Tội phạm công nghệ cao tấn công bằng trạm BTS giả

Phương thức, thủ đoạn tinh vi của tội phạm mạng

Thực tế đấu tranh phòng chống tội phạm công nghệ cao gần đây đã cho thấy sự biến đổi nhanh chóng về phương thức và công cụ gây án. Thiết bị BTS giả đã vượt qua vai trò của một công cụ đơn thuần, trở thành công cụ kỹ thuật chính, tạo nên một làn sóng tấn công mới, tinh vi và nguy hiểm hơn nhắm vào hệ thống viễn thông và tài sản cá nhân của người dân. Phân tích của Cục Tần số vô tuyến điện chỉ ra rằng, từ năm 2022 đến nay, đã có tới 37 vụ việc sử dụng thiết bị BTS giả với nhiều chủng loại khác nhau được các đơn vị chức năng phối hợp giám sát, định vị và xử lý.

Ngày 3/11/2025, Công an phường Cửa Nam (Hà Nội) đã phối hợp với đơn vị nghiệp vụ Công an Thành phố bắt giữ đối tượng Thiệu Văn (SN 1994; tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc) sử dụng thiết bị thu phát sóng, giả lập website của các ngân hàng gửi thông báo tới người dùng và yêu cầu truy cập, qua đó chiếm quyền sử dụng tài khoản và rút toàn bộ tiền của nạn nhân.

Trước đó, Thiệu Văn đã nhập cảnh vào Việt Nam từ ngày 27/9/2025 và nhanh chóng thuê căn homestay ở phường Cầu Giấy để làm nơi trú ngụ. Đối tượng mang theo máy tính mini và thiết bị phát sóng, thậm chí còn mua thêm một trạm phát điện dự phòng dạng pin để đảm bảo hệ thống lừa đảo có thể hoạt động liên tục và linh hoạt. Mục tiêu chính của Thiệu Văn là chiếm đoạt tiền qua tài khoản ngân hàng.

Đối tượng người nước ngoài sử dụng thiết bị giả lập website ngân hàng để chiếm đoạt tiền. Ảnh: Thùy An

Trong các ngày 29, 30, 31/10/2025, đối tượng xách vali chứa thiết bị, di chuyển đến các khu vui chơi, trung tâm thương mại và những nơi tập trung đông người. Tại đây, Văn sử dụng thiết bị phát sóng để phát tán các tin nhắn giả, đồng thời giả lập website của các ngân hàng lớn. Nạn nhân nhận được tin nhắn và được yêu cầu truy cập đường link để xác nhận thông tin.

Ngay khi khách hàng đăng nhập tài khoản, các đối tượng ở Trung Quốc lập tức chiếm đoạt quyền kiểm soát và rút toàn bộ số tiền. Thủ đoạn này vừa tận dụng được công cụ phát tán diện rộng (BTS giả hoặc thiết bị phát sóng tương tự) vừa khai thác được lỗ hổng bảo mật của người dùng, tạo thành một dây chuyền phạm tội tinh vi, có tổ chức và xuyên biên giới.

Theo Thông tin ban đầu của Cục Tần số vô tuyến điện, lúc 16h45 ngày 3/11/2025, khi Trung tâm Tần số vô tuyến điện khu vực I (thuộc Cục Tần số vô tuyến điện) phát hiện dấu hiệu bất thường của một trạm BTS giả đang hoạt động. Ngay lập tức, công tác phối hợp được triển khai giữa Trung tâm cùng các đơn vị nghiệp vụ thuộc Bộ Công an và Công an thành phố Hà Nội. Sử dụng các trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, các lực lượng đã nhanh chóng thu hẹp phạm vi và định vị nguồn phát sóng giả mạo.

Đến 19h cùng ngày, lực lượng chức năng đã bắt quả tang một đối tượng người nước ngoài đang vận hành thiết bị BTS giả mạo. Thiết bị BTS giả được đặt gọn ghẽ trong một vali du lịch, giúp đối tượng dễ dàng di chuyển liên tục, ngụy trang thành khách du lịch để tránh sự chú ý.

Xử lý nghiêm để bảo đảm an toàn thông tin

Hành vi sử dụng công nghệ cao để chiếm đoạt tài sản được pháp luật Việt Nam quy định rất rõ ràng và nghiêm khắc. Cơ quan Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tạm giam Thiệu Văn về hành vi xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử nhằm chiếm đoạt tài sản và tiếp tục mở rộng điều tra...

Bộ thiết bị BTS giả đựng trong vali du lịch. Ảnh CAHN

Theo luật sư Nguyễn Huy Hoàng (Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội), tội danh này xâm phạm trực tiếp quyền sở hữu tài sản của công dân, đồng thời xâm hại trật tự an toàn công cộng trong lĩnh vực công nghệ thông tin. Việc sử dụng các phương tiện chuyên dụng như BTS giả, thiết bị phát sóng và máy tính để "truy cập bất hợp pháp vào tài khoản của cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm chiếm đoạt tài sản" là hành vi khách quan được quy định rõ tại Điều 290 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017. Khung hình phạt đối với tội danh này rất nghiêm khắc, đặc biệt khi hành vi được thực hiện có tổ chức, xuyên quốc gia và chiếm đoạt số tiền lớn. Nếu hành vi được xác định là có tổ chức và chiếm đoạt tài sản trị giá 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, đối tượng có thể bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm. Đặc biệt, nếu đối tượng chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên hoặc gây thiệt hại tương ứng, mức phạt tù có thể lên đến 12 năm đến 20 năm.

Trung tá Trần Xuân Hải - Trưởng Công an phường Cửa Nam nhận định, tội phạm mạng, đặc biệt là các băng nhóm sử dụng BTS giả, thường đánh vào sự thiếu thông tin và tâm lý hoang mang, lo sợ của nạn nhân. Kẻ gian thường giả danh là cán bộ Công an, viện kiểm sát, hay nhân viên ngân hàng, sử dụng các thủ thuật công nghệ để làm giả số điện thoại, gửi tin nhắn giả mạo một cách thuyết phục. Khi người dân nhận được các cuộc gọi hay tin nhắn yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, số tài khoản, mật khẩu hay mã OTP, điều cần thiết là phải giữ thái độ hết sức bình tĩnh và cảnh giác tuyệt đối.

Công an thành phố Hà Nội khuyến cáo, người dân cần hiểu và tuân thủ nguyên tắc: Cơ quan Công an, viện kiểm sát hay ngân hàng không bao giờ yêu cầu người dân cung cấp thông tin bảo mật qua điện thoại, tin nhắn hay đường link lạ, càng không bao giờ yêu cầu chuyển tiền vào các tài khoản cá nhân hoặc tài khoản "xác minh". Bất cứ yêu cầu chuyển khoản nào như vậy đều là dấu hiệu rõ ràng của hành vi lừa đảo. Khi phát hiện dấu hiệu bất thường, người dân cần ngay lập tức chấm dứt mọi giao tiếp và thông báo ngay cho cơ quan Công an gần nhất để được hỗ trợ.