Năm 2026, phấn đấu tăng trưởng GDP đạt 10% trở lên

Sáng nay (20/10), sau phát biểu khai mạc Kỳ họp thứ 10 của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội đã nghe Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trình bày Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026.

GDP năm 2025 dự kiến tăng trên 8%

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, về phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025, trong bối cảnh tình hình thế giới diễn biến phức tạp, khó lường, nhiều vấn đề vượt dự báo, đặc biệt là hậu quả nặng nề của đại dịch Covid-19, ở trong nước nhìn chung khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi.

Song với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, chúng ta đạt và vượt 22/26 chỉ tiêu kinh tế - xã hội chủ yếu, xấp xỉ đạt 2/26 chỉ tiêu, trong đó vượt toàn bộ chỉ tiêu về xã hội, an sinh xã hội; các năm 2024, 2025 đạt và vượt toàn bộ 15/15 chỉ tiêu kinh tế - xã hội.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Ảnh: Quốc hội

Theo Thủ tướng, có 8 kết quả nổi bật gồm: Kiểm soát thành công và khắc phục hiệu quả đại dịch Covid-19, được quốc tế ghi nhận, đánh giá cao; kinh tế Việt Nam khẳng định đủ sức chống chịu trước các cú sốc bên ngoài, duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao hàng đầu thế giới; ba đột phá chiến lược được triển khai quyết liệt, hiệu quả, mở ra không gian và kiến tạo phát triển; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số được triển khai quyết liệt, đạt kết quả bước đầu quan trọng; nhiều dự án tồn đọng, kéo dài nhiều năm được xử lý quyết liệt, đạt kết quả tích cực, góp phần giải phóng nguồn lực cho phát triển; các lĩnh vực văn hóa, xã hội có bước tiến bộ cả về nhận thức, hành động và kết quả; đời sống của Nhân dân được nâng lên; triển khai quyết liệt, hiệu quả việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy của Chính phủ và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gắn với đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; tiềm lực quốc phòng, an ninh được củng cố, tăng cường.

Trong đó, GDP năm 2025 dự kiến tăng trên 8%; bình quân giai đoạn 2021 - 2025 tăng 6,3%, cao hơn nhiệm kỳ trước (6,2%). Quy mô nền kinh tế tăng từ 346 tỷ USD năm 2020 lên 510 tỷ USD năm 2025, tăng 5 bậc, lên vị trí 32 thế giới; GDP bình quân đầu người năm 2025 ước đạt khoảng 5.000 USD, gấp 1,4 lần năm 2020, vào nhóm thu nhập trung bình cao. Cơ cấu kinh tế và chất lượng tăng trưởng chuyển biến tích cực…

Thủ tướng đánh giá, trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức, kết quả đạt được của năm 2025 và giai đoạn 2021 - 2025 là rất đáng trân trọng, tự hào; năm sau tốt hơn năm trước, nhiệm kỳ này tốt hơn nhiệm kỳ trước trên hầu hết các lĩnh vực. Đặc biệt là chúng ta đã giữ được “trong ấm, ngoài êm”, được Nhân dân và cộng đồng quốc tế đánh giá cao; tiếp tục tạo xu thế đổi mới; tạo đà phát triển nhanh, bền vững; tạo lực phát triển bao trùm, toàn diện; tạo khí thế bước vào kỷ nguyên mới và củng cố, tăng cường niềm tin vững chắc của Nhân dân vào Đảng, Nhà nước.

Bên cạnh những kết quả đạt được là rất cơ bản, Thủ tướng Chính phủ cũng nêu rõ, nước ta vẫn còn một số hạn chế, khó khăn. Áp lực điều hành ổn định kinh tế vĩ mô còn lớn. Cơ chế, chính sách chưa đủ mạnh để khai thác hiệu quả nguồn lực từ con người, thiên nhiên, văn hóa và để bảo vệ môi trường. Các thị trường bất động sản, vàng, trái phiếu còn diễn biến phức tạp.

Sản xuất kinh doanh trong một số lĩnh vực còn khó khăn. Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số chưa thực sự trở thành động lực tăng trưởng chính. Nhân lực chất lượng cao còn thiếu, nhất là ngành mũi nhọn. Còn mâu thuẫn, chồng chéo trong một số quy định pháp luật; thủ tục hành chính phải cắt giảm mạnh hơn.

Toàn cảnh Kỳ họp. Ảnh: Quốc hội

Việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp là việc khó, thực hiện trên quy mô lớn, thời gian ngắn, yêu cầu cao nên có nơi còn lúng túng, chưa đồng bộ. Việc xử lý các dự án, cơ sở nhà đất tồn đọng, kéo dài vẫn phải nỗ lực hơn nữa. Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo…

Tình trạng ô nhiễm môi trường, ùn tắc giao thông, ngập úng, sụt lún, sạt lở… tại các đô thị lớn, miền núi chưa được xử lý hiệu quả. Thiên tai, bão lũ, thời tiết cực đoan hơn. Tình hình an ninh trật tự tại một số địa bàn, tội phạm an ninh mạng, công nghệ cao còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp…

GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD

Từ những kết quả đạt được, nguyên nhân và bài học rút ra, Chính phủ xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026 với 15 chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội; trong đó tăng trưởng GDP phấn đấu đạt 10% trở lên; GDP bình quân đầu người đạt 5.400 - 5.500 USD; CPI bình quân tăng khoảng 4,5%; năng suất lao động xã hội bình quân tăng khoảng 8%; tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm khoảng 1 - 1,5% ...

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nêu rõ 10 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong năm 2026. Trong đó, tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng gắn với giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn; kiểm soát nợ công, bội chi ngân sách Nhà nước trong giới hạn quy định.

Phối hợp chặt chẽ chính sách tài khóa, tiền tệ và các chính sách khác; điều hành lãi suất, tỷ giá phù hợp; phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay; tập trung tín dụng cho sản xuất kinh doanh, các lĩnh vực ưu tiên; thực hiện hiệu quả các gói tín dụng ưu đãi; quản lý hiệu quả thị trường vàng, trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản. Phấn đấu tăng thu ngân sách Nhà nước ít nhất 10%; triệt để tiết kiệm chi, giảm chi thường xuyên; tăng chi đầu tư phát triên lên 40%...

Đồng thời, làm mới và nâng cao hiệu quả các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu). Ngân sách Trung ương tập trung đầu tư các dự án quan trọng quốc gia; ngân sách địa phương tập trung đầu tư các dự án liên tỉnh, liên xã. Ngân sách Trung ương đầu tư không quá 3.000 dự án (kể cả dự án chuyển tiếp) cho giai đoạn 2026 - 2030.

Các đại biểu tại Kỳ họp. Ảnh: Quốc hội

Đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cơ cấu lại nền kinh tế; thực hiện quyết liệt các quyết sách của Bộ Chính trị trên các lĩnh vực quan trọng, then chốt; Xây dựng Chương trình phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn, công nghiệp mới nổi như đường sắt, năng lượng nguyên tử, năng lượng xanh, dựa vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo để khai thác hiệu quả không gian vũ trụ, không gian biển, không gian ngầm…

Tập trung xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển. Tổng kết việc thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù để thể chế hóa thành chính sách chung cho cả nước. Năm 2026, cắt giảm, đơn giản hoá 100% điều kiện kinh doanh không cần thiết; cắt giảm 50% thời gian, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với năm 2024.

Bên cạnh đó, tiếp tục hoàn thiện tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; tập trung xử lý các dự án tồn đọng kéo dài. Tăng cường tính chủ động, tự chủ, kiến tạo phát triển của địa phương; bảo đảm vận hành đồng bộ, hiệu quả chính quyền địa phương 2 cấp. Đẩy nhanh xây dựng Chính phủ số, chính quyền số, công dân số.

Tập trung đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng chiến lược. Đẩy nhanh tiến độ triển khai tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, các tuyến đường sắt kết nối với Trung Quốc, các tuyến đường sắt đô thị Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh; phấn đấu khởi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam; đầu tư phát triển hệ thống đường cao tốc kết nối các vùng, miền và với các nước láng giềng.

Bên cạnh đó, tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo ở tất cả các cấp học. Thúc đẩy việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai; dạy và học trí tuệ nhân tạo trong trường phổ thông.

Trong năm 2026, Chính phủ cũng xác định chú trọng phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường; củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh; bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; tăng cường đối ngoại, hội nhập quốc tế; gìn giữ môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển; chủ động hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền.