Hôm nay Quốc hội dành cả ngày thảo luận Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi)

Thay lương cơ sở bằng mức tham chiếu

Hôm nay (27/5), Quốc hội sẽ dành cả ngày để thảo luận về dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Dự án Luật quan trọng này với nhiều đề xuất về mức tham chiếu thay lương cơ sở, điều kiện hưởng lương hưu, hưởng bảo hiểm xã hội một lần... đang được người dân đặc biệt quan tâm.

Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho biết, mức tham chiếu là mức tiền do Chính phủ quy định dùng để tính mức đóng, mức hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội. Mức tham chiếu được điều chỉnh trên cơ sở mức tăng của chỉ số giá tiêu dùng, tăng trưởng kinh tế và phù hợp với khả năng của ngân sách Nhà nước, quỹ bảo hiểm xã hội.

Theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21/5/2018 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về cải cách chính sách tiền lương thì “mức lương cơ sở” sẽ được bãi bỏ, do đó, không còn căn cứ thực hiện được việc điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu và tính hưởng một số chế độ bảo hiểm xã hội và một số chế độ ở các luật khác, trong đó có Luật An toàn, vệ sinh lao động; Luật Việc làm... liên quan đến các quy định về chế độ của bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và bảo hiểm thất nghiệp.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thúy Anh trình bày Báo cáo. Ảnh: Quốc hội.

Do đây là nội dung mới được đặt ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục quan tâm đánh giá tác động, đồng thời nghiên cứu xây dựng một số nguyên tắc cụ thể xác định mức tham chiếu để thực hiện từ ngày 01/7/2024 khi cải cách tiền lương cũng như khi Luật có hiệu lực, đúng theo quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội. Bên cạnh đó, bổ sung quy định “mức tham chiếu” cụ thể này trong dự thảo Luật (dưới dạng nguyên tắc tính vào thời điểm cải cách tiền lương).

Nghiên cứu bổ sung trong dự thảo Luật quy định về việc hằng năm, Chính phủ báo cáo Quốc hội về việc xây dựng, tổ chức thực hiện mức tham chiếu này đối với các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế.

Toàn cảnh Kỳ họp. Ảnh: Quốc hội.

Đồng thời, bổ sung trong dự thảo Luật quy định về căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của khu vực doanh nghiệp ít nhất bằng 70% tổng tiền lương và các khoản thu nhập khác có tính chất lương của người lao động theo quy định của Nghị quyết số 28-NQ/TW để hài hòa với căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của khu vực nhà nước sau cải cách tiền lương, bảo đảm người lao động khi về già có mức lương hưu đủ sống, không thấp dưới mức sống tối thiểu; khắc phục tình trạng trốn đóng bảo hiểm xã hội.

Rút ngắn thời gian đóng bảo hiểm

Một nội dung quan trọng khác của dự thảo Luật là quy định về mức lương hưu hằng tháng. Theo đó, đối tượng đủ điều kiện quy định tại Điều 68 của Luật Bảo hiểm xã hội được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng với 20 năm đóng bảo hiểm xã hội đối với lao động nam và 15 năm đóng bảo hiểm xã hội đối với lao động nữ. Sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.

Trường hợp lao động nam đủ điều kiện quy định tại Điều 68 của Luật này có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm thì mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu là 2,25%.

Trường hợp người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu mà có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội ở Việt Nam dưới 15 năm thì thời gian này được tính tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu là 2,25% cho mỗi năm đóng...