Vay ưu đãi không thế chấp: Hậu quả khó lường

Thế chấp… thẻ sinh viên

Nhiều sinh viên chung vốn làm ăn từ trước tết bị thua lỗ, hoặc về nhà mải vui bài bạc bị thua hoặc buộc phải trả các khoản nợ “xấu” từ trong năm… nên phải vay nợ, cầm cố tài sản cá nhân lấy tiền trả nợ. Không mất nhiều thời gian, chỉ cần gõ từ khóa tìm kiếm trên mạng hoặc dạo quanh các khu vực có nhiều sinh viên thuê trọ như Phùng Khoang, Khương Thượng sẽ dễ dàng bắt gặp những tờ giấy A4 với nội dung quảng cáo vô cùng hấp dẫn về hạn mức cho vay, thời gian và cách thức giải ngân hoặc tỷ lệ lãi suất thấp. Bất cứ sinh viên nào có nhu cầu chỉ cần gọi điện là lập tức được hướng dẫn thủ tục cho vay. Thế nhưng nếu không tìm hiểu rõ, sau khi nhận tiền, phần lớn người vay đều rơi vào cảnh nuốt phải trái đắng.

Thâm nhập thực tế, PV nhận thấy, hiện nay nhiều trường đại học quản lý sinh viên theo mã số thông qua trang thông tin điện tử của trường. Để được chấp nhận vay tiền, sinh viên chỉ cần gọi điện thoại và khai báo mã số sinh viên và tên trường đang theo học. Người đứng ra cho vay sẽ có cách thức tìm hiểu và sau khi có được mã số sinh viên, người cho vay sẽ vào website của trường đó kiểm tra xem mã số đó có tồn tại không, sinh viên này có đang theo học hay bị dừng học. Tiếp đó là kiểm tra bảng điểm để đánh giá quá trình học tập của sinh viên đó theo nguyên lý điểm cao thì thuộc dạng “dễ bảo”, khả năng thu hồi tiền dễ. Còn nếu bảng điểm thuộc loại “đen”, liên tục thi lại, nợ môn là sinh viên đó bị quy vào dạng “khó bảo”, cần phải cân nhắc.
Sau khi kiểm tra mã số sinh viên, nếu đồng ý người cho vay sẽ gọi điện thoại lại hẹn địa điểm giao dịch tiền và không quên dặn sinh viên khi đến nhớ cầm chứng minh thư và thẻ sinh viên. Khi giao dịch, sinh viên viết giấy vay tiền và để lại 2 thứ giấy tờ trên. Bên cạnh những thủ tục bắt buộc đó, sinh viên phải khai báo số điện thoại của bố mẹ hoặc người thân.

Theo tìm hiểu của PV, sinh viên học tại các trường “đẳng cấp con nhà giàu” như Ngoại thương, Ngoại giao, FPT, Ngân hàng, thì những người cho vay sẵn sàng cho vay tới một vài chục triệu đồng. Nguyễn Đức Trung (một người cho vay cầm đồ tại khu vực Phùng Khoang) khẳng định, chỉ cần biết rõ gia đình sinh viên đó có khả năng chi trả thì cửa hàng của Trung dám “xuống” cả trăm triệu đồng.

Mới đây, Công an TP Thanh Hóa  tiến hành kiểm tra hành chính tại 2 cơ sở kinh doanh cầm đồ tại phố Quang Trung, phường Đông Vệ và xã Quảng Tâm, TP Thanh Hóa đã phát hiện, thu giữ 1.225 thẻ sinh viên, giấy chứng minh nhân dân, giấy phép lái xe, đăng ký xe, 17 bằng tốt nghiệp đại học, cao đẳng, 9 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất... được cầm cố, trong đó có hơn 1 ngàn thẻ sinh viên; 3 CPU máy vi tính và 42 cuốn sổ sách, tài liệu ghi chép liên quan đến hoạt động tín dụng bất hợp pháp .

Đây là 2 cơ sở kinh doanh cầm đồ có biểu hiện cho học sinh, sinh viên các trường đại học và trung cấp trên địa bàn vay, cầm cố tài sản với lãi suất “cắt cổ” từ 5.000 đồng/triệu/ngày, trái với quy định của pháp luật. Qua đó có thể thấy, nạn cho sinh viên vay tiền với lãi suất cắt cổ đang rất nhức nhối, thực sự là vấn nạn. Nguy hại hơn, nó đang “xâm thực” mạnh vào mọi ngõ ngách của đời sống một bộ phận sinh viên!

59711

Ăn phải quả đắng

Nguyễn Hoài Trang, sinh viên năm cuối, hiện đang thuê trọ tại Khương Thượng, Đống Đa, Hà Nội cho biết: “Trước tết 1 tháng, em góp tiền với người bạn buôn hoa đào nhưng do thời tiết nắng nóng, ít kinh nghiệm nên bị lỗ. Để có tiền kinh doanh, em phải đi vay tiền. Thấy tờ áp phích dán ở cổng trường mời cho vay với lãi suất chỉ “2 đến 3 nghìn đồng/triệu đồng/ngày”, em ước tính chỉ cần vay một tháng thì số tiền lãi cũng có thể đủ trang trả nên liên hệ vay. Liên lạc theo địa chỉ trên thì ra đó là tiệm cầm đồ trên đường Láng. Chủ tiệm cầm đồ yêu cầu em đưa CMND và thẻ sinh viên và hẹn sáng hôm sau sẽ giao đủ 30 triệu đồng.

Sau đó Trang mới biết chủ tiệm cầm đồ đã cho hệ thống chân rết xác minh nhanh mọi thông tin về cô. Không như quảng cáo, chủ cầm đó đưa ra lãi suất 6.000đ/triệu/ngày nhưng do cần tiền Trang đành phải vay.

Sau 1 tháng, cái bẫy tín dụng đen mà Trang rơi vào mới hiện hữu. Tới thời điểm phải trả gốc và lãi, Trang và cô bạn kinh doanh mang theo tiền lãi để trả thì ngã ngửa khi biết được cách thức thanh toán theo kiểu “hút hết sinh khí” của người cho vay. Chủ tiệm nói rất tưng tửng rằng: “Giá 6.000/ triệu/ ngày là giá ưu đãi, do đó em phải trả lãi theo ngày chứ không trả theo tháng. Số tiền lãi chưa trả trong tháng sẽ được cộng vào tiền gốc và tiếp tục tính lãi theo kiểu lãi đẻ lãi. Nói rồi anh ta cười khẩy, đưa mắt nhìn về phía mấy thanh niên xăm trổ, mặt mũi bặm trợn ngồi gần đó…”. Khiếp sợ với kiểu làm ăn này nên dù đang rất khó khăn, Trang và bạn bàn nhau bán xe máy và vay người thân để nhanh chóng thoát nợ.

 “Khủng bố” bủa vây

Theo anh Nguyễn Tấn Trung, một người làm nghề cho vay tín dụng trên phố Phùng Hưng, hầu hết những người tìm tới dịch vụ “cho vay ưu đãi” là học sinh, sinh viên, tiểu thương hoặc công nhân lao động. Một số khác là những người máu mê cờ bạc và mắc các khoản nợ bị chủ đề, chủ bóng thúc ép. Khi đã vướng vào vay nợ kiểu này thì họ đã ở cảnh cùng quẫn và nhắm mắt vay bừa, còn hậu quả ra sao thì… mai tính. Tuy nhiên, hệ lụy của nó lại không chỉ dừng lại ở các con nợ mà ngay cả người thân của họ cũng đau đầu.

Anh Phạm Ngọc Đức (làng Phùng Khoang, Hà Nội) có em trai là sinh viên đang mang nợ kiểu tín dụng này. Do không đòi được con nợ, các chủ nợ quay ra khủng bố người thân của họ bằng nhiều chiêu thức bỉ ổi. Anh Đức cho biết: “Sau tết, tôi liên tục bị một số đối tượng lạ mặt đến tận nhà quấy phá, đòi tiền mặc dù tôi không hề quen biết hay vay tiền của họ. Trước đây, đã một vài lần tôi đứng ra trả nợ hộ em tôi và yêu cầu chủ nợ không tiếp tục cho vay nữa. Nhưng chính họ sau đó lại tiếp tục “bơm” tiền cho em tôi để lấy lãi cắt cổ. Đến khi thấy con nợ cùng đường thì chúng lại quay ra gây áp lực với gia đình tôi để đòi tiền”. Chiêu trò thường được sử dụng để “khủng bố” là rình ném chất bẩn vào nhà nhằm tạo áp lực khiến cho người thân con nợ không thể làm ăn gì được. “Tôi buộc phải lắp camera an ninh trước cửa và đã ghi được rõ mặt cùng biển số xe một số đối tượng. Tới đây gia đình tôi sẽ tố cáo việc này đến các cơ quan pháp luật”, anh Đức nói.

Thực chất, các loại hình cho vay như đề cập ở trên là hình thức cho vay nặng lãi trá hình. Theo quy định của ngân hàng thì lãi suất do các bên thỏa thuận nhưng không được vượt quá 150% của lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố. Với kiểu vay nợ “tín dụng đen” như hiện nay theo Luật Dân sự thì kể cả có hợp đồng hay thỏa thuận bằng giấy tờ, riêng phần lãi suất cũng sẽ bị coi là vô hiệu. Người dân nên cảnh giác và tìm hiểu rõ ràng trước khi quyết định vay tiền, tránh những rủi ro không đáng có.

Phước Long – Ngô Hùng