“Cuộc chiến” chống sách lậu: Vẫn chưa có hồi kết

	Hà Nội: Bắt giữ hàng nghìn cuốn sách lậu "núp bóng" quán cafe
	Năm học mới: Hoa mắt sách giả - sách thật

Liên tục phát hiện và thu giữ số lượng lớn sách lậu

Từ đầu năm đến nay, các đơn vị thuộc Cục Quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra, phát hiện và thu giữ hàng chục nghìn cuốn sách lậu và các ấn phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ với giá trị lên đến hàng tỷ đồng. Điển hình, ngày 20/2/2019, Đoàn kiểm tra của Đội Quản lý thị trường số 6 tiến hành kiểm tra đột xuất một kho sách tại số 15 ngõ 97, đường Đình Thôn, phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm. Tại thời điểm kiểm tra, Đoàn kiểm tra phát hiện hàng vạn cuốn sách, ấn phẩm, bản in của rất nhiều nhà xuất bản nổi tiếng như: Nhà xuất bản Trẻ, Nhà xuất bản Giáo dục, Nhà xuất bản Văn học, Nhà xuất bản Thanh niên, Nhà xuất bản Thế giới...

Vợ chồng bà Lê Thị H. (sinh năm 1985, là chủ của kho sách) đã không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ của số sách này. Đoàn kiểm tra đã tiến hành lập biên bản kiểm đếm và tạm giữ toàn bộ số sách lậu thu giữ được tại kho sách trên. Do số lượng sách tại kho quá lớn nên Đội Quản lý thị trường số 6 đã phải huy động toàn bộ cán bộ công nhân viên đến hiện trường làm công tác kiểm đếm và sau nhiều giờ thì công việc kiểm đếm, ghi nhận số lượng sách tại hiện trường mới hoàn thành. Tại kho sách, Đoàn kiểm tra còn thu giữ một số máy móc, trang thiết bị, vật tư ngành in, ấn phẩm, bản in dở dang đang trong quá trình gia công hoàn thiện ngay tại cơ sở.

Đội Quản lý thị trường kiểm đếm số lượng sách lậu bị thu giữ. (Ảnh: PH)

Gần đây nhất, chiều ngày 16/8/2019, Đội Quản lý thị trường số 28 phối hợp cùng Đội Cảnh sát kinh tế Công an quận Bắc Từ Liêm, tiến hành kiểm tra cơ sở in ấn, nhân bản sách tại 2 địa chỉ 52 và 56 tổ dân phố Tân Phong, phường Thụy Phương. Cơ sở sản xuất sách lậu mang tên Công ty Sản xuất thương mại và Dịch vụ Huy Dương do Nguyễn Văn Huy, thường trú tại Phú Xuyên làm chủ kinh doanh. Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng quản lý thị trường đã thu giữ gần 200 đầu sách các loại với gần 10 vạn cuốn sách đã in thành phẩm và hàng trăm chiếc đĩa CD... Cơ sở không xuất trình được bất cứ một loại chứng từ, hóa đơn nào liên quan đến việc in ấn, nhân bản sách.

Theo ông Phan Duy Vĩnh – Đội trưởng Đội Quản lý thị trường số 28, trong số 200 đầu sách bị thu giữ có đến 2/3 là sách tiếng Nhật, số còn lại là sách giáo trình, từ điển, truyện, tiểu thuyết... Các cuốn sách tiếng nước ngoài do đơn vị tự in, tự xuất bản mà không ghi nhà xuất bản, chỉ một số ít sách Việt Nam có ghi nhà xuất bản. Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở in ấn này xuất trình giấy đăng ký kinh doanh do Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội cấp, tuy nhiên, kiểm tra tại địa bàn quận Bắc Từ Liêm thì cơ sở chưa xuất trình được giấy phép mở địa điểm kinh doanh mới theo quy định. Hiện toàn bộ số sách trên đã được Đội Quản lý thị trường số 28 thu giữ để điều tra, xử lý theo quy định.

Một số cuốn sách bán chạy bị in lậu. (Ảnh: PH)

Được biết, đây chỉ là một số trong rất nhiều vụ việc liên quan đến sách lậu đã được cơ quan chức năng phát hiện, xử lý. Do bị in lậu nhiều nên thời gian qua, một số nhà xuất bản đã phải cân nhắc in số lượng ít để không tồn kho. Tuy nhiên, số lượng thấp lại đẩy giá thành các loại sách lên cao, làm ảnh hưởng và gây thiệt hại nhà xuất bản cũng như bạn đọc.

Cần quyết liệt xử lý

Có thể thấy, sách lậu đã trở thành vấn nạn, song các cơ quan chức năng vẫn chưa tìm được giải pháp để ngăn chặn có hiệu quả. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như: Chế tài xử phạt còn nhẹ, thiếu tính răn đe; hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật chưa cao; việc phối hợp giữa các đội liên ngành địa phương còn thiếu chặt chẽ; công tác thanh tra, kiểm tra có thời điểm chưa hiệu quả...

Cụ thể, đối với chế tài xử lý, hiện nay mức phạt đối với hành vi in lậu sách còn tương đối thấp; tiền phạt nếu bị phát hiện chỉ bằng một phần rất nhỏ so với lợi nhuận mà các cơ sở, cá nhân in lậu sách thu được. Theo quy định tại Nghị định 159/2013/NĐ-CP của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động báo chí xuất bản, thì hành vi in sách lậu từ 300 bản trở lên có thể bị phạt từ 20 triệu đến 30 triệu đồng. Do đó, nhiều cơ sở vi phạm nộp phạt rồi lại hoạt động với quy mô lớn và thủ đoạn tinh vi hơn.

Hậu quả của vấn nạn sách lậu là người đọc mua nhầm phải sản phẩm kém chất lượng, không có bản quyền nhưng lại phải trả tiền mua theo giá sách thật. Chưa kể các “đầu nậu” còn sử dụng những gian hàng online trá hình thông qua các sàn thương mại điện tử nổi tiếng để tuồn sách lậu ra thị trường, vừa lừa dối độc giả, vừa trốn thuế. Tổng giám đốc Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt (First News) Nguyễn Văn Phước bức xúc: “Chúng tôi nhận được quá nhiều phàn nàn, ca thán của độc giả về chất lượng in ấn: Chữ lem nhem, giấy xấu, câu chữ cắt ghép lộn xộn… gửi tới.

Vì sách giả, sách in lậu vẫn có đầy đủ logo, địa chỉ, số điện thoại của công ty. Do mức xử phạt cho hành vi làm sách lậu hiện nay còn quá nhẹ nên sách giả cứ tự do hoành hành. Nên chăng cần phải có sự vào cuộc quyết liệt hơn của các cơ quan chức năng cùng với những trang thương mại điện tử kiên quyết với sách giả như Tiki thì mới có thể lập lại trật tự trong lĩnh vực này”.

Để ngăn chặn có hiệu quả vấn nạn sách lậu, thiết nghĩ cần có sự chung tay của toàn xã hội với vai trò nòng cốt của các cơ quan chức năng. Theo đó, cần nghiên cứu điều chỉnh, sửa đổi chế tài xử lý các vi phạm trong lĩnh vực in ấn, xuất bản theo hướng tăng nặng mức độ, hình thức xử lý các hành vi vi phạm. Các địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật nâng cao nhận thức của người dân trong đấu tranh đẩy lùi tình trạng sách lậu. Các cơ quan chức năng tăng cường việc tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý các cấp; đồng thời, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các đội liên ngành địa phương hoặc giữa đội liên ngành địa phương với các cơ quan, ban, ngành có liên quan,...

Hà Phong