Kiếp sau
“Rét nàng Bân” lại nhớ cố nhà thơ Quang Huy | |
Kiếp luân hồi-thông điệp giúp con người sống thiện |
Núi trập trùng…vẫn núi
Mây bồng bềnh…vẫn mây
Người có còn ở đấy?
Ta phiêu bồng đó đây.
Theo dấu xưa, người ơi
Mây ấm và đá lạnh
Ngày ấy ở đâu rồi
Tiếng đàn môi ám ảnh…
Người đi ngày ta đến
Liệu có còn kiếp sau?
Dưới đây là lời bình của nhà thơ Đặng Huy Giang:
Cảnh vật thì vẫn như xưa, cho nên mới có việc: “Núi trập trùng…vẫn núi”, còn “Mây bồng bềnh vẫn mây”. Sự không còn “vẫn như xưa” bắt đầu ở câu thứ ba và câu thứ tư ở khổ thơ thứ nhất: “Người có còn ở đấy/ Ta phiêu bồng đó đây”. Riêng câu thơ thứ ba, đã bắt đầu tạo ra một bước chuyển na ná sự đột biến nào đó.
Vậy là người con trai vẫn tin cái người mình yêu vẫn ở nguyên chỗ cũ, không thay đổi như núi vậy, trong khi bản thân anh lại không ở nguyên chỗ cũ và thay đổi như mây vậy. Không thế sao anh lại tự nhận mình là “Ta phiêu bồng đó đây”. Thật là một niềm tin ngây thơ, vụng dại và có phần chủ quan, ích kỷ!
Hình như cái hiện tượng như một thói quen tâm lý truyền thống: “Thuyền đi có nhớ bến chăng/ Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền” đã không còn hợp thời nữa hoặc đã biến đổi theo thời gian. Hoặc cùng lắm, nếu có thì cũng chỉ là thuộc tính vốn có của sự vật.
Bởi thế mà người con trai quyết lần theo“dấu xưa” để tìm “Tiếng đàn môi ám ảnh một thủa”, để thốt lên một câu vừa là lời cảm thán lại vừa là một câu hỏi không kém phần chua xót, tiếc nuối: “Ngày ấy ở đâu rồi” hay “ngày ấy đâu rồi”.
Rồi chàng trai nhận ra cái bi kịch của “người đi” vào chính lúc “ta đến”. Như thế là chắc chắn sẽ không có chuyện hai người – từng là lứa đôi của một thời – gặp nhau nữa.
Nếu bài thơ chỉ dừng ở đây thì câu chuyện tình này không có gì đặc biệt. Có thể diễn nôm: “Anh từng gặp em một ngày, rồi xa em nhiều ngày. Tình yêu chưa có kết cục. Em đi một nơi. Anh đi một nơi. Thời gian trôi qua và ai lo phận nấy. Bỗng có ngày anh nhớ em, muốn tìm lại em, nhưng không gặp. Anh chỉ có biết nhìn trời, nhìn đất mà thở vắn than dài và tiếc nuối”.
Nhưng chính câu cuối: “Liệu có còn kiếp sau?” đã nâng vực và giải cứu cho tình yêu và cả tứ thơ nữa. Đây cũng là điểm nhấn của tứ thơ. Có thể “giải mã”: Tình yêu của anh và em tuy là những khoảnh khắc toàn hoa, là không kết quả, nhưng vẫn là mãi mãi. Anh sẽ còn yêu em nếu còn kiếp sau. Anh vẫn tiếp tục đi tìm em ở kiếp sau”.
Câu thơ này bộc lộ chất đa tình một cách lãng mạn của một người luôn hướng về một người.
Lâu nay, có nhiều người vẫn hỏi: Ai là người đa tình nhất trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du. Một số nhân vật đã được lên danh sách: Kim Trọng, Thúc Sinh, Từ Hải, Hồ Tôn Hiến….Nhưng rốt cục vẫn không phải. Hình như người đa tình nhất lại là người vô danh ở xứ viễn phương kia. Người ấy đã được Nguyễn Du nhắc đến chỉ một lần trong đoạn mô tả chị em nhà Thúy Kiều đi viếng mộ Đạm Tiên trong tiết thanh minh bằng hai câu trên sáu dưới tám không hơn không kém:
Có người khách ở viễn phương
Xa nghe cũng nức tiếng nàng tìm chơi.
Nêu thế để thấy: Cái sự đa tình rất có gốc rễ, trở thành một phần thuộc “nhân loại tính” và tồn tại rất bền vững từ lâu rồi, bất cứ ở đâu, bất cứ ở thời nào.
PV
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
Mối đe dọa từ những vật lạ rơi xuống từ nhà cao tầng
Đặc sắc các sản phẩm tại Hội chợ trái cây, nông sản an toàn các tỉnh, thành phố năm 2024
Tự động hóa quy trình chi trả quyền lợi bảo hiểm với công nghệ OCR thế hệ mới
Tứ kết UEFA Nations League: Mong chờ cuộc đối đầu giữa Đức và Italy
“Manifest” được chọn là từ của năm 2024
Bảo tồn và phát huy di sản văn hóa quận Bắc Từ Liêm
Cụm thi đua số 7 LĐLĐ thành phố Hà Nội: Làm tốt công tác đại diện, bảo vệ người lao động
Tin khác
“Manifest” được chọn là từ của năm 2024
Cộng đồng 22/11/2024 23:24
Nhân lên giá trị tri thức, giá trị văn hóa trong đời sống xã hội
Xã hội 22/11/2024 15:51
Phụ nữ Hà Nội chung tay thu hẹp khoảng cách giới
Cộng đồng 22/11/2024 15:38
Đượm nồng bếp củi mùa đông
Cộng đồng 21/11/2024 11:00
Ngôi nhà nghĩa tình của các thương, bệnh binh
Cộng đồng 21/11/2024 07:43
30 lời chúc ý nghĩa nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
Cộng đồng 18/11/2024 19:34
Liên hoan văn hóa “Phụ nữ dân tộc thiểu số hành động vì bình đẳng giới” năm 2024
Cộng đồng 16/11/2024 13:19
Care For Việt Nam cùng dấu ấn doanh nghiệp vì cộng đồng 2024
Cộng đồng 15/11/2024 17:21
Cô gái khuyết tật và hành trình mang tri thức đến với các em nhỏ
Cộng đồng 15/11/2024 06:39
Hương thu ở phố sương mù
Cộng đồng 14/11/2024 11:31