Mở rộng cơ hội việc làm cho người khuyết tật

Người khuyết tật gặp nhiều khó khăn khi tìm việc

Theo số liệu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), hiện nay, cả nước có hơn 6,4 triệu người khuyết tật nhưng chỉ có 31,7% số này nằm trong lực lượng lao động. Tại Hà Nội, theo thống kê của Sở LĐTBXH, Thành phố có trên 109.000 người khuyết tật, trong đó khoảng hơn 30.000 người có khả năng lao động và trên 9.600 người khuyết tật đã có việc làm.

Con số này còn khiêm tốn so với lực lượng thanh niên khuyết tật, người khuyết tật còn khả năng lao động và tạo ra giá trị cho bản thân, gia đình cũng như mong muốn có việc làm để khẳng định mình.

Tư vấn, giới thiệu việc làm cho người khuyết tật tại một phiên giao dịch việc làm lồng ghép tuyển dụng lao động là người khuyết tật do Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội tổ chức.

Trong điều kiện bình thường, cơ hội việc làm đối với người khuyết tật vốn đã khó khăn thì khi dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, giải quyết vấn đề này càng thêm nhiều trở ngại. "Tôi đã đi xin việc khắp nơi, kể cả các công ty, xí nghiệp, nhưng ngay từ việc qua cổng bảo vệ cũng đã khó khăn chứ chưa nói tới việc gặp được người có trách nhiệm để nộp hồ sơ hay gặp người quản lý để được trao đổi, phỏng vấn…", một người lao động khuyết tật ở huyện Hoài Đức chia sẻ.

Còn chị Nguyễn Thị Hương - người khuyết tật ở quận Hai Bà Trưng, thì bộc bạch: “Tôi có bằng Trung cấp tin học, muốn tìm công việc văn thư, hành chính, bán hàng nhưng rất khó khăn vì các vị trí này đa số có yêu cầu cao về ngoại hình, sức khỏe… Tôi cũng được giới thiệu làm nghề may nhưng hiện nay lại chưa biết nghề, vả lại cơ sở này ở ngoại thành nên tôi cũng không đáp ứng được do hạn chế trong di chuyển”.

Một lao động khác là người khuyết tật đến từ huyện Đông Anh (Hà Nội) đang làm trong chuỗi cửa hàng TokyoLife bộc bạch: "Người khuyết tật không đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng phần nhiều do trình độ học vấn còn kém và bên cạnh đó là sức khỏe còn hạn chế…”.

Tại tọa đàm “Quyền làm việc của người khuyết tật - Từ chính sách đến thực tiễn” diễn ra mới đây tại Hà Nội, nhiều chuyên gia đã cho rằng, lao động là người khuyết tật gặp rất nhiều khó khăn khi tìm kiếm việc vì thiếu kỹ năng, kiến thức; thậm chí nhiều người không biết khả năng hay sở thích của mình là gì.

Không chỉ vậy, vấn đề người khuyết tật đang gặp phải đó chính là tâm lý của họ, của người thân trong gia đình bao bọc nhiều quá hoặc buông xuôi. Người khuyết tật gặp khó khăn khi tìm kiếm việc làm còn bởi không có nguồn tiếp tận cơ hội, như không có điện thoại thông minh để vào mạng, không biết sử dụng mạng xã hội.

Nhà nước khuyến khích các doanh nghiệp tuyển dụng lao động là người khuyết tật, nhưng các công ty lại không mặn mà vì thiếu những cơ chế. Trong khi đó, doanh nghiệp tuyển dụng người khuyết tật vào làm việc đồng nghĩa với phải thay đổi cơ sở hạ tầng để người khuyết tật tiếp cận được...

Bà Đinh Thị Quỳnh Nga - Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Giám đốc Hợp tác xã Thủ Công Mỹ Nghệ Trái Tim Hồng, nhận xét: Chất lượng nguồn nhân lực là người khuyết tật rất hạn chế; những khâu sản xuất cần trình độ chuyên môn, kỹ năng lao động (để hưởng lương cao) thì người khuyết tật không làm được. Bên cạnh đó, cũng do những khiếm khuyết của cơ thể, sức khỏe hạn chế, nên năng suất, chất lượng lao động của người khuyết tật không cao dẫn đến thu nhập của người khuyết tật thấp không đủ điều kiện để tham gia bảo hiểm xã hội.

Còn bà Chử Thanh Hương - Sáng lập viên kiêm Giám đốc Công ty TNHH Xã hội Vì người khiếm thính Việt Nam, người trực tiếp tuyển dụng lao động người khuyết tật thì chia sẻ: Các doanh nghiệp cũng gặp nhiều khó khăn trong việc tuyển dụng lao động là người khuyết tật do không tìm ra ứng viên đáp ứng được yêu cầu.

Nguyên nhân là phần lớn người khuyết tật có trình độ học vấn thấp, chưa được đào tạo nghề hoặc chưa được đào tạo nghề đúng với khả năng, các ngành nghề đào tạo chưa phù hợp với thị trường lao động, chủ yếu đào tạo ngắn hạn, ở trình độ bậc thấp không đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp.

Việc học tập và đào tạo kỹ năng của người khuyết tật ở Việt Nam còn nhiều mặt chưa tốt chưa đồng bộ, chưa có nhiều dịch vụ hỗ trợ hòa nhập cộng đồng cho người khuyết tật bao trùm về mặt việc làm sinh kế”.

Cần sự hỗ trợ từ các bên liên quan

Khảo sát nhanh của Hội Người khuyết tật Hà Nội cho thấy, người khuyết tật hiện đang làm việc trong các doanh nghiệp lớn có hợp đồng, liên kết với tổ chức Hội Người khuyết tật Hà Nội bảo vệ quyền lợi thì 100% các doanh nghiệp đóng bảo hiểm xã hội, chăm lo chế độ đầy đủ, còn những thanh niên khuyết tật làm việc tự do hay các công ty nhỏ và không có sự kết nối từ Hội thì quyền lợi khó được đảm bảo.

“Đây là vấn đề cần sự chung tay của không chỉ tổ chức Hội Người khuyết tật Hà Nội mà cả các cơ quan, ban ngành, doanh nghiệp hiểu đúng và thực hiện tốt các văn bản Nhà nước hiện hành” - Phó Trưởng Ban Thanh niên, Hội Người khuyết tật Hà Nội Nguyễn Xuân Khánh cho hay.

Nâng cao năng lực cho người khuyết tật là rất cần thiết, chính vì thế, thời gian qua, Hội Người khuyết tật Hà Nội đã tổ chức tập huấn về lập kế hoạch cá nhân, làm hồ sơ xin việc; trang bị những kỹ năng cần thiết về cuộc sống, giao tiếp, thể hiện bản thân…

Từ tháng 4/2022, Hội Người khuyết tật Hà Nội đã đẩy mạnh trở lại các chương trình kết nối và tạo cơ hội tìm kiếm việc làm phù hợp cho người khuyết tật trong đó ưu tiên thanh niên khuyết tật độ tuổi 18 - 35.

Thông qua những nguồn hỗ trợ từ các tổ chức tài trợ nước ngoài, 3 năm qua, Hội Người khuyết tật Hà Nội đã thực hiện các dự án với Tổ chức RI & AF kết nối tạo việc làm cho trên 600 người khuyết tật vào làm việc tại các công ty, hợp tác xã, trung tâm đào tạo dạy nghề do người khuyết tật khởi nghiệp và điều hành quản lý.

Là cơ quan có chức năng chính về giải quyết việc làm, kết nối thị trường lao động, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (thuộc Sở LĐTBXH Hà Nội) đã và đang phối hợp với Hội Người khuyết tật Hà Nội tổ chức các phiên giao dịch việc làm cho những người khuyết tật.

Ông Vũ Quang Thành - Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội cho biết: “Kể từ năm 2012 đến nay, chúng tôi đã triển khai rất nhiều hoạt động phối kết hợp với Hội Người khuyết tật Hà Nội và 30 hội quận, huyện, thị xã để triển khai các hoạt động tư vấn hướng nghiệp, tư vấn những vị trí việc làm, cung cấp thông tin thị trường lao động. Chúng tôi cũng tổ chức các phiên giao dịch việc làm hàng năm với tần suất 2 phiên/năm lên 4 phiên/năm để giúp lao động khuyết tật tìm được việc làm có thu nhập, tự tin vượt lên hoàn cảnh, hòa nhập cộng đồng".

Để giải quyết việc làm cho lao động là người khuyết tật, Phó Giám đốc Sở LĐTBXH Hà Nội Hoàng Thành Thái cho biết: Trong thời gian tới, Sở LĐTBXH Hà Nội sẽ chỉ đạo Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội và các đơn vị liên quan nghiên cứu, tham mưu cơ chế chính sách về tài chính hỗ trợ người khuyết tật học nghề; hỗ trợ người sử dụng lao động nhận người khuyết tật vào làm việc cũng như hỗ trợ người khuyết tật có ý tưởng mở cơ sở sản xuất, kinh doanh đồng thời, phát huy cao hơn nữa vai trò của các trung tâm đào tạo nghề hỗ trợ người khuyết tật và tiếp tục tổ chức các phiên giao dịch việc làm hướng đến người khuyết tật./.