Giải thưởng Lớn Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội năm 2022 vinh danh đạo diễn Trần Văn Thủy

Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội do báo Thể thao và Văn hóa và gia đình cố họa sĩ Bùi Xuân Phái thành lập từ năm 2008, nhằm trao cho các tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm có giá trị khoa học, nghệ thuật cao, thấm đượm tình yêu Hà Nội.

Hội đồng giám khảo do nhà thơ Bằng Việt - Nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội làm Chủ tịch, cùng các thành viên gồm nhà sử học Dương Trung Quốc - Phó Chủ tịch Hội Sử học Việt Nam, GS.TS Hoàng Đạo Kính, nhà báo Ngô Hà Thái - nguyên Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, nhà báo Hồ Quang Lợi - nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam và nhà báo Lê Xuân Thành - Tổng Biên tập báo Thể thao và Văn hóa.

Phó Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam Nguyễn Tuấn Hùng trao "Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội" do đạo diễn Trần Văn Thủy.

Từ 41 hồ sơ đề cử ban đầu, qua các vòng sơ khảo, chung khảo, Hội đồng giám khảo đã thông qua Danh sách đề cử chính thức của Giải thưởng năm nay vào ngày 21/9/2022, gồm 10 đề cử, trên 3 hạng mục. Riêng đề cử Giải thưởng Lớn thì giữ bí mật đến phút chót.

Theo truyền thống của giải thưởng "Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội", mỗi năm, mặc dù xét trên một danh sách gồm nhiều ứng viên ở hạng mục quan trọng nhất này, nhưng Hội đồng giám khảo chỉ công bố duy nhất 1 đề cử "Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội" và trao giải cho đề cử đó.

Đây cũng là hạng mục quan trọng nhất của Giải, được trao hằng năm cho người “có những cống hiến suốt đời cho Hà Nội bằng các tác phẩm, ý tưởng, việc làm xuất sắc, bằng sự gắn bó máu thịt với Hà Nội trong cả cuộc đời và sự nghiệp của mình” - như Quy chế của giải đã nêu.

Ban Tổ chức trao giải "Việc làm - Vì tình yêu Hà Nội" cho nhóm tác giả của "Dự án Bảo tồn, sửa chữa, chống xuống cấp nhà biệt thự 49 Trần Hưng Đạo - 46 Hàng Bài" do Ban quản lý Hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội làm chủ đầu tư, với sự hỗ trợ kỹ thuật của các chuyên gia vùng Ile-de-France (Pháp).

Năm nay, Giải thưởng Lớn đã vinh danh vị đạo diễn tài hoa Trần Văn Thủy với những tác phẩm như những luồng gió mới nồng nhiệt, đau đáu thổi vào xã hội đương thời và thổi cả vào dòng phim tài liệu. Và điều đáng nói, sau đúng 40 năm kể từ khi "Hà Nội trong mắt ai" ra đời, và kế tiếp là "Chuyện tử tế", dường như những gì được thể hiện trong những thước phim đó, từ câu chữ trên nhan đề bộ phim, đã trở thành những giá trị mang tính biểu tượng, thành một di sản hình ảnh về Hà Nội, về một thời đầy khát khao đổi mới và khát khao những điều tử tế.

"Hà Nội trong mắt ai" là một bộ phim tài liệu luận đề, khác biệt so với kiểu chính luận đương thời (đầu thập niên 1980) chính là một cách dẫn chuyện nhiều chất thơ. Chất cổ điển, nghiêm ngắn cùng nhịp tự sự về đề tài khơi lại dòng chảy lịch sử của mảnh đất Hà Nội, vốn được quan tâm từ lâu song có lẽ đến bộ phim này, việc đặt ra một câu hỏi chất vấn về sự bảo tồn những giá trị quá khứ mới thực sự tạo ra hiệu ứng lan truyền.

"Hà Nội trong mắt ai" là một câu hỏi, hay là một ký thác từ câu chuyện của nhạc sĩ khiếm thị Văn Vượng, là một chất kết dính từ cả ý tưởng lẫn giai điệu âm nhạc gắn các tự sự lại với nhau. Những khuôn hình của bộ phim như ngẫu nhiên mà có chủ ý khi bàng bạc thể hiện một Hà Nội qua biến thiên dâu bể nghìn năm, lấp lánh một vẻ đẹp hoài niệm. Cảnh trí của Hà Nội vào năm 1982-1983 được quay bằng phim màu cũng đã thành một món quà của sự hoài niệm đối với người xem thời nay.

Cùng với "Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội", những giải thưởng khác của giải thưởng "Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội" năm nay cũng đều là những đóng góp xứng đáng với việc bảo tồn và phát triển của Thủ đô.

Trong đó, giải "Tác phẩm - Vì tình yêu Hà Nội" đã thuộc về cuốn sách “Tranh dân gian Kim Hoàng” (Nhà Xuất bản Thế giới) của Nguyễn Thị Thu Hòa.

Giải "Việc làm - Vì tình yêu Hà Nội" được trao cho dự án "Bảo tồn, sửa chữa, chống xuống cấp nhà biệt thự 49 Trần Hưng Đạo - 46 Hàng Bài" do Ban Quản lý Hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội làm chủ đầu tư, với sự hỗ trợ kỹ thuật của các chuyên gia vùng Ile-de-France (Pháp).

Giải "Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội" được trao cho việc "Nghiên cứu biến bãi bồi, bãi giữa sông Hồng thành công viên văn hóa, du lịch của Hà Nội", do Ủy ban nhân dân quận Hoàn Kiếm khởi xướng và phối hợp thực hiện.

Nhà sử học Dương Trung Quốc trao giải Nhất và Nhì cho các tác giả đoạt giải "Hà Nội mát xanh".

Nhân dịp này, báo Thể thao và Văn hóa tổ chức tổng kết, triển lãm và trao giải Cuộc thi ảnh, video clip "Hà Nội mát xanh".

Sau 10 tháng (từ 28/10/2021 - 1/9/2022), cuộc thi đã nhận được hơn 1.000 ảnh, video dự thi của các tác giả từ khắp nơi gửi về tham dự. Kết quả, Ban giám khảo đã chọn ra được những tác phẩm xuất sắc nhất để trao giải gồm: 1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 4 giải Khuyến khích.

Bên cạnh 10 chùm ảnh đoạt giải, Ban Tổ chức cũng đã chọn ra được hơn 20 tác phẩm ấn tượng, có tính lan tỏa cao để triển lãm trong khuôn khổ Lễ trao giải Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội lần 15 năm 2022 tại Trung tâm Thông tấn Quốc gia (5 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội).

Có thể nói, cùng với Giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội, cuộc thi "Hà Nội mát xanh" cũng là một "nhiệt kế" của tình yêu Hà Nội, hoàn toàn có thể tiếp tục tổ chức thường niên gắn với giải thưởng Bùi Xuân Phái, từ đó tiếp tục kích hoạt hơn nữa những sáng tạo nghệ thuật cho Hà Nội, vì Hà Nội hôm nay và tương lai.