Tại sao ông Công, ông Táo cưỡi cá chép lên chầu trời?
Người Hà Nội rộn ràng ngày Tết ông Công, ông Táo | |
Phố Hàng Mã trước ngày ông Công, ông Táo |
Ngày 23 tháng Chạp hằng năm, mọi gia đình đều sắm sửa mâm cơm thịnh soạn để làm lễ cúng tiễn ông Công ông Táo lên chầu trời. Lễ vật cúng ông Công ông Táo gồm mâm cỗ mặn, bánh kẹo, rượu, trầu cau, hoa quả, quần áo vàng mã... đặc biệt, không thể thiếu một con cá chép.
Cá chép là phương tiện duy nhất đưa ông Công ông Táo lên chầu trời. Ảnh minh họa. |
Theo nghi lễ cổ truyền của dân tộc Việt Nam, cá chép là “ngựa” để ông Công ông Táo cưỡi, bay về trời báo cáo công việc trong gia đình của một năm cũ.
Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc, tại sao ông Công ông Táo lại cưỡi cá chép mà không phải là một con vật khác và tại sao cá chép lại có thể bay được?
Về vấn đề này, GS Kiều Thu Hoạch – Nghiên cứu viên cao cấp của Viện nghiên cứu văn hóa dân gian cho hay, tục cúng ông Công ông Táo ở Việt Nam bắt nguồn từ Trung Quốc.
Theo tài liệu cổ ghi lại, đời Tống (Trung Quốc), người dân cúng một con ngựa giấy làm phương tiện cho ông Công ông Táo cưỡi và có 2 con cá (không nói rõ cá gì), một thủ lợn linh nhừ làm đồ ăn cho Táo.
Tại Việt Nam, theo tài liệu của ông Phan Kế Bính ghi lại năm 1915 cho biết, người Việt Nam cúng ông Công ông Táo một con cá chép để làm “ngựa” cho Táo lên trời.
“Trong tiềm thức dân gian người Việt xưa, cá chép có thể hóa rồng và bay lên được. Vì vậy, người Việt đã việt hóa phong tục cúng ông Công ông Táo và chọn cá chép làm phương tiện để táo bay lên trời”, giáo sư Hoạch nói.
Giáo sư Trần Lâm Biền – Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Việt Nam cho biết thêm, trong âm dương, cá chép tượng trưng cho tính âm, đồng nhất với mặt trăng lên có thể bay lên được.
Ngoài ra, dân gian vẫn tương truyền sự tích “cá vượt vũ môn” để nói đến việc cá chép hóa thành rồng bay lên trời. Cá chép hóa rồng còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí và tượng trưng cho nhân cách thanh cao, tiềm ẩn, hướng đến một kết quả tốt đẹp.
“Dân gian đã nhận thức như thế, vì vậy chỉ có cá chép mới có thể cõng ông Công ông Táo lên chầu trời. Những con vật khác đều không có năng lực”, giáo sư Biền nói.
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
Thường Tín: Phát động Tháng Công nhân và Tháng hành động về ATVSLĐ năm 2024
Khơi sức mạnh từ kinh tế tư nhân
Nhiều gói hỗ trợ về thuế cho người dân và doanh nghiệp
Đồi A1 trong những ngày kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ
Phát động Tháng Công nhân, Tháng hành động về An toàn vệ sinh lao động năm 2024
Cải cách tiền lương mới từ 1/7 bảo đảm công bằng, không tăng giá vào thời điểm tăng lương
Chiến sĩ Điện Biên xúc động ôn lại kỷ niệm tham gia chiến dịch
Tin khác
Phát hành bộ tem kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ
Xã hội 04/05/2024 11:24
Đàn Ghi ta và sự biến chuyển trải qua thế kỷ
Cộng đồng 03/05/2024 19:30
3 yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến xu hướng tiêu dùng của giới trẻ thế hệ Gen Z
Cộng đồng 02/05/2024 16:15
Gần 1.500 công trình đề cử tham gia giải thưởng VinFuture 2024
Cộng đồng 02/05/2024 11:48
Tại sao xu hướng “chữa lành” lại được giới trẻ ưa chuộng?
Cộng đồng 01/05/2024 13:53
Cảnh báo gia tăng lừa đảo bằng công nghệ Deepfake
Xã hội 01/05/2024 06:14
Khi tình yêu đủ lớn để ấm áp mỗi sớm mai
Cộng đồng 30/04/2024 15:06
Nam Định: Nắng nóng, người dân đổ xô ra bãi biển “giải nhiệt”
Cộng đồng 30/04/2024 11:00
Đi bơi ở sông Hồng, 2 học sinh lớp 11 đuối nước
Cộng đồng 29/04/2024 19:15
Trung tâm thương mại, công viên nước đông kín người dịp nghỉ lễ
Cộng đồng 29/04/2024 19:11