Bộ Tài chính vẫn tính đến phương án đánh thuế bất động sản thứ hai

Tiếp tục nghiên cứu, báo cáo các cấp có thẩm quyền vào thời điểm thích hợp

Sau thông tin chưa chốt thời điểm đánh thuế bất động sản thứ hai vào tháng 12/2024, ở thời điểm này, Bộ Tài chính vẫn tiếp tục hướng đến nghiên cứu một lộ trình đánh thuế bất động sản thứ hai.

Điều này được Bộ Tài chính thể hiện trong trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Đồng Nai mới đây. Bộ Tài chính cho biết đang tiếp tục nghiên cứu, tổng hợp kinh nghiệm quốc tế, xác định những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai thi hành các chính sách thuế liên quan đến bất động sản trong thời gian qua để báo cáo các cấp có thẩm quyền vào thời điểm thích hợp, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, phù hợp với thông lệ quốc tế cũng như tính thống nhất của hệ thống chính sách thuế liên quan đến bất động sản và đặt trong tổng thể cải cách hệ thống chính sách thuế giai đoạn 2021 - 2030.

Bộ Tài chính kỳ vọng, áp dụng thuế đối với bất động sản thứ hai sẽ giúp thị trường bất động sản ổn định. (Ảnh: K.H).

Trong kiến nghị của mình, cử tri cho rằng, việc áp thuế đối với bất động sản thứ hai là một trong nhiều biện pháp giúp cho thị trường bất động sản phát triển minh bạch và bền vững, không nên trở thành rào cản đối với sự phát triển của bất động sản và có nguy cơ tạo sự không đồng thuận của xã hội, Do đó, cử tri kiến nghị Chính phủ cần nghiên cứu các giải pháp toàn diện nhằm hạn chế đầu cơ, giảm thiểu những tác động bất lợi đến thị trường bất động sản, đồng thời tạo được sự đồng thuận từ người dân.

Bộ Tài chính khẳng định, để quản lý sở hữu và sử dụng bất động sản, Nhà nước đã áp dụng nhiều khoản thu tại các giai đoạn khác nhau, giai đoạn xác lập quyền sở hữu và sử dụng (tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trường hợp nộp một lần hoặc hằng năm, lệ phí trước bạ; giai đoạn sử dụng (thuế sử dụng đất phi nông nghiệp, thuế sử dụng đất nông nghiệp, tiền thuê đất định kỳ); giai đoạn chuyển nhượng (thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng).

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng cho rằng, các khoản thu trong giai đoạn sử dụng bất động sản hiện chưa áp dụng đối với nhà ở - một điểm khác biệt so với các loại tài sản khác. Thời gian qua, dư luận cũng cho rằng, việc đánh thuế bất động sản đối với trường hợp sở hữu, sử dụng nhiều nhà, đất thời điểm này chưa phù hợp, cần nghiên cứu kỹ lưỡng thời điểm, cách thức để tránh bán tháo ồ ạt. Pháp luật hiện hành quy định bất động sản bao gồm: Đất đai; nhà, công trình xây dựng gắn liền với đất đai; tài sản khác gắn liền với đất đai, nhà, công trình xây dựng; tài sản khác theo quy định của pháp luật.

Bộ Xây dựng chỉ ra loạt nguyên nhân làm tăng giá bất động sản

Chuyên gia bất động sản Trần Minh Hùng nhận định, trong quý IV/2024, giá bất động sản tại một số địa phương vẫn có xu hướng tăng, đặc biệt tại thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và các đô thị lớn. Hiện tượng tăng giá có tính cục bộ, xảy ra ở một số khu vực, một số loại hình, một số phân khúc bất động sản dẫn đến tác động làm tăng giá chung. Điều này cũng được Bộ Xây dựng nói tới trong Thông cáo 269/TC-BXD về việc công bố thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản quý III/ 2024.

Tại Thông cáo này, Bộ Xây dựng đã chỉ ra nhiều nguyên nhân tác động làm tăng giá bất động sản nhà ở, trong đó có một số nguyên nhân cơ bản, chủ yếu sau: Giá bán bất động sản tăng một phần do biến động tăng đối với chi phí liên quan đến đất đai gần đây cũng như tác động khi áp dụng phương pháp tính và bảng giá đất mới.

Đặc biệt tại một số địa phương, khu vực có hiện tượng đấu giá quyền sử dụng đất với kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm. Việc quản lý, thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất tại một số khu vực, địa phương chưa tốt; có hiện tượng nhiều nhà đầu tư thành lập hội, nhóm tham gia đấu giá; trả giá đất cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, rồi có thể “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá đất nhằm mục đích thiết lập mặt bằng giá ảo tại khu vực để kiếm lời.

Việc đấu giá quyền sử dụng đất với kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm sẽ có tác động làm tăng mặt bằng giá đất, giá bất động sản, giá nhà ở của khu vực lân cận và của địa phương; đồng thời làm tăng chi phí triển khai thực hiện dự án nhà ở, gây khó khăn cho doanh nghiệp, giảm nguồn cung cho thị trường, tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản.

Hiện tượng “tạo giá ảo”, “thổi giá” của giới đầu cơ và các cá nhân hành nghề môi giới bất động sản; lợi dụng sự thiếu hiểu biết, đầu tư theo tâm lý đám đông của người dân để trục lợi.

Nhìn nhận dưới góc độ Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023…, luật sư Nguyễn Phương Tuyến, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội cho rằng: “Việc Bộ Tài chính cân nhắc khi chưa đưa ra các quy định liên quan đến áp thuế đối với bất động sản thứ hai là cần thiết. Chúng ta đang mong muốn một chế tài vừa đảm bảo được nhu cầu bảo toàn vốn và nhà ở cho nhân dân, doanh nghiệp, mặt khác vừa đảm bảo được sự ổn định của thị trường. Thực tế đang cho thấy, dù là người dân hay giới đầu cơ, hễ bán nhà là phải có lãi nhiều hơn so với vốn mua bỏ ra ban đầu, dẫn tới giá nhà, đất chỉ có tăng chứ ít chịu giảm. Thuật ngữ bán cắt lỗ của không ít cá nhân, doanh nghiệp chỉ là cách nói, cách giảm bớt lợi nhuận chứ không phải cách đưa sản phẩm về đúng giá trị. Như vậy, bài toán cuộc sống, nhà ở của người có thu nhập trung bình ngày càng khó khăn, xa vời vì lương thưởng không thể đuổi kịp giá nhà ở, bất động sản…”.

Khắc Hạnh