Kỳ 1: Xử lý từ “tham nhũng vặt” đến những “đại án”

	Thanh toán không dùng tiền mặt: Có thể chống tham nhũng, rửa tiền?
	“Tham nhũng vặt” ở khu Đường 2, Phù Lỗ, Sóc Sơn: Cần giải quyết dứt điểm
	Phổ biến Luật phòng chống tham nhũng năm 2018

Tham nhũng đã và đang tồn tại ở nhiều nơi với “muôn hình vạn trạng”. Từ “tham nhũng vặt” cho đến những “đại án” đã và đang làm tha hóa, biến chất một bộ phận cán bộ, đảng viên trên mọi lĩnh vực công tác.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc PVC tại phiên xét xử (Ảnh: TTXVN)

Từ “tham nhũng vặt”...

Cuối tháng 6/2019, lần theo những thông tin phản ánh của bạn đọc qua đường dây nóng, chúng tôi có mặt tại khu Đường 2, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn. Theo nhiều người dân, khu dân cư Đường 2 do ông Đặng Đình Hùng làm Trưởng khu kiêm Bí thư chi bộ từ nhiều năm nay đã buông lỏng quản lý tài chính, không minh bạch trong công tác thu, chi...

Đặc biệt nghiêm trọng là việc thu các khoản Quỹ Vì Trường Sa và Quỹ Vì người nghèo do UBND xã phát động. Ông Hùng đã chỉ đạo các tổ thu tiền của nhân dân sau đó nộp lên trên 50%, còn lại lập Quỹ Vì Trường Sa của khu gần 3 triệu đồng, Quỹ Vì người nghèo là khoảng 4 triệu đồng. Khoản tiền này, nhân dân trong khu hoàn toàn không được biết. Sau khi tổ kiểm tra phát hiện, người dân mới vô cùng bất bình về việc làm của lãnh đạo khu.

Sau khi phóng viên vào cuộc điều tra, xác minh và phản ánh tới công chúng dư luận cũng như lãnh đạo địa phương, UBND xã Phù Lỗ đã có báo cáo đề nghị Đảng ủy xã chỉ đạo Ủy ban kiểm tra đối chiếu, xem xét trách nhiệm của đảng viên, Bí thư chi bộ và tư cách đảng viên đánh giá vi phạm đối với ông Đặng Đình Hùng. Đồng thời đề nghị chi ủy, chi bộ khu Đường 2 chỉ đạo lãnh đạo khu tổ chức công khai tài chính năm 2018 và công tác kiểm điểm trách nhiệm của tập thể và cá nhân trong việc để xảy ra vi phạm…

Một trong những vụ “tham nhũng vặt” cũng gây xôn xao dư luận được cơ quan ngôn luận phanh phui vào tháng 4/2018. Cụ thể, ngày 9/4/2018, Báo Lao động có bài điều tra “Nườm nượp cảnh kẹp tiền, đưa - nhận tại Hải quan Hải Phòng”, phản ánh tình trạng người dân, doanh nghiệp phải chi tiền “bôi trơn” cho cán bộ Hải quan Hải Phòng khi đến làm thủ tục thông quan hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu…

Ngày 27/4/2018, Cục Hải quan TP Hải Phòng đã tổ chức họp kiểm điểm và quyết định thi hành kỷ luật đối với 10 trường hợp. Trong đó, xử lý kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với 5 trường hợp (1 chi cục trưởng, 2 phó chi cục trưởng, 2 đội trưởng để làm gương, nghiêm khắc chấn chỉnh trong toàn cục).

Đồng thời, Cục Hải quan TP Hải Phòng đã tiến hành điều chuyển vị trí công tác đối với cán bộ, công chức. Cụ thể, đối với 3 công chức thừa hành có hình ảnh trên báo: Cục Hải quan TP Hải Phòng hiện không bố trí 3 công chức nêu trên làm công tác nghiệp vụ, đồng thời đã đưa vào danh sách điều động, chuyển đổi vị trí công tác theo kế hoạch tổng thể của Cục Hải quan TP Hải Phòng trong tháng 5/2018…

Có thể khẳng định, nạn “tham nhũng vặt” ngày càng biến tướng và làm đảo lộn nhiều giá trị trong xã hội, làm cho người dân mất lòng tin vào cơ quan công quyền. Và “tham nhũng vặt” chính là mầm mống để phát triển lên thành tham nhũng lớn khi có cơ hội. Chính vì thế, trong các cuộc họp Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN gần đây, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã cương quyết chỉ đạo chọn một vài điểm tiêu biểu, xử một vài vụ “tham nhũng vặt. Nó như “ghẻ ruồi” rất khó chịu, làm cho người ta mất lòng tin.

Do đó phải tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết công việc, kiên quyết loại khỏi bộ máy của Đảng và Nhà nước (nhất là trong cơ quan PCTN) những cán bộ hư hỏng, tham nhũng.

Đến những vụ “đại án”, trọng án

Nếu như “tham nhũng vặt” vẫn đang ngày càng biến tướng, diễn biến phức tạp thì những vụ “tham nhũng lớn” trở thành “đại án” cũng khiến dư luận không khỏi lo lắng về sự phát triển chung của đất nước. Những năm gần đây, nhiều đối tượng có hành vi tham nhũng bị điều tra, truy tố, xét xử, số lượng vụ án, số lượng các cán bộ cấp cao và mức án phạt nặng đã tăng lên.

Sau hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, “cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật hơn 490 tổ chức đảng và hơn 35 nghìn đảng viên vi phạm, trong đó có gần 1.300 đảng viên bị thi hành kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái”. Nhiều cán bộ cao cấp và tổ chức đảng vi phạm, trong đó có cả đồng chí là Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị đã bị kỷ luật; trong đó có cả cán bộ đương chức và đã nghỉ hưu, cả trong lực lượng vũ trang...

Nhiều vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, kể cả những vụ việc tồn tại từ nhiều năm trước đã được phát hiện, xử lý nghiêm minh, công khai, đúng pháp luật, rất nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn; có lý, có tình, thể hiện rõ quan điểm “nói đi đôi với làm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, không có đặc quyền”.

Qua đó, góp phần nâng cao uy tín, sức chiến đấu của Đảng đồng thời cũng là biện pháp cảnh tỉnh, răn đe có hiệu quả (vụ án Dương Chí Dũng; vụ án Vũ Quốc Hảo; vụ án Huỳnh Thị Huyền Như; vụ án Phạm Công Danh; vụ án Hà Văn Thắm; vụ án Giang Kim Đạt; vụ án Đinh La Thăng; vụ án Trịnh Xuân Thanh; vụ án Phan Văn Anh Vũ (Vũ Nhôm); vụ án Đinh Ngọc Hệ (Út trọc); vụ án đánh bạc và tổ chức đánh bạc xảy ra tại Phú Thọ và một số địa phương...

Theo Ths Văn Thị Thanh Hương – Trưởng ban Sách Nhà nước và Pháp luật (Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật): Tham nhũng – những lợi ích bất chính đã hoặc sẽ có được, đã khiến nhiều cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo cấp cao “không giữ được mình”, không gương mẫu trong thực thi trọng trách được giao, nói một đằng, làm một nẻo, không còn xứng đáng với vai trò tiên phong.

Họ đã bất chấp việc vi phạm pháp luật mà làm trái công vụ, trái lương tâm, đạo đức nghề nghiệp… để vụ lợi, trục lợi cho mình, người thân, cánh hẩu của mình, nhóm lợi ích của mình... dẫn đến làm giảm lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, gây bất bình, bức xúc, thậm chí phản ứng của nhân dân đối với các cơ quan công quyền.

Vì vậy, bình sinh, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng chỉ rõ: “Tham ô, lãng phí và bệnh quan liêu là kẻ thù của nhân dân, của bộ đội và của Chính phủ; “là kẻ thù khá nguy hiểm, vì nó không mang gươm mang súng, mà nó nằm trong các tổ chức của ta, để làm hỏng công việc của ta… làm hỏng tinh thần trong sạch, ý chí khắc khổ của cán bộ ta. Nó phá hoại đạo đức cách mạng của ta là cần, kiệm, liêm, chính”.

Tuy các tệ nạn này biểu hiện trong đời sống xã hội dưới nhiều dạng khác nhau, song các hành vi tham ô, tham nhũng dù là “lớn’ hay “vặt” cũng đều là “ăn cắp của công làm của tư”, “đục khoét của nhân dân”, “ăn bớt của bộ đội”, “tiêu ít mà khai nhiều, lợi dụng của chung của Chính phủ để làm quỹ riêng cho địa phương mình, đơn vị mình”, “ăn cắp của công, khai gian, lậu thuế”…, cho nên theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, phải “- Chống nạn tham ô, - Chống nạn lãng phí, - Chống bệnh quan liêu”.

H.Duy

Kỳ 2: Tiếp tục phát huy vai trò của Đảng