Đại biểu Quốc hội: Cần hành động quyết liệt để bảo vệ trẻ em trước quảng cáo

Theo đại biểu Trịnh Thị Tú Anh (Đoàn đại biểu tỉnh Lâm Đồng), trong kỷ nguyên số, trẻ em đang phải đối mặt với một “đại dương” quảng cáo khổng lồ. Các thuật toán thông minh không ngừng phân tích hành vi của trẻ để đưa ra những quảng cáo cá nhân hóa, vô hình trung tạo ra một áp lực lớn lên tâm lý của các em.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Việc tiếp xúc quá sớm và thường xuyên với quảng cáo có thể dẫn đến các vấn đề như tiêu dùng bốc đồng, hình thành những chuẩn mực không lành mạnh về vẻ đẹp và thành công, thậm chí gây ra các rối loạn tâm lý.

Để bảo vệ tương lai của thế hệ trẻ, đại biểu Trịnh Thị Tú Anh nhấn mạnh, cần có những hành động quyết liệt hơn. Mặc dù đã có những quy định rõ ràng, việc bảo vệ trẻ em trước quảng cáo, đặc biệt là trên mạng xã hội, vẫn còn nhiều khó khăn.

Đáng chú ý, quảng cáo trên mạng xã hội rất đa dạng và khó kiểm soát, đặc biệt là các quảng cáo hiển thị trên các trang web không chính thống. Các nhà quảng cáo luôn tìm kiếm những cách thức mới để thu hút sự chú ý của trẻ em, đôi khi vượt qua giới hạn cho phép của pháp luật. Nhiều phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ về tác hại của quảng cáo đối với trẻ em, dẫn đến việc không có sự giám sát chặt chẽ.

Đại biểu Trịnh Thị Tú Anh đề nghị, dự thảo Luật cần bổ sung định nghĩa rõ ràng về “quảng cáo nhắm vào trẻ em”, bao gồm cả quảng cáo trực tiếp và gián tiếp. Cùng đó, cần chi tiết hóa các quy định về nội dung, hình thức quảng cáo nhắm vào trẻ em, tăng cường các biện pháp xử phạt đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm quy định; xây dựng một cơ chế giám sát hiệu quả để phát hiện và xử lý các vi phạm.

Bên cạnh đó, cần tăng cường hợp tác với các quốc gia khác để chia sẻ thông tin, kinh nghiệm và cùng nhau xây dựng các tiêu chuẩn chung về quảng cáo nhắm vào trẻ em trên các nền tảng xuyên biên giới.

Đại biểu Lê Văn Khảm phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Cùng quan điểm, đại biểu Lê Văn Khảm (Đoàn đại biểu tỉnh Bình Dương) cho biết, nhiều nghiên cứu cho thấy, quảng cáo có tác động và tác động có tính chất tích lũy đến cảm xúc, hành vi, cách cảm nhận về các chuẩn mực, tác động đến tâm lý, thái độ sống, lối sống của trẻ em.

Vì vậy, Luật Quảng cáo hiện hành đã có quy định về việc cấm quảng cáo tạo cho trẻ em có suy nghĩ, hành động trái với đạo đức và thuần phong, mỹ tục và cấm quảng cáo gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sự phát triển bình thường của trẻ em.

“Những quy định này là đúng nhưng còn tương đối chung chung, chưa thực sự rõ ràng. Việc nhận diện hay đánh giá thế nào về ảnh hưởng xấu của quảng cáo đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ em là vấn đề cần quan tâm”, đại biểu Lê Văn Khảm nhấn mạnh.

Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV. (Ảnh: QH)

Do đó, đại biểu Lê Văn Khảm đề nghị, cần nghiên cứu để quy định rõ hơn nội dung về cấm quảng cáo ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và phát triển bình thường của trẻ em; phải có tổ chức chuyên trách thực hiện nhiệm vụ đánh giá và giám sát việc quảng cáo.

Điểm c khoản 5 Điều 15a quy định trường hợp người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng theo quy định của pháp luật về quyền lợi người tiêu dùng thì “Khi đăng tải ý kiến, cảm nhận về kết quả sử dụng mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung trên mạng xã hội phải là người đã trực tiếp sử dụng sản phẩm”.

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đoàn đại biểu tỉnh Đắk Nông) đề nghị, xem xét kỹ lưỡng tính cần thiết của quy định này bởi mục đích quy định là ràng buộc trách nhiệm của người có ảnh hưởng làm quảng cáo nhưng đối với mỹ phẩm, thực phẩm chức năng thì cần xét về cơ địa, thói quen sinh hoạt, ăn uống, khí hậu vùng miền…

Đồng thời, nên xét đến người được thuê đại diện nhãn hàng quảng cáo và cơ sở sản xuất, kinh doanh dựa trên hợp đồng. Trên thế giới vẫn có trường hợp một người nổi tiếng đại diện cho nhiều nhãn hàng, việc kiểm tra chất lượng nên giao cho các cơ quan thẩm định có chuyên môn thì khoa học, phù hợp hơn.

Tán thành cần quy định cụ thể, rõ ràng về quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, song đại biểu Sùng A Lềnh (Đoàn đại biểu tỉnh Lào Cai) nhận thấy, quy định như điểm c, khoản 5 Điều 15a có ảnh hưởng rất lớn đến ngành quảng cáo, cần cân nhắc, đánh giá tác động kỹ lưỡng hơn.

Đại biểu Sùng A Lềnh phát biểu thảo luận. (Ảnh: QH)

Đại biểu Sùng A Lềnh cũng đề nghị, làm rõ việc đăng tải ý kiến, cảm nhận được thực hiện bằng hình thức nào. Hiện nay, có rất nhiều hình thức đăng tải như video clip, phát trên mạng xã hội hoặc các nền tảng trực tuyến; người chuyển tải đăng video clip, bài viết trên mạng xã hội của mình; người chuyển tải bình luận trên các trang thông tin điện tử, trang cá nhân của người khác.

Ngoài ra, cần làm rõ cơ chế xác nhận người chuyển tải là người đã trực tiếp sử dụng sản phẩm; có chế tài đối với trường hợp trực tiếp phát hiện người chuyển tải chưa trực tiếp sử dụng sản phẩm quảng cáo hoặc đã sử dụng nhưng kết quả thực tế không đúng như người chuyển tải sản phẩm đã quảng cáo.