Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Địa bàn rộng, nhiệm vụ nặng nề

Nằm ở xã Phong Thổ, tỉnh Lai Châu, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng cách trung tâm thành phố Lai Châu chừng 50km, án ngữ nơi cực Tây Bắc của Tổ quốc. Con đường dẫn vào đồn men theo những dãy núi trùng điệp, uốn lượn giữa mây mù bảng lảng và gió lạnh vùng cao. Từ lâu, Ma Lù Thàng được ví như “điểm đầu sóng ngọn gió”, nơi thiên nhiên khắc nghiệt thử thách ý chí con người, nhưng cũng là địa bàn mang vị trí đặc biệt quan trọng về quốc phòng, an ninh, giữ vai trò cửa ngõ chiến lược trên tuyến biên giới phía Tây Bắc của đất nước.

Giữa không gian biên viễn khắc nghiệt ấy, những người lính mang quân hàm xanh vẫn ngày ngày lặng lẽ bám trụ nơi tuyến đầu. Không phô trương, không ồn ào, họ âm thầm thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới; giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm cho cửa ngõ quốc tế phía Tây Bắc của Tổ quốc luôn thông suốt, bình yên. Sự hiện diện của họ đã hòa vào nhịp thở của núi rừng Phong Thổ, bền bỉ, lặng lẽ nhưng không thể thiếu, như những cột mốc sống giữ yên phên dậu biên cương.

Thượng tá Quản Anh Tuấn, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng chia sẻ thông tin về địa bàn mà đơn vị đang quản lý với Đoàn công tác của Hội Nhà báo thành phố Hà Nội.

Trong hội trường nhỏ của đơn vị, Thượng tá Quản Anh Tuấn, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng, chậm rãi chia sẻ với chúng tôi về địa bàn mà đơn vị đang quản lý. Sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, xã Phong Thổ được hình thành trên cơ sở sáp nhập các xã Huổi Luông, Ma Li Pho, Mường So và thị trấn Phong Thổ cũ. Địa bàn rộng, dân cư đông, thành phần dân tộc đa dạng, kéo theo nhiều yếu tố phức tạp về an ninh, trật tự.

Đơn vị hiện được giao nhiệm vụ quản lý, bảo vệ gần 14km đường biên giới, với ba cột mốc quốc giới số 65, 66 và 67, tiếp giáp trực tiếp với trấn Kim Thủy Hà, huyện Kim Bình, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Đây là khu vực có hoạt động xuất nhập cảnh, giao thương hàng hóa diễn ra thường xuyên, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về buôn lậu, gian lận thương mại, tội phạm ma túy cũng như các hành vi vi phạm quy chế biên giới.

Nhắc đến những khó khăn nơi tuyến đầu, Thượng tá Quản Anh Tuấn cho biết: “Địa bàn rộng, tình hình phức tạp, quân số lại mỏng nên anh em luôn tự nhắc mình không được phép lơ là”. Chính sự chủ động, kỷ luật và tinh thần trách nhiệm ấy đã giúp đơn vị giữ được sự ổn định bền bỉ suốt thời gian qua. Dù khối lượng công việc năm 2025 ngày một dày lên, những ca trực vẫn được duy trì nghiêm ngặt, từng biến động nơi đường biên đều được theo dõi sát sao, để mọi tình huống phát sinh đều được xử lý kịp thời, ngay từ cơ sở.

“Đi báo việc, về báo công” là việc làm thường xuyên của cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng trước mỗi chuyến tuần tra.

Những con số về công tác chuyên môn được nhắc đến không còn đơn thuần là thống kê hành chính, mà gợi lên hình ảnh của những bước chân tuần tra lặng lẽ giữa núi rừng. Trong năm 2025, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng đã tổ chức 48 lần tuần tra đường biên, mốc quốc giới, với sự tham gia của 411 lượt cán bộ, chiến sĩ, dân quân và nhân dân địa phương. Mỗi chuyến đi là một hành trình vượt núi, băng rừng, đối mặt với thời tiết khắc nghiệt để kiểm tra từng dấu mốc, từng đường biên.

Nhắc đến những đêm trực biên giới, Thượng tá Quản Anh Tuấn chỉ nói ngắn gọn: “Có những đêm lạnh đến mức anh em không chợp mắt được. Nhưng quen rồi. Đêm càng lạnh, trách nhiệm càng nặng. Chỉ cần biên giới yên bình, bà con ngủ ngon là anh em thấy ấm lòng”.

Song song với đó, đơn vị phối hợp chặt chẽ với lực lượng chức năng phía Trung Quốc, tổ chức 8 cuộc hội đàm, 10 lần tuần tra liên hợp, 4 lần tuần tra song phương, đồng thời duy trì trao đổi thông tin thường xuyên qua đường dây nóng. Những hoạt động ấy không chỉ góp phần xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, mà còn xây dựng đường biên giới hòa bình, ổn định, hữu nghị.

Lực lượng tuần tra bên cột mốc tại sân nhà người dân bản Hùng Pèng.

Trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm, cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng đã kiên quyết, chủ động vào cuộc. Trong năm, đơn vị đã khởi tố, điều tra 1 vụ vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới với 6 đối tượng; phối hợp bắt giữ 6 vụ liên quan đến ma túy, hàng cấm; xử lý 3 vụ vi phạm quy định về xuất, nhập cảnh, thu nộp ngân sách Nhà nước 9 triệu đồng. Đằng sau mỗi vụ việc được xử lý là sự mưu trí, bản lĩnh và tinh thần đấu tranh không khoan nhượng với các hành vi xâm phạm pháp luật nơi biên giới.

Những kết quả ấy không ồn ào, không phô trương, nhưng đã và đang góp phần giữ vững an ninh, trật tự khu vực cửa khẩu Ma Lù Thàng, nơi mỗi ngày trôi qua bình lặng, để người dân yên tâm lao động, để dòng chảy giao thương nơi biên giới diễn ra thông suốt. Và trong sự bình lặng ấy, có dấu ấn bền bỉ của những người lính biên phòng, ngày đêm lặng lẽ canh giữ từng tấc đất thiêng liêng nơi điểm đầu sóng gió Tây Bắc của Tổ quốc.

Ứng dụng công nghệ, hiện đại hóa công tác kiểm soát xuất nhập cảnh

Rời khu chỉ huy, chúng tôi xuống Trạm Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Ma Lù Thàng. Trung úy Hà Hoàng Thái, Phó Trạm trưởng, sinh năm 2002, quê Ninh Bình, đón đoàn với nụ cười hiền lành và phong thái chững chạc hơn nhiều so với tuổi đời. Ít ai nghĩ rằng chàng sĩ quan trẻ ấy đã sớm gắn bó với cửa khẩu Ma Lù Thàng, một trong những địa bàn biên giới trọng điểm của tỉnh Lai Châu ngay từ những ngày đầu ra trường.

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu Ma Lù Thàng làm thủ tục xuất cảnh cho người dân.

Công việc hằng ngày của Trung úy Hà Hoàng Thái và đồng đội được vận hành theo 11 chế độ công tác, trải dài từ kiểm tra, kiểm soát giấy tờ, giám sát người, phương tiện, hàng hóa xuất nhập cảnh đến xử lý những tình huống phát sinh tại cửa khẩu. Nhịp làm việc ở đây không lúc nào ngơi nghỉ. “Những khung giờ cao điểm, nhất là buổi sáng và cuối tuần, anh em phải căng mình làm việc liên tục”, Trung úy Hà Hoàng Thái chia sẻ. Điều khó nhất, theo anh, không chỉ là áp lực về khối lượng công việc, mà còn là yêu cầu vừa giải quyết thủ tục nhanh gọn, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, vừa phải giữ nghiêm pháp luật, kỷ cương, tuyệt đối không để xảy ra sai sót dù là nhỏ nhất.

Điều khiến chúng tôi ấn tượng là sự chuyển mình rõ nét trong công tác quản lý cửa khẩu. Những thiết bị tưởng khô khan như máy soi chiếu, hệ thống camera giám sát, phần mềm kiểm soát xuất nhập cảnh kết nối trực tiếp với Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, đang ngày ngày âm thầm hỗ trợ cán bộ, chiến sĩ. Đặc biệt, hệ thống Autogate kiểm soát tự động bằng vân tay được đưa vào vận hành từ năm 2025 đã góp phần rút ngắn đáng kể thời gian làm thủ tục, giảm áp lực cho lực lượng làm nhiệm vụ, trong khi vẫn bảo đảm tính chính xác, chặt chẽ và an toàn.

Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng, lưu lượng người và hàng hóa qua lại cửa khẩu không ngừng gia tăng, công nghệ dần trở thành “cánh tay nối dài” của người lính biên phòng nơi tuyến đầu. Tuy nhiên, phía sau những thiết bị hiện đại ấy vẫn là con người là sự tỉnh táo, bản lĩnh nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm cao của mỗi cán bộ, chiến sĩ trực tiếp làm nhiệm vụ, những người không cho phép mình chủ quan dù chỉ trong khoảnh khắc.

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu Ma Lù Thàng làm thủ tục nhập cảnh cho người dân.

Trao đổi với phóng viên, Thượng tá Quản Anh Tuấn, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Ma Lù Thàng khẳng định: “Bên cạnh nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, chúng tôi xác định rõ phải làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong củng cố, xây dựng cơ sở chính trị ở khu vực biên giới. Khi hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh thì an ninh, trật tự mới ổn định lâu dài”.

Không chỉ làm tốt nhiệm vụ chuyên môn, công tác đối ngoại biên phòng cũng là một trong những điểm nhấn nổi bật tại Ma Lù Thàng. Theo Thượng tá Quản Anh Tuấn, đơn vị thường xuyên duy trì đường dây liên lạc nóng với các lực lượng bảo vệ biên giới phía Trung Quốc; cử sĩ quan sang trao đổi, phối hợp với Trạm Kiểm soát Biên phòng Kim Thủy Hà. Khi có vụ việc phát sinh, hai bên kịp thời xin ý kiến cấp trên, trao đổi thông tin để giải quyết ngay tại cơ sở, không để hình thành điểm nóng.

“Hằng quý, chúng tôi cùng với các đơn vị bạn tiến hành hội đàm, đánh giá kết quả phối hợp trong quản lý hoạt động xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu ở khu vực biên giới”, Thượng tá Tuấn cho biết. Sự phối hợp thường xuyên, thực chất ấy đã góp phần xây dựng môi trường biên giới ổn định, tạo thuận lợi cho giao thương và đời sống của nhân dân hai bên.

Một trong những dấu ấn giàu ý nghĩa là việc Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng phối hợp với Trạm Kiểm tra Biên phòng xuất, nhập cảnh Kim Thủy Hà (Trung Quốc) tổ chức Chương trình giao lưu văn hóa với chủ đề “Cùng nắm tay tiếp nối hữu nghị, viết nên chương mới đoàn kết vững bền”. Hai bên đã ký kết phương án bình chọn và trao chứng nhận “Sứ giả hữu nghị Việt - Trung” cho hai cán bộ tiêu biểu, mỗi bên một đồng chí. Đây là mô hình mới, Ma Lù Thàng là đơn vị thứ hai trên tuyến biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc triển khai và tổ chức thực hiện hiệu quả.

Cán bộ Biên phòng kiểm soát chặt chẽ người, hàng hóa và phương tiện qua lại cửa khẩu.

Đáng chú ý, từ ngày 1/1/2025, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Ma Lù Thàng đã chủ trì tổ chức và duy trì Lễ Chào cờ Quốc môn tại cửa khẩu vào dịp đầu năm, các ngày lễ lớn hoặc khi đất nước có sự kiện trọng đại. Không chỉ là một nghi thức trang nghiêm, hoạt động này còn góp phần tăng cường sự phối hợp, hiệp đồng giữa các lực lượng làm nhiệm vụ tại cửa khẩu, đồng thời bồi đắp lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân nơi biên giới.

Chiều xuống, nắng đầu đông trải dài trên khu vực cửa khẩu Ma Lù Thàng. Dòng người qua lại không đông đúc nhưng đều đặn, nhịp sống diễn ra bình lặng giữa núi rừng Tây Bắc. Giữa khung cảnh tưởng như yên ả ấy là sự hiện diện âm thầm nhưng bền bỉ của những người lính biên phòng, những con người ngày ngày bám trụ nơi cửa ngõ quốc gia, vừa giữ vững an ninh, vừa vun đắp niềm tin trong lòng nhân dân.

Rời Ma Lù Thàng, trong mỗi người chúng tôi vẫn đọng lại hình ảnh những người lính mang quân hàm xanh lặng lẽ giữa núi rừng, bền bỉ như mạch nguồn chảy mãi. Chính từ sự thầm lặng ấy, bình yên nơi biên giới được gìn giữ, bền vững và không ngơi nghỉ như một lời nhắc nhở sâu sắc về giá trị của hòa bình và trách nhiệm bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.