Mở rộng lưới an sinh cho người cao tuổi

Thêm khoảng 800 nghìn người cao tuổi được vào lưới an sinh

Mới đây, Chính phủ đã có Tờ trình gửi Quốc hội về Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). So với Luật Bảo hiểm xã hội 2014, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có một số nội dung thay đổi. Trong đó, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) có đề xuất bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống Bảo hiểm xã hội đa tầng. Theo Tờ trình của Chính phủ, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 đã quy định về Bảo hiểm xã hội bắt buộc, Bảo hiểm xã hội tự nguyện và Bảo hiểm hưu trí bổ sung. Do vậy, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) bổ sung chương III về trợ cấp hưu trí xã hội (từ Điều 27 đến Điều 31).

Việc giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống còn 75 tuổi sẽ giúp mở rộng đối tượng thụ hưởng

Trong đó quy định: Công dân Việt Nam từ đủ 75 tuổi trở lên mà không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng khác thì sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội do ngân sách Nhà nước đảm bảo. Mức trợ cấp hưu trí xã hội hằng tháng do Chính phủ quy định phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng của ngân sách Nhà nước từng thời kỳ. Dự thảo Luật cũng giao Chính phủ báo cáo Quốc hội quyết định điều chỉnh giảm dần độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước từng thời kỳ.

Việc giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội từ 80 tuổi xuống còn 75 tuổi sẽ giúp mở rộng đối tượng thụ hưởng trợ cấp hưu trí xã hội thêm khoảng 800 nghìn đến 1 triệu người cao tuổi được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và bảo hiểm y tế.Tờ trình của Chính phủ nêu rõ, người lao động khi đến tuổi nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội (bao gồm cả bắt buộc và tự nguyện) mà chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu (chưa đủ 15 năm đóng) và cũng chưa đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội (chưa đủ 75 tuổi) thì được lựa chọn hưởng trợ cấp hằng tháng cho thời gian trước khi đủ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội tùy thuộc vào thời gian đóng, tiền lương, thu nhập tháng đóng bảo hiểm xã hội của người lao động; đồng thời trong thời gian hưởng trợ cấp hằng tháng thì được hưởng bảo hiểm y tế do ngân sách Nhà nước đảm bảo.

Như vậy, quy định này giúp gia tăng thêm đối tượng hưởng trợ cấp hằng tháng mà ngân sách Nhà nước không phát sinh tăng nhiều (ngân sách Nhà nước chỉ hỗ trợ bảo hiểm y tế, còn trợ cấp hằng tháng do quỹ Bảo hiểm xã hội đảm bảo từ thời gian đóng bảo hiểm xã hội của người lao động). Trước đó, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã đề xuất mức trợ cấp hưu trí xã hội là 500 nghìn đồng/người/tháng, nguồn lực chi trả từ ngân sách.

Phù hợp với nguyện vọng của người cao tuổi

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, độ bao phủ an sinh cho người già sau tuổi nghỉ hưu của cả nước mới đạt 35%, trong đó 2,7 triệu người hưởng lương hưu, 630 nghìn người hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng và hơn 1,8 triệu người hưởng trợ cấp hưu trí xã hội. Chính vì vậy, đề xuất hạ độ tuổi nhận trợ cấp xã hội đã nhận được nhiều ý kiến đồng tình từ giới chuyên gia, người dân... Nhiều chuyên gia cho rằng, việc đề xuất giảm tuổi trợ cấp hưu trí xã hội tại Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi từ 80 xuống 75 tuổi là hoàn toàn phù hợp, đáp ứng nguyện vọng của cử tri, người dân, thậm chí thời gian tới nếu nguồn lực có đủ, nên tiếp tục hạ xuống 70 tuổi. Cùng với hạ tuổi thì việc đề xuất nâng mức hỗ trợ từ 360 nghìn đồng lên 500 nghìn đồng/tháng cũng xác đáng trong lúc giá cả, chi phí sinh hoạt tăng cao như hiện nay.

Trước thông tin này, ông Nguyễn Văn An (Hoài Đức, Hà Nội) rất phấn khởi cho biết, với nhiều người số tiền trợ cấp hằng tháng 500 nghìn đồng rất nhỏ nhưng với những người cao tuổi không lương hưu thì đó là “món quà” có ý nghĩa rất lớn. “Nếu như đề xuất giảm độ tuổi nhận trợ cấp xuống còn 75 tuổi thì sang năm mỗi tháng hai vợ chồng tôi sẽ có thêm 1 triệu đồng, ngoài ra còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí. Đây thực sự là món quà rất có ý nghĩa với chúng tôi” - ông An bày tỏ.

Góp ý vào Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam cho rằng, quy định lộ trình giảm độ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội là phù hợp với quy định tại Hiến pháp 2013, công dân có quyền được bảo đảm an sinh xã hội. Những người cao tuổi từ 60 - 69 tuổi sẽ là nhóm đông nhất có nhu cầu về trợ cấp hưu trí xã hội, trong khi lại không đủ điều kiện để hưởng.

Còn theo Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, hiện nay, các chính sách an sinh xã hội như bảo hiểm xã hội, trợ giúp xã hội vẫn chưa bao phủ hết. Thêm vào đó, việc quy định 80 tuổi dẫn đến một nhóm đối tượng đã hết tuổi lao động nhưng không có lương hưu, chưa nhận được hỗ trợ an sinh thì sẽ gặp nhiều khó khăn. Do đó, việc hạ tuổi, sẽ giúp các chính sách an sinh xã hội bao phủ rộng hơn.