Ngành nước Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Thách thức và cơ hội

Chuyển đổi số gây nhiều tác động

Tại buổi khai mạc Tuần lễ ngành Nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2025, Chủ tịch Hội Cấp Thoát nước Việt Nam (VWSA) Nguyễn Ngọc Điệp cho rằng sự kiện diễn ra trong bối cảnh cả nước hân hoan tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Bên cạnh đó, đất nước cũng vừa trải qua cuộc sắp xếp, tinh gọn hệ thống chính trị gắn với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp với 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh và 3.321 đơn vị hành chính cấp xã.

Lễ ký kết giữa Hội cấp thoát nước Việt Nam và các tổ chức quốc tế.

Đối với ngành Nước, Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị vừa được ban hành là dấu mốc lớn mang tính chiến lược, khẳng định: “Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực then chốt để phát triển đất nước nhanh và bền vững”. Trong đó, ngành nước - với vai trò thiết yếu trong phát triển đô thị, nông thôn, y tế, sản xuất và môi trường - chính là một trong những lĩnh vực cần đổi mới nhanh, mạnh và thực chất.

Đó cũng là một phần lý do để chủ đề của sự kiện năm nay được xây dựng, “Ngành nước Việt Nam trong Kỷ nguyên mới: Thách thức và Cơ hội” - thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược và quyết tâm hành động của toàn ngành.

Có thể nói, tâm điểm của sự kiện là bức tranh toàn cảnh của ngành Nước Việt Nam với những bước chuyển mình mạnh mẽ để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Theo Ban tổ chức, nhiều giải pháp số hóa, công nghệ tiên tiến sẽ được giới thiệu và trình diễn tại 200 gian hàng triển lãm. Qua đó, tạo ra cơ hội giao lưu, thúc đẩy hợp tác, chuyển giao công nghệ, xúc tiến thương mại giữa các doanh nghiệp.

Song song với không gian triển lãm, Vietnam Water Week 2025 tập trung vào 4 hội thảo chuyên đề. Bên cạnh hội thảo quan trọng về Chính sách; nổi bật là hội thảo khoa học “Công nghệ cấp nước và thoát nước tiên tiến hiệu quả” quy tụ các chuyên gia, các nhà khoa học, các giảng viên đến từ các Trường Đại học đầu ngành trong lĩnh vực cấp nước, thoát nước và xử lý nước thải. Cùng với đó là sự trở lại của Hội thảo “Bình đẳng giới trong ngành Nước” và Hội thảo Kỹ thuật mở - nơi các công ty sản xuất thiết bị giới thiệu các thiết bị, công nghệ mới nhất.

Ông Nguyễn Ngọc Điệp, Chủ tịch Hội Cấp Thoát nước Việt Nam phát biểu khai mạc Tuần lễ ngành Nước Việt Nam.

Đáng chú ý, lần đầu tiên Vietnam Water Week 2025 tổ chức triển lãm trực tuyến song hành cùng triển lãm trực tiếp tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô, đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của ngành nước trong kỷ nguyên số hóa.

Theo đó, VWSA phối hợp thực hiện triển lãm trực tuyến cùng AROBID - nền tảng triển lãm số và thương mại điện tử B2B tại Việt Nam nhằm mở rộng tương tác, giao thương một cách linh hoạt và xuyên suốt 24/7. Sự kết hợp này đánh dấu quá trình chuyển đổi số mang tính chiến lược, đồng thời thể hiện tầm nhìn tái định nghĩa lại ngành Nước: từ nguồn tài nguyên thiên nhiên truyền thống trở thành một “tài sản số” giá trị, không giới hạn về phạm vi không gian và thời gian.

Nhiều yêu cầu mới cho ngành nước

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn khẳng định cấp nước sạch, kiểm soát ngập úng và xử lý nước thải là nhu cầu, dịch vụ thiết yếu, liên quan trực tiếp đến sức khỏe của con người, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trưởng.

Đáp ứng yêu cầu phát triển ngành Nước, Bộ Xây dựng đã xây dựng dự án Luật Cấp, Thoát nước theo Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025 tại Nghị quyết số 129/2024/QH15 ngày 8/6/2024 của Quốc hội. Tuy nhiên, do dự án Luật Cấp, Thoát nước thuộc dự án luật mới và được nghiên cứu lần đầu đang chịu tác động trực tiếp việc thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nên chưa được Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa vào chương trình năm 2025.

Theo kế hoạch của Bộ Xây dựng tại văn bản 6762/BXD-PC ngày 15/7/2025 gửi Bộ Tư pháp, dự án Luật Cấp, Thoát nước phải chỉnh lý hoàn thiện trong năm 2026, trình Quốc hội ban hành năm 2027.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại lễ khai mạc.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng đang tập trung sửa đổi Luật Xây dựng, phối hợp với các Bộ ngành khác sửa đổi Luật Quy hoạch là các Luật liên quan trực tiếp đến lĩnh vực cấp, thoát nước. Cũng trong năm 2025, Bộ Xây dựng sẽ tổ chức đánh giá kết quả thực hiện Định hướng phát triển cấp, thoát nước đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2050, Chương trình chống thất thoát thất thu nước sạch đến năm 2025 và Chương trình bảo đảm cấp nước an toàn giai đoạn 2016 - 2025.

Trên cơ sở đó sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành định hướng phát triển cấp, thoát nước và bảo đảm cấp nước an toàn trong giai đoạn mới năm 2026 - 2030.

Bộ Xây dựng đánh giá cao vai trò của Hội Cấp Thoát nước Việt Nam trong tổ chức Sự kiện Tuần lễ ngành nước Việt Nam - Vietnam Water Week 2025 cũng như tổ chức thực hiện các hoạt động, nhiệm vụ từ đào tạo, hội thảo, kết nối nâng cao năng lực hội viên đến tham gia đóng góp ý kiến, phản biện nhiều chính sách ngành nước đặc biệt trong việc tham gia nghiên cứu hỗ trợ xây dựng Luật Cấp, Thoát nước thời gian qua. Bộ Xây dựng luôn đồng hành, ủng hộ Hội Cấp Thoát nước Việt Nam, bảo trợ để Hội tổ chức Sự kiện Tuần lễ nước hàng năm.

Bộ Xây dựng đánh giá cao sự tham gia tích cực của các nhà đầu tư, các nhà tài trợ và doanh nghiệp nhằm phát triển hơn nữa ngành Nước tại Việt Nam. "Tôi hy vọng qua Sự kiện quan trọng này, các quý vị đại biểu sẽ cùng nhau chia sẻ thông tin, trao đổi kinh nghiệm, cập nhật được sản phẩm, công nghệ tiên tiến thích hợp để phục vụ cho ngành nước Việt Nam, góp phần xây dựng ngành nước Việt Nam ngày càng phát triển bền vững", Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn nói.