Người dân làng Vũ Đại xuyên đêm kho cá phục vụ Tết

Văn hóa 09/02/2024 10:36 Chia sẻ

Nhắc đến đặc sản Hà Nam, cá kho làng Vũ Đại là món ăn mà du khách không thể bỏ qua. Hương vị đặc trưng khiến món ăn này được các thực khách trong và ngoài nước "săn đón". Để có món cá kho ngon, điều quan trọng nhất là nguyên liệu cá phải tươi, gia vị phải chuẩn... đây cũng là một trong những "bí kíp" gia truyền đã được truyền từ đời này qua đời khác.

Món ngon ngày Tết của người Hà Nội Món ngon dân dã nhất định phải thử khi đến Hà Nội Bún chả Hà Nội – món ngon mãi nhớ

Các gia vị làm nên đặc trưng nồi cá kho trứ danh ở Hà Nam

Cá kho làng Vũ Đại hay còn có tên gọi thời xa xưa là cá kho Đại Hoàng nay thuộc xã Hòa Hậu, Lý Nhân, Hà Nam. Theo sử sách ghi lại, thời tác giả Nam Cao còn đương thời thì làng của ông không có tên là làng Vũ Đại, mà được gọi là làng Đại Hoàng.

Những ngày cận Tết, làng Vũ Đại luôn tất bật, đỏ lửa với những nồi cá kho phục vụ nhu cầu của người dân khắp mọi miền Tổ quốc. Nơi đây có khoảng hơn 50 hộ kinh doanh cá kho, trong đó có 10 hộ sản xuất lớn, số lượng từ 1.000 - 3.000 nồi mỗi vụ.

Theo anh Toản, chủ cơ sở cá kho ở thôn 4, năm nào cũng vậy, bắt đầu từ khoảng tháng 12 Âm lịch, lượng khách đặt hàng cá kho đều tăng vọt so với trước. Cao điểm nhất là từ ngày 23 - 29 tháng Chạp, mỗi ngày chúng tôi phải kho hàng trăm niêu với trọng lượng hàng tạ cá, nên hơn 10 công nhân và gia đình phải chia ca, thức đêm trông cá.

Để có món cá kho ngon nức tiếng, quan trọng nhất là nguyên liệu phải tươi ngon. Cá kho phải là loại cá trắm đen từ 4 - 6kg trở lên.

Sau khi sơ chế sạch sẽ, cá được cắt khúc vừa nồi, ướp muối. Phân đoạn cắt khúc cá phải thật cẩn thận, chia làm sao cho các khúc cá phải thật đều nhau, đúng đường sống lưng giữa của cá. Ướp muối xong rồi xếp vào từng niêu theo các kích cỡ khác nhau, tùy theo nhu cầu của khách đặt hàng.

Để có được nồi cá kho mang hương vị riêng của làng Vũ Đại, mỗi hộ dân đều phải có bí quyết làm gia vị riêng, thêm nếm gia vị trong suốt quá trình kho cá một cách cầu kỳ. Các gia vị làm nên đặc trưng nồi cá kho truyền thống không thể thiếu được là riềng củ, gừng, ớt, chanh, hành củ, muối hạt, đường, nước cốt cua đồng, nước mắm, nước hầm xương, nước dừa…

Theo người dân nơi đây, có 3 công đoạn chính là làm cá, xếp cá vào nồi và kho cá, nhưng mỗi khâu đều có những yêu cầu khắt khe, nghiêm ngặt để tạo ra nồi cá kho đạt chất lượng.

Cá sau khi làm sạch sẽ được ướp bằng muối hạt, xếp vào nồi và đưa lên bếp. Quá trình làm cá phải đặc biệt lưu ý, cá sau khi chạm dao thì không được rửa lại, không tiếp xúc nước lạnh để giữ được độ ngọt tự nhiên và giúp nồi cá kho không bị tanh.

Công đoạn xếp nồi càng cầu kỳ hơn. Nồi kho phải là nồi đất, để giữ nhiệt và giữ được vị mặn mòi của hương vị quê hương. Mỗi nồi cá được xếp một lớp riềng củ thái lát mỏng ở dưới đáy, nhằm tránh bị cháy khi kho trên bếp. Các gia vị như gừng, ớt, hành củ đều được giã nhỏ, cùng với các gia vị khác và được điều tiết phù hợp với trọng lượng mỗi nồi cá.

Cá khi xếp vào nồi phải xếp úp để khi kho trên bếp, với độ cong tự nhiên, cá không bị xáo trộn vị trí. Nước kho cá cũng được chế biến theo phương pháp riêng. Chính điều này giúp cho hương vị của nồi cá thành phẩm có chất lượng đồng đều.

Công đoạn kho cá trên bếp càng đòi hỏi yêu cầu cao nhất và cũng là phần việc vất vả nhất. Nồi cá khi đưa lên bếp sẽ được đun sôi với tốc độ nhanh nhất, nhưng khi đã sôi thì phải hạn chế ngọn lửa và tắt lửa hoàn toàn, chỉ ủ tro nóng phía dưới bếp để đảm bảo nồi cá luôn sôi.

Sau khoảng 45 phút, mỗi nồi cá đều được kiểm tra, chế thêm nước dùng. Thời gian đỏ lửa kho cá đảm bảo từ 13 - 14 tiếng. Củi kho cá phải là củi nhãn, bởi nhiệt lớn, cháy ổn định, giúp thơm cá.

Cá kho thành phẩm phải đảm bảo nhừ hết xương, gia vị thấm đều, thịt cá chắc, thơm ngon và không còn nước. Quá trình chế biến và kho cá rất công phu cũng như mất nhiều thời gian, tuy nhiên thành phẩm có được sẽ là một nồi cá kho thơm ngon với thịt cá chắc, xương cá nhừ hoàn toàn cùng màu nâu cánh gián bắt mắt. Có nhiều loại để khách lựa chọn, từ 500.000 - 1.500.000đồng/niêu.

Minh Phương

Tags:

Nên xem

Giữ bình yên nơi phên dậu Tổ quốc

Những ngày cuối năm 2025, tuyến biên giới phía Bắc bước vào thời điểm khắc nghiệt nhất trong năm. Địa hình hiểm trở, gió núi lạnh buốt không chỉ bào mòn sức người, mà còn bị các loại tội phạm xuyên biên giới lợi dụng để gia tăng hoạt động. Trong bối cảnh ấy, cuộc đấu tranh thầm lặng nhưng quyết liệt của lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh Lào Cai vẫn căng mình từng giờ, để lại dấu ấn bằng hàng loạt chuyên án lớn trong năm 2025, góp phần giữ vững chủ quyền, bảo đảm an ninh và bồi đắp niềm tin của nhân dân nơi cửa ngõ phía Bắc Tổ quốc.

Phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám: Phát huy sức mạnh đồng bộ của cả hệ thống chính trị, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ năm 2026

Chiều 29/12, phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2026. Hội nghị được tổ chức trang trọng, thể hiện tinh thần đoàn kết, trách nhiệm và quyết tâm chính trị cao của toàn bộ hệ thống chính trị phường.

Báo chí và trí tuệ nhân tạo: Chìa khóa mở cánh cửa kỷ nguyên mới

Ngày 29/12, Ban Chuyên đề, Báo Nhân Dân tổ chức tọa đàm với chủ đề “Báo chí và trí tuệ nhân tạo (AI): Chìa khóa trong kỷ nguyên mới”. Chương trình có sự tham dự của lãnh đạo Cục Báo chí, các nhà khoa học, chuyên gia truyền thông và đông đảo cộng tác viên trên cả nước.

Công khai danh sách 545 chủ xe bị xử lý "phạt nguội" qua hệ thống camera AI

Theo dữ liệu trích xuất từ hệ thống camera giám sát thông minh (AI) từ ngày 13/12/2025 đến nay, Phòng Cảnh sát giao thông (Công an thành phố Hà Nội) đã tổng hợp danh sách 545 phương tiện gồm cả ô tô và mô tô có hành vi vi phạm trật tự an toàn giao thông.

Hiệp đồng chặt chẽ, giữ vững kỷ cương đô thị trước thềm năm mới 2026

Nhằm tạo không gian đô thị sáng - xanh - sạch - đẹp và bảo đảm an toàn giao thông phục vụ nhân dân Thủ đô đón Tết Dương lịch 2026, các lực lượng chức năng trên địa bàn Hà Nội đồng loạt kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trật tự đô thị, trật tự công cộng.

Prudential cam kết hỗ trợ các trường mầm non tương lai 3,5 tỷ đồng trong năm 2026

Tại chương trình “Mùa Xuân cho em” do Quỹ Bảo trợ Trẻ em Việt Nam tổ chức vào ngày 27/12 vừa qua, Prudential Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành trong năm 2026 với khoản đóng góp 3,5 tỷ đồng nhằm chung tay cùng Quỹ thực hiện các hoạt động vì trẻ em trên khắp cả nước.

MTTQ Việt Nam Thành phố: Thực sự là “cầu nối” giữa các cấp ủy Đảng, chính quyền và Nhân dân

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đề nghị Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên các cấp tiếp tục tập trung, phối hợp chặt chẽ trong công tác chuẩn bị, tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Tin khác

Hà Nội yêu cầu đơn vị tổ chức bảo đảm quyền lợi cho khán giả sau vụ hoãn show “Về đây bốn cánh chim trời”

Văn hóa 29/12/2025 17:40

Liên quan đến chương trình biểu diễn nghệ thuật “Về đây bốn cánh chim trời” bị hoãn vào tối 28/12 tại Cung thi đấu điền kinh trong nhà Hà Nội, Sở Văn hóa và Thể thao đã mời Công ty TNHH Ngọc Việt Education đến làm việc, yêu cầu giải quyết các vấn đề phát sinh và bảo đảm quyền lợi cho khán giả đã mua vé cũng như các tổ chức, cá nhân có liên quan theo đúng quy định.

Dừng chân lắng nghe mùa xuân qua âm nhạc tại Vườn hoa Lý Thái Tổ

Văn hóa 28/12/2025 22:43

Vào lúc 15h30 chiều Chủ nhật hàng tuần, chương trình “Âm nhạc cuối tuần” cất lên những âm thanh rộn rã tại Nhà Bát Giác - Vườn hoa Lý Thái Tổ. Dự án tiếp tục mở ra một cuộc hẹn mới với những giai điệu tươi mới của năm mới đang đến gần khiến khán giả không thể không dừng chân và cuốn theo cảm xúc của các nghệ sĩ thông qua từng tiết mục.

Nụ cười của ngoại

Văn hóa 28/12/2025 08:57

Trong tôi có những đoạn ký ức mềm mại như vệt nắng sớm vắt ngang ngôi nhà phủ bụi thời gian. Nơi ấy, có dáng ngoại mỗi buổi sáng tinh mơ lúi húi trong gian bếp nhỏ nấu nước chè đặc. Thấy tôi đứng tần ngần nơi cửa, ngoại cười hiền với hàm răng đen lay láy. Mãi sau này khi ngoại đã có một cuộc viễn du đem luôn cả nụ cười ấy về miền mây trắng thì “thước phim” ghi chép của trí nhớ luôn có khuôn hình ngoại với nụ cười hiền từ vẫn còn trong tôi.

Công bố 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2025

Văn hóa 27/12/2025 19:44

Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch vừa công bố 10 sự kiện văn hóa, thể thao và du lịch tiêu biểu năm 2025, được tổng hợp từ hai hình thức bình chọn trực tiếp và trực tuyến.

Hà Nội rạng rỡ ánh sáng "đánh thức" di sản nghìn năm Thăng Long

Văn hóa 26/12/2025 22:14

Tối 26/12, tại Nhà triển lãm 93 Đinh Tiên Hoàng (Hoàn Kiếm), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã khai mạc không gian triển lãm “Hà Nội rạng rỡ - Ánh sáng và Di sản”, mở ra điểm nhấn văn hóa - nghệ thuật đặc sắc trong dịp cuối năm 2025.

Bảo tàng Văn học Việt Nam: “Bức tranh thu nhỏ” của nền văn chương ngàn năm

Media 24/12/2025 18:55

Là một trong số ít các bảo tàng về văn học trong khu vực, cũng như thế giới, đóng vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu, sưu tầm, bảo quản, trưng bày, giáo dục về nền văn học của dân tộc - Bảo tàng Văn học Việt Nam là điểm đến lý tưởng cho giới yêu văn chương Việt Nam.

Không thể bỏ lỡ chuỗi chương trình nghệ thuật chào năm mới 2026 tại Hà Nội

Văn hóa 24/12/2025 15:25

Bắt đầu từ tối nay (24/12), chuỗi hoạt động đón chào năm mới 2026 tại Hà Nội, dành cho nhân dân Thủ đô và du khách trong nước sẽ diễn ra với không gian chiếu sáng nghệ thuật hồ Gươm - Tháp Rùa, không gian triển lãm số “Hà Nội rạng rỡ - Ánh sáng và di sản”, Hà Nội Countdown 2026.