Thủ tướng đề nghị bố trí ít nhất 3% ngân sách năm 2025 cho khoa học công nghệ

Trước khi bắt đầu Phiên họp, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long đã công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 (Ban Chỉ đạo) phát biểu khai mạc Phiên họp.

Đổi mới sáng tạo là giải pháp để phát triển nhanh

Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban.

Ngay sau đó, Chính phủ đã khẩn trương chỉ đạo ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW. Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và Đề án 06 trên cơ sở hợp nhất Ban Chỉ đạo cải cách hành chính, Ủy ban Quốc gia về chuyển đổi số và Tổ công tác triển khai Đề án 06.

Thủ tướng nêu rõ, cải cách hành chính, chuyển đổi số và triển khai Đề án 06 là những công việc đã được tích cực triển khai trong những năm qua, nhưng cần được nâng tầm, nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu khai mạc Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo Thủ tướng, để thực hiện được các mục tiêu chiến lược phát triển đất nước (phấn đấu đến năm 2030, Việt Nam là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao), yêu cầu đặt ra là phải đột phá hơn, mạnh mẽ hơn, quyết tâm, quyết liệt hơn trong hành động; đề ra chủ trương, đường lối sát tình hình, huy động sức mạnh tổng hợp của nhân dân, của xã hội, nguồn lực trong và ngoài nước, kết hợp sức mạnh dân tộc và sức mạnh thời đại để phát triển nhanh, bền vững.

Trong bối cảnh tình hình diễn biến nhanh chóng, khó lường, khó khăn, thách thức nhiều nhưng cũng có nhiều cơ hội thuận lợi, phải nắm chắc tình hình, phản ứng chính sách phù hợp, linh hoạt, hiệu quả, dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước và sự vào cuộc của nhân dân, doanh nghiệp.

"Chúng ta phải ứng xử rất nhanh với tình hình, cả về đường lối, chủ trương, cả về hành động, tổ chức thực hiện", Thủ tướng nhấn mạnh.

Chúng ta xác định mục tiêu tăng trưởng GDP ít nhất 8% năm 2025 và 2 con số những năm tiếp theo. Đồng thời, xác định phát triển đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là lựa chọn, là giải pháp để phát triển nhanh, bền vững; đây cũng là một động lực tăng trưởng. Thời gian qua, trong những lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chúng ta đã có những tiến bộ, đạt nhiều kết quả nhất định, nhưng so với các nước tiên tiến, so với các nước trong khu vực và so với mong muốn, yêu cầu phát triển thì vẫn còn khoảng cách.

Ngay sau khi Nghị quyết 57 được ban hành, Bộ Chính trị đã tổ chức đoàn kiểm tra đôn đốc, hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc việc triển khai. Điều này cho thấy tầm quan trọng của Nghị quyết và sự chỉ đạo sát sao của Bộ Chính trị. Do đó, các cấp, các ngành, các cơ quan, địa phương, doanh nghiệp người dân phải hành động, phải chuyển động thì cả nước mới chuyển động, từ đó biến Nghị quyết thành hiện thực, thành sản phẩm cụ thể, thành của cải vật chất, mang lại hạnh phúc, ấm no cho toàn dân. "Chúng ta đang làm rất nhiều việc trong bối cảnh hiện nay nhưng việc này không thể không làm", Thủ tướng phát biểu.

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long phát biểu tại Phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Về những việc sắp tới, Thủ tướng đề nghị làm thật tốt 3 nhiệm vụ trọng tâm liên quan khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, cải cách hành chính và Đề án 06.

Thứ nhất, tập trung tháo gỡ thể chế, Bộ Khoa học và Công nghệ, các bộ ngành khẩn trương rà soát các luật liên quan, tổng hợp, đề xuất Quốc hội theo hình thức một luật sửa nhiều luật tại kỳ họp sắp tới, nhanh chóng tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế, với quan điểm thể chế là động lực, nguồn lực, truyền cảm hứng phát triển.

Thứ hai, tiếp tục rà soát, đầu tư hạ tầng, bố trí ít nhất 3% ngân sách năm 2025 cho khoa học công nghệ, trong đó có nguồn vượt thu 10 nghìn tỷ đồng; xây dựng các đề án, dự án cụ thể để triển khai các đi đôi với phòng chống lãng phí, tham nhũng.

Thứ ba, đa dang hóa hình thức đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong tình hình hiện nay.

Song song với đó, phải đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là cải cách hành chính. "Nếu một rừng thủ tục thì không làm được", Thủ tướng nêu rõ.

Thủ tướng cũng chỉ đạo, các cơ quan khi xây dựng, sửa đổi các luật, nghị định, thông tư thì phải trả lời, làm rõ những câu hỏi: Những nội dung nào cụ thể hóa chủ trương của Đảng; những nút thắt, vướng mắc thể chế cần tháo gỡ; những nội dung lược bỏ, những nội dung kế thừa, hoàn thiện, những nội dung bổ sung; thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ đã cắt ít nhất 30% chưa; đã phân cấp, phân quyền tối đa chưa; đã rà soát lại để bảo đảm thông thoáng chưa, tính khả thi thế nào và các yêu cầu khác...

Các đại biểu dự phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng nhấn mạnh, phải phân công "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm"; làm việc trên tinh thần 3 có và 2 không: 3 có là có lợi cho đất nước, có lợi cho người dân, có lợi cho doanh nghiệp; 2 không là không có động cơ cá nhân, tham nhũng, tiêu cực và không để thất thoát, lãng phí tài sản của Nhà nước, của nhân dân, tài nguyên của đất nước. Các cơ quan hành chính phải chuyển trạng thái từ xử lý công việc cho người dân, doanh nghiệp sang phục vụ người dân và doanh nghiệp...

Xây dựng cơ chế cho thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ

Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Phạm Đức Long cho biết, trong thời gian tới sẽ sửa đổi một số quy định trong Luật Ngân sách nhà nước để có quy định riêng cho phù hợp với đặc thù và thông lệ quốc tế trong lập dự toán, quyết toán, tài trợ và sử dụng ngân sách nhà nước thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Xây dựng Đề án cơ chế thí điểm để doanh nghiệp thử nghiệm công nghệ mới có sự giám sát của Nhà nước, hoàn thiện chính sách miễn trừ trách nhiệm đối với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong trường hợp thử nghiệm công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới mà có thiệt hại về kinh tế do nguyên nhân khách quan

Xây dựng Đề án phát triển, trọng dụng nhân tài, nhân lực chất lượng cao, nhất là cán bộ chuyên gia đầu ngành phục vụ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số quốc gia để triển khai Chiến lược quốc gia về thu hút, trọng dụng nhân tài đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050…

Xây dựng Đề án hình thành các doanh nghiệp công nghệ chiến lược quy mô lớn trong nước để phát triển hạ tầng số, nhân lực số, dữ liệu số, công nghệ chiến lược, an toàn an ninh mạng.

Chuyển đổi số hoạt động chỉ đạo điều hành trực tuyến và dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi toàn bộ các hoạt động quản lý nội bộ như: quản lý tài chính, quản lý nhân sự, quản lý điều hành lên môi trường điện tử bằng các hệ thống công nghệ thông tin. Thời hạn hoàn thành trong 4/2025…

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ được giao về Đề án 06. Theo đó, các bộ, ngành đã hoàn thành tích hợp 58/76 thủ tục hành chính (TTHC) thiết yếu trên Cổng dịch vụ công quốc gia. Trong đó, Bộ Công an đã chủ động rà soát, đánh giá 495 TTHC của các bộ, ngành, cụ thể 324 TTHC có thể cắt, giảm (có thành phần hồ sơ là thông tin đã được tích hợp trên tài khoản VNeID), 200 TTHC có thể khai thác dữ liệu hộ tịch, dữ liệu đất đai đã số hóa để cắt, giảm thành phần hồ sơ.

Toàn cảnh phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Bộ Xây dựng đã xây dựng lộ trình triển khai ứng dụng VNeID và sinh trắc học tại Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất và Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, tạo thuận lợi cho người dân khi làm thủ tục tại sân bay.

Bộ Y tế chính thức ra mắt và đưa vào hoạt động Hệ thống điều phối dữ liệu y tế, đến nay đã có 142 cơ sở khám, chữa bệnh tại 29 địa phương sử dụng Bệnh án điện tử.

98% dữ liệu hộ tịch đã được số hóa, 99% dữ liệu cán bộ công chức, viên chức được làm sạch với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; dữ liệu về thuế, bảo hiểm, đất đai... cũng đang được khẩn trương đẩy mạnh số hóa, làm sạch…

Hiện nay, Bộ Công an đang tập trung xây dựng hạ tầng nhà trạm, hệ thống công nghệ thông tin, đưa trung tâm dữ liệu quốc gia đi vào vận hành từ tháng 8/2025; đồng thời nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện Cổng dịch vụ công quốc gia tại trung tâm dữ liệu quốc gia theo hướng tập trung dữ liệu tại kho dữ liệu tổng hợp tại trung tâm dữ liệu quốc gia để khai thác phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công tập trung cho người dân.

Để chủ động thúc đẩy Đề án 06 tại các bộ ngành, địa phương trong năm 2025 và những năm tiếp theo, Bộ Công an đã triển khai số 112 nhiệm vụ (26 nhiệm vụ chung, 86 nhiệm vụ cụ thể), có lộ trình hoàn thành từng tháng, quý, đảm bảo "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm".

Đối với các bộ, ngành đã sáp nhập tổ chức bộ máy, khẩn trương hợp nhất và nâng cấp các Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của đơn vị, không làm gián đoạn việc tiếp nhận, giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp. Điều chỉnh quy trình nghiệp vụ, cho phép sử dụng các giấy tờ điện tử tích hợp trên tài khoản định danh điện tử tương đương với giấy tờ giấy khi thực hiện các TTHC, không yêu cầu công dân phải xuất trình giấy tờ, phải sao y, công chứng (như Bộ Công an và Ngân hàng nhà nước Việt Nam đã triển khai trong thời gian vừa qua).

Bộ Công an trong tháng 8/2025 sẽ đưa Trung tâm Dữ liệu Quốc gia vào hoạt động và bảo đảm hạ tầng cho việc đưa kết nối, khai thác 114 cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Các bộ, ngành cần đánh giá phương án sáp nhập; xây dựng kế hoạch chuẩn hoá dữ liệu, tích hợp đồng bộ về Trung tâm Dữ liệu Quốc gia gửi Bộ Công an trước ngày 30/3/2025; cử đơn vị chủ trì, chịu trách nhiệm về nghiệp vụ, kỹ thuật trực tiếp làm việc tại Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, hoàn thành tích hợp dữ liệu trong tháng 10/2025.