Đề xuất sửa đổi Luật Đất đai 2024: Tập trung điều chỉnh giá đất và tài chính đất đai

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, việc sửa đổi lần này nhằm tháo gỡ những vướng mắc, bất cập phát sinh trong quá trình triển khai Luật Đất đai 2024, đặc biệt là các quy định liên quan đến nguyên tắc định giá đất, bảng giá đất và cơ chế tài chính trong quản lý, sử dụng đất đai.

Điều chỉnh các quy định về giá đất

Tại dự thảo tờ trình sửa luật, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết việc sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai gồm 68 khoản, chia thành 3 nhóm nội dung. Trong đó có nhóm nhằm tháo gỡ vướng mắc khi thực hiện luật và nhóm điều chỉnh để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đáng chú ý, với vấn đề tài chính đất đai, Bộ đề xuất sửa khoản 10 điều 13 (quy định quyền của Nhà nước với tư cách chủ sở hữu toàn dân về đất đai), theo hướng quy định hệ số điều chỉnh giá đất, tỉ lệ thu tiền sử dụng và thuê đất theo từng loại dự án, cùng hệ số khấu trừ chi phí hạ tầng khi triển khai dự án.

Ảnh minh hoạ.

Sửa đổi, bổ sung điều 158 theo hướng sửa đổi nguyên tắc định giá đất, thông tin đầu vào để định giá đất theo các phương pháp định giá đất; bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết các phương pháp định giá đất.

Sửa đổi điều 159, 160 Luật Đất đai theo hướng sử dụng bảng giá đất để tính tiền sử dụng, tiền thuê đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê, chuyển mục đích sử dụng, công nhận quyền sử dụng đất; đồng thời để tính thuế, phí liên quan, xác định quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất, cũng như tính bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất.

Quy định hệ số điều chỉnh giá đất là tỉ lệ tăng hoặc giảm theo khu vực, vị trí đã nêu trong bảng giá nhằm điều chỉnh mức giá hằng năm. Hệ số này có thể được sửa đổi, bổ sung trong năm.

UBND cấp tỉnh được giao quyền ban hành hệ số điều chỉnh giá đất áp dụng từ ngày 1-1 hằng năm, bắt đầu từ năm kế tiếp kỳ 5 năm của bảng giá đất.

Chính phủ sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình xây dựng và ban hành hệ số này. Riêng các chính sách thuế liên quan sẽ được điều chỉnh trong các văn bản pháp luật về thuế.

Sửa đổi, bổ sung điều 161 và 162 để quy định rõ nội dung liên quan đến hệ số điều chỉnh giá đất.

Mở rộng diện thu hồi đất

Về hệ thống quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất hai phương án:

Phương án 1: thay thế quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất cấp huyện bằng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã. Phương án 2: không quy định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp xã.

Về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, dự thảo bổ sung hai trường hợp:

Thứ nhất, thu hồi đất để thực hiện các dự án có yêu cầu đặc thù về địa điểm đầu tư; dự án cấp bách, phục vụ nhiệm vụ chính trị, đối ngoại; dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, dự án logistics, đô thị, du lịch, thương mại…

Thứ hai, trường hợp sử dụng đất để triển khai dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, nhưng hết thời hạn (kể cả gia hạn) vẫn chưa thỏa thuận xong.

Nếu chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc với hơn 75% số người sử dụng đất trong phạm vi dự án thì Nhà nước sẽ thu hồi phần diện tích còn lại để giao hoặc cho thuê đất cho chủ đầu tư.

Đáng chú ý, dự thảo luật cũng bỏ hàng loạt quy định liên quan đến hoạt động lấn biển theo hướng không quy định các khu vực khi thực hiện phải được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư.

Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng bổ sung quy định về giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, hoàn thiện hệ thống thông tin quốc gia về đất đai, cơ sở dữ liệu đất đai, sửa đổi quy định về thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư…

Việc sửa đổi Luật Đất đai là bước đi cần thiết để đồng bộ với các luật liên quan như Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Tài chính, Luật Quy hoạch, góp phần phát triển thị trường đất đai minh bạch, hiệu quả và bền vững.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết sẽ tiếp tục lắng nghe ý kiến từ thực tiễn địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, giới chuyên gia để hoàn thiện dự thảo, bảo đảm tính khả thi và phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới.