí có trường cho sinh viên nghỉ trọn một tháng. Nhiều sinh viên đã chủ động lên kế hoạch đi làm thêm trong dịp này nhằm kiếm thêm thu nhập, trang trải sinh hoạt phí và phụ giúp gia đình chuẩn bị Tết.
Kết yêu thương gửi đến đồng bào miền Trung

Kết yêu thương gửi đến đồng bào miền Trung

"Chấm & Chạm" là một chiến dịch nghệ thuật cộng đồng do Radical Insight Zone, Agilead và Libero kết hợp cùng họa sĩ Trương Vũ Trung khởi xướng. Chuỗi sự kiện được diễn ra từ ngày 14/12/2025 - 21/03/2026, là một hành trình trải nghiệm văn hóa và cảm xúc. Sự kiện được xây dựng dựa trên triết lý về sự cộng hưởng của những hành động nhỏ bé để tạo nên tác động lớn lao.
Học sinh hào hứng tham gia hội thi tìm hiểu kiến thức dân số, sức khỏe sinh sản

Học sinh hào hứng tham gia hội thi tìm hiểu kiến thức dân số, sức khỏe sinh sản

Ngày 15/12, Chi Cục Dân số, Trẻ em và Phòng chống tệ nạn xã hội thành phố Hà Nội phối hợp với Ủy ban nhân dân (UBND) xã Thiên Lộc tổ chức hội thi “Rung chuông vàng” tìm hiểu kiến thức về dân số, sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên trong trường học.
Nghiêm cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo để giả mạo hình ảnh, giọng nói người khác

Nghiêm cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo để giả mạo hình ảnh, giọng nói người khác

Tại Kỳ họp thứ 10 vừa qua, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật An ninh mạng với 8 chương, 45 điều, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026. Đáng quan tâm, Luật nghiêm cấm sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hoặc công nghệ mới để giả mạo video, hình ảnh, giọng nói của người khác trái quy định của pháp luật.
Nâng cao nhận thức, bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái trên không gian mạng

Nâng cao nhận thức, bảo vệ phụ nữ và trẻ em gái trên không gian mạng

Bình đẳng giới không chỉ dừng lại ở cơ hội học tập, việc làm, hay tham gia xã hội, mà còn phải mở rộng sang không gian mạng, nơi phụ nữ và trẻ em gái cần được bảo vệ trước những nguy cơ mới của thời đại số: Bạo lực mạng, xâm hại thông tin, định kiến giới và sự kỳ thị ảo...
Giải thưởng “Vinh danh người truyền lửa”: Tôn vinh những con người bình dị mà phi thường

Giải thưởng “Vinh danh người truyền lửa”: Tôn vinh những con người bình dị mà phi thường

Giải thưởng “Vinh danh người truyền lửa” là giải thưởng cấp quốc gia được triển khai trên quy mô toàn quốc, nhằm tôn vinh những cá nhân truyền cảm hứng - những con người bình dị nhưng giàu nghị lực trong cuộc sống, âm thầm lan tỏa những giá trị nhân văn và tinh thần sống đẹp trong cộng đồng.
Kỷ niệm Ngày Quốc tế Người Khuyết tật 2025 và công bố báo cáo về an sinh xã hội cho người khuyết tật

Kỷ niệm Ngày Quốc tế Người Khuyết tật 2025 và công bố báo cáo về an sinh xã hội cho người khuyết tật

Ngày 3/12 tại Không gian mở, Tòa nhà Xanh Liên Hợp Quốc (GOUNH), 304 Kim Mã, Hà Nội, nhân Ngày Quốc tế Người Khuyết tật 2025, Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) phối hợp với Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Đại sứ quán Australia và Đại sứ quán Ireland công bố báo cáo “Hướng tới Xã hội Hòa nhập: An sinh xã hội kiến tạo cơ hội và trao quyền cho người khuyết tật”.
Xem thêm
Phiên bản di động