Báo cáo Quốc hội sửa đổi điều 60 Luật BHXH

	Đề nghị sửa điều 60 Luật BHXH, cho nhận BHXH một lần
	Để điều 60 Luật BHXH không bị hiểu lầm: Quan trọng là cách tuyên truyền
	Điều 60 Luật BHXH năm 2014: Hưởng BHXH một lần không lợi

Căn cứ báo cáo Chính phủ, các thành viên Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội tán thành với đề xuất của Chính phủ và trước mắt cho phép NLĐ nếu có nguyện vọng thì được nhận lại số tiền đã tham gia BHXH.

Theo trình bày của Bộ trưởng Bộ LĐTBXH Phạm Thị Hải Chuyền, một bộ phận NLĐ kiến nghị được lựa chọn hưởng BHXH một lần hoặc bảo lưu thời gian đóng BHXH như quy định tại Luật BHXH năm 2006 là do thực tế đời sống NLĐ trong các khu công nghiệp còn khó khăn, tiền lương thực tế còn thấp, NLĐ cần một khoản tiền trang trải cuộc sống trước mắt và chưa nghĩ đến cuộc sống khi về già. Nhiều NLĐ từ khu vực nông thôn vào làm việc cho các DN nhưng không có ý định gắn bó lâu dài mà chỉ làm việc một thời gian ngắn để lấy vốn về quê làm ăn.

Thực tế giai đoạn 2007 - 2014, trong tổng số người được giải quyết chế độ thì có khoảng 80% giải quyết hưởng BHXH một lần, chỉ có khoảng 20% hưởng lương hưu hàng tháng. Hàng năm, có gần 500.000 người hưởng BHXH một lần và con số này có xu hướng gia tăng qua từng năm. Do vậy, Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét điều chỉnh điều 60 dự luật này theo hướng: Trước mắt, cho phép NLĐ khi chưa đủ điều kiện về thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng BHXH thì có quyền lựa chọn hưởng BHXH một lần hoặc tiếp tục bảo lưu thời gian đóng BHXH như quy định của Luật BHXH năm 2006. Nội dung này cũng sẽ được xem xét, điều chỉnh tương đồng đối với cả NLĐ tham gia BHXH tự nguyện.

Quan điểm của Chính phủ cũng cho thấy, việc sửa đổi tuy đáp ứng được nguyện vọng của một bộ phận NLĐ không có điều kiện và khả năng tiếp tục tham gia BHXH để được hưởng lương hưu hàng tháng, song sẽ khó khăn trong việc thực hiện mục tiêu đến năm 2020 có 50% lực lượng lao động tham gia BHXH. Ngoài ra, Bộ trưởng Phạm Thị Hải Chuyền cho rằng, nếu tăng cường việc tuyên truyền, phổ biến, giải thích chính sách, nhận thức của NLĐ chắc chắn được nâng nên, NLĐ sẽ cân nhắc hơn khi nhận BHXH một lần. Do vậy, số người hưởng BHXH một lần dự báo sẽ giảm so với thời gian qua.

Đồng tình với báo cáo của Chính phủ, theo Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, thực tế cho thấy số NLĐ hưởng BHXH một lần ngày càng áp đảo lượng người hưởng lương hưu hàng tháng, tập trung vào khu vực DN tư nhân và liên doanh. Chính sự thiếu ổn định của thị trường lao động và tâm lý NLĐ muốn nhận lại khoản tiền BHXH để giải quyết khó khăn trước mắt, tình trạng này cũng làm ảnh hưởng đến sự ổn định việc làm, chất lượng nguồn nhân lực ở các DN. Trên cơ sở nguyện vọng của một bộ phận NLĐ chỉ làm việc ở khu vực chính thức trong một thời gian ngắn, trong điều kiện sự dịch chuyển lao động từ khu vực phi chính thức sang khu vực chính thức còn chậm, việc làm của NLĐ chưa thật sự bền vững. Vì thế, đa số thành viên của Ủy ban đã tán thành với đề xuất của Chính phủ và trước mắt cho phép NLĐ nếu có nguyện vọng thì được nhận lại số tiền đã tham gia BHXH.

Còn về lâu dài, theo đề nghị của Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai, cần xây dựng lộ trình nâng dần điều kiện hưởng BHXH một lần phù hợp với tỷ lệ lao động trong khu vực chính thức và sự phát triển của thị trường lao động, giảm dần số người không có lương hưu khi về già (năm 2014, ngân sách phải chi hơn 3.000 tỷ đồng cho khoảng 1,5 triệu người 80 tuổi trở lên không có lương hưu). Đồng thời thực hiện chính sách tư vấn, giải thích cho NLĐ hiểu đầy đủ các chính sách như bảo lưu, cộng dồn, tham gia BHXH tự nguyện có sự hỗ trợ của Nhà nước nếu không tiếp tục làm việc tại DN... để từ đó NLĐ có sự lựa chọn tốt nhất cho quyền lợi tương lai của mình.

K.T