Tía tô và gừng: Bài thuốc tự nhiên vừa dễ làm, vừa hiệu quả bất ngờ

Tía tô - Rau gia vị kiêm vị thuốc quý trong y học cổ truyền

Tía tô (tên khoa học: Perilla frutescens) là loại cây thảo sống quanh năm, phổ biến ở nhiều quốc gia châu Á, trong đó có Việt Nam. Loài cây này thường mọc hoang hoặc được trồng rộng rãi từ Bắc vào Nam.

Theo VTCnew, trong Đông y, lá tía tô có vị cay, tính ấm, quy vào các kinh phế và tỳ, được xếp vào nhóm thuốc phát tán phong hàn. Nghĩa là có khả năng giải cảm, làm ra mồ hôi, hạ sốt và trừ cảm mạo do nhiễm lạnh. Không chỉ có lá, hạt và cành tía tô cũng được sử dụng làm thuốc: hạt tía tô có tác dụng hạ khí, làm trà an thần; còn cành có tác dụng an thai, giảm động thai.

Về thành phần hóa học, lá và hạt tía tô chứa lượng lớn tinh dầu giàu axit béo chưa bão hòa, đặc biệt là axit alpha-linolenic - một loại omega-3 thực vật có lợi cho tim mạch và khả năng chống viêm. Ngoài ra, chiết xuất từ lá tía tô còn có hoạt tính chống oxy hóa, chống dị ứng, chống trầm cảm, giúp giãn phế quản, ức chế vi khuẩn và hỗ trợ tăng nhẹ đường huyết - phù hợp với người mệt mỏi, suy nhược.

Một đặc điểm thú vị khác là lá tía tô non có thể giã nát để đắp lên vết thương hở, giúp cầm máu, sát khuẩn và tránh để lại sẹo.

Tía tô và gừng: Bài thuốc tự nhiên vừa dễ làm, vừa hiệu quả bất ngờ.

Gừng - Dược liệu quen thuộc hỗ trợ tiêu hóa và trị cảm lạnh

Gừng (Zingiber officinale) là gia vị quen thuộc trong căn bếp của người Việt, đồng thời cũng là vị thuốc có nhiều công dụng trong Đông y. Gừng có vị cay, tính ấm, giúp ôn trung tán hàn (làm ấm bụng), tiêu đờm, giải độc, giảm buồn nôn và làm ấm phế.

Khi kết hợp với tía tô - một loại thảo dược cùng tính ấm - hai nguyên liệu này tạo thành bài thuốc quý trong điều trị cảm lạnh, đau bụng, đầy hơi, đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho tiêu hóa và hỗ trợ giảm cân hiệu quả.

Dưới đây là một số cách kết hợp tía tô và gừng đơn giản nhưng hiệu quả, có thể áp dụng dễ dàng tại nhà:

1. Bài thuốc trị cảm lạnh do nhiễm phong hàn

Nguyên liệu: 1 nắm lá tía tô tươi (hoặc khô); 3 lát gừng tươi; Vỏ 1 quả quýt (tươi hoặc phơi khô).

Cách làm: Rửa sạch các nguyên liệu, cho vào nồi cùng một bát nước, đun sôi kỹ. Uống khi còn nóng, sau đó đắp chăn để ra mồ hôi. Cách này giúp cơ thể nhanh chóng giải phong hàn, hỗ trợ hạ sốt và làm nhẹ triệu chứng cảm lạnh.

2. Món ăn giải cảm - Cháo trứng tía tô gừng

Nguyên liệu: 1 nắm lá tía tô tươi; 2 củ hành tím băm nhỏ; 3 lát gừng thái chỉ; 1 quả trứng gà sống; 1 bát cháo trắng nóng.

Cách dùng: Trộn tía tô, hành và gừng với trứng sống rồi chan cháo nóng vào, khuấy đều và ăn ngay khi còn bốc hơi. Món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn giúp giải cảm, ra mồ hôi và nhanh chóng hồi phục thể trạng.

3. Giảm đau bụng, đầy hơi

Cách làm: Giã nát lá tía tô tươi, vắt lấy nước cốt, pha với một chút muối rồi uống một lần. Bài thuốc này giúp làm ấm bụng, giảm chướng bụng, tiêu khí và kích thích tiêu hóa.

4. Hỗ trợ giảm ho, tức ngực

Nguyên liệu: Cành tía tô; Vỏ rễ cây dâu (bóc lớp ngoài, lấy phần trắng)

Cách dùng: Đem đun sôi hỗn hợp với nước, để ấm rồi uống từ từ trong ngày. Bài thuốc giúp giảm ho khan, làm dịu cổ họng và hỗ trợ hô hấp, đặc biệt hữu ích khi thời tiết giao mùa hoặc có dấu hiệu viêm họng nhẹ.

Nước tía tô gừng - Detox cơ thể, hỗ trợ giảm cân và làm đẹp da

Ngoài các bài thuốc trị bệnh, lá tía tô và gừng còn có thể dùng như một loại “nước detox” thiên nhiên, giúp thanh lọc cơ thể, thúc đẩy tiêu hóa và hỗ trợ giảm cân.

Cách làm nước tía tô gừng giảm cân: Nguyên liệu: 1 nắm lá tía tô rửa sạch bằng nước muối loãng; 2-3 lát gừng thái mỏng; 2,5 lít nước

Cách chế biến: Cho tất cả nguyên liệu vào nồi, đun sôi. Khi nước sôi, vặn nhỏ lửa và đun thêm 2–3 phút rồi tắt bếp. Để nguội, thêm vài lát chanh và bảo quản trong tủ lạnh để dùng dần trong ngày.

Cách dùng: Uống nước tía tô gừng trước bữa ăn 10-30 phút để giúp giảm cảm giác thèm ăn, hạn chế hấp thụ chất béo và hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Đồng thời, hàm lượng chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa trong tía tô giúp cải thiện làn da, làm sáng da và tăng cường trao đổi chất.

Ngoài ra, trên tran suckhoedoisong lưu ý: Nước gừng, tía tô có tác dụng như đã nói ở trên, tuy nhiên dù chúng rất tốt cho cơ thể, nhưng cũng không phải ai cũng có thể sử dụng và còn phụ thuộc vào cơ địa cũng như vị trí địa lý nơi mình đang sống. Vì vậy khi dùng bất kỳ một loại thuốc y học cổ truyền nào thì chúng ta nên phải dùng thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa Đông y và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Không nên tự ý dùng để tránh gây hại cho cơ thể.

Mặc dù lành tính, nhưng không nên lạm dụng lá tía tô hoặc dùng liên tục trong thời gian dài. Một số đối tượng cần thận trọng khi sử dụng:

Người bị huyết áp cao: Tía tô có thể làm tăng huyết áp nhẹ, không phù hợp nếu dùng thường xuyên với liều cao.

Người đang dùng thuốc điều trị mãn tính: Có thể xảy ra tương tác với một số loại thuốc. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu sử dụng lâu dài.

Phụ nữ mang thai: Có thể dùng với liều lượng nhỏ, nhưng tránh lạm dụng cành tía tô - do có tác dụng an thai, nhưng nếu dùng sai cách có thể gây co bóp tử cung.

Tía tô kết hợp gừng là bài thuốc dân gian đơn giản nhưng có giá trị dược liệu cao, phù hợp với nhiều mục đích sử dụng từ điều trị cảm lạnh, hỗ trợ tiêu hóa, giảm ho đến thanh lọc cơ thể và làm đẹp da. Việc duy trì thói quen sử dụng đúng cách, hợp lý sẽ giúp mỗi người tăng cường sức khỏe tự nhiên, phòng bệnh hiệu quả - đặc biệt trong thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường.

Với ưu điểm dễ kiếm, dễ làm, lại an toàn cho sức khỏe, tía tô và gừng xứng đáng là “cặp đôi” không thể thiếu trong mỗi gian bếp Việt - vừa làm gia vị, vừa là vị thuốc cho cả nhà.