Nâng cao nhận thức phòng, chống buôn người

	Nhiều phụ nữ bị bán sang Campuchia làm gái mại dâm
	Đàn ông cũng sập bẫy “má mì”
	Tăng cường công tác phòng ngừa tội phạm mua bán người

Diễn biến phức tạp

Hà Nội là Thủ đô cũng là đầu mối giao thông quan trọng của cả nước. Nhờ điều kiện thuận lợi đó, Hà Nội đang từng bước phát triển kinh tế - xã hội, thu hút nhiều sự đầu tư trong nước và ngoài nước, nhiều dự án trọng điểm của các nhà đầu tư lớn đã và đang được triển khai, góp phần phát triển kinh tế thành phố, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội đó, hoạt động của các loại tội phạm trên địa bàn thành phố tiếp tục diễn biến phức tạp, trong đó có tội phạm mua bán người.

Buôn bán người được định nghĩa là buôn bán tình dục trong đó hoạt động mại dâm bị ép buộc bằng vũ lực; lừa gạt hoặc cưỡng ép, hoặc người tham gia hành vi đó chưa đủ 18 tuổi; hoặc tuyển dụng, chứa chấp, vận chuyển và quản chế một người nào đó để bóc lột sức lao động hay làm dịch vụ thông qua việc sử dụng vũ lực, lừa gạt, hoặc cưỡng ép với mục đích ép buộc lao động khổ sai, để trừ nợ, gán nợ, hoặc làm nô lệ.

Lực lượng chức năng Việt Nam và Trung Quốc thực hiện bàn giao nạn nhân mua bán người qua biên giới. (Nguồn ảnh: Dantri)

Theo quan điểm của cộng đồng, đây là một vấn đề xuyên quốc gia và là một loại tội phạm tiềm ẩn. Loại tội phạm này đang lan rộng khắp thế giới và đem lại lợi nhuận cao. Liên Hợp Quốc ước tính rằng mỗi năm có 7 trăm nghìn đến 4 triệu phụ nữ và trẻ em bị buôn bán trên toàn thế giới với mục đích ép buộc bán dâm, lao động và các hình thức bóc lột khá

Theo báo cáo của cơ quan Công an, trong năm 2019, toàn thành phố Hà Nội đã xảy ra 5 vụ án mua bán người, mua bán người dưới 16 tuổi, cơ quan Công an bắt giữ 12 đối tượng, xác định 8 nạn nhân. Trong đó có 5 nạn nhân là trẻ em dưới 16 tuổi. Nạn nhân là người ngoại tỉnh có 5 người, 3 nạn nhân là người Hà Nội.

Nạn nhân sau khi được giải cứu là trẻ em dưới 16 tuổi được cơ quan Công an bàn giao cho Trung tâm Bảo trợ xã hội số III Hà Nội để chăm sóc, nuôi dưỡng. Nạn nhân trên 16 tuổi là người ngoại tỉnh sau khi được giải cứu, cơ quan Công an bàn giao cho các địa phương đưa về nơi cư trú.

Cũng trong năm 2019, tổ chức trẻ em Rồng Xanh và Trung tâm Phụ nữ và Phát triển có trụ sở đóng trên địa bàn Hà Nội đã tổ chức tiếp nhận, hỗ trợ cho 45 nạn nhân bị mua bán trở về, trong đó có 10 nạn nhân là người nước ngoài bị mua bán tại Việt Nam. Cụ thể, trên địa bàn huyện Ứng Hòa có 2 nạn nhân bị mua bán trở về, đã được Hội Liên hiệp Phụ nữ Thành phố phối hợp với Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Ứng Hòa hỗ trợ, giúp đỡ mỗi nạn nhân 3 triệu đồng và giới thiệu nạn nhân tham gia lớp học nghề để ổn định cuộc sống.

Bên cạnh đó, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội thành phố Hà Nội cũng đã phối hợp với Tổ chức trẻ em Rồng Xanh tiếp cận 2 nạn nhân nữ là người Hà Nội bị mua bán trở về để giúp đỡ nạn nhân trong việc học nghề, tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống. Hiện có 1 nạn nhân đã được Tổ chức Trẻ em Rồng Xanh hỗ trợ và đang tham gia lớp học nghề pha chế.

Nạn nhân còn lại không có điều kiện để tham gia học nghề được vì có con nhỏ và không có người chăm sóc, đã được địa phương hỗ trợ giải quyết các thủ tục pháp lý như cấp lại giấy khai sinh, hiện đang làm thủ tục chuyển họ mẹ cho các con theo nguyện vọng của nạn nhân.

Chủ động phòng chống

Từ thực tế đấu tranh phòng, chống tội phạm mua bán người trên địa bàn thành phố Hà Nội cho thấy, các đối tượng thực hiện hành vi mua bán người có xu hướng hoạt động liên tỉnh, liên kết với các đối tượng ở nhiều địa phương và với người nước ngoài để hình thành các đường dây tội phạm khép kín.

Các đối tượng này thường sử dụng các phương thức, thủ đoạn hoạt động tinh vi như thông qua con đường hợp pháp hoặc bất hợp pháp trở về Việt Nam, sau đó lợi dụng mối quan hệ họ hàng, quen biết ở các vùng nông thôn trên địa bàn thành phố để dụ dỗ, hứa hẹn tìm kiếm việc làm ở những nơi có thu nhập cao, cuộc sống nhàn hạ, sau đó đưa thẳng lên biên giới chuyển cho đồng bọn bán sang Trung Quốc.

Nạn nhân thường bị ép làm gái mại dâm, làm vợ bất hợp pháp hoặc cưỡng bức lao động, nếu muốn về nước phải bỏ một lượng tiền lớn để chuộc. Đặc biệt hiện nay, tội phạm mua bán người có xu hướng lợi dụng các trang mạng xã hội như Zalo, Facebook…, các trò chơi trực tuyến trên Internet để làm quen, kết bạn, tạo dựng lòng tin, quan hệ yêu đương với các cháu gái có hoàn cảnh khó khăn, thiếu sự quản lý của gia đình để lừa bán ra nước ngoài. Sau khi gây án các đối tượng thường bỏ trốn ra nước ngoài gây khó khăn cho công tác xác minh, điều tra, truy bắt đối tượng của các cơ quan chức năng…

Trước tình hình đó, các cấp chính quyền xác định một trong những công tác trọng tâm trong đấu tranh với tội phạm mua bán người là tuyên truyền, giáo dục pháp luật tới người dân, nhằm nâng cao nhận thức, tạo hiệu quả trong hoạt động phòng ngừa.

Theo đó, Sở lao động Thương binh và Xã hội thành phố Hà Nội đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Tiểu đề án 2 - Đề án 3 Chương trình phòng, chống mua bán người năm 2019. Đồng thời phối hợp với các cơ quan liên quan thực hiện công tác phòng, chống mua bán người. Đề nghị Phòng Lao động Thương binh Xã hội các quận, huyện, thị xã rà soát, thống kê số nạn nhân bị mua bán trở về, thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Trong thời gian tới, nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh với tội phạm mua bán người trên địa bàn, thành phố Hà Nội đã đưa ra một số các biện pháp như: Chỉ đạo Chi cục Phòng, chống Tệ nạn xã hội phối hợp làm việc với Tổ chức trẻ em Rồng Xanh, Trung tâm Phụ nữ và Phát triển đóng trên địa bàn Thành phố để nắm bắt thông tin số nạn nhân bị mua bán trở về và công tác hỗ trợ nạn nhân, để thống nhất trong việc triển khai thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trở về; Phối hợp với Công an Thành phố nắm bắt thông tin, danh sách nạn nhân bị mua bán trở về thông qua việc tiếp nhận đơn trình báo hoặc giải cứu để có biện pháp tiếp cận, hỗ trợ kịp thời cho nạn nhân.

Đặc biệt, các cấp chính quyền cũng coi trọng việc tiếp cận, giúp đỡ hỗ trợ nạn nhân là người Hà Nội bị mua bán trở về được học nghề, tìm kiếm việc làm để ổn định cuộc sống. Trong thời gian tới, thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục tổ chức các Hội nghị tuyên truyền về phòng, chống mua bán người và công tác hỗ trợ nạn nhân cho cán bộ và người dân tại các xã trên địa bàn để nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc phòng ngừa và không trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người.

K.Tiến