‘Thực phẩm bẩn’ cuối cùng là cái gì?

Danh từ ‘thực phẩm bẩn’ không biết đã được tạo ra từ lúc nào nhưng nó đang cuốn cả xã hội vào một luồng cảm xúc đầy tiêu cực. Để chống lại thứ gì, đầu tiên ta phải gọi được tên nó. 
thuc pham ban cuoi cung la cai gi Thực phẩm bẩn - Nguyên nhân hàng đầu dẫn tới ung thư đại trực tràng
thuc pham ban cuoi cung la cai gi Cần tỉnh táo khi mua “siêu” thực phẩm
thuc pham ban cuoi cung la cai gi An toàn thực phẩm vẫn là vấn đề trọng tâm trong năm 2016

‘Bẩn’ – từ khoá vạn năng

‘Thực phẩm bẩn’ bây giờ trở thành một danh từ phổ biến và mang ý nghĩa bao trùm. Nó được sử dụng ở khắp mọi nơi. Hàng loạt cơ quan truyền thông tuyên chiến với ‘thực phẩm bẩn’. Một giáo sư đầu ngành lên tuyên bố rằng ‘thực phẩm bẩn’ là nguyên nhân gây ung thư. Ngay cả bộ trưởng bộ NNPTNT cũng sử dụng khái niệm ‘bẩn’-‘sạch’ ở nghị trường.

Thế cuối cùng thế nào là ‘bẩn’ và thế nào là ‘sạch’. Chưa ai có ý định làm rõ nghĩa cái khái niệm chung chung ấy.

Thậm chí trên một tờ báo, người ta còn viết rằng ‘thực phẩm bẩn, không đảm bảo vệ sinh có khả năng gây ung thư’. Sự mơ hồ về mặt khái niệm được đẩy lên một tầm cao mới. Bây giờ cả thiếu vệ sinh cũng gây ung thư.

Có phải ‘bẩn’ nghĩa là gây hại cho sức khoẻ, hoặc cụ thể hơn là ‘gây ung thư’. Nếu vậy thì trong rau thịt có chứa hoá chất nào thì có thể gây hại cho sức khoẻ, loại hoá chất nào gây ung thư, hay là chỉ cần có chứa vi khuẩn e-coli – tức là mất vệ sinh ở mức cơ bản nhất – thì đã gây ung thư rồi. Và nếu xét khái niệm ‘bẩn’ ở góc độ này thì có bao nhiêu loại hoá chất cần cấm, bao nhiêu loại hoá chất nông dân cứ tự nhiên mà sử dụng.

Hay là ‘bẩn’ nghĩa là được tạo ra bằng phương pháp canh tác sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, chất hoá học trong nuôi trồng của nông dân nước ta hiện nay. Nếu thế thì phải chăng là sản phẩm nông nghiệp tự nhiên, chỉ gieo hạt trên đất không chăm bón gì thì mới được coi là ‘sạch’.

Đến cuối ngày người ta tuyên chiến với thực phẩm ‘bẩn’ mà không hề chỉ rõ được ra thế nào là ‘bẩn’. Chuẩn ‘bẩn’ của Mỹ có khác chuẩn ‘bẩn’ của Việt Nam không; vì nông sản xuất khẩu nước ta thường xuyên bị nước bạn trả lại vì dư lượng kháng sinh. Và chuẩn ‘sạch’ của Trung Quốc có cùng chuẩn ‘sạch’ với Việt Nam không, vì một lượng lớn nông sản nước ta nhập từ nước này.

thuc pham ban cuoi cung la cai gi
Thế nào là "thực phẩm bẩn", "thực phẩm sạch"?

Chuẩn nào cho ‘sạch’

Không có chuẩn về ‘bẩn’, không ai chỉ rõ ra ‘bẩn’ là thực phẩm gồm loại hoá chất nào, loại thuốc chăn nuôi nào. Chỉ một vài trường hợp, như salbutamol được gọi tên chính xác. Còn lại là một nỗi sợ bao trùm. Đến cả các nhà khoa học giờ cũng lên báo dùng khái niệm ‘thực phẩm bẩn’ một cách phi khoa học, bởi ‘bẩn’ không phải là một tính từ định lượng. Đáng ra nhà khoa học cần nói, ‘thực phẩm có chứa hoá chất A, loại thuốc B có khả năng gây ung thư’ thì ở đây lại nói là ‘bẩn’. Thế ăn bốc có khả năng gây ung thư không, nhà khoa học cần giải thích, vì thật ra theo một cách nhìn nào đó thì ăn bốc khá là bẩn. Hoặc là cả nhà dùng đũa chấm chung một bát nước mắm có khả năng gây ung thư không. Một vị khách phương Tây nào đó sẽ nói với bạn rằng cách ăn uống đấy không ‘sạch’ đâu.

 ‘Bẩn’ trở thành một từ khoá vạn năng. ‘Bẩn’ trở thành một con ngáo ộp vô hình. ‘Bẩn’ trở thành một khái niệm che lấp đi những kẻ thù thực sự của chúng ta. Kẻ thù của chúng ta là những loại hoá chất có tên tiếng Latin đàng hoàng, thì bây giờ ẩn nấp dưới cái chữ ‘bẩn’ vô nghĩa này.

Và bởi thế, cũng không có chuẩn nào về ‘sạch’. Cuối cùng chúng ta đang tuyên chiến với cái gì. Và chúng ta sẽ tuyên chiến với thứ khái niệm ‘bẩn’ rộng lớn mơ hồ này như thế nào nếu không nhận diện được kẻ thù.

Cuộc chiến đấu với ‘thực phẩm bẩn’ đang trở thành một cuộc chiến thiếu nhiều cơ sở khoa học. Nó thiếu cơ sở khoa học cơ bản, như là hoá học hay sinh học. Và vì thế, nó thiếu cả cơ sở khoa học quản lý, bởi để cấm, để quản, thì người ta cần cấm và quản những thứ cụ thể.

Hiện tại, chúng ta cũng có danh sách các chất cấm trong chăn nuôi, và ngưỡng tồn dư thuốc bảo vệ thực vật trong rau quả được cho phép. Nhưng danh sách này do Bộ NNPTNT ban hành. Và bây giờ, Bộ cũng bị nghi ngờ về khả năng xác tín thế nào là ‘bẩn’.

Năm 2014, khi  ông Nguyễn Xuân Hồng, cục trưởng cục Bảo vệ thực vật tuyên bố rằng dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong hoa quả Trung Quốc dù cao, nhưng vẫn an toàn khi ăn, ông này đã nhận một sự phản kháng kịch liệt từ người dân và truyền thông.

Năm 2013, một văn bản hướng dẫn chọn mua thực phẩm của Bộ Y tế bị phản bác. Các tiểu thương nói rằng chính loại thực phẩm mà Bộ mô tả, đẹp đẽ chuẩn mực, mới là loại ‘đã xử lý qua thuốc’.

Nói chung, không một bên nào trong cuộc chiến này từ nhà quản lý, nhà sản xuất đến dư luận xã hội đang tỏ ra nhận diện được cái sự ‘bẩn’.

Cần biết rằng để kiểm tra hàm lượng một chất hoá học trong thịt, người ta cần gọi tên chất ấy ra trước. ‘Tôi muốn kiểm tra xem trong miếng thịt này hàm lượng chất X, chất Y’ là bao nhiêu – bài toán là như vậy. Ta cần biết mình đang nói đến thứ gì.

Cuộc chiến đấu với ‘thực phẩm bẩn’ khi không nhận diện được kẻ thù chỉ tạo ra một sự hoang mang ở tầm xã hội. Khi ta không biết kẻ thù là ai, nỗi sợ càng tăng lên. Và nỗi sợ ấy có thể tạo ra những hệ luỵ kinh khủng cho nền sản xuất. Như một con người đang nhắm mắt đấm đá ra tứ phía, nhiều đối tượng có thể bị tổn hại. Cụ thể nhất, là các nhà sản xuất, tức người nông dân. Chính họ cũng đang không hiểu rằng xã hội tuyên chiến với thực phẩm bẩn là đang muốn họ làm gì với chuồng trại, ruộng vườn của mình, bỏ loại thuốc nào hay là… tăng loại thuốc nào.

Vietnamnet

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Tăng chuyến bay phục vụ khách dịp nghỉ lễ 30/4 và cao điểm hè

Tăng chuyến bay phục vụ khách dịp nghỉ lễ 30/4 và cao điểm hè

(LĐTĐ) Để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân dịp nghỉ lễ 30/4, Quốc tế Lao động 1/5 và cao điểm hè, một số cảng hàng không, hãng bay đồng loạt điều chỉnh tăng slot, chuyến bay.
Chứng khoán lập đỉnh mới

Chứng khoán lập đỉnh mới

(LĐTĐ) Hôm nay (28/3), VN-Index lập mốc cao mới ở vùng 1.290 điểm, TCB hỗ trợ đắc lực cho đà tăng của chỉ số chính sau thông báo chia cổ tức “khủng”. Thanh khoản tiếp tục gia tăng dù thị trường vẫn chưa ghi nhận sự trở lại của các nhà đầu tư tại VNDirect.
Tăng cường trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế

Tăng cường trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế

(LĐTĐ) Sáng 28/3, tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Xanh Pôn đã diễn ra hội nghị trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế giữa hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Giới thiệu tài liệu "Hỗ trợ hành vi tích cực cho trẻ có rối loạn phổ tự kỉ"

Giới thiệu tài liệu "Hỗ trợ hành vi tích cực cho trẻ có rối loạn phổ tự kỉ"

(LĐTĐ) Nhằm cung cấp thêm kiến thức và kỹ năng để cha mẹ có thể thực hành hỗ trợ cho trẻ có rối loạn phổ tự kỉ tại gia đình, ngày 28/3, tại Hà Nội, Quỹ Bảo trợ em Việt Nam tổ chức Hội thảo giới thiệu tài liệu "Hỗ trợ hành vi tích cực cho trẻ có rối loạn phổ tự kỉ”.
Khu đô thị đầu tiên của Việt Nam có trung tâm chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

Khu đô thị đầu tiên của Việt Nam có trung tâm chăm sóc sức khoẻ người cao tuổi

(LĐTĐ) Ngày 27/3, Tập đoàn Vingroup đã ký kết thỏa thuận hợp tác với Tập đoàn Y tế Well Group (Nhật Bản) để phát triển mô hình Trung tâm chăm sóc sức khỏe người cao tuổi cao cấp tại Việt Nam. Theo đó, Vinhomes Ocean Park 2 sẽ là nơi đầu tiên trong toàn chuỗi đô thị Vinhomes triển khai, tiên phong mở ra mô hình dưỡng lão tiêu chuẩn quốc tế ngay trong lòng các khu đô thị tại Việt Nam.
7 hình thức lừa đảo mới trên không gian mạng

7 hình thức lừa đảo mới trên không gian mạng

(LĐTĐ) Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) cảnh báo 7 hình thức lừa đảo mới trên không gian mạng Việt Nam.
Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

(LĐTĐ) Chiều 28/3, Báo Hànộimới chính thức phát động cuộc thi viết Kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào” trên báo điện tử Hànộimới và ấn phẩm Hànộmới Cuối tuần.

Tin khác

Tăng cường trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế

Tăng cường trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế

(LĐTĐ) Sáng 28/3, tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Xanh Pôn đã diễn ra hội nghị trao đổi kinh nghiệm thực hiện Đề án 06 trong lĩnh vực y tế giữa hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Sức khỏe răng miệng: Vấn đề thẩm mỹ được “xếp hạng” sau

Sức khỏe răng miệng: Vấn đề thẩm mỹ được “xếp hạng” sau

(LĐTĐ) “Với sức khỏe răng miệng, vấn đề về thẩm mỹ được “xếp hạng” sau. Bởi vì, khi có các ổ viêm, nhiễm trùng trong khoang miệng, thì đó là nguy cơ tiềm ẩn sức khỏe toàn thân, nguy cơ của các bệnh khác như: Viêm nội tâm mạc, viêm cầu thận, viêm khớp…”, đó là chia sẻ của GS.TS Trịnh Đình Hải - Trưởng Khoa Răng Hàm Mặt - Trường Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Thiếu hành lang pháp lý đồng bộ

Quản lý thuốc lá thế hệ mới: Thiếu hành lang pháp lý đồng bộ

(LĐTĐ) Việt Nam đã có Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, song do các văn bản quy phạm pháp luật chưa đồng bộ khiến thuốc lá thế hệ mới (thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng) vẫn được lưu hành và bày bán công khai. Đáng nói, loại thuốc lá thế hệ mới lại đang “hút hồn” giới trẻ, trong khi mức độ “nguy hiểm” ra sao chỉ mới dừng lại cấp độ cảnh báo chứ chưa có số liệu cụ thể về độ độc hại.
Trang web lấy số khám bệnh của Viện Tim TP.HCM bị tấn công

Trang web lấy số khám bệnh của Viện Tim TP.HCM bị tấn công

(LĐTĐ) Phát hiện có sự tấn công vào trang web là do ghi nhận bất thường khi lượt truy cập cao hơn rất nhiều so với bình thường - khoảng 5 triệu lượt.
Gia tăng dịch bệnh phức tạp đầu năm 2024

Gia tăng dịch bệnh phức tạp đầu năm 2024

Ngày 27/3, tại Hà Nội, Bộ Y tế phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức “Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người năm 2024”. Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh tình hình dịch bệnh đầu năm 2024 đang có nhiều diễn biến phức tạp, nhất là một số bệnh lây truyền từ động vật sang người như dại, cúm A(H5N1).
Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông tin về thẻ BHYT mẫu mới không ghi ngày hết hạn sử dụng

Bảo hiểm xã hội Việt Nam thông tin về thẻ BHYT mẫu mới không ghi ngày hết hạn sử dụng

(LĐTĐ) Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết: Thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) được ban hành trên cơ sở đảm bảo đúng quy định của Luật BHYT; Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT và được sự thống nhất của Bộ Y tế.
Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh lao

Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh lao

(LĐTĐ) Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 25/CĐ-TTg về việc tăng cường công tác phòng, chống bệnh lao.
Chủ động phòng chống bệnh lao từ y tế cơ sở

Chủ động phòng chống bệnh lao từ y tế cơ sở

(LĐTĐ) Hiện tình hình dịch tễ bệnh lao tại Việt Nam tốc độ giảm chậm trong khi kinh phí đầu tư cho công tác phòng, chống còn thấp, bởi vậy, căn bệnh nguy hiểm này luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát. Để đạt mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2035, thì việc sàng lọc lao chủ động ở những nhóm nguy cơ cao và kiểm soát lao gắn với y tế cơ sở đang được kỳ vọng trở thành đột phá trong việc điều trị và quản lý bệnh lao trong cộng đồng.
Những người gieo tiếng cười cho các bệnh nhi ung thư

Những người gieo tiếng cười cho các bệnh nhi ung thư

(LĐTĐ) Đó là các thành viên trong câu lạc bộ Nét chữ xinh, "sứ mệnh" của họ là đem lại những tiếng cười trên môi các bệnh nhi ung thư, giúp các con quên đi đau đớn về thể xác, mạnh mẽ về tinh thần để chiến thắng bệnh tật.
Tiêm vắc xin là giải pháp phòng bệnh thủy đậu hiệu quả

Tiêm vắc xin là giải pháp phòng bệnh thủy đậu hiệu quả

Bệnh thủy đậu diễn biến phức tạp, nhiều người lớn, người có bệnh nền bị biến chứng nặng. Các bác sĩ khuyến cáo tiêm vắc xin phòng thủy đậu và phòng tái phát zona thần kinh là biện pháp hiệu quả và an toàn.
Xem thêm
Phiên bản di động