Phong trào phụ nữ "Ba đảm đang" mãi in đậm trong trang sử vàng

Tại Hội thảo “Phong trào Phụ nữ Ba đảm đang - giá trị lịch sử và thời đại”, Thạc sĩ Nguyễn Thị Tuyết - Giám đốc Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam cho biết: Đầu năm 1965, đế quốc Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc, chiến tranh lan rộng ra cả nước. Trong bối cảnh đó, miền Bắc huy động một bộ phận lớn nam giới ra tiền tuyến chiến đấu, tại hậu phương, phụ nữ phải cáng đáng thêm những phần việc của nam giới.

Toàn miền Bắc dấy lên một phong trào tình nguyện vào Nam chống Mỹ, hàng triệu nam nữ thanh niên đã tình nguyện ghi tên “Ba sẵn sàng” tình nguyện vào bộ đội, tình nguyện kéo dài thời hạn làm nghĩa vụ quân sự, tình nguyện đi bất cứ nơi nào Tổ quốc cần đến.

Hàng nghìn, hàng vạn bà mẹ, người vợ nhiệt liệt hưởng ứng phong trào “Ba sẵn sàng” của thanh niên. Phụ nữ các địa phương hăng hái làm đơn tình nguyện gửi Ủy ban nhân dân, Hội LHPN Việt Nam xin được làm thêm công việc của nam giới, sẵn sàng thay thế anh em đi chiến đấu. Một số nơi, chị em vợ bộ đội, vợ cán bộ thoát ly ở các xã tự động hợp tác giúp đỡ nhau tập làm những việc trước đây chồng con thường làm như cày, bừa, sửa nhà, lợp nhà…

Các đại biểu dâng hương tại tượng đài Phụ nữ Ba đảm đang đặt tại huyện Đan Phượng (Hà Nội) nhân kỷ niệm 60 năm.

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới của cách mạng, thể theo nguyện vọng của hàng triệu phụ nữ, Ban Thường trực Trung ương Hội LHPN Việt Nam quyết định đề xuất với Trung ương Đảng phát động phong trào “Ba đảm nhiệm” trong toàn thể phụ nữ miền Bắc. Đề xuất này được Bộ Chính trị nhất trí cao, coi đó là sự chuyển hướng kịp thời khẩu hiệu vận động phụ nữ trước tình thế cấp bách của đất nước.

Đến năm 1968, qua 3 năm thực hiện, phong trào đã phát triển rộng rãi, toàn diện và vững chắc, phát huy được truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam, góp phần không nhỏ vào sự nghiệp cách mạng vĩ đại của toàn dân.

Để thực hiện nhiệm vụ động viên chính trị trong cao trào chống Mỹ cứu nước, để động viên đến mức cao nhất lực lượng, khả năng, trí tuệ của tất cả các tầng lớp phụ nữ, Ban Thường trực Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã ra Nghị quyết số 03/NQ ngày 30/5/1968 về việc Nâng cao chất lượng phong trào “Ba đảm đang”, tiến lên cao trào “Ba đảm đang” quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược.

Chính sự chỉ đạo tập trung, bám sát tình hình thực tiễn phong trào để đề ra những biện pháp chỉ đạo sát sao, kịp thời, phù hợp với tình hình của Trung ương Hội LHPN Việt Nam đã tạo điều kiện để phong trào “Ba đảm đang”, mà sau là cao trào “Ba đảm đang” trở thành một phong trào quần chúng hết sức rộng rãi, huy động được sức mạnh hùng hậu của hàng chục triệu phụ nữ trên nhiều lĩnh vực hoạt động; đoàn kết cùng phụ nữ và nhân dân miền Nam kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và bảo vệ, xây dựng hậu phương lớn miền Bắc xã hội chủ nghĩa.

Theo Thạc sĩ Nguyễn Thị Tuyết, trên mặt trận sản xuất nông nghiệp, hàng triệu phụ nữ nông dân đã vươn lên đảm đang thay nam giới làm chủ ruộng đồng, tích cực học tập và áp dụng thành thạo kỹ thuật mới, hăng hái học cày, học bừa, sử dụng các loại công cụ cải tiến và cơ khí nhỏ.

Phong trào "Ba đảm đang" ghi dấu ấn không phai trong lòng những nhân chứng lịch sử.

Trong phong trào, xuất hiện nhiều phụ nữ điển hình, tổ đội lao động xã hội chủ nghĩa. Trên các công trường, nhà máy, xí nghiệp, hầm mỏ, chị em tích cực tham gia phong trào “Luyện tay nghề, thi thợ giỏi”, “Giỏi một nghề, biết nhiều nghề”, phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, tăng năng suất lao động. Phụ nữ tiểu thủ công nghiệp tích cực học tập, nâng cao trình độ văn hóa, nghề nghiệp, lao động đảm bảo ngày công và chất lượng sản phẩm.

Trường học cũng là mục tiêu đánh phá của đế quốc Mỹ, nhưng các cấp Hội vẫn duy trì được các trường, lớp văn hóa “Ba đảm đang”, các lớp bổ túc văn hóa. Phụ nữ ngành Y tế khắc phục mọi khó khăn góp phần xây dựng mạng lưới phòng bệnh, chữa bệnh. Phụ nữ hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật đã vượt mọi khó khăn nguy hiểm để đem lời ca tiếng hát ra tiến tuyến phục vụ, động viên tinh thần chiến đấu của chiến sĩ…

Thực hiện “tay búa, tay súng”, “tay cày, tay súng”, phụ nữ tham gia đông đảo vào lực lượng dân quân và tự vệ chiến đấu, đóng góp vào công tác phòng không nhân dân, bảo vệ trật tự trị an, cứu thương, tải đạn, phá gỡ bom mìn, trực tiếp chiến đấu... Hàng chục vạn nữ thanh niên tình nguyện tham gia lực lượng thanh niên xung phong chống Mỹ, cứu nước.

Đi đôi với công tác sản xuất, chiến đấu và phục vụ chiến đấu, các cấp Hội còn vận động chị em đảm đang gánh vác việc gia đình và nuôi dạy con, vận động chồng con yên tâm lên đường chiến đấu. Các mẹ, các chị còn tích cực hỗ trợ, giúp đỡ, động viên các gia đình có chồng, con hy sinh...

Có thể khẳng định rằng, trong những năm tháng đầy tự hào đó, cùng với cả dân tộc, phụ nữ Việt Nam đã cống hiến tất cả tài năng, sức lực của mình cho Tổ quốc, viết nên những trang sử vẻ vang trong thời đại Hồ Chí Minh, đỉnh cao của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tô thắm truyền thống anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang.

Đã 60 năm trôi qua, nhưng phong trào “Ba đảm đang” vẫn sống động và ngân vang mãi trong trái tim chúng ta với bao niềm tự hào, kính phục về người phụ nữ Việt Nam trong thế kỷ 20. Đó là niềm khích lệ để phụ nữ Việt Nam tiếp tục cống hiến xây dựng đất nước giàu mạnh, văn minh, lập nên những kỳ tích mới trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bảo Thoa