Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao tại TP.HCM

Dồi dào nguồn nhân lực

Theo thống kê của Ủy ban nhân dân (UBND) TP.HCM, năm 2024 lực lượng lao động tại Thành phố đạt gần 4,9 triệu người, chiếm 51,2% tổng dân số, trong đó lao động khu vực thành thị chiếm 77,22%. Lao động có sự dịch chuyển cơ cấu theo hướng ngày càng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tập trung chủ yếu ở khu vực dịch vụ với hơn 3,1 triệu người (chiếm 65,54%), công nghiệp và xây dựng với hơn 1,5 triệu người (chiếm 33,24%), còn lại là nông lâm nghiệp và thủy sản (1,22%).

Trong khi đó, hiện nay số lượng cán bộ, công chức cấp huyện trở lên của Thành phố là 13.293 người, cấp xã là 5.766 người; số lượng viên chức của Thành phố là 93.160 người. Trong đó có 817 cán bộ, công chức, viên chức (chiếm tỷ lệ 0,66%) có trình độ tiến sĩ, 10.191 người có trình độ thạc sĩ (8,18%), 82.654 người có trình độ đại học (66,36%), 12.807 người có trình độ cao đẳng (10,28%)…

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những chiến lược của TP.HCM nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn hội nhập quốc tế sâu rộng.

Theo đánh giá của UBND TP.HCM: Hiện nay hệ thống các cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập thuộc Thành phố có đội ngũ trí thức tương đối đông đảo, có trình độ chuyên môn ngày càng cao, từng bước đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, góp phần phát triển kinh tế - xã hội Thành phố. Trong số đó chiếm hơn 50% đội ngũ nhân lực của Thành phố là lao động trẻ, năng động, đáp ứng tiêu chí về khả năng tiếp cận với ứng dụng công nghệ thông tin, ngoại ngữ.

Lao động được đào tạo nghề có chứng chỉ hoặc giấy chứng nhận tăng qua từng năm, tỷ lệ bình quân người học có việc làm sau tốt nghiệp ở các trường cao đẳng đạt 90,16%, ở trường trung cấp đạt 84,26%. Hiện Thành phố có 62 trường đại học, học viện đào tạo trình độ đại học; 2.266 cơ sở giáo dục (trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học); 380 cơ sở giáo dục nghề nghiệp (cao đẳng, trung cấp, trung tâm giáo dục nghề nghiệp).

Về đội ngũ tri thức, khoa học công nghệ, Thành phố có 371 tổ chức khoa học công nghệ, 279 phòng thí nghiệm về các lĩnh vực hóa, sinh học, xây dựng, y tế, cơ, dược, điện - điện tử, 78 viện nghiên cứu, 197 tổ chức thực hiện các dịch vụ trung gian (đại diện sở hữu công nghiệp, giám định sở hữu công nghiệp, hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, định giá tài sản - công nghệ).

Đội ngũ cán bộ khoa học công nghệ trên địa bàn Thành phố không ngừng tăng nhanh về lực lượng. Thành phố có 21.210 cá nhân hoạt động trong lĩnh vực khoa học công nghệ, bao gồm 188 giáo sư, 1.116 phó giáo sư. Đội ngũ cán bộ khoa học công nghệ đã có những đóng góp tích cực vào việc xây dựng những luận cứ khoa học cho việc hoạch định các chiến lược, chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - văn hóa, xã hội, quốc phòng và an ninh, góp phần làm sáng tỏ nhiều vấn đề thực tiễn; tạo ra nhiều sản phầm có chất lượng cao, có sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và thế giới; tiềm lực khoa học và công nghệ của Thành phố ngày càng được tăng cường.

Đào tạo nhân lực có trình độ quốc tế

Đặc biệt Thành phố đang triển khai đề án tổng thể đào tạo nhân lực trình độ quốc tế, hướng đến mục tiêu chung là đào tạo nhân lực bậc đại học và sau đại học có trình độ quốc tế đối với 8 ngành (công nghệ thông tin - truyền thông, cơ khí - tự động hóa, trí tuệ nhân tạo, quản trị doanh nghiệp, tài chính - ngân hàng, y tế, du lịch, quản lý đô thị). Đề án này góp phần phát triển lực lượng lao động có chất lượng cao, giúp tạo ra lợi thế cạnh tranh và tăng trưởng kinh tế cho Thành phố nói riêng và Việt Nam nói chung trong quá trình hội nhập trong chuỗi giá trị toàn cầu; đáp ứng đổi mới toàn diện giáo dục và xu thế toàn cầu hóa lực lượng lao động.

Về tình hình sử dụng nguồn nhân lực, nguồn nhân lực chất lượng cao, hiện nay Thành phố đã thu hút được 10 chuyên gia, nhà khoa học vào làm việc tại Ban Quản lý Khu công nghệ cao và Ban Quản lý Khu Nông nghiệp Công nghệ cao; tuyển được 5 viên chức và 4 công chức vào làm việc tại các cơ quan, đơn vị quan trọng của Thành phố từ sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, cán bộ khoa học trẻ. Trong khi đó, các sở, ngành đã tổ chức thi tuyển chức danh công chức lãnh đạo, quản lý nhằm tìm kiếm nguồn cán bộ quản lý có năng lực, chất lượng.

Việc thu hút, sử dụng có hiệu quả đội ngũ chuyên gia đã từng bước góp phần đưa TP.HCM trở thành trung tâm nông nghiệp công nghệ cao, trung tâm công nghiệp và dịch vụ phục vụ nông nghiệp hiện đại; tạo động lực phát triển những ngành khoa học và công nghệ mũi nhọn của Thành phố như vật liệu nano, vi mạch bán dẫn, cơ điện tử, trí tuệ nhân tạo,... Từ đó góp phần xây dựng TP.HCM trở thành trung tâm công nghệ cao, thu hút đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Để tiếp tục phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng sự phát triển kinh tế nhanh, mạnh và bền vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế, ngoài việc đầu tư mạnh mẽ cơ sở vật chất, trang thiết bị cho hệ thống giáo dục - trường học, tiếp tục các chính sách ưu đãi về tiền lương, thu nhập tăng thêm, một trong những giải pháp căn cơ là Thành phố sẽ đẩy mạnh công tác hướng nghiệp và phân luồng học sinh dựa trên việc thiết lập hệ thống thông tin về trường lao động, có khả năng cung cấp dữ liệu, dự đoán nhu cầu để hỗ trợ học sinh trong quá trình định hướng nghề nghiệp có “tính chất từ đầu”.

Đặc biệt, Thành phố sẽ tập trung triển khai có hiệu quả đề án tổng thể đào tạo nhân lực trình độ quốc tế. Trong đó, triển khai công tác đào tạo nhân lực trình độ quốc tế ở 8 ngành trọng điểm và mô hình đại học chia sẻ, phân kỳ lộ trình thực hiện đối với từng ngành.

Đồng thời tăng cường quán triệt thực hiện Nghị quyết số 25, số 27 năm 2023 của Hội đồng nhân dân Thành phố về cơ chế, chính sách về tuyển dụng, sử dụng, phát huy năng lực của công chức, viên chức từ nguồn sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, người có trình độ cao nhằm thu hút và phát huy tài năng trẻ vào hệ thống chính trị. Thành phố xem việc triển khai, thực hiện chính sách thu hút nhân tài là nhiệm vụ chính trị quan trọng cần thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, lâu dài, là “đòn bẩy” trong nâng cao chất lượng công tác cán bộ tại cơ quan, đơn vị.