Từ chối tham gia BHXH: Người lao động đánh mất quyền lợi

	Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi: Tất cả vì lợi ích người lao động
	29 triệu lao động tham gia BHXH vào năm 2020 có khả thi?

Chỉ vì cái lợi trước mắt

“Đang vụ hè nắng nóng, cao điểm của đơn hàng lắp đặt sửa chữa điều hòa, máy lạnh, công ty rất muốn ổn định nhân sự để tập trung làm việc nhưng CNLĐ thì không muốn thế, nhiều người từ chối ký HĐLĐ để dễ nhảy việc”, ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Cty Cổ phần dịch vụ thương mại Minh Đức than thở. Cũng theo ông Tuấn, để ổn định lao động cũng là để thực hiện đúng pháp luật lao động, chủ trương của Cty ký kết HĐLĐ và nộp BHXH đầy đủ cho NLĐ, tuy nhiên để thực hiện việc này không dễ. Nhiều CN từ chối ký HĐLĐ để tránh trích nộp BHXH, BHYT, BHTN. Thậm chí nhiều CNLĐ bỏ sang làm ở những Cty khác chỉ vì lương cao hơn dù ngoài lương không có bất cứ chế độ gì.

BHXH đảm bảo đời sống lâu dài cho NLĐ

Những điều ông Tuấn than thở hoàn toàn có cơ sở khi cách đây không lâu, hơn 100 CN của một công ty chuyên xếp dỡ hàng hóa (quận Bình Thạnh, TP HCM) đã ngừng việc tập thể yêu cầu công ty phải ký HĐLĐ, tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho CN. Thế nhưng, trước khi ký HĐLĐ, nghe công ty “cảnh báo” nếu tham gia BHXH, lương của mỗi người bị giảm hơn 10%, thì nhiều người do dự. Sau đó họ đã làm đơn xin không tham gia BHXH.

Trên thực tế, hiện nay không ít NLĐ nhất là lao động phổ thông, làm việc theo mùa vụ, gần như không mấy hiểu biết về chính sách BHXH hoặc vì lợi ích trước mắt mà họ đã không ký kết HĐLĐ. Nhiều người cho rằng, việc ký kết HĐLĐ sẽ buộc họ trích nộp các loại quỹ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp BHTN làm giảm mức thu nhập hàng tháng, trong khi bản thân họ chưa chắc đã gắn bó lâu dài với DN.

Nhiều Thiệt thòi

Cuối năm 2014, khi đang bảo dưỡng điều hòa cho khách, anh Nguyễn Văn Minh (trú tại Nhân Chính, Thanh Xuân) bị cánh quạt trần chém vào vai và bị ngã chấn thương nặng. Anh Minh phải vào viện điều trị suốt 2 tháng. Thời gian đó, ngoài việc tự túc mọi chi phí điều trị, anh nghỉ làm không lương và không được nhận bất kỳ khoản trợ cấp tai nạn lao động nào bởi anh đã chối bỏ quyền lợi của mình khi không ký HĐLĐ để trốn đóng BHXH.

Cũng chỉ vì nghĩ tới cái lợi trước mắt như anh Minh, giờ đây anh Hoàng Công Thành, một công nhân bốc xếp hàng hóa rất lo vì không biết kiếm đâu ra tiền chữa bệnh. Anh Thành nhớ lại: Suốt 5 năm làm việc tại công ty, mỗi năm anh được ký tới 4 HĐLĐ, tờ nào cũng ghi rõ điều khoản “BHXH được trả vào lương”. Lúc đó không muốn bị ràng buộc cũng không muốn trích tiền lương đóng BHXH nên anh chấp nhận. Cuối năm 2012, không may trong một lần xếp hàng trên cao anh bị ngã dẫn đến đa chấn thương và xuất huyết não. Trải qua nhiều lần phẫu thuật và quá trình trị liệu lâu dài, đến nay, anh vẫn chưa thể đi lại. Vì không có BHYT nên toàn bộ chi phí chữa bệnh gia đình anh phải tự lo.

Còn chị Trần Thị Lan (quê Thái Bình), chỉ vì không tham gia BHXH mà đã không được hưởng chế độ thai sản, cho dù chị đã làm việc tại một Cty xây dựng khá lâu . Chị Lan cho rằng, do không hiểu biết về chính sách BHXH nên không tham gia, và đây là điều đáng tiếc cho bản thân chị và gia đình.

Để bảo đảm quyền lợi cho NLĐ, nhất là khi họ ốm, đau, thai sản, bị tai nạn, mất khả năng lao động…, thiết nghĩ, bên cạnh biện pháp thanh, kiểm tra để xử lý các đơn vị nợ đọng, trốn đóng BHXH cho NLĐ thì cơ quan chức năng cần tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức để NLĐ nắm bắt chủ trương, chính sách về BHXH, từ đó tự nguyện và yêu cầu người sử dụng lao động cùng tham gia đóng BHXH cho mình.

Trần Vũ