Cháy nổ vẫn diễn biến phức tạp

Thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng vì cháy nổ

Theo Cục Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ, Bộ Công an, trong năm 2014, cả nước xảy ra 2.415 vụ cháy nổ, làm chết 119 người và 173 người bị thương; gây thiệt hại về tài sản hàng nghìn tỷ đồng. Điều đáng nói là so với năm 2013, số vụ cháy giảm, nhưng số người chết lại tăng 50%. Đã có 31 vụ cháy lớn xảy ra, tăng 6 vụ so với năm 2013; số vụ nổ cũng tăng 7 vụ so với năm 2013. Riêng tại Hà Nội, theo số liệu công bố tại hội nghị tổng kết công tác bảo hộ năm 2014 của LĐLĐ thành phố Hà Nội, năm 2014, toàn thành phố xảy ra 166 vụ cháy, nổ (164 vụ cháy, 2 vụ nổ), làm chết 18 người, bị thương 16 người. Thiệt hại về tài sản ước khoảng 200 tỷ đồng. Những vụ cháy nổ không chỉ xảy ra ở hộ gia đình - nơi vừa là nhà ở, vừa là địa điểm kinh doanh, vui chơi giải trí… không được trang bị đầy đủ dụng cụ, phương tiện chữa cháy mà còn xảy ra ở những khu công nghiệp, khu chế xuất - nơi luôn đề cao các quy định về an toàn lao động phòng chống cháy nổ. Điển hình như vụ cháy tại kho hàng Công ty CP len Hà Đông (Hà Nội) đã hủy hoại 3.000m2 nhà kho, gây thiệt hại tài sản trị giá 105,7 tỷ đồng. Hay vụ cháy xảy ra tại Công ty CP giấy Thành Đạt (Cụm công nghiệp Phòng Khê 2, Bắc Ninh) hủy hoại khoảng 5.000m2 nhà xưởng, thiệt hại tài sản ước tính 100 tỷ đồng. Vụ cháy xưởng gỗ của Công ty Việt Hà và kho của Công ty Nippon Express (Khu công nghiệp Quang Minh, Hà Nội) đã hủy hoại 7.000m2 nhà kho, nhà xưởng, gây thiệt hại khoảng 130 tỷ đồng…

Theo phân tích của các cơ quan chức năng, nguyên nhân trực tiếp gây ra các vụ cháy nổ trên toàn quốc là do sự cố hệ thống điện và thiết bị điện (995 vụ, chiếm 49,1%), sơ suất trong sử dụng lửa, xăng dầu và khí đốt (430 vụ, chiếm 21,2%), sự cố kỹ thuật (3,3%), vi phạm quy trình, quy định an toàn (3,9%)… Tuy nhiên, nguyên nhân sâu xa dẫn đến các vụ cháy nổ này vẫn bắt nguồn từ sự lơ là, chủ quan, thiếu ý thức phòng chống cháy nổ của doanh nghiệp và người dân.

Lơ là công tác phòng chống cháy nổ

Theo các chuyên gia về bảo hộ lao động, trong khi ý thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, thiếu kiến thức và trách nhiệm trong việc phòng cháy chữa cháy, thì tại các cơ sở sản xuất kinh doanh, vui chơi giải trí, chủ doanh nghiệp, người sử dụng lao động còn lơ là, không trang bị các thiết bị bảo hộ, phòng chống cháy nổ nơi làm việc và bỏ qua các quy trình quy định nghiêm ngặt về an toàn lao động, coi đó là nhiệm vụ của lực lượng phòng cháy chữa cháy.

Nhiều lần trực tiếp tham gia đoàn kiểm tra liên ngành về đảm bảo an toàn vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ trong các doanh nghiệp, kỹ sư Tạ Văn Dưỡng, Phó ban Kinh tế chính sách - LĐLĐ thành phố Hà Nội đánh giá, vẫn còn không ít  đơn  vị doanh nghiệp chưa quan tâm đúng mức đến công tác PCCC và nguyên nhân này chiếm 70%  tổng số vụ TNLĐ, sự cố cháy nổ. Qua thanh tra, đoàn thanh tra phát hiện nhiều doanh nghiệp không xây dựng phương án phòng cháy chữa cháy không thành lập lực lượng PCCC cơ sở, lực lượng PCCC tại chỗ và CNVCLĐ không được tập huấn về PCCC, không tổ chức diễn tập phương án PCCC. Nhiều doanh nghiệp không tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức của người lao động trong công tác PCCC, cũng không tổ chức tự kiểm tra về PCCC tại cơ sở vì thế chưa phát hiện và xử lý kịp thời các nguy cơ có thể dẫn đến sự cố cháy nổ. Thêm vào đó, việc nhà xưởng cũ nát, hệ thống điện sản xuất và sinh hoạt lắp đặt, đấu nối, không tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn về PCCC cũng là nguyên nhân xảy ra các vụ cháy nổ.  
Chủ động ngăn ngừa cháy nổ

Từ thực tế các vụ cháy nổ, các chuyên gia về bảo hộ lao động cho rằng, năm 2015, công tác PCCN cần tiếp tục đẩy mạnh nâng cao nhận thức của người dân, tăng cường kiến thức về PCCN, giảm thiểu tối đa những hậu quả do các vụ cháy nổ gây ra. Ông Tạ Văn Dưỡng cho rằng, phòng cháy hơn chữa cháy, bởi vậy, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người sử dụng lao động và người lao động về công tác PCCC tại cơ sở. Thường xuyên tổ chức tập huấn, diễn tập các phương án PCCC, để xử lý kịp thời sự cố cháy nổ có thể xảy ra, tập trung vào việc phòng  ngừa là chính. Tăng cường công tác tự kiểm tra của doanh nghiệp để phát hiện sớm các nguy cơ, từ đó có biện pháp phòng ngừa kịp thời. "Đối với các DN cần nhanh chóng kiện toàn bộ máy làm công tác ATVSLĐ-PCCN; thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật về PCCN; cần cải tạo sửa chữa, lắp đặt lại hệ thống điện; lắp đặt hệ thống nối đất thiết bị điện; bổ sung các bình chữa cháy tại các cơ sở sản xuất; tổ chức tập huấn, diễn tập PCCC, bổ sung các phương tiện PCCC và phương tiện cấp cứu tại chỗ. Thực hiện những quy định này không khó, không tốn kém nhiều tiền bạc và thời gian, nhưng sẽ giúp cho DN phòng tránh được nguy cơ cháy nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào", ông Dưỡng lưu ý.

Ngọc Tú