Bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc trong đời sống đương đại

Bài 2: Cần nhiều hơn những thiết chế văn hóa

Nhằm tôn vinh những giá trị văn hoá truyền thống, ngày 17 tháng 11 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định lấy ngày 19 tháng 4 hàng năm là “Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam”. Sau 10 năm thực hiện các hoạt động văn hóa của các dân tộc đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực nhưng cũng gặp không ít trở ngại.
bai 2 can nhieu hon nhung thiet che van hoa Nỗ lực phát triển đời sống văn hóa cơ sở

Còn nhiều hạn chế

Theo báo cáo 10 năm thực hiện Quyết định số 1668/2008/QĐ-TTg ngày 17 ngày 11 năm 2008 của Thủ tướng Chính phủ về “Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam” của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch (VHTT&DL), đại đa số các địa phương có đồng bào dân tộc thiểu số tập trung sinh sống là những địa bàn thiếu thốn các điều kiện để phát triển sản xuất, đời sống khó khăn, giao thông hiểm trở. Một số nơi vẫn còn tồn tại nhiều phong tục lạc hậu, tình trạng du canh di cư còn diễn biến phức tạp.

bai 2 can nhieu hon nhung thiet che van hoa
Các lãnh đạo Bộ, Ban, ngành thảo luận tại Hội nghị Tổng kết 10 năm Ngày văn hóa các dân tộc Việt Nam.

Các hủ tục, mê tín, dị đoan của đồng bào dân tộc thiểu số nhiều nơi chưa loại bỏ được hoàn toàn, tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống vẫn còn xảy ra, lối sống thực dụng đã và đang du nhập vào giới trẻ vùng cao; hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao, điểm vui chơi giải trí ở vùng đồng bào các dân tộc chưa đạt hiệu quả, chưa có trang thiết bị, con người vận hành hoạt động. Tại nhiều địa phương vị trí xây dựng các thiết chế chưa phù hợp, chưa đảm bảo cho việc tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ theo mục đích, yêu cầu nhiệm vụ chính trị.

Bên cạnh đó, các ban, bộ, ngành và địa phương chưa có sự phối hợp thường xuyên, chặt chẽ với các cơ quan truyền thông để từ đó có sự tương tác tốt nhất trong việc đưa thông tin đến quần chúng nhân dân về các hoạt động văn hóa của các dân tộc, nhất là các hoạt động ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số.

Kinh phí dành cho công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa cũng như đầu tư cơ sở vật chất phát triển các thiết chế văn hóa nói chung, kinh phí để thực hiện các hoạt động “Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam” tại các đơn vị, địa phương còn hạn chế; đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa cấp cơ sở vùng dân tộc thiểu số vừa thiếu, vừa yếu, đa phần làm công tác kiêm nhiệm, chưa được đào tạo chuyên môn, chưa thực sự am hiểu về về văn hóa, phong tục tập quán của các dân tộc thiểu số nên khó đáp ứng công tác văn hóa dân tộc trong tình hình mới, chế độ dành cho cán bộ văn hóa cấp thôn, bản quá thấp. Tại một số địa phương, sự quản lý, chỉ đạo của cơ quan quản lý văn hóa cấp cơ sở còn nhiều lúng túng, bất cập; các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” để xuyên tạc chống phá cách mạng, chia rẽ dân tộc.

bai 2 can nhieu hon nhung thiet che van hoa
Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam được tổ chức thường niên tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội)

Theo Bộ VHTT&DL, nguyên nhân gặp phải những khó khăn hạn chế trên là do sự phối hợp giữa các ban, bộ, ngành Trung ương và các địa phương đôi khi thiếu đồng bộ, nhiều chương trình được thực hiện lồng ghép nhưng khó thực hiện, hiệu quả chưa cao. Một số đơn vị, địa phương, cơ sở còn coi nhẹ vị trí, vai trò của công tác văn hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội.

Lĩnh vực truyền thông đôi khi còn thiếu chủ động trong việc xây dựng kế hoạch, nội dung tuyên truyền trong từng giai đoạn, đề tài chưa có tính gắn kết, hệ thống, do vậy chưa thực sự tạo thành những đợt tuyên truyền sâu rộng có hiệu quả cao. Công tác tuyên truyền giáo dục chưa được triển khai thực hiện thường xuyên, chưa thực sự đi sâu vào cơ sở mà chỉ chủ yếu tập trung ở vùng đô thị, thị trấn, thị tứ nên hiệu quả chưa cao.

Bên cạnh đó, không gian văn hóa của các dân tộc đang ngày càng bị thu hẹp bởi tác động của vấn đề kinh tế - xã hội. Việc tổ chức các lễ hội văn hóa truyền thống dân tộc ngày càng bị sân khấu hóa, do đó, bản sắc nguyên gốc bị hạn chế và dần mai một; nhiều địa phương chưa có chính sách khuyến khích, động viên đối với các hoạt động đặc thù đối với lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch nên hiệu quả hoạt động chưa cao.

Đặc biệt, tại nhiều địa phương, nhất là vùng sâu, vùng xa, nhiều tôn giáo tà đạo mới xuất hiện, tác động xấu đến đời sống cũng như nhận thức của nhân dân, trong khi đó, vấn đề biến đổi khí hậu đã và đang có những ảnh hưởng, tác động theo chiều hướng xấu đến không gian sống, không gian văn hóa vùng đồng bào dân tộc thiểu số miền núi.

Cần nhiều giải pháp tíchcực hơn

Nhằm tôn vinh những giá trị văn hoá truyền thống, ngày 17 tháng 11 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định lấy ngày 19 tháng 4 hằng năm là Ngày Văn hoá các dân tộc Việt Nam. Việc Thủ tướng Chính phủ quyết định lấy ngày 19/4 hằng năm là "Ngày văn hoá các dân tộc Việt Nam" chính là cụ thể hoá và thể chế hoá các đường lối, chủ trương, Nghị quyết của Đảng, đặc biệt là NQ TW 5 khoá XIII về xây dựng và phát triển nền văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Theo ông Điểu K’Ré, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban thường trực Dân vận Trung ương, ngành Văn hóa cần phát huy và tích cực hơn nữa trong việc tuyên truyền để bà con nhận thức đầy đủ hơn về ngày 19/4. "Chúng ta cần tuyên truyền sâu rộng hơn nữa để tạo lan tỏa trong đồng bào dân tộc; cần làm mạnh hơn nữa trong chỉ đạo từ lãnh đạo trung ương đến các cấp ủy địa phương nhằm xây dựng nền văn hóa 54 dân tộc anh em đúng tinh thần Quyết định của Thủ tướng Chính phủ", ông Điểu K’Ré nhấn mạnh.

Ông Vũ Dương Châu, trưởng Ban Dân tộc Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết, hằng năm Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đều mời các lãnh đạo Bộ, Ngành về tận khu dân cư để tuyên truyền thực hiện Ngày văn hóa các dân tộc song song với Ngày đại đoàn kết toàn dân. Mặt trận cũng phối hợp với các thành viên tập chung vào 6 giải pháp xã hội. Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền bằng nhiều hình thức. Về công tác bảo tồn giữ gìn văn hóa, cần tuyên truyền, vận động thường xuyên nhằm tạo sự đồng thuận của toàn xã hội trong công tác bảo tồn.

Đại diện các Sở Văn hóa Lai Châu, Lào Cai, Bắc Cạn… cũng nêu kiến nghị cần phải có một chính sách đãi ngộ hợp lý dành cho các nghệ nhân văn hóa để tiếp tục gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Đồng thời bổ sung kinh phí cho địa phương tổ chức các hoạt động nhằn gắn kết các dân tộc trên cả nước.

Bà Nguyễn Thị Hải Nhung - Vụ trưởng Vụ Văn hóa Dân tộc cho rằng, trong 10 năm triển khai thực hiện, ngành Văn hóa đã nỗ lực phấn đấu, chủ động, sáng tạo, triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ và đã đạt được nhiều thành tích tuy không tránh khỏi những hạn chế, khó khăn trong quá trình thực hiện.

Bảo Thoa

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

24 thủ đoạn tội phạm công nghệ cao hay sử dụng để lừa đảo

24 thủ đoạn tội phạm công nghệ cao hay sử dụng để lừa đảo

(LĐTĐ) Trước các diễn biến phức tạp, liên tục thay đổi phương thức để lừa đảo của tội phạm công nghệ cao, Công an thành phố Hà Nội đã liệt kê 24 thủ đoạn mà tội phạm công nghệ cao thường hay sử dụng để người dân nêu cao cảnh giác, chủ động phòng ngừa, tự bảo vệ bản thân.
Đề xuất lắp camera phạt nguội trên đường Vành đai 3

Đề xuất lắp camera phạt nguội trên đường Vành đai 3

(LĐTĐ) Chiều 28/3, tại cuộc họp báo của UBND thành phố Hà Nội, Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng - Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội, đã thông tin về việc đề xuất, báo cáo Bộ Công an lắp đặt hệ thống camera phạt nguội trên tuyến đường Vành đai 3.
Urenco Hà Nội nỗ lực nâng cao thu nhập cho người lao động

Urenco Hà Nội nỗ lực nâng cao thu nhập cho người lao động

(LĐTĐ) Sáng 28/3, Công ty TNHH một thành viên Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) tổ chức Hội nghị đại biểu người lao động năm 2024.
Tăng cường quản lý thực hiện chương trình tích hợp, liên kết với nước ngoài

Tăng cường quản lý thực hiện chương trình tích hợp, liên kết với nước ngoài

(LĐTĐ) Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa có Công văn số 1421/BGDĐT-GDTrH gửi các Sở GD&ĐT về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về thực hiện chương trình tích hợp, liên kết với nước ngoài trong cơ sở giáo dục.
Chuyển vụ “hotgirl” Nguyễn Hoàng Mai Ly sang cơ quan điều tra

Chuyển vụ “hotgirl” Nguyễn Hoàng Mai Ly sang cơ quan điều tra

(LĐTĐ) Thông tin về vụ việc kinh doanh hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, tính pháp lý tại kho hàng do “hotgirl” Nguyễn Hoàng Mai Ly (Mailystyle.com) là chủ cơ sở kinh doanh. Đại diện Cục Quản lý thị trường Hà Nội cho biết, hiện vụ việc đã được chuyển sang cơ quan Cảnh sát điều tra Công an quận Hà Đông để thụ lý và xử lý theo quy định pháp luật.
Đề nghị cân nhắc bỏ quy định về mức lương hưu thấp nhất

Đề nghị cân nhắc bỏ quy định về mức lương hưu thấp nhất

(LĐTĐ) Đại biểu Ma Thị Thúy đề nghị Chính phủ cân nhắc khi bỏ quy định về mức lương hưu thấp nhất, được quy định tại khoản 5 Điều 56 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014.
Giao Công an xác minh nguyên nhân 3 cây sao đen chết khô trên phố Lò Đúc

Giao Công an xác minh nguyên nhân 3 cây sao đen chết khô trên phố Lò Đúc

(LĐTĐ) Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trương Việt Dũng cho biết, Thành phố sẽ có văn bản chỉ đạo giao Công an Thành phố xác minh làm rõ liên quan tới sự việc báo chí phản ánh 3 cây sao đen chết khô trên phố Lò Đúc thời gian vừa qua.

Tin khác

Sắp ra mắt 2 bộ phim hoạt hình về Chiến thắng Điện Biên Phủ

Sắp ra mắt 2 bộ phim hoạt hình về Chiến thắng Điện Biên Phủ

(LĐTĐ) Hãng Phim hoạt hình Việt Nam đang hoàn thành những công đoạn cuối cùng cho 2 bộ phim hoạt hình cắt giấy "Lời hứa Điện Biên" và "Chiếc xe thồ Điện Biên".
Đêm rơi về phố

Đêm rơi về phố

(LĐTĐ) Đêm giữa phố. Ánh sáng vàng vọt hắt bóng lên những tấm lưng gầy bên những gánh hàng rong. Thứ ánh sáng phiêu linh kì diệu có thể che đi ít nhiều những vết xước, vết hằn từ những mảnh đời thinh lặng. Ta chạy xe qua phố, lướt qua từng mảnh phố, mảnh đời, bỗng thấy vai mình nằng nặng, thấy tim mình chật chội giữa quên nhớ hằn in.
Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

Xây dựng văn minh đô thị từ cơ sở

(LĐTĐ) Với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực của các cấp, các ngành và cộng đồng dân cư, việc xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị được duy trì thường xuyên, liên tục, giúp diện mạo đô thị Thủ đô ngày càng “Xanh - Văn minh - Hiện đại”.
Ưu tiên nguồn lực cho phát triển văn hóa

Ưu tiên nguồn lực cho phát triển văn hóa

(LĐTĐ) Việc bảo vệ và phát triển văn hóa Thủ đô phải xứng tầm với truyền thống nghìn năm Thăng Long - Hà Nội; xây dựng Hà Nội là trung tâm hội tụ, kết tinh văn hóa của cả nước; xây dựng văn hóa người Hà Nội hào hoa, thanh lịch, nghĩa tình, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa, lương tri và phẩm giá con người Việt Nam.
Phát huy giá trị di sản trong phát triển kinh tế - xã hội

Phát huy giá trị di sản trong phát triển kinh tế - xã hội

(LĐTĐ) Trước đây, nhiều người luôn nhận định, kinh phí để bảo tồn, trùng tu, gìn giữ di sản là con số không nhỏ, tức là di sản chỉ… tiêu tiền. Thế nhưng, giờ đây khái niệm ấy đã dần thay đổi, bởi di sản chính là một “mỏ vàng” nếu như biết khai thác đúng và trúng. Phóng viên Báo Lao động Thủ đô đã có cuộc trao đổi với Tiến sĩ (TS) Lê Thị Việt Hà, giảng viên bộ môn Văn hóa doanh nghiệp, Viện Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) xoay quanh vấn đề này.
Làng nghề gốm Bát Tràng chuẩn bị sẵn sàng vào hội

Làng nghề gốm Bát Tràng chuẩn bị sẵn sàng vào hội

(LĐTĐ) Ngày 22/3, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tổ chức đoàn kiểm tra công tác tổ chức Lễ hội truyền thống làng nghề Bát Tràng (Gia Lâm, Hà Nội).
Chén trà xuân

Chén trà xuân

(LĐTĐ) Giữa những ngày xuân. Mưa bụi rắc đầy trên hoa lá. Mùi hương hoa hồng quế phả vào cái lành lạnh của đất trời. Bỗng thèm một chén trà ủ ấm tay. Thèm cảm giác hương trà thoảng trên cánh mũi dìu dịu.
Nữ hoạ sĩ vẽ tranh bằng...điều khiển

Nữ hoạ sĩ vẽ tranh bằng...điều khiển

(LĐTĐ) Gần 2 năm theo đuổi bộ môn vẽ tranh thực tế ảo, chỉ với kính thực tế ảo và hai tay cầm điều khiển, chị Đặng Thị Minh Hằng (TP.HCM) đã có nhiều tác phẩm nghệ thuật đặc sắc trong không gian ba chiều giả lập.
Khám phá văn hóa đặc sắc từ “Tết Novruz” của đất nước Azerbaijan

Khám phá văn hóa đặc sắc từ “Tết Novruz” của đất nước Azerbaijan

(LĐTĐ) Lễ hội “Tết Novruz” có nhiều điểm tương đồng với ngày Tết cổ truyền của Việt Nam, tôn vinh các giá trị truyền thống gia đình và biết ơn thiên nhiên.
Hà Nội: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

Hà Nội: Tổ chức hoạt động kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3

(LĐTĐ) Ngày 19/3, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội nghị nói chuyện chuyên đề “Tư tưởng Hồ Chí Minh về hạnh phúc” và Trưng bày, giới thiệu sách với chủ đề “Hạnh phúc cho mọi người”.
Xem thêm
Phiên bản di động