Hà Nội kết nối trí tuệ, định hình tương lai ngành công nghiệp bán dẫn

Chiều 22/10, Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội tổ chức Tọa đàm “Định vị trong việc tham gia chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu: Tiêu chí, các cường quốc dẫn đầu, con đường của Việt Nam và tầm nhìn của Hà Nội”.

Phát biểu mở đầu, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Trần Anh Tuấn cho biết, Hà Nội đang trong lộ trình thực hiện chủ trương của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trương Việt Dũng phát biểu tại tọa đàm.

Hà Nội với vai trò dẫn dắt, đi đầu, cũng là nơi thử nghiệm những chính sách mới, giải quyết những vấn đề khó về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, để từ đó nhân rộng ra cả nước. Đây là một trọng trách lớn lao nhưng cũng rất vẻ vang, đòi hỏi sự nỗ lực, quyết tâm và tinh thần tiên phong rất cao của đội ngũ lãnh đạo, chuyên gia và cộng đồng khoa học công nghệ của Thành phố.

Ban Chỉ đạo 57 của Thành phố xác định rõ điều đó và đang quyết liệt tìm tòi những giải pháp mới, những hướng đi đột phá để hiện thực hóa kỳ vọng của Trung ương và Tổng Bí thư. Trong các định hướng phát triển, làm chủ công nghệ được xem là nhiệm vụ then chốt. Mà trong lĩnh vực công nghệ, công nghệ lõi, đặc biệt là công nghệ chip bán dẫn, giữ vai trò vô cùng quan trọng - tạo ra giá trị gia tăng lớn và vị thế cạnh tranh quốc tế cao.

Để thay đổi tỷ trọng của nền kinh tế, chúng ta cần nghiên cứu, định vị và lựa chọn hướng đi phù hợp, xác định đâu là lĩnh vực Hà Nội có thể tận dụng được lợi thế, nhanh chóng tạo được bước đột phá thực chất. Bởi công nghệ bán dẫn là lĩnh vực rất rộng, gồm nhiều công đoạn và chuỗi giá trị khác nhau.

“Việc xác định đúng trọng tâm, đúng hướng đi là yếu tố quyết định thành công. Đây là một bài toán khó, cần sự tham vấn sâu sắc của các nhà khoa học, chuyên gia trong và ngoài nước”, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội nhấn mạnh.

Tại Tọa đàm, các chuyên gia, nhà khoa học đã chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về lĩnh vực công nghiệp bán dẫn cũng như chỉ ra những cơ hội, thách thức cũng như giải pháp cho thành phố Hà Nội có thể định hình và phát triển tốt ngành công nghiệp này.

Theo GS.TSKH. Nông Đức Kế, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Công nghệ cao ASIAN, yếu tố cốt lõi và tiên quyết cho Hà Nội và Việt Nam trong cuộc đua bán dẫn là phải "định vị" chính xác vị thế và vai trò của mình trong chuỗi giá trị toàn cầu. Từ kinh nghiệm thực tế tại các cơ sở sản xuất hàng đầu ở Hoa Kỳ, có thể thấy quy mô ngành công nghiệp này vô cùng lớn, với trình độ công nghệ phức tạp và đòi hỏi nguồn vốn đầu tư khổng lồ, lên tới hàng chục tỷ USD…

GS.TSKH. Nông Đức Kế khẳng định, phát triển ngành bán dẫn là một nỗ lực vượt quá khả năng của riêng một địa phương. Để thành công, cần có sự chung tay của cả nước, một chiến lược quốc gia, dám tham gia vào một cuộc chơi toàn cầu, chấp nhận đầu tư lớn và sẵn sàng hợp tác, chia sẻ.

Để có một trung tâm công nghiệp bán dẫn, TS. Ngô Đắc Thuần, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ Phần IP Group cho rằng, cần triển khai các nội dung về đào tạo con người, bản quyền sở hữu trí tuệ, sản phẩm công nghệ cao, ươm tạo, chuyển giao và khởi nghiệp; dịch vụ gia công; làm sản phẩm mẫu…

TS. Ngô Đắc Thuần đề xuất, thành phố Hà Nội không nên chỉ tập trung đào tạo và phát triển 100% kỹ sư thiết kế chip bán dẫn mà nên phân chia theo tỷ lệ (30% chip thiết kế, 40% tham gia chuỗi quy trình sản xuất chip, 30% cho đóng gói và kiểm thử.

Đồng thời, cần đẩy mạnh phát triển tư duy sáng tạo, đổi mới, tư duy thiết kế và quản lý quy trình nghiên cứu; sản xuất chip bán dẫn thông qua các hoạt động R&D và quản trị tài sản trí tuệ/sở hữu trí tuệ. Tăng cường khuyến khích phát triển công nghiệp phụ trợ, hỗ trợ chip bán dẫn thông qua thu hút doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp nội địa trong chuỗi cung ứng toàn cầu…

Toàn cảnh Hội thảo.

Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng đánh giá cao những ý kiến góp ý tâm huyết của các chuyên gia, nhà khoa học. Đồng thời nhấn mạnh, thành phố Hà Nội xác định phát triển công nghiệp bán dẫn là một nhiệm vụ chiến lược, có vai trò tiên phong trong việc hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng, Hà Nội bây giờ đã có nhiều đổi mới, sáng tạo hơn. Trước định hướng về việc phát triển hai trung tâm công nghiệp bán dẫn quốc gia, Hà Nội chủ động tìm kiếm một "kiến trúc sư trưởng", có vai trò dẫn dắt, tư vấn và xây dựng chiến lược phát triển toàn diện cho ngành bán dẫn của Thủ đô, từ việc hoạch định chính sách, đào tạo nguồn nhân lực đến phát triển hạ tầng.

Bên cạnh đó, thành phố Hà Nội khẳng định cam kết đầu tư mạnh mẽ cho khoa học công nghệ. Ngoài ra, thay vì tự đầu tư xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo, Hà Nội thay đổi tư duy theo hướng tận dụng và hỗ trợ các "Innovation Hub" (trung tâm đổi mới sáng tạo) sẵn có của các đơn vị tư nhân.
Thành phố sẽ đóng vai trò hỗ trợ, kết nối để biến các trung tâm này thành một phần trong hệ sinh thái chung của Hà Nội, tạo ra mô hình hợp tác "cùng thắng" (win-win). Cách tiếp cận này học hỏi từ các mô hình thành công trên thế giới như Seoul (Hàn Quốc) và BLOCK71 (Singapore).

Thành phố Hà Nội cũng được triển khai mô hình thí điểm cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (sandbox). Đây là công cụ pháp lý quan trọng để Thành phố có thể thí điểm các chính sách đột phá, linh hoạt mà không bị ràng buộc bởi các quy định hiện hành, qua đó đẩy nhanh tiến độ phát triển ngành.