Thực hư sản phẩm gia vị bán cân

“Đội lốt” gia vị mì tôm

Trong vai chủ một đại lý mới mở cần tìm nguồn hàng cung cấp, chúng tôi liên lạc với một số đầu mối cung cấp bột canh cân trên mạng. Hầu hết thông tin rao bán này đều được quảng cáo là nguồn hàng chất lượng của các nhãn hàng uy tín như Hảo Hảo, Hải Châu... Theo chỉ dẫn của một mối hàng cung cấp trên mạng, chúng tôi tìm đến địa chỉ tại một con ngõ nhỏ trên đường Trung Văn (Thanh Xuân – Hà Nội). Vừa bước chân vào cửa, chúng tôi tận mắt chứng kiến ngổn ngang trên sàn nhà là những túi bột canh có màu nâu sẫm được đóng gói sẵn chờ người đến lấy. Bà chủ tên Ngọc xởi lởi cho biết: “Hàng thường đóng gói 1 kg bằng túi bóng kính, vị đậm đà hơi cay dùng để chấm hoa quả và nêm cho đồ nấu ăn. Hiện tại, sản phẩm này đang áp đảo các loại muối tôm Tây Ninh, muối ớt dạng bột… từng một thời làm mưa làm gió”

Tỏ ra khá nhanh nhẹn và hiếu khách, bà Ngọc mở tủ lấy cóc bao tử rồi rắc bột canh lên trên, xóc đều để mời khách. Tò mò nếm thử, chúng tôi nhận thấy loại bột canh này có vị đậm và cay hơn những loại bột canh quen thuộc trên thị trường như Hải Châu, Vị Hương…Trả lời thắc mắc của phóng viên, bà Ngọc cho biết đây là bột canh “xịn” hay còn gọi là bột canh mỳ tôm thường dùng để đóng thành từng gói gia vị nhỏ kèm với mì ăn liền. Bà Ngọc cho biết giá sản phẩm này nếu mua buôn có giá từ 60 – 65 ngàn đồng/kg còn khách lẻ có giá từ 85 – 90 ngàn đồng/kg. Làm nhanh phép toán, với loại bột canh có thương hiệu như Hải Châu được bán với mức giá sấp xỉ 5000 đồng/gói 200 gr thì loại bột canh bán theo cân này có giá cao gấp 4 lần trong khi đó bao bì đóng gói sơ sài, không tem mác khiến chúng tôi ngại ngần. Đoán được điều đó, bà Ngọc giải thích: “Đây thực chất là loại bột canh được pha trộn theo tỉ lệ dành cho những gói gia vị của mỳ tôm. Vì thế chất lượng hơn hẳn bột canh thông thường và hàm lượng dinh dưỡng cũng nhiều hơn. Nguồn hàng nhập từ trong miền Nam, phần lớn tại những cơ sở sản xuất mì gói đưa hàng ra ngoài bán kiếm lời. Tuy nhiên khi được hỏi cụ thể là sản phẩm bột canh của nhãn hiệu mỳ tôm nào thì bà Ngọc cho biết mình cũng chỉ là đầu mối trung gian nên không rõ.

Liên hệ theo số điện thoại 098.710...để tiếp cận với một chủ nguồn hàng này trên phố Cầu Giấy, chúng tôi nhận đươc câu trả lời hiện đang hết hàng, muốn lấy chờ sang tuần. Vì đã chuẩn bị sẵn kịch bản nên không khó để chúng tôi lấy được lòng tin từ nhà cung cấp tên Thành này. Theo đó nguồn hàng này nhập về từ Hưng Yên, tại những cơ sở sản xuất tư nhân nhỏ lẻ chuyên cung cấp các mặt hàng như muối ớt, bột canh… Giá nhập vào tại gốc chỉ từ 30 – 40 ngàn đồng/kg tùy theo nhu cầu khách muốn lấy loại 1 hay loại 2. Khi câu chuyện đã thân mật hơn, chị Thành phàn nàn: “Do các cơ sở sản xuất tư nhân đều không có máy móc trợ giúp nên mọi khâu pha trộn các thành phần như muối, đường, hạt tiêu…đều được ước lượng bằng tay. Không biết có phải do lúc trộn không đều tay hay do đã quen mối nên làm dối mà vài đợt hàng gần đây khách phàn nàn chất lượng giảm đi. Tuy nhiên vì là dịp cận tết sức mua tăng nên vẫn khan hàng. Thậm chí có lần chủ cơ sở còn trộn cả tiêu mốc lại bị quá tay nên ngay từ khi mở ra đã xộc lên thứ mùi ẩm mốc rất khó chịu. Có lẽ sang năm phải lấy sang mối hàng khác cao cấp hơn dù giá có cao hơn nhưng chất lượng ổn định. Nghe nói là nguồn hàng ở trong miền Nam được tuồn ra từ những nhà máy SX mì gói...”

Người tiêu dùng rước họa

Tuy nhiên trên thực tế dù là hàng từ Hưng Yên hay trong Sài Gòn ra cũng đều trong tình trạng không tem mác, không dấu kiểm nghiệm thực phẩm và đóng gói sơ sài. Qua theo dõi trên các diễn đàn mà phần lớn là phụ nữ, các bà mẹ trẻ tham gia, mọi người lại tỏ ra hào hứng thậm chí còn chia sẻ cho nhau thông tin nơi cung cấp. Trao đổi với một nick name có tên Vân Nguyễn trên diễn đàn lamchame.com chúng tôi nhận được sự chia sẻ rất hồn nhiên: “Là gia vị, muối chấm nên chỉ cần một lượng nhỏ nêm thêm cho đồ ăn để tăng vị đậm đà nên cũng không quan tâm lắm về vấn đề chất lượng”

Còn theo mối cung cấp tên Ngọc cho biết hiện trên mạng có nhiều nguồn cung cấp với giá cạnh tranh hơn, thậm chí còn được quảng cáo đó là nguồn hàng được nhập về từ quán lẩu do khách ăn mỳ tôm không sử dụng đến bỏ lại. Thậm chí khi thu hàng về có cả những gói khách dùng dở để lâu bị ẩm ướt cũng được trộn vào rồi lan sang cả bột canh khô khiến nhiều gói bị vón cục.

Trước thực trạng sản phẩm gia vị không rõ nguồn gốc này vẫn ngang nhiên bày bán đe doa sức khỏe người tiêu dùng lại được núp danh dưới dạng hàng xách tay, hàng được tuồn ra từ các công ty sản xuất mì gói (mỳ ăn liền) có uy tín, chúng tôi đã liên hệ với đại diện hãng mỳ ăn liền Chi Chi (Hưng Yên) và được biết: “Nếu thực sự là sản phẩm gia vị của hãng dù lưu hành dưới dạng nào cũng phải được đóng gói theo tiêu chuẩn và tem mác bảo đảm. Đối với những mặt hàng nhái, đội lốt sản phẩm của hãng thì phía hãng không chịu trách nhiệm. Hơn nữa, khu vực sản xuất mì tôm, bột canh của nhà máy đều có bảo vệ 24/24h và có cả camera nên có gì bất thường là phát hiện được ngay. Đặc biệt trong thời buổi kinh tế khó khăn, những thông tin mạo danh, đồn thổi như thế sẽ  càng gây khó khăn cho doanh nghiệp đang gian nan tìm chỗ đứng trên thị trường”.

Trao đổi với PV, PGS.TS Hồ Phú Hà (Trưởng khoa công nghệ thực phẩm – Viện công nghệ sinh học và công nghệ thực phẩm Đại học Bách khoa) cho biết: “Gia vị nếu không được bảo quản tốt dễ bị chảy nước tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển. Đặc biệt với sản phẩm được đóng gói thủ công không đảm bảo các quy chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm cơ bản như đeo găng tay, sản xuất đóng gói trong môi trường vệ sinh kém... thì sẽ có nguy cơ nhiễm khuẩn, khi sử dụng sẽ không tốt cho sức khỏe. Người tiêu dùng cần tỉnh táo khi mua hàng, tránh chạy theo trào lưu, đồn thổi mà sử dụng những mặt hàng không rõ nguồn gốc”

Tuệ Liên