Sửa Luật Việc làm: Đề xuất giữ nguyên quy định về mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp

Mở rộng đối tượng được vay vốn hỗ trợ tạo việc làm

Chiều 4/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi).

Trình bày Báo cáo về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Việc làm (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ, các ý kiến góp ý của đại biểu Quốc hội đã được tiếp thu tối đa, đúng tinh thần đổi mới tư duy trong công tác lập pháp và thể hiện đầy đủ tại dự thảo Luật.

Đến nay, dự thảo Luật đã bảo đảm đúng mục tiêu sửa đổi luật, không có nội dung lớn còn ý kiến khác nhau giữa cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan chủ trì thẩm tra. Dự thảo Luật sau khi chỉnh lý gồm 8 chương, 55 điều (giảm 3 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9).

Về chính sách của Nhà nước về việc làm, có ý kiến đề nghị bổ sung quy định hỗ trợ: Người lao động là cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng bởi sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị; người lao động là người Việt Nam ở nước ngoài và người nước ngoài làm việc tại Việt Nam; người sử dụng nhiều lao động tại địa phương, vùng nông thôn, miền núi; có nhiều lao động là người khuyết tật.

Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội thấy rằng, dự thảo Luật quy định các chính sách hỗ trợ việc làm cho tất cả người lao động mà không có sự phân biệt.

Các chính sách hỗ trợ người khuyết tật; người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng bởi sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị… đã được quy định tại Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2017, Luật Người khuyết tật năm 2010, Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng năm 2020, pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức, pháp luật về lao động, pháp luật về giáo dục nghề nghiệp, pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp và pháp luật khác có liên quan.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh điều hành phiên họp. Ảnh: Quốc hội

Một số ý kiến đề nghị mở rộng hoặc ưu tiên vay vốn đối với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh sử dụng nhiều lao động nữ hoặc do phụ nữ làm chủ; sử dụng nhiều lao động là người cao tuổi; doanh nghiệp khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Có ý kiến đề nghị mở rộng đối tượng được vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm và đi làm việc ở nước ngoài với lãi suất ưu đãi.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật đã chỉnh lý theo hướng giao Chính phủ căn cứ vào tình hình kinh tế - xã hội để quyết định mở rộng đối tượng được vay với mức lãi suất thấp hơn khi vay vốn hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm và vay vốn hỗ trợ đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Kết nối thông tin đăng ký lao động với các cơ sở dữ liệu hiện có

Có ý kiến đề nghị nâng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hằng tháng lên tối thiểu 65% và cho phép Chính phủ điều chỉnh tăng lên tối đa 75% trong trường hợp khủng hoảng kinh tế, dịch bệnh quy mô lớn; có ý kiến đề nghị tăng mức hưởng lên 70% nhưng không quá 5 lần mức lương tối thiểu vùng và cứ mỗi 6 tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp thì được hưởng thêm 1 tháng trợ cấp thất nghiệp nhưng tối đa không quá 12 tháng.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội đã rà soát và thấy rằng: Việc Quỹ bảo hiểm thất nghiệp kết dư thời gian qua chủ yếu được tích lũy từ giai đoạn trước, do được Ngân sách nhà nước hỗ trợ hằng năm, khi đó, số đối tượng thụ hưởng các chế độ còn ít. Nhưng từ năm 2020 đến nay thì số thu và chi bảo hiểm thất nghiệp hằng năm là cân bằng nhau.

Theo kinh nghiệm của các quốc gia thực hiện thành công chính sách bảo hiểm thất nghiệp hoặc bảo hiểm việc làm (Canada, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan…) và quy chuẩn quốc tế về bảo hiểm thất nghiệp thì mức trợ cấp thất nghiệp không ít hơn 45% của thu nhập trước đó, hoặc không ít hơn 45% của tiền lương tối thiểu theo quy định...; thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp tối thiểu là 12 tuần (3 tháng) trong thời kỳ 12 tháng...

Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội cho rằng, mức hưởng là 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp là tương đối phù hợp với thông lệ quốc tế và các mức trợ cấp mà người lao động được nhận khi mất việc làm theo quy định hiện hành.

Mức này đảm bảo cho người lao động giảm bớt khó khăn, ổn định cuộc sống trong thời gian thất nghiệp cho tới khi tìm được việc làm mới. Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp hiện nay cũng phù hợp với nguyên tắc mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp được tính trên cơ sở mức đóng và khả năng cân đối thu chi của Quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Do vậy, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội xin được giữ như dự thảo Luật.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh yêu cầu của Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là phải kết nối các thông tin. Vì vậy, thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý thông tin đăng ký lao động, kết nối thông tin đăng ký lao động với các cơ sở dữ liệu hiện có. Đồng thời, nghiên cứu, bổ sung quy định về quyết toán chi, tổ chức và hoạt động của bảo hiểm thất nghiệp phải tương tự như bảo hiểm xã hội...

Kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với Báo cáo về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật, bao gồm các nội dung: Đối tượng vay vốn chính sách hỗ trợ tạo việc làm với lãi suất thấp, đăng ký lao động với người không có quan hệ lao động, mức hưởng bảo hiểm thất nghiệp bằng 60% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm thất nghiệp…

Trong quá trình hoàn thiện tiếp thu, chỉnh lý, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan phối hợp tiếp tục rà soát kỹ lưỡng để bảo đảm nội dung dự thảo Luật mang tính khoa học, dự báo cao, đáp ứng yêu cầu thực tiễn của lĩnh vực việc làm.