Cần "lá chắn" cho đội ngũ mang sứ mệnh cứu người!

Khi nhân viên y tế liên tiếp bị hành hung

Liên tiếp những vụ việc bác sĩ, nhân viên y tế bị hành hung, xúc phạm trong khi làm nhiệm vụ đã gióng lên hồi chuông báo động về môi trường hành nghề chưa an toàn.

Tiến sĩ Hà Anh Đức thăm điều dưỡng Nguyễn Thị Thùy Trang đang điều trị tại Bệnh viện đa khoa Hữu nghị Nghệ An.

Mới đây nhất, vụ việc đối tượng dùng dao tấn công nhiều người nhà bệnh nhân và nhân viên y tế ở Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An đang khiến dư luận phẫn nộ. Cụ thể, vào sáng 23/10, đối tượng Bàn Văn Vỹ (29 tuổi, quê Bắc Ninh, hiện trú tại tỉnh Nghệ An) bất ngờ cầm dao gọt hoa quả xông vào phòng 305, Khoa Sơ sinh - Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An, tấn công một người nhà bệnh nhân và điều dưỡng Nguyễn Thị Nhung.

Sau đó, Vỹ lần lượt bế hai trẻ sơ sinh định ném qua cửa sổ nhưng bị hai người nhà bệnh nhân giằng lại. Các nhân viên y tế khác lao vào can ngăn liền bị Vỹ dùng dao truy đuổi, tấn công… Vụ việc khiến 7 người bị thương, gồm ba điều dưỡng, hai người nhà bệnh nhân và hai trẻ sơ sinh.

Trước đó, ngày 25/4, tại Trung tâm Y tế huyện Thanh Ba cũ (Phú Thọ), đối tượng Khuất Văn Sinh (sinh năm 1984, trú tại huyện Thanh Ba) đã có hành vi tấn công nhân viên y tế khi các y, bác sĩ đang khẩn trương cấp cứu con trai ông cháu K.B.L (sinh năm 2013) bị tai nạn giao thông.

Ngay sau khi sự việc xảy ra, Giám đốc Công an tỉnh Phú Thọ đã chỉ đạo khẩn trương điều tra, làm rõ. Qua xác minh, ông Sinh đã thừa nhận hành vi vi phạm. Mặc dù đối tượng này đã xin lỗi các cán bộ nhân viên y tế vì hành vi của mình. Tuy nhiên những tổn thương về thể chất, nỗi ám ảnh về tâm lý có lẽ sẽ đi cùng các y bác sĩ một thời gian rất dài.

Trên đây chỉ là hai trong số rất nhiều nhiều vụ bạo lực nghiêm trọng tại cơ sở y tế được báo chí phản ánh và cơ quan chức năng xử lý. Thời gian gần đây, mỗi năm có hàng chục vụ nhân viên y tế bị hành hung, đe dọa hoặc xúc phạm trong khi làm nhiệm vụ. Không chỉ gây thương tích, nhiều vụ bác sĩ, điều dưỡng bị hành hung, xúc phạm gây hoang mang; tác động tiêu cực tới tâm lý, dễ dẫn đến căng thẳng, trầm cảm; làm giảm lòng yêu nghề, nhiệt huyết công việc.

Hồi chuông cảnh tỉnh và hành động ngay

Chia sẻ về vấn đề này, bác sĩ Dương Minh Tuấn (Khoa Nội, Bệnh viện Bạch Mai) xúc động nói: “Khi đọc tin về vụ việc mà tim mình thắt lại. Một người đàn ông, chỉ trong vài phút điên loạn, đã cầm dao tấn công chính những con người đang cố gắng giành giật sự sống cho con mình. Không một ai trong chúng ta xứng đáng bị đối xử như vậy!”.

Các nhân viên y tế tại Bệnh viện Sản nhi Nghệ An đã dũng cảm giằng lại trẻ sơ sinh khỏi tay đối tượng hành hung.

Theo bác sĩ Tuấn, những điều dưỡng Thùy Trang, Hồng, Thu Hoài, Nhung - những cái tên ấy hôm nay không còn là người chăm sóc, mà là nạn nhân. Họ bị đâm, bị chém, bị đe dọa ngay trong chính nơi lẽ ra phải là một nơi an toàn.

“Họ không phải người xa lạ. Họ là đồng nghiệp của chúng tôi. Những người cũng đang ngày đêm nỗ lực chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho bao người. Vậy mà hôm nay, họ phải chịu những nhát dao vô lý và đau xót” - bác sĩ Tuấn nhấn mạnh.

Trước những vụ việc như thế này, theo các bác sĩ, nhân viên y tế cần có những chế tài đủ mạnh để bảo vệ chính họ. Bác sĩ Tuấn cho biết: Năm 2025 chưa qua hết mà đã có quá nhiều vụ hành hung, đe dọa, xúc phạm bác sĩ, điều dưỡng trên khắp cả nước.

“Bao nhiêu lần rồi, những người mặc blouse trắng bị xô đẩy, bị chửi rủa, bị đấm đá, thậm chí bị đâm trọng thương, chỉ vì họ đang làm đúng nhiệm vụ của mình. Phải có luật bảo vệ nhân viên y tế một cách thực chất và nghiêm khắc. Phải có lực lượng an ninh chuyên trách trong bệnh viện, phải có chế tài đủ mạnh để răn đe. Bởi nếu người thầy thuốc không được an toàn, thì ai sẽ là người dám cứu bệnh nhân trong những giây phút sinh tử?”- bác sĩ Tuấn chia sẻ quan điểm.

Đồng thời, bác sĩ Tuấn cũng gửi lời mong mỏi các đồng nghiệp bị thương sớm hồi phục, cầu chúc không còn ai phải đối mặt với những nhát dao, những tiếng la hét, đe dọa hay chửi mắng nơi bệnh viện.

“Và mong rằng những người làm chính sách, những nhà quản lý y tế, những nhà làm luật sẽ không coi đây là một “vụ việc đáng tiếc”, mà là hồi chuông cảnh tỉnh để hành động ngay hôm nay - trước khi thêm một bác sĩ, một điều dưỡng khác gục ngã chỉ vì lòng tốt của chính họ. Được khoác lên mình chiếc áo blouse trắng là niềm tự hào, nhưng đó không phải là chiếc áo giáp. Ít nhất, xin hãy để chúng tôi được sống và làm nghề trong sự an toàn và tôn trọng” - bác sĩ Tuấn xót xa chia sẻ.

Tăng cường siết chặt an ninh bệnh viện

Trao đổi về vụ việc này, Tiến sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh - Bộ Y tế cho biết, trong số các nhân viên y tế Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An bị đối tượng tấn công thì chấn thương nặng nhất là điều dưỡng Nguyễn Thị Thùy Trang. Chị Trang bị hai vết thương rất nặng ở động mạch cảnh và xương đòn.

“May mắn là nhờ được chuyển sang Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An cấp cứu kịp thời nên hiện tình trạng của điều dưỡng Trang đã cơ bản ổn định. Tình trạng của các nạn nhân khác cơ bản là các vết thương phần mềm và không có vấn đề gì nguy hại đến tính mạng” - ông Hà Anh Đức thông tin.

Người nhà đối tượng cũng bị thương khi xảy ra vụ việc.

Trả lời câu hỏi vì sao số vụ bạo hành nhân viên y tế vẫn có xu hướng gia tăng?, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, có rất nhiều nguyên nhân, cả chủ quan và khách quan.

Tiến sĩ Hà Anh Đức phân tích: Tiên trách kỷ hậu trách nhân, đầu tiên phải nói đến đội ngũ cán bộ y tế. Một năm cả nước có khoảng 200 triệu lượt người khám ngoại trú, có những bệnh viện lớn mỗi ngày tới gần chục nghìn lượt người khám, áp lực công việc của nhân viên y tế rất lớn. Tuy nhiên ngành Y tế là ngành cung cấp dịch vụ, nên dù gì thì nhân viên y tế cần phải khéo léo, có thái độ phù hợp với người bệnh và người nhà bệnh nhân, cần phải được tập huấn kỹ năng giao tiếp.

Thứ hai là nguyên nhân từ phía người nhà người bệnh. Khi có người nhà vào viện thì tâm lý ai cũng lo cả, nên dễ nảy sinh bực dọc, bức xúc. Thực tế cho thấy, hầu hết các vụ bạo hành trong bệnh viện xảy ra ở Khoa Cấp cứu và Khoa Hồi sức, nơi mà tính mạng người bệnh bị đe dọa.

Điểm nữa là các biện pháp đảm bảo an ninh trật tự trong môi trường bệnh viện. Trên thực tế Bộ Y tế và Bộ Công an có ký kết quy chế phối hợp và đã thực hiện 10 năm nay. Tuy nhiên những biện pháp tức thời thì hiện nhiều bệnh viện chưa thực hiện tốt. “Dù gì đi nữa, khi cán bộ y tế đang thực hiện nhiệm vụ thì việc hành hung cán bộ y tế là không thể chấp nhận được” - Tiến sĩ Hà Anh Đức nhấn mạnh.

Thông tin thêm về các giải pháp trong thời gian tới, Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, sẽ tiếp tục yêu cầu các bệnh viện triển khai đồng bộ các giải pháp: Từ việc tập huấn, giáo dục thái độ ứng xử của nhân viên y tế với người bệnh; đổi mới về công tác đảm bảo an ninh trật tự tại cơ sở; đổi mới về cách quản trị bệnh viện, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, nâng cấp cơ sở vật chất…

“Chúng tôi cũng sẽ phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các lực lượng chức năng ở địa phương, nhất là công an để xử lý các vụ việc kịp thời và mang tính răn đe” - Tiến sĩ Hà Anh Đức cho biết thêm.