Đánh thức giấc ngủ đêm: Hướng đi mới kích cầu du lịch nội địa

	Ứng dụng công nghệ trong không gian nghệ thuật sáng tạo
	"Bài ca Hà Nội": Tiếng nhạc trầm hùng mà da diết của Thủ đô Anh hùng
	Giải pháp xây dựng hệ thống chung quảng bá Văn hóa – Lịch sử - Nghệ thuật Hà Nội
	Cải tạo đảo giao thông vì một Thủ đô Xanh - Sạch - Đẹp

Đại dịch Covid-19 xuất hiện bất ngờ, đã làm đảo lộn nền kinh tế - xã hội của cả thế giới. Nhiều ngành nghề bị ảnh hưởng bởi đại dịch trong đó chịu ảnh hưởng nặng nề nhất đó chính là ngành du lịch.

Trước tình hình dịch bệnh, nhiều quốc gia đã ban hành lệnh phong tỏa, cách ly xã hội, cấm nhập cảnh và hạn chế đi lại. Do vậy, tại Việt Nam, một thực tế là ở các điểm tham quan, danh lam thắng cảnh, các bảo tàng, di tích đều đìu hiu, vắng khách, trong đó khách du lịch quốc tế sụt giảm mạnh và hầu như không có.

Là một Di tích lịch sử cách mạng tiêu biểu ở Thủ đô, trong những năm qua, lượng khách đến với Di tích Nhà tù Hỏa Lò chủ yếu là khách quốc tế (chiếm tới 70% tổng lượng khách), còn lại là khách nội địa. Đối diện với thực tế nhiều khó khăn, một câu hỏi lớn đặt ra đối với Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò là làm thế nào để có thể vượt qua đại dịch, có được nguồn thu để duy trì hoạt động, khi mà đơn vị đã thực hiện tự chủ về tài chính?

Với nhận định: Muốn vượt qua thử thách này, đòi hỏi đơn vị cần phải có những ý tưởng mới, sáng tạo, đưa ra những hướng đi mới để thu hút, kích cầu khách nội địa bằng chính khả năng, nội lực đang có.

“Đêm thiêng liêng – Sáng ngời tinh thần Việt"

Chương trình tham quan, trải nghiệm mang tên “Đêm thiêng liêng - Sáng ngời tinh thần Việt” là ý tưởng sáng tạo của đơn vị, hưởng ứng mạnh mẽ chủ trương của Thành ủy, UBND Thành phố Hà Nội; chỉ đạo của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội về quảng bá điểm đến lịch sử, văn hóa, du lịch của Thủ đô. Chương trình có sự phối hợp giữa Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò và Công ty Lữ hành Hanoitourist, nằm trong gói kích cầu du lịch của Thành phố, là hướng đi mới nhằm thúc đẩy “Người Việt Nam đi du lịch Việt Nam”.

Chương trình trải nghiệm “Đêm thiêng liêng - Sáng ngời tinh thần Việt” được xây dựng bằng nội lực, tình đoàn kết và trí tuệ của cả một tập thể đồng lòng quyết tâm vượt qua đại dịch, để đưa Di tích lịch sử Nhà tù Hỏa Lò ngày càng phát triển bền vững. Phát huy tinh thần kiên trung, bất khuất của các thế hệ cha ông đi trước, chương trình muốn gửi tới du khách thông điệp: “Thế hệ cha, anh đi trước đã đổ biết xương, máu để giành độc lập, tự do cho dân tộc. Thế hệ hôm nay tìm về quá khứ để thấy trân trọng giá trị của hòa bình, để biết trân quý những điều bình dị trong cuộc sống, trân quý hơn tình người, tình đồng chí, đồng đội mà trong guồng quay cuộc sống ta vô tình đã để trôi qua”.

Trong hành trình 45 phút ngược dòng thời gian, du khách sẽ được trở về không gian thiêng liêng, về miền ký ức với sự lắng đọng và cảm nhận sâu sắc về sự hy sinh, gian khổ mà ngời sáng tinh thần kiên trung, bất khuất của bao thế hệ cha anh đi trước. Tham gia chương trình, trải nghiệm đầu tiên, du khách sẽ được thưởng thức nước “Lá vối” với hương vị dân dã mà đậm tình quê hương. Bác Nguyễn Tạo - cựu tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò đã kể lại “Trong những năm 1930 - 1935, tại Nhà tù Hỏa Lò thùng nước lá vối được đặt ở các trại giam cho tù nhân uống. Buổi tối, khi các cửa trại đã khóa, tù nhân còn lật ngửa nắp thùng để làm thành những chiếc bàn tròn, phục vụ cho việc học tập chính trị, văn hóa”.

Đúng 19h00, tour tham quan, trải nghiệm bắt đầu, mỗi du khách sẽ được cung cấp thiết bị tourguide (máy nghe thuyết minh) để giúp du khách nghe rõ lời thuyết minh và hòa vào không gian trải nghiệm được tốt nhất.

Tại không gian sân tù, dưới gốc bàng cổ thụ, khúc nhạc của cựu tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò - nhạc sỹ Đỗ Nhuận vang lên.

Mười câu chuyện tiêu biểu sẽ được truyền tải tới du khách với những cảm xúc lắng đọng, đánh thức mọi giác quan:

Cổng chính: Tượng trưng cho ranh giới giữa sự sống và cái chết, giữa gông cùm, xiềng xích và khát vọng tự do. Đã có hàng ngàn tù nhân bước qua cánh cổng này để vào chốn “địa ngục trần gian”. Và cũng từ đây, nhiều tù nhân đã anh dũng bước ra để lưu đày biệt xứ tới những nhà tù xa xôi như Sơn La, Côn Đảo, Phú Quốc hay đón nhận cái chết hiên ngang bởi máy chém ngay trước cánh cổng này, biết bao nhiêu thanh xuân đã nằm lại tại nơi đây, trên chính mảnh đất này, máu đào của các anh đã thấm sâu vào lòng đất, để tạc lên dáng hình gấm vóc Việt Nam. Quý khách bước qua cổng chính để bắt đầu hành trình trải nghiệm vào không gian thiêng liêng, nơi có những con người đã hóa thành bất tử.

Các trại giam nam tù tập thể: Mang đặc trưng kiến trúc điển hình của Nhà tù Hỏa Lò hơn 120 năm lịch sử. Tại đây, quý khách được tham quan Sa bàn toàn cảnh nhà tù, tìm hiểu về quá trình xây dựng nhà tù kiên cố bậc nhất Đông Dương. Và cũng tại đây, du khách hiểu rõ hơn về cuộc sống khắc nghiệt nơi chốn lao tù, được nghe những câu chuyện về tinh thần kiên trung, bất khuất của những người tù chính trị, đã biến “Nhà tù Hỏa Lò thành trường học cách mạng, thành nơi rèn luyện ý chí đấu tranh”.

Khu biệt giam Cachot (Ngục tối): Nơi mệnh danh là “địa ngục của địa ngục”; nơi trừng phạt tù nhân dám đứng lên đấu tranh chống các nội quy, quy định của nhà tù. Tại khu Cachhot, với không gian chật hẹp, du khách sẽ được chứng kiến một hình phạt đặc biệt của chính quyền thực dân đối với các chiến sỹ cách mạng; cảm nhận rõ hơn những khắc nghiệt mà người tù chính trị phải trải qua tại nơi “địa ngục của địa ngục”.

Cây bàng gần 100 tuổi: “Người bạn tri kỉ”, “Người đồng chí”, “Người thầy thuốc”, “Người đưa thư” và cũng là một chiến sĩ thầm lặng trong Nhà tù Hỏa Lò. Đan xen trong hành trình cảm xúc và không gian nghẹt thở đến thắt tim của ngục tù, quý khách sẽ được nghe câu chuyện về tinh thần lạc quan, yêu thơ ca của những chiến sỹ yêu nước. Tại không gian sân tù, dưới gốc bàng cổ thụ, khúc nhạc của cựu tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò - nhạc sỹ Đỗ Nhuận vang lên. Đặc biệt, hình ảnh nhạc sỹ biểu diễn sáo được tái hiện một cách chân thực bằng hình thức sân khấu hóa.

Cửa cống ngầm: Mang theo câu chuyện về ý chí, khát vọng tự do của các chiến sĩ cách mạng khi tiến hành vượt ngục thoát khỏi Nhà tù Hỏa Lò. Lần đầu tiên, du khách được trải nghiệm đi qua khoảng hẹp, cộng hưởng tiếng nước chảy, tiếng gió gào và ánh sáng mờ ảo... để phần nào cảm nhận sự ly kỳ, hấp dẫn và ngoạn mục của các cuộc vượt ngục

Trại nữ: Tại đây còn lưu giữ những câu chuyện thấm đẫm nước mắt của những người mẹ xa con, người vợ xa chồng. Các chị đã hiến dâng cả tuổi thanh xuân, tình cảm riêng tư, tình mẫu tử....sống trọn đời cho cách mạng. Các phẩm chất sáng ngời, cao đẹp của các chị xứng đáng với tám chữ vàng mà Bác Hồ trao tặng “Anh hùng - bất khuất - trung hậu - đảm đang”.

Máy chém: Du khách sẽ được tận mắt chứng kiến chiếc máy chém đã cướp đi biết bao nhiêu thanh xuân đang căng tràn nhiệt huyết, dũng cảm, kiên cường. Một cảm xúc khâm phục dâng tràn trước sự hy sinh của anh Nguyễn Hoàng Tôn ngay trước cổng chính của Nhà tù Hỏa Lò gần 90 năm về trước.

Khu vực xà lim tử hình: nơi giam giữ những chiến sỹ cộng sản kiên trung. Tại đây, du khách sẽ được lắng đọng cảm xúc bằng hoạt cảnh đồng chí Nguyễn Đức Cảnh gặp mẹ trong khu vực xà lim tử hình trước khi bị đưa đi hành quyết tại Hải Phòng.

Lễ tri ân tại Đài tưởng niệm: Tại không gian thiêng thiêng, quý khách sẽ thực hiện nghi thức tri ân trong không gian được thiết kế công phu để cảm nhận sự giao hòa giữa tâm linh và đời thực, giữa hiện tại và quá khứ… Mọi xúc cảm của lòng tri ân, sự biết ơn, niềm tự hào dân tộc sẽ được khơi gợi, tạo nên ấn tượng không thể nào quên. Tại đây, du khách sẽ được trải nghiệm một hình thức NLP (Lập trình ngôn ngữ Nơ ron) không hề giống với bất cứ phương pháp nào mà bạn từng biết trước đây. Nó nhằm vào việc thay đổi tận gốc của hành vi, tức thay đổi lối tư duy dẫn đến hành vi. Cuộc sống, năng lực cũng như trình độ đều là hệ quả của cách chúng ta suy nghĩ, giúp chúng ta có suy nghĩ tích cực hơn.

Không gian Di tích Hỏa Lò về đêm được kết hợp giữa âm thanh và ánh sáng, đánh thức mọi cảm xúc, giác quan của du khách. Kỹ thuật nhấn sáng, hắt bóng được sử dụng, tạo điểm nhấn trong các phòng trưng bày; hệ thống âm thanh, tiếng động thay đổi qua từng điểm tham quan.

Phần cuối của chương trình là trải nghiệm một số sản phẩm đặc trưng chỉ có tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò, đó là:

Trà bàng lá nếp: với nguyên liệu chính được làm từ lá bàng tươi và lá nếp. Sau cả một hành trình tham quan, được thưởng thức cốc trà bàng mát lạnh, để cảm nhận vị chát chát của bàng nơi đầu lưỡi và phảng phất mùi thơm của lá nếp như đưa ta về với câu chuyện của cây bàng tình nghĩa, ấm tình đồng chí, đồng đội, để thấy trân trọng hơn tình bạn, tình đồng chí, đồng nghiệp, mà đôi khi, trong guồng quay cuộc sống hằng ngày, chúng ta vô tình để trôi qua.

Thạch bàng tam vị: với nhiều hình dáng bắt mắt, nhỏ xinh sẽ mang đến cho du khách thêm một trải nghiệm về vị giác. Cái vị chát dịu, thanh thanh của lá Bàng hòa quyện cùng vị chua chua của chanh leo hay mùi thơm nồng nàn của nước sữa dừa sẽ làm cho những ai đã từng thưởng thức sẽ nhớ mãi. Những lá bàng bánh tẻ được lựa chọn làm nguyên liệu chế biến được lấy từ chính của cây bàng được trồng trong Di tích.

Quả bàng khô được kỳ công tách vỏ, lấy phần hạt phía trong quả, đây là phần tinh túy của quả bàng, du khách sẽ cảm nhận cái giòn tan, vị béo béo, bùi bùi của hạt bàng được gửi từ Côn đảo xa xôi như giúp du khách tăng thêm phần trải nghiệm về nguồn dược liệu, thuốc bổ hồi sinh của các chiến sỹ yêu nước cách mạng khi xưa, đã cứu sống biết bao tù nhân từ tay của thần chết.

Đặc biệt, để những phút giây cảm xúc sẽ đọng mãi trong ký ức của du khách mỗi người sẽ nhận được một phần quà mang giá trị tinh thần, đó là những sản phẩm "Bàng" đặc trưng và chỉ có tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò: quả bàng khô khắc logo của Di tích Nhà tù Hỏa Lò, lá bàng khô khắc những bài thơ của các chiến sỹ yêu nước, cách mạng, chiếc bookmark in hình cổng chính của Di tích….mỗi món quà đều gắn với những câu chuyện kể về Di tích.

Chương trình tham quan, trải nghiệm “Đêm thiêng liêng - Sáng ngời tinh thần Viêt” đã được Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò đưa vào hoạt động từ ngày 26/6/2020 các tối cuối tuần. Ý tưởng sáng tạo này ra đời đã đáp ứng phần nào đó mong mỏi của du khách nội địa về các hình thức trải nghiệm mới tại các điểm du lịch, bước đầu đã đem lại hiệu quả rất đáng khích lệ.

* Tít do Lao động Thủ đô đặt

Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò - Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội