Mở rộng đối tượng đặc thù được vay vốn góp phần đảm bảo an sinh xã hội

Ngày 28/8, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố quy định đối tượng cho vay đặc thù từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội của thành phố Hà Nội.

Chủ trì Hội nghị có bà Nguyễn Lan Hương - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố; ông Nguyễn Sỹ Trường - Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố.

Dự Hội nghị có Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Minh Hải; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện thuộc Thành phố; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý…

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương phát biểu tại Hội nghị.

Bổ sung đối tượng vay vốn đặc thù

Trình bày dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố và Tờ trình của UBND Thành phố về nội dung này, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) Hà Nội Nguyễn Tây Nam cho biết, Nghị quyết quy định một số đối tượng đặc thù được thụ hưởng chính sách tín dụng từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội trên địa bàn Hà Nội thông qua các chương trình tín dụng chính sách đang triển khai theo Nghị định/Quyết định của Chính phủ/Thủ tướng Chính phủ. Đối tượng áp dụng là cơ quan, đơn vị, cá nhân liên quan việc quản lý và sử dụng nguồn vốn ngân sách Thành phố, ngân sách cấp huyện ủy thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố và Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội cấp huyện cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn Thành phố.

Đặc biệt, Nghị quyết quy định bổ sung đối tượng vay vốn đặc thù từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội trên địa bàn Thành phố đối với một số chương trình tín dụng đang triển khai tại Ngân hàng Chính sách xã hội.

Cụ thể: Thứ nhất, chương trình cho vay học sinh sinh viên: Hộ gia đình có từ 2 con trở lên đang học tại các trường đại học (hoặc tương đương), cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp, cơ sở đào tạo nghề được thành lập và hoạt động theo quy định của luật; hộ gia đình có vợ/chồng là người dân tộc thiểu số/người mù/người khuyết tật, hoặc có vợ/chồng đã chết; hộ gia đình có thành viên là người có công theo quy định pháp luật về người có công.

Thứ hai, chương trình cho vay nước sạch và vệ sinh môi trường: Hộ gia đình cư trú tại thị trấn thuộc huyện và phường thuộc quận, thị xã trên địa bàn Thành phố chưa có công trình cấp nước, công trình vệ sinh hộ gia đình hoặc đã có nhưng bị hư hỏng cần xây dựng mới, nâng cấp, cải tạo, sửa chữa.

Thứ ba, chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm: Người lao động có việc làm đang đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc có thu nhập thấp hơn mức thu nhập bình quân của người lao động đang làm việc trên địa bàn Thành phố được Cục thống kê Thành phố công bố từng năm.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Hà Minh Hải phát biểu tại Hội nghị.

Theo dự thảo Nghị quyết, tổng nguồn kinh phí dự kiến bố trí để đáp ứng nhu cầu vay của các đối tượng đặc thù nói trên trong năm 2025 là khoảng 700 tỷ đồng và giai đoạn 2026 - 2030 là khoảng 3.900 tỷ đồng.

Nguồn vốn triển khai cho vay các đối tượng nói trên từ ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội, gồm nguồn vốn ngân sách Thành phố ủy thác qua Chi nhánh Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố và nguồn vốn ngân sách cấp huyện ủy thác qua Phòng giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội cấp huyện.

Dự kiến Nghị quyết được HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI, Kỳ họp thứ 18 thông qua và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025.

Chờ đợi Nghị quyết sớm được ban hành đi vào cuộc sống

Tham gia phản biện xã hội với dự thảo Nghị quyết này, một số chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các hội đồng tư vấn của Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố… cho rằng, để giải quyết việc làm, tăng thu nhập, trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn, đa số người dân rất hoan nghênh và chờ đợi Nghị quyết sớm được ban hành đi vào cuộc sống.

Cho ý vào dự thảo, PGS.TS Bùi Thị An - Chủ tịch Hội Nữ trí thức Thành phố cho rằng, hiện vẫn còn những gia đình neo đơn, gia đình đông con và con đang trong độ tuổi đi học, việc làm không ổn định, thu nhập bấp bênh, vì vậy, Nghị quyết ban hành và bổ sung, mở rộng đối tượng đặc thù được vay là rất đúng thời điểm, cần thiết và đúng định hướng về an sinh xã hội của Thành phố cũng như đặc thù của Thủ đô trong công tác tạo việc làm và giảm tỷ lệ hộ nghèo.

Còn theo TS Đinh Hạnh - Chủ nhiệm Hội đồng thành viên về kinh tế, với đặc thù thực tế là chất lượng cuộc sống người dân Thủ đô cao hơn mặt bằng chung cả nước, các tiêu chí về giảm nghèo, tạo việc làm… cũng có yêu cầu cao hơn, nên cần có những đặc thù riêng khác với đối tượng thụ hưởng chính sách tín dụng từ nguồn vốn Trung ương.

TS Đinh Hạnh cũng đề nghị, cơ quan dự thảo Nghị quyết cần phân tích, tính toán thêm tổng số nhu cầu vốn vay của từng nhóm đối tượng vay và tổng số vốn dự kiến cho năm 2025 và các năm từ 2026 - 2030. Cụ thể là chương trình cho vay học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn; nhóm vay vốn cải tạo, xây mới công trình nước sạch, chương trình vệ sinh… và nhu cầu vay vốn hỗ trợ việc làm. Dự kiến và tính đúng tính đủ nhu cầu nguồn vốn từ ngân sách Thành phố và ngân sách huyện phù hợp số lượng, đối tượng được vay, để cân đối nguồn vốn mà ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố có thể đáp ứng được.

Tạo điều kiện để người dân tiếp cận nguồn vốn

Đánh giá các ý kiến phản biện vào Tờ trình của UBND Thành phố và dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố rất xác đáng, tâm huyết, trách nhiệm, phát biểu tại Hội nghị, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Hà Minh Hải cho rằng, các ý kiến chính là gợi ý cho Thành phố triển khai trong giai đoạn tới về nội dung cho vay từ nguồn vốn ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng Chính sách xã hội của Thành phố, nhất là khi bắt đầu triển khai Luật Thủ đô.

“Thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục chỉ đạo và tập trung các nguồn lực để nâng cao nguồn lực tín dụng chính sách xã hội, trong đó mở rộng đối tượng và nâng mức cho vay. Đặc biệt, UBND Thành phố sẽ quan tâm chỉ đạo thường xuyên rà soát các đối tượng và việc thực hiện cho vay, với quan điểm “tiến độ, công bằng, bền vững, công khai, minh bạch” và phương châm hành động là "thấu hiểu lòng dân, tận tâm phục vụ và hiệu quả thực chất". Thành phố sẽ cử cán bộ đến tận nơi xem người thụ hưởng được thay đổi những gì từ việc vay vốn tín dụng, để đánh giá hiệu quả của chính sách”, Phó Chủ tịch Hà Minh Hải cho biết.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố cũng đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội Thành phố tiếp thu các ý kiến, chú trọng đưa chuyển đổi số vào việc thực hiện chính sách cho vay này, bảo đảm cho người dân được vay thuận tiện nhất.

Các chuyên gia, nhà khoa học tham gia phản biện tại Hội nghị.

Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Nguyễn Lan Hương khẳng định thống nhất cao với sự cần thiết ban hành Nghị quyết của HĐND Thành phố bởi tính ưu việt, hợp với lòng dân, phù hợp điều kiện tài chính hiện nay của Thành phố. Việc triển khai Nghị quyết sẽ góp phần thực hiện một trong những mục tiêu quan trọng của Chương trình số 08-CT/TU của Thành ủy Hà Nội, tạo điều kiện để người dân tiếp cận nguồn vốn lành mạnh, nâng cao chất lượng cuộc sống và giảm chênh lệch giàu - nghèo.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố cũng nhấn mạnh: Để tổ chức thực hiện tốt Nghị quyết, Thành phố và các cơ quan liên quan cần có kế hoạch chặt chẽ, có kiểm tra, giám sát, đúng như chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND Thành phố là phải tạo điều kiện để người dân tiếp cận chính sách dễ dàng, tránh phát sinh tiêu cực; đồng thời có đánh giá tác động tới các giới, đối tượng thụ hưởng.